آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی:
انکار معاد نتیجه بی‌فکری است/ ویژگی مسابقه از نگاه قرآن
گروه حوزه‌های علمیه: صاحب تفسیر تسنیم ضمن تبیین ویژگی مسابقه در زندگی از نگاه قرآن، گفت: انکار معاد نتیجه بی‌فکری است، زیرا برهان‌های عقلی زیادی برای اثبات آن وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی امروز 15 آذرماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه «ق» گفت: در آیات ابتدایی این سوره خداوند خطاب به منکران معاد فرمود: اگر شما شبهه و شکی در مورد احیای اموات دارید که ببینید خدا هر سال مردگان را زنده می‌کند و تردیدتان اگر در مورد قدرت الهی است؛ آن کسی که وقتی شما نبودید، شما را آفرید. آیا قادر نیست بعد از اینکه ذرات شما پراکنده شد، آن را جمع کند و اگر تردید در ضرورت معاد است که واضح است، زیرا نه خداوند بازیگر و نه عالم بازیچه است و تنها کسی هم که از سوی خدا می‌تواند پیام بیاورد، پیامبران هستند والا فرشتگان با انسان سنخیتی ندارند.
وی افزود: در جریان حضرت ابراهیم هم سؤال وی این بود که به من یاد بده چگونه تو مرده را زنده می‌کنی که من هم یاد بگیرم وگرنه خلیل حق در مرده زنده کردن تردیدی نداشت، بلکه او دنبال این بود که مظهر هو المحیی شود و شد.
این مفسر قرآن بیان کرد: بنابراین تاکید فرمود که اگر در امکان معاد بحث دارید، خدا هر سال حیات مرده را زنده می‌کند و اگر در مورد ضرورت معاد تردید است، خداوند عالم را به حق آفریده است و لغو نیست؛ این از بهترین تعبیرات قرآن است که مرگ زیر پای انسان له می‌شود که همان بیان نورانی امام حسین(ع) است که مرگ پلی زیر پای ما هست و وقتی منتقل شدید شما خواهید بود و از مرگ خبری نیست.
این مفسر قرآن اظهار کرد: خداوند مراحل فراوانی را به عنوان فیض الهی و کمالات اخلاقی و ... بیان کرده و همه را به آن دعوت کرده، لذا نباید بگوییم مجتهد و حکیم‌شدن سخت است. البته راز آن مسابقه دادن در خیرات است؛ مسابقات قرآن مانند خط‌کشی مسابقات دنیایی نیست؛ در مسابقات قرآنی آنجا که پایان راه است و ما باید سبقت بگیریم، به آن برسیم ایستا و جامد نیست و ما اگر یک متر به سمت هدف می‌رویم، مقصد و فیض الهی ده متر به سمت ما آن هم به صورت هروله‌کنان می‌آید، لذا اگر می‌خواهیم به جای بلندی برسیم بدانیم رسیدنی است و چرا ما آخوند خراسانی و ... نشویم.
وی با بیان اینکه قرآن و حدیث به وسیله خودشان تفسیر می‌شوند، تاکید کرد: هر کسی در فضیلتی از فضایل اخلاقی و رشته‌های علمی و اخلاقی و الهی بخواهد حرکت کند، راهش همین است و البته خدمت به مردم نیز صبغه اخلاقی دارد؛ خدا اگر سریع الرضاست سریع الافاضه هم هست؛ اینکه برخی مانند علامه حلی و ... در سن کم به مقاماتی رسیدند چون یک قدم با اخلاص برداشتند و فیض الهی نیز نصیب آنان شد زیرا خداوند باسط الیدین بالعطیه و دائم الفیض علی البریه است.
این مرجع تقلید ادامه داد: شک، مظنه و عدم و تکذیب حاصل درجا زدن انسان در این مسابقه است زیرا منکران معاد هم از ابتدا منکر نبودند، بلکه به شک افتادند و بعد دچار استبعاد و استحاله شدند که در هر سه مسئله توحید و نبوت و هم معاد رخ داده است و منشا آن فکر نکردن است.
صاحب تفسیر تسنیم گفت: تصدیق و تکذیب منکران معاد در گرو نظر نیاکان و آباء آنان و بر مشی تقلید بود و این تقلید را بهانه برای انکار کرده بودند، لذا کسی که نفی و اثباتش به تقلید برگردد بازدهی بیش از این ندارد؛ قرآن هم فرمود آیا نیاکان شما پیامبر و معصوم بودند که دنبال آنان راه افتادید و اگر آنان مانند شما جاهل هستند نه قبول آنان باید سبب تصدیق شما باشد و نه تکذیبشان سندی بر تکذیب شما و بعد فرمود قوم نوح و صالح و ... هم این ویژگی را داشتند.
وی افزود: اگر جهانی فکر کنیم، تعداد کسانی که در جهنم خالد هستند کم خواهند بود البته جهنم از افراد زیادی پر می‌شود ولی خالد نیستند و بعد از عذاب متناسب با جرمشان به بهشت خواهند رفت و خبری از عذاب میلیاردی و هزار میلیاردی و ابدیت نیست.
وی افزود: در جریان حضرت ابراهیم هم سؤال وی این بود که به من یاد بده چگونه تو مرده را زنده می‌کنی که من هم یاد بگیرم وگرنه خلیل حق در مرده زنده کردن تردیدی نداشت، بلکه او دنبال این بود که مظهر هو المحیی شود و شد.
این مفسر قرآن بیان کرد: بنابراین تاکید فرمود که اگر در امکان معاد بحث دارید، خدا هر سال حیات مرده را زنده می‌کند و اگر در مورد ضرورت معاد تردید است، خداوند عالم را به حق آفریده است و لغو نیست؛ این از بهترین تعبیرات قرآن است که مرگ زیر پای انسان له می‌شود که همان بیان نورانی امام حسین(ع) است که مرگ پلی زیر پای ما هست و وقتی منتقل شدید شما خواهید بود و از مرگ خبری نیست.
این مفسر قرآن اظهار کرد: خداوند مراحل فراوانی را به عنوان فیض الهی و کمالات اخلاقی و ... بیان کرده و همه را به آن دعوت کرده، لذا نباید بگوییم مجتهد و حکیم‌شدن سخت است. البته راز آن مسابقه دادن در خیرات است؛ مسابقات قرآن مانند خط‌کشی مسابقات دنیایی نیست؛ در مسابقات قرآنی آنجا که پایان راه است و ما باید سبقت بگیریم، به آن برسیم ایستا و جامد نیست و ما اگر یک متر به سمت هدف می‌رویم، مقصد و فیض الهی ده متر به سمت ما آن هم به صورت هروله‌کنان می‌آید، لذا اگر می‌خواهیم به جای بلندی برسیم بدانیم رسیدنی است و چرا ما آخوند خراسانی و ... نشویم.
وی با بیان اینکه قرآن و حدیث به وسیله خودشان تفسیر می‌شوند، تاکید کرد: هر کسی در فضیلتی از فضایل اخلاقی و رشته‌های علمی و اخلاقی و الهی بخواهد حرکت کند، راهش همین است و البته خدمت به مردم نیز صبغه اخلاقی دارد؛ خدا اگر سریع الرضاست سریع الافاضه هم هست؛ اینکه برخی مانند علامه حلی و ... در سن کم به مقاماتی رسیدند چون یک قدم با اخلاص برداشتند و فیض الهی نیز نصیب آنان شد زیرا خداوند باسط الیدین بالعطیه و دائم الفیض علی البریه است.
این مرجع تقلید ادامه داد: شک، مظنه و عدم و تکذیب حاصل درجا زدن انسان در این مسابقه است زیرا منکران معاد هم از ابتدا منکر نبودند، بلکه به شک افتادند و بعد دچار استبعاد و استحاله شدند که در هر سه مسئله توحید و نبوت و هم معاد رخ داده است و منشا آن فکر نکردن است.
صاحب تفسیر تسنیم گفت: تصدیق و تکذیب منکران معاد در گرو نظر نیاکان و آباء آنان و بر مشی تقلید بود و این تقلید را بهانه برای انکار کرده بودند، لذا کسی که نفی و اثباتش به تقلید برگردد بازدهی بیش از این ندارد؛ قرآن هم فرمود آیا نیاکان شما پیامبر و معصوم بودند که دنبال آنان راه افتادید و اگر آنان مانند شما جاهل هستند نه قبول آنان باید سبب تصدیق شما باشد و نه تکذیبشان سندی بر تکذیب شما و بعد فرمود قوم نوح و صالح و ... هم این ویژگی را داشتند.
وی افزود: اگر جهانی فکر کنیم، تعداد کسانی که در جهنم خالد هستند کم خواهند بود البته جهنم از افراد زیادی پر می‌شود ولی خالد نیستند و بعد از عذاب متناسب با جرمشان به بهشت خواهند رفت و خبری از عذاب میلیاردی و هزار میلیاردی و ابدیت نیست.
