دیپلماسی اقتصادی ما برعکس عمل می‌کند/ سبقت واردات کالاهای غیرضرور از صادرات/ با دنیا سرشاخ نشویم
گروه اقتصاد ــ استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران عنوان کرد: ما ابتدا باید تلاش کنیم اقتصاد و تولید داخلی را بهبود ببخشیم و با دنیا سرشاخ نشویم اما اگر به ما حمله کردند، قطعا از خودمان دفاع میکنیم که لازمه این مسئله بهبود دیپلماسی اقتصادی است اما این اقدام تاکنون نتیجه برعکس داشته است.
به گزارش ایکنا، یکی از لوازم توسعه اقتصادی هر کشوری، گسترش ارتباطات اقتصادی و تجاری با سایر کشورهاست. در این زمینه دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور نقشی تعیین‌کننده دارد و به همین دلیل، اخیرا معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه شکل گرفته و رهبر معظم انقلاب نیز اخیرا در دیدار با مسئولان وزارت خارجه بر گسترش دیپلماسی اقتصادی تأکید کردند.
ایشان ارتباط با دانشمندان، رجال سیاسی غیر دولتی و فعالان اقتصادی دیگر کشورها را جزو روشهای رایج دیپلماسی در جهان برشمردند و افزودند: با این روش‌ها می‌توان گستره فعالیت‌های دستگاه سیاست خارجی را گسترش داد. رهبر انقلاب اسلامی همچنین قدرت میدانی را پشتوانه دیپلماسی خواندند و افزودند. مهم این است که هر گونه عنصر اقتدار به نوعی دستاورد سیاسی و اقتصادی تبدیل شود.
ابراهیم رزاقی، اقتصاددان و استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اهمیت دیپلماسی اقتصادی و آثار آن بر اقتصاد کشور پرداخت و اظهار کرد: واقعیت این است که اکنون بازی پیچیدهای توسط مسئولان اقتصادی را شاهد هستیم. از یک سو شاهد موضع‌گیری‌هایی علیه غرب هستیم اما از سوی دیگر همین افراد، راه حل مشکلات اقتصادی را در بیرون جست‌وجو می‌کنند و این در حالی است که سرمایه‌داری دارای بدترین ویژگی‌هاست. این افراد به جای حمایت از تولید داخلی که محور هر اقتصادی است، در مسیر انهدامی قرار گرفته‌اند.
در مقابل تحریم‌ها ضربه‌پذیر شده‌ایم
وی ادامه داد: مسئولان ما به جای توانمند کردن اقتصاد داخلی و مستحکم کردن این اقتصاد در مقابل ضربات خارجی، اکنون اقتصاد را در شرایطی قرار داده‌اند که اقتصاد ما مقاوم نیست و در مقابل تحریم‌ها ضربه‌پذیر شده‌ایم. ما وقتی متوجه شدیم کشورهای غربی در جنگ با صدام، به ما سلاح نمی‌دهند بنابراین به تولید داخلی رو آوردیم. اکنون هم باید چنین رویه‌ای را در پیش بگیریم.
رزاقی افزود: اکنون به قانون اساسی و آنچه حضرت امام(ره) فرمودند توجه نمیشود. ما باید بدانیم که مهم‌ترین مسئله هر کشوری، مسائل سیاست خارجی آن نیست بلکه باید مسائل داخلی که عمدهترین آن اقتصاد و تولید داخلی است را در اولویت قرار داد و دیپلماسی اقتصادی میتواند بخشی از این نیازها را تأمین کند.
دیپلمات‌های کشور از توان اقتصادی سایر کشورها بهره‌برداری کنند
این اقتصاددان یادآور شد: تمام کشورهای دنیا و مخصوصا کشورهای صنعتی، دیپلماسی اقتصادی را مورد توجه قرار داده‌اند. دیپلمات‌های ایرانی هم که در کشورهای مختلفی با هزینه‌های گزاف مشغول فعالیت هستند باید از توانایی کشورهای خارجی به نفع صادرات کالاهای تولیدی داخل بهره‌برداری کنند. اکنون خارجیها صرفا مواد خام را به شکل ارزان از ما میخرند اما اگر دیپلماسی اقتصادی در ایران پیاده میشد، میتوانستیم به خوبی با خام‌فروشی مقابله کنیم؛ اقدامی که قبل و بعد از انقلاب مورد توجه قرار نگرفته است.
وی یادآور شد: ما در دوران جنگ تحمیلی، صنایع دفاعی را با کمترین هزینه ایجاد کردیم اما الان دلار 4200 تومانی به برخی افراد ارائه میدهیم اما کالاهای اساسی وارد نمیشود بلکه صرف خرید موبایل و.... می‌شود؛ بنابراین وقتی چنین مواردی را کنار هم قرار دهیم، دیپلماسی اقتصادی به شکل برعکس عمل می‌کند. اکنون مسئولان ما از یک طرف، شیفته ارتباط با کشورهای غربی و تلاش برای بهبود وضعیت اقتصادی از این طریق هستند اما از سوی دیگر تهدید به بستن تنگه هرمز می‌کنند.
مسئولان به دیپلماسی اقتصادی اعتقادی ندارند
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: ما ابتدا باید تلاش کنیم اقتصاد و تولید داخلی را بهبود ببخشیم و با دنیا سرشاخ نشویم اما اگر به ما حمله کردند، قطعا از خودمان دفاع میکنیم. گویا مسئولان ما نمیدانند که آمار رسمی می‌گوید 66 میلیون ایرانی در سن کار هستند اما فقط 23 میلیون ایرانی مشغول کار هستند. این نشان میدهد که اگر به دیپلماسی اقتصادی اعتقاد دارند باید بهبود وضعیت اقتصادی را مورد توجه قرار دهند.
رزاقی عنوان کرد: مسئولان ما به دیپلماسی اقتصادی اعتقادی ندارند. آنها می‌دانند که ما مشغول فروش نفت خام هستیم اما دیپلمات‌های ما اصلا در دنیا تبلیغ نمیکنند که بیایند محصولات پتروشیمی ما را خریداری کنند؛ چراکه اصلا به این مسئله اعتقاد ندارند و معتقدند باید لیبرالیسم اقتصادی را در پیش بگیریم و اقتصاد را آزاد بگذاریم تا مسیر خود را برود؛ این همان سخنی است که آدام اسمیت در شرایط خاصی متناسب با شرایط انگلستان مطرح کرد که مردم سرمایه خود را وارد تولید صنعتی میکردند اما اکنون که تولید دارای سود 15 درصدی و واردات دارای سود 200 درصدی است بنابراین نباید انتظار موفقیت برنامههای اقتصادی را داشته باشیم.
معاونت اقتصادی وزارت خارجه برای کالاهای داخلی بازاریابی کند
استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران درباره وضعیت کنونی فعالیت اقتصادی سفارتخانههای ایران در سایر کشورهای دنیا تأکید کرد: چون اعتقادی به اینکار ندارند، موفقیتی هم در عرصه دیپلماسی اقتصادی نداشته‌اند. حتی بعد از برجام هم روابط اقتصادی بهبود پیدا نکرد و سرمایه‌های خارجی وارد کشور نشد و این مسئله، دیپلماسی اقتصادی ما را بیمعنی کرده است.
وی درباره معاونت اقتصادی وزارت خارجه نیز گفت: اگر واقعا کار کنند، قطعا نقشی تعیین‌کننده دارد. آنها میتوانند برای ایران بازاریابی کنند. سفرای ما باید کشورهایی که در آن مشغول فعالیت هستند را به خوبی بشناسند و تواناییهای ما در داخل را به آنان معرفی کنند و تلاش کنند که وارداتی که صورت میگیرد هم به نفع ما انجام شود و کالاهایی که تولید میکنیم را وارد نکنیم.
رزاقی در پایان عنوان کرد: وظیفه این معاونت و سفرای ما در کشورهای دیگر است که چنین مواردی را به دولت و بانک مرکزی منتقل کنند تا دلار ارزان‌قیمت در اختیار برخی واردکنندگان قرار ندهند که کالاهای بُنجُل خارجی را وارد کنند. اکنون فرصت‌سوزی زیادی انجام می‌شود و مسیری انهدامی در عرصه اقتصادی در پیش گرفته شده است. در واقع این افراد، چشم و گوش ایران در کشورهای خارجی هستند؛ بنابراین باید تلاش کنند وظایف اقتصادی خود را به خوبی انجام دهند.
انتهای پیام
