آشنایی با «جمع القرآن»؛ اثر برگزیده کتاب سال حوزه
گروه حوزههای علمیه: کتاب «جمع القرآن» یکی از مجموعه آثار حجتالاسلام سیدعلی شهرستانی است که در هجدهمین کتاب سال حوزه و در میان آثار عربی موفق به کسب رتبه برگزیده این دوره شد.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) این کتاب در رشته تفسیر و علوم قرآنی توسط حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی شهرستانی، نوشته شده و توسط نشر دارالکفیل در کربلا به چاپ رسیده است.
این کتاب با ارائه پژوهشی نو در مسئله جمع قرآن، این دیدگاه را که خلفا قرآن را گردآوری کردهاند، بررسی و نقد کرده است؛ به باور مولف، این دیدگاه بر خلاف سخن خدای متعال است که فرموده «إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ». افزون بر این، جمع قرآن فقط به وسیله جبرئیل، پیامبر(ص) و امام علی(ع) که معصوم بودهاند، عملی بود نه افراد دیگر.
نویسنده آنچه را که اهل سنت درباره قرآن امروزین به قرائت «عاصم بن ابی نجود» از «عبدالرحمان سلمی» بر زبان میآورند، رد کرده و معتقد است که «سلمی» این قرائت را از امام علی(ع) به «ابی بن کعب» آموخت نه عثمان و زید؛ زیرا ذهبی در گزارش خود از اسامی طبقه اول قاریان، عثمان را اولین آنها دانسته و با بیان اینکه مغیرة بن شهاب مخزومی قرآن را از عثمان آموخت نامی از سلمی نبرده است.
وی مانند این سخن را درباره زید نیز گفته و با اینکه یادآور شده ابوهریره و ابن عباس قرائت را از زید فراگرفتند، ولی باز هم از سلمی نام نبرده است، اما ذهبی وقتی نام امام علی(ع) و ابی بن کعب و ابن مسعود را میآورد تصریح میکند که سلمی قرائت را از آنها فرا گرفت. بنابراین مصحف امروزین همان مصحف رسولالله و مصحف همه صحابه است و تنها به عثمان و زید اختصاص ندارد.
از دیگر مسایلی که در لابلای این کتاب به میان آمده مسئله قرآن منزل و قرآن مفسر و خلط میان آن دو نزد اهل سنت است. به اعتقاد نویسنده برخی نسبتهای ناروا به شیعه، ناشی از عدم تمیز میان این دو مسئله است.