درس‌های بعثت برای زیست‌فرهنگ امروز

پیامبر گرامی اسلام با پیام «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ ...» و «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق» مبعوث و برانگیخته به نبوت شد؛ البته نبوت پدیده بی سابقه‌ای نبود و از قضا تمامی پیامبران در محیط‌های جاهلی گمراهی و گناه به نبوت برانگیخته شدند تا ظلمات و تاریکی‌ها را به نورانیت بدل سازند.

پیامبر در شرایطی مبعوث شد که اعراب جاهلی در سرزمین حجاز در تجارت، انسان‌های موفقی بودند و از قضا در شعرسرایی و طنازی و ادبیات هم قوی بودند ولی از اخلاق و انسانیت بوی چندانی نبرده بودند و حتی صفات خوب آنان مانند سخاوت و بخشندگی هم رنگ و بوی قبلیه‌ای و به رخ یکدیگر کشیدن مال و منال به خود گرفته بود. آنان بت می‌پرستیدند و به سجده منات و هبل و لات و عزی می رفتند و بیت الله الحرامی را که ابراهیم و اسماعیل(ع) با دستان مبارک خود و برای ذکر و نام خدا ساخته بودند پر از بت‌ها کرده و آن را به بتکده‌ای تبدیل کرده بودند.

اعراب جاهلی دختران را زنده به گور کرده و برای آنان شأن انسانی قائل نبودند؛ زنان فاسد با نصب پرچم‌هایی بر سر در منازل خود به تن فروشی می‌پرداختند و مردان هوسباز قمارخانه و عیشکده‌ها به راه انداخته بودند و البته این فضای غالب آن دوران بود؛ افرادی هم بودند که واجد این صفات نبودند و خاندان پیامبر(ص) و برخی وابستگان نسبی ایشان در زمره این افراد بودند.

همچنین نخستین همسر گرامی رسول الله یعنی خدیجه کبری(س) که قبل و بعد از بعثت نمونه یک زن فداکار، سخاوتمند، موفق، صبور، با کرامت و شرافت بود در این شمار قرار می گرفت. در چنین شرایطی نسیم بعثت وزیدن گرفت و دیری نپایید که طوفانی علیه پلیدی‌ها و رسوم خرافی و جاهلی آن دوره به راه انداخت و تمدنی تولید کرد که همه بشریت را تا امروز از خود متأثر کرده است. اما راز و رمز تولید این تمدن چیزی جز اهداف رسالت پیامبر نبود که در آیات متعدد قرآن بیان شده؛ پیامبر با پیام خواندن مبعوث شد اما نه هر خواندنی بلکه خواندن به نام خدایی که انسان را خلق کرد؛ خواندن به نام خدایی که انسان را کریمانه آفرید و به او علم و قلم داد تا بداند آنچه را نمی‌دانست؛ انسان نمی‌دانست که مردن، پوسیدن نیست بلکه از پوست به درآمدن است؛ انسان نمی‌دانست که زندگی برای بهتر خوردن و بهتر پوشیدن و مال و ثروت به رخ دیگران کشیدن و زیباطلبی‌های بی وجه، مدرن‌سازی خواسته‌های حیوانی است؛ انسان نمی‌دانست که در پس این عالم، ماورائی است که برای دیدن آن گذرنامه عمل صالح و نورانیت و معنویت لازم است؛ او چیزی از غیب نمی‌دانست و خدا همه را به او تعلیم داد.

پیامبر مبعوث شد تا اخلاق الهی و انسانی را ترویج کند و مکارم اخلاق را به مرحله تام و تمام برساند؛ پیامبر با صفت رحمة للعالمین مبعوث شد تا نه فقط رحمت برای مسلمین و اعراب حجازی باشد بلکه برای بشریت رحمت و عطوفت و مهربانی به ارمغان آورد و نتیجه اعمال او بود که تمدن اسلامی را رقیب تمدن های بزرگ آن دوران کرد و از آن‌ها پیشی گرفت.

امروز هم بشر گرفتار دوران جاهلیت مدرن است؛ بشر امروز به واسطه رشد تکنولوژی و پیشرفت مادی و ساخت منازلی بهتر از قوم عاد و ثمود و در فرستادن ماهواره و انسان به فضا، تمدنی نو ولی دور از از اخلاق و انسانیت ایجاد کرده است؛ امروز بت‌پرستی گرچه در برخی مناطق دنیا به روش سابق وجود دارد ولی بت اصلی، سیاست‌های ضد الهی و ضدبشری عده‌ای است که به واسطه قدرت مادی فوق العاده، مورد پرستش و پذیرش افراد دون و حقیر قرار گرفته است؛ امروز فساد اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی در کمتر نقطه‌ای از عالم نیست که نباشد و تنها نفس قدسی پیام مبعث است که می‌تواند این جاهلیت مدرن را از میان ببرد.

امروز جوامع اسلامی هم از برخی نمادهای فرهنگی جاهلی مانند بی‌رحمی، نزاع بر سر تحمیل عقاید باطل به نام اسلام بر دیگران و ثروت‌طلبی با هر توجیه و به هر قیمتی و پایمال کردن حقوق دیگران برای رسیدن به مطامع اقتصادی دور نیست و این پیام مبعث است که بیش از هر چیز می‌تواند نفسی روحانی و معنوی بر جامعه بدمد و بشر را از تنگنای گرفتارشده در زندان تفکر مادی کوته‌بین برهاند. پیام بعثت یعنی وحدت و آزادی و پیشرفت است که می‌تواند جوامع اسلامی را از این بدبختی خودساخته برهاند و آزاد کند.

امروز بشر ایرانی و جهانی بیش از هر چیز به علم در سایه ذکر خدا، معنویت و اخلاق، تکنولوژی پیشرفته و تولید ثروت برای رفاه نوع بشر و عشق و امید به آینده نیازمند است و تحقق این مسائل در گرو تجدید پیام مبعث یعنی بازگشت به توحید، باور به معاد و ارتقای فکری متعالی است. امروز رهبر معظم انقلاب با ترسیم خطوط انقلاب در بیانیه گام دوم، بر این مسیر تاکید فرمودند مسیری که شروع مجدد آن با پیام بعثت آغاز و ان شاالله به ظهور ختم خواهد شد.

انتهای پیام