تقریری بر ویژگی‌های انتظار فعال و منفعل

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ در ادامه سلسله کرسی‌ها و جلسات ایده‌پردازی و نقد علمی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «انتظار انقلابی و تمدن‌ساز در منظومه فکری آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای»، امروز، 1 دی‌ماه در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد و در این نشست، محمدرضا برزویی به ارائه نظریه خود پرداخت که می‌توانید مشروح صحبت‌های برزویی را اینجا بخوانید.

 

محمدهادی همایون، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در این نشست بیان کرد: اگر در حوزه انتظار، مثال فردی را می‌زنیم که در حال غرق شدن است و مواجهه با او برای کمک نیز به دو صورت است و یک وقت افرادی به سمت کسی که دارد غرق می‌شوند، می‌روند، او نیز می‌ایستد تا کمک به او برسد و یک وقت هم خود فردی که دارد غرق می‌شود، حرکت می‌کند تا به کمک‌کنندگان نزدیک شود، در این‌صورت باید مثال بیشتر تبیین شود.

 

وی تصریح کرد: به گمان بنده ماجرا ما با داستان انتظار اینطور نیست که قسمتی از آن دست خودمان باشد که دست و پا بزنیم تا غرق نشویم. مسئله ما گروهی نیست که کمک می‌کنند، بلکه مسئله ما همان ساحلی است که می‌بینیم و مهم‌ترین بخش نجات همان ساحل است. یعنی باید به آن ساحل رسید که مهم‌ترین بخش نجات است و انتظار فعال نیز همین است. در حقیقت ساحل نشسته و وجود دارد، اما ممکن است به دلیل هیجانی که داریم، نتوانیم ساحل را ببینیم و نگران هستیم که در این اقیانوس چه کنیم، اما در مرحله اول باید ساحل را دید و بعد تلاش کرد که خود را به ساحل رساند.

 

این عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در ادامه افزود: برخی از افراد که در دریا شنا می‌کنند، ممکن است موج آنها را از ساحل دور کند، اما اگر کمی دست و پا بزنند، می‌فهمند که حتی پایشان نیز به کف دریا می‌رسد و گویی که اصلاً با ساحل فاصله ندارند و اینکه ظهور به ما نزدیک است، از همین باب است. در حقیقت ما روی جریان ظهور حرکت می‌کنیم. بنابراین دسته‌بندی ما از اقسام انتظار که اعم از نظامی و ... باشد، می‌تواند توسعه پیدا کند.

 

وی در بخش دیگری از سخنان خود به تفاوت انتظار فعال و منفعل اشاره و بیان کرد: برخی‌ها هستند که می‌گویند باید اسب خود را زین کنیم، در کتب درسی مسائل مهدویت را بیاوریم و خلاصه خودمان را برای ظهور آماده کنیم تا روزی که بالاخره این اتفاق رخ دهد. بنابراین در این نوع نگاه این افراد فقط به آینده‌ای که دستشان نیست، اعتماد دارند و می‌گویند باید آماده بود.

 

همایون در ادامه افزود: فرق بین انتظار فعال و منفعل همین است که این افراد می‌گویند یک روزی امام(عج) می‌آیند و ما باید از همه لحاظ خود را آماده کنیم و فرضاً باید پول داشته باشیم و به لحاظ اقتصادی و ... قوی باشیم. در مقابل، انتظار فعال این است که حرکت کنیم. در حقیقت این نوع نگاه گروهی که صرفاً منتظر هستند، زمانی به انتظار فعال تبدیل می‌شود که به سمت تمدن‌سازی و تشکیل تمدن حرکت کنند. البته که باید اشاره کنم که اگر یک گروهی حکومتی را هم ایجاد کند، باز هم دلیل بر این نیست که او منتظر فعال است، چراکه ممکن است این افراد قصدشان از تشکیل حکومت صرفاً داشتن حکومت بوده و نمی‌خواستند برای تمدن‌سازی اقدام کنند.

 

وی تصریح کرد: نکته مهم دیگری که باید مورد توجه قرار داد، فرمایشات مقام معظم رهبری است که در بیانیه گام دوم انقلاب به جامعه‌پردازی و خودسازی اشاره کرده‌اند و فرمودند که امت یا تمدن بحث بین‌المللی است که رخ می‌دهد و نکته مهم این است که جریان انسان‌سازی، امت‌سازی و اجتماع‌سازی به خوبی تبیین شود.