فاطمه مهاجرانی تشریح کرد:
ثمرات بینش قرآنی در شکل‌گیری خودباوری علمی
گروه دانشگاه: رئیس دانشکده شریعتی با اشاره به جایگاه موضوعات قرآنی در شکل‌گیری خودباوری علمی، از راه‌اندازی مرکز رشد در این دانشکده در راستای اقدامات دانش‌بنیان و دستیابی به خودباوری علمی خبر داد.
فاطمه مهاجرانی، رئیس دانشکده شریعتی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با جایگاه موضوعات قرآنی در دانشگاه‌ها و جایگاه این موضوع در شکل‌گیری خودباوری علمی، گفت: معمولاً در همه دانشگاه‌ها علاوه بر درس‌های معارفی که ارائه می‌شود یکسری فعالیت‌‌های فوق برنامه نیز وجود دارد که معمولاً واحد فرهنگی و دانشجویی این مسئولیت را انجام می‌دهند.
وی افزود: در بخش معاونت فرهنگی بعلاوه در کرسی‌های آزاداندیشی موضوعاتی از قبیل موضوعات قرآنی جای بسیار خوبی برای بسط و گسترش دارند. نکته‌ای که در زمینه خودباوری علمی که مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز هست و در راستای اجرای خودباوری علمی باید بگویم آن است که در بحث خودباوری علمی نیاز است اساتید نیز به این وضعیت و نگرش مثبت برسند که آنچه ما در اختیار داریم چیزهای زیادی است؛ لذا باید از گسترش باور «نمی‌توانیم»، «نداریم»، «اینجا ایران است» و جملاتی از این دست که متأسفانه در حال ازدیاد نیز هست جلوگیری کنیم. یک بحث در این رابطه هم‌اندیشی اساتید است و یک بحث دیگر نیز کرسی‌های آزاد اندیشی و بحث‌های فوق برنامه برای دانشجویان است، هر دوی این موارد در راستای خودباوری علمی کمک می‌کند.
راه‌اندازی مرکز رشد در دانشکده شریعتی به زودی
مهاجرانی در رابطه با اقدامات دانش‌بنیان دانشگاه‌ها، اظهار کرد: برای تجاری‌سازی دانش مسیری که سال‌ها در کشور طی می‌شود راه‌اندازی مراکز رشد است، در داخل مراکز رشد نیز شرکت‌های دانش‌بنیان را طراحی می‌کنند. در دانشکده شریعتی در همین راستا مرکز رشد در حال راه‌اندازی است و هم بحث ارتباط با صنعت به صورت جدی دنبال می‌شود. در راستای تجاری‌سازی دانش، ایده‌های کوچکی که دانشجویان دارند می‌تواند در صنعت کمک‌های بزرگی انجام دهد و صرفه‌جویی‌های بزرگی انجام می‌شود، به‌طور مثال یک تکنسین احساس می‌کند اگر این کار را از این شیوه انجام دهد می‌تواند یک صرفه‌جویی بزرگ را در تیراژ زیاد به‌دنبال داشته باشد؛ لذا بحث ارتباط با صنعت، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد از موضوعاتی است که در حال حاضر در دانشگاه‌ها در حال دنبال است.
وی در رابطه با اقدامات دانشکده شریعتی در این باره، بیان کرد: پارک مهارت و کارآفرینی‌مان را که در واقع نوع خاصی از پارک است که برای دانشگاه فنی و حرفه‌ای کاربرد بیشتری دارد را با همکاری وزارت علوم دنبال می‌کنیم. معاونت پژوهشی دانشگاه فنی و حرفه‌ای عهده‌دار انجام این کار است، مضافاً اینکه با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در حال دنبال کردن موضوع مرکز رشد هستیم، خوش‌بین هستم که برای سال جدید تحصیلی که پیش رو خواهیم داشت ثبت شرکت‌های دانش‌بنیان را در داخل دانشکده فنی و حرفه‌ای شریعتی داشته باشیم.
رئیس دانشکده شریعتی در پاسخ به این سؤال که در راستای اقداماتی که انجام می‌دهید به واحدهای تحقیق و توسعه به ویژه در بحث علوم انسانی توجه داشته‌اید؟ گفت: در این قضیه در بحث ارتباط با صنعت موضوع را نگاه می‌کنیم به این جهت که معمولاً جنس واحدهای تحقیق و توسعه که در برخی دانشگاه‌ها وجود دارد یک مقدار با دانشگاه فنی و حرفه‌ای تفاوت می‌کند، آن‌ها دانشگاه‌هایی هستند که هدفشان صرفاً تولید علم است اما کار دانشگاه ما هم تولید علم و هم تولید مهارت است؛ لذا یک مقدار جنس تحقیق و توسعه در دانشگاه فنی و حرفه‌ای با تحقیق و توسعه در بقیه دانشگاه‌ها متفاوت است. در همین راستا بحث ارتباط دانشگاه را با شرکت‌های کوچک و متوسط دنبال می‌کنیم چون معمولاً دانشگاه‌ها به دنبال آن هستند که ارتباطشان را با شرکت‌های بسیار بزرگ ایجاد کنند ولی ما هم به‌دنبال ایجاد ارتباط با شرکت‌های بزرگ و هم با شرکت‌های کوچکتری هستیم که هم آن‌ها به ما نیاز دارند و هم ما بیشتر می‌توانیم از آن‌ها منتفع شویم.
وی در پاسخ به این سؤال که جایگاه علوم انسانی که مادر تمام علوم است در این بین کجاست؟ بیان کرد: در مباحث فوق برنامه‌ای که گفتم در راستای علوم انسانی از موضوعاتی مثل نهج‌البلاغه، موضوعات قرآنی و موضوعات سبک زندگی استفاده می‌کنیم. چرا علوم انسانی مادر همه علوم است؟ به جهت آنکه موضوعات اساسی انسان را مطرح می‌کند وگرنه تکنیک را علوم فنی تولید می‌کند. سعی می‌کنیم قسمتی از آن چیزهایی که برای زندگی انسان در جامعه پیچیده امروز نیاز است را از طریق اینطور کلاس‌ها به دانشجویانمان منتقل کنیم، موضوعات سبک زندگی، موضوعات دنیای پیچیده امروز و آسیب‌هایی که می‌تواند وجود داشته باشد، آشنایی با معارف نابی که هم در سیره اهل بیت(ع) هم در قرآن و هم طبیعتاً در مکاتب مختلف روانشناسی وجود دارد، مورد توجه ما قرار گرفته است.
مهاجرانی در رابطه با نقش دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور، گفت: بیشترین جایی که به زعم من می‌شود از معارف قرآن استفاده کرد عمل به اخلاقیات است؛ یعنی اگر ما به آن چیزی که به نام اخلاق اسلامی و انسانی می‌شناسیم عمل کنیم و عامل باشیم بیشترین کمک را کرده‌ایم و نیازی نیست که خیلی بیشتر از آن ادعایی داشته باشیم. کافی است که به اخلاقیات قرآنی عامل باشیم و فراموش نکنیم که بیشترین معارف و عطوفت را در قرآن داریم، کافی است به همین‌ها عامل باشیم بهرحال استادی که سر کلاس می‌رود و عامل به اخلاق باشد با استادی که اخلاقیات را رعایت نمی‌کند متفاوت است، اینها موضوعات جدی است، استادی که منتظر می‌ماند به او سلام کنند چگونه می‌تواند قرآن را تدریس کند، بهر حال تدرس‌کننده قرآن باید عامل هم باشد، این موضوع بسط پیدا می‌کند و فقط وابسته به اساتید قران نیست، برای همه اساتید این موضوع مهم و قابل بحث است.
مهاجرانی با بیان اینکه وارد کردن مفاهیم قرآن به زندگی روزمره از رسالت‌های بزرگ دانشگاه است، عنوان کرد: آشناسازی دانشجویان با این مفاهیم ناب، رسالتی بر دوش دانشگاه‌هاست.
وی در پاسخ به این سؤال که راه‌های غلبه بر بی‌اعتمادی در حوزه دانش و عدم خودباوری علمی کدام است؟ بیان کرد: متأسفانه در طول زمان، کم‌دیدن خودمان باعث شده ذخایر غنی علمی را که داریم باور نکنیم، فراموش نکنیم که ما داعیه پرچم‌‌داری علم بوده‌ایم و این موضوع را باید باور کنیم؛ این موضوع واقعاً جدی است. برای غلبه بر بی‌اعتمادی علمی کافی است به ریشه‌های خود نگاه کنیم، به انسان‌های بزرگی که داشته‌ایم و دیگر اینکه به داشته‌های امروزمان؛ ما در بسیاری از زمینه‌ها بسیار درخشان رفتار می‌کنیم از جمله حوزه‌های فناوری‌های نوین، بحث هسته‌ای و نانو زمینه‌هایی هستند که ایران نامی آشنا در آن‌ها هست. ضمن اینکه در بعضی از زمینه‌ها باید بیشتر کار کنیم.
وی در رابطه با تبعات فقدان اعتماد به نفس، گفت: فریفتگی بیش از حد به آن سوی مرز، نتیجه عدم باور به داشته‌های خودمان است.
وی افزود: در بخش معاونت فرهنگی بعلاوه در کرسی‌های آزاداندیشی موضوعاتی از قبیل موضوعات قرآنی جای بسیار خوبی برای بسط و گسترش دارند. نکته‌ای که در زمینه خودباوری علمی که مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز هست و در راستای اجرای خودباوری علمی باید بگویم آن است که در بحث خودباوری علمی نیاز است اساتید نیز به این وضعیت و نگرش مثبت برسند که آنچه ما در اختیار داریم چیزهای زیادی است؛ لذا باید از گسترش باور «نمی‌توانیم»، «نداریم»، «اینجا ایران است» و جملاتی از این دست که متأسفانه در حال ازدیاد نیز هست جلوگیری کنیم. یک بحث در این رابطه هم‌اندیشی اساتید است و یک بحث دیگر نیز کرسی‌های آزاد اندیشی و بحث‌های فوق برنامه برای دانشجویان است، هر دوی این موارد در راستای خودباوری علمی کمک می‌کند.
راه‌اندازی مرکز رشد در دانشکده شریعتی به زودی
مهاجرانی در رابطه با اقدامات دانش‌بنیان دانشگاه‌ها، اظهار کرد: برای تجاری‌سازی دانش مسیری که سال‌ها در کشور طی می‌شود راه‌اندازی مراکز رشد است، در داخل مراکز رشد نیز شرکت‌های دانش‌بنیان را طراحی می‌کنند. در دانشکده شریعتی در همین راستا مرکز رشد در حال راه‌اندازی است و هم بحث ارتباط با صنعت به صورت جدی دنبال می‌شود. در راستای تجاری‌سازی دانش، ایده‌های کوچکی که دانشجویان دارند می‌تواند در صنعت کمک‌های بزرگی انجام دهد و صرفه‌جویی‌های بزرگی انجام می‌شود، به‌طور مثال یک تکنسین احساس می‌کند اگر این کار را از این شیوه انجام دهد می‌تواند یک صرفه‌جویی بزرگ را در تیراژ زیاد به‌دنبال داشته باشد؛ لذا بحث ارتباط با صنعت، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد از موضوعاتی است که در حال حاضر در دانشگاه‌ها در حال دنبال است.
وی در رابطه با اقدامات دانشکده شریعتی در این باره، بیان کرد: پارک مهارت و کارآفرینی‌مان را که در واقع نوع خاصی از پارک است که برای دانشگاه فنی و حرفه‌ای کاربرد بیشتری دارد را با همکاری وزارت علوم دنبال می‌کنیم. معاونت پژوهشی دانشگاه فنی و حرفه‌ای عهده‌دار انجام این کار است، مضافاً اینکه با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در حال دنبال کردن موضوع مرکز رشد هستیم، خوش‌بین هستم که برای سال جدید تحصیلی که پیش رو خواهیم داشت ثبت شرکت‌های دانش‌بنیان را در داخل دانشکده فنی و حرفه‌ای شریعتی داشته باشیم.
رئیس دانشکده شریعتی در پاسخ به این سؤال که در راستای اقداماتی که انجام می‌دهید به واحدهای تحقیق و توسعه به ویژه در بحث علوم انسانی توجه داشته‌اید؟ گفت: در این قضیه در بحث ارتباط با صنعت موضوع را نگاه می‌کنیم به این جهت که معمولاً جنس واحدهای تحقیق و توسعه که در برخی دانشگاه‌ها وجود دارد یک مقدار با دانشگاه فنی و حرفه‌ای تفاوت می‌کند، آن‌ها دانشگاه‌هایی هستند که هدفشان صرفاً تولید علم است اما کار دانشگاه ما هم تولید علم و هم تولید مهارت است؛ لذا یک مقدار جنس تحقیق و توسعه در دانشگاه فنی و حرفه‌ای با تحقیق و توسعه در بقیه دانشگاه‌ها متفاوت است. در همین راستا بحث ارتباط دانشگاه را با شرکت‌های کوچک و متوسط دنبال می‌کنیم چون معمولاً دانشگاه‌ها به دنبال آن هستند که ارتباطشان را با شرکت‌های بسیار بزرگ ایجاد کنند ولی ما هم به‌دنبال ایجاد ارتباط با شرکت‌های بزرگ و هم با شرکت‌های کوچکتری هستیم که هم آن‌ها به ما نیاز دارند و هم ما بیشتر می‌توانیم از آن‌ها منتفع شویم.
وی در پاسخ به این سؤال که جایگاه علوم انسانی که مادر تمام علوم است در این بین کجاست؟ بیان کرد: در مباحث فوق برنامه‌ای که گفتم در راستای علوم انسانی از موضوعاتی مثل نهج‌البلاغه، موضوعات قرآنی و موضوعات سبک زندگی استفاده می‌کنیم. چرا علوم انسانی مادر همه علوم است؟ به جهت آنکه موضوعات اساسی انسان را مطرح می‌کند وگرنه تکنیک را علوم فنی تولید می‌کند. سعی می‌کنیم قسمتی از آن چیزهایی که برای زندگی انسان در جامعه پیچیده امروز نیاز است را از طریق اینطور کلاس‌ها به دانشجویانمان منتقل کنیم، موضوعات سبک زندگی، موضوعات دنیای پیچیده امروز و آسیب‌هایی که می‌تواند وجود داشته باشد، آشنایی با معارف نابی که هم در سیره اهل بیت(ع) هم در قرآن و هم طبیعتاً در مکاتب مختلف روانشناسی وجود دارد، مورد توجه ما قرار گرفته است.
مهاجرانی در رابطه با نقش دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور، گفت: بیشترین جایی که به زعم من می‌شود از معارف قرآن استفاده کرد عمل به اخلاقیات است؛ یعنی اگر ما به آن چیزی که به نام اخلاق اسلامی و انسانی می‌شناسیم عمل کنیم و عامل باشیم بیشترین کمک را کرده‌ایم و نیازی نیست که خیلی بیشتر از آن ادعایی داشته باشیم. کافی است که به اخلاقیات قرآنی عامل باشیم و فراموش نکنیم که بیشترین معارف و عطوفت را در قرآن داریم، کافی است به همین‌ها عامل باشیم بهرحال استادی که سر کلاس می‌رود و عامل به اخلاق باشد با استادی که اخلاقیات را رعایت نمی‌کند متفاوت است، اینها موضوعات جدی است، استادی که منتظر می‌ماند به او سلام کنند چگونه می‌تواند قرآن را تدریس کند، بهر حال تدرس‌کننده قرآن باید عامل هم باشد، این موضوع بسط پیدا می‌کند و فقط وابسته به اساتید قران نیست، برای همه اساتید این موضوع مهم و قابل بحث است.
مهاجرانی با بیان اینکه وارد کردن مفاهیم قرآن به زندگی روزمره از رسالت‌های بزرگ دانشگاه است، عنوان کرد: آشناسازی دانشجویان با این مفاهیم ناب، رسالتی بر دوش دانشگاه‌هاست.
وی در پاسخ به این سؤال که راه‌های غلبه بر بی‌اعتمادی در حوزه دانش و عدم خودباوری علمی کدام است؟ بیان کرد: متأسفانه در طول زمان، کم‌دیدن خودمان باعث شده ذخایر غنی علمی را که داریم باور نکنیم، فراموش نکنیم که ما داعیه پرچم‌‌داری علم بوده‌ایم و این موضوع را باید باور کنیم؛ این موضوع واقعاً جدی است. برای غلبه بر بی‌اعتمادی علمی کافی است به ریشه‌های خود نگاه کنیم، به انسان‌های بزرگی که داشته‌ایم و دیگر اینکه به داشته‌های امروزمان؛ ما در بسیاری از زمینه‌ها بسیار درخشان رفتار می‌کنیم از جمله حوزه‌های فناوری‌های نوین، بحث هسته‌ای و نانو زمینه‌هایی هستند که ایران نامی آشنا در آن‌ها هست. ضمن اینکه در بعضی از زمینه‌ها باید بیشتر کار کنیم.
وی در رابطه با تبعات فقدان اعتماد به نفس، گفت: فریفتگی بیش از حد به آن سوی مرز، نتیجه عدم باور به داشته‌های خودمان است.
