تعاونی‌ها؛ راهی برای نهادینه‌سازی نقش مردم در تولید و رفع فقر
عضو مجلس خبرگان رهبری تعاونی‌ها را راهی نیرومند برای نهادینه‌سازی نقش مردم در تولید و رفع فقر دانست و گفت: داوطلبی، تجمیع نیروی پراکنده انسانی، تعریف و تامین سرمایه و امکانات، انجام کار موثر مشترک و مسئولیت‌پذیری اجتماعی از مولفه‌های تشکیل تعاونی هستند.
به گزارش ایکنا از لرستان، به‌نقل‌از روابط عمومی دفتر نماینده لرستان در مجلس خبرگان رهبری، آیت‌الله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری در چهارمین جلسه هیات اندیشه‌ورزی استان لرستان که امروز، هفتم مرداد با عنوان «فرصت‌ها و چالش‌های نقش‌آفرینی تشکل‌های کشاورزی و روستایی در توسعه بخش کشاورزی» و به‌صورت مجازی برگزار شد، با بیان این‌که تعاونی‌ها، چارچوب وقابلیت بیشتری برای مسئولیت‌پذیری اجتماعی دارند، گفت: در حقیقت، با تأسیس تعاونی، مجموعه‌های خردی در درون جامعه به‌صورت هوشمند و هدفمند در جهت پیشرفت جامعه و تولید در کشور ایجاد خواهد شد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، عنصر داوطلبی جهت فعاليت، تجمیع نیروی پراکنده انسانی، تعریف و تامین سرمایه و امکانات، انجام کار موثر مشترک در یک زمینه خاص و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را مولفه‌های مهم تشکیل تعاونی ذکر کرد.
وی با اشاره به عنصر داوطلبی، گفت: در فضای شکل‌گیری تعاونی افراد به‌صورت داوطلبانه به سمت تلاش‌های اجتماعی اقتصادی و کشاورزی می‌روند و این داوطلبی از نظر دین، امری بسیار مهم و در موارد بسیاری، ذیل عنوان قیام برای خداوند جای می‌گیرد.
آیت‌الله مبلغی با اشاره به این‌که اسلام می‌خواهد انسان‌ها داوطلبانه به میدان بیایند، اضافه کرد: قیام برای خداوند به‌معنای دوری انسان‌ها از خمودی، رکود، سستی و روی آوردن به سمت تلاش و حرکت در جهت رشد، معنویت و تعالی جامعه است و تعاونی‌ها فضا و بستر اجتماعی شکل‌گیری برای تلاش افراد را فراهم می‌آورد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به تجمیع نیروی انسانی به‌عنوان مولفه دیگری از مولفه‌های تعاونی، افزود: به هم پیوستن افراد در قالب تعاونی‌ها به ضمیمه شدن دانش و تجربه آن‌ها و برقراری هم‌افزایی بین آن‌ها از حیث فکری و مالی می‌انجامد و این، قدرت ریسک‌پذیریشان را برای فعالیت در جهت پیشرفت عمران و آبادانی بیشتر می‌کند و عمل آن‌ها را استحکام و اتقان می‌بخشد این در حالیاست که این فرآیند در صورت شکل‌گیری، در نهایت باعث می‌شود تا اراده، قدرت عمل و انگیزه آنان و مردم و مسئولان برای توسعه و پیشرفت کشور قوی‌تر و مواجهه آن‌ها با سختی‌ها اساسی‌تر شود.
اصل اجتماعی امام علی(ع) و نقش تعاونی‌ها در تحقق آن
آیت‌الله مبلغی با بیان این‌که یک اصل اجتماعی مهمی را امام علی(ع) ارائه داده است که بر اساس آن اگر بخواهیم انسان‌ها در فرایند کشاورزی و تولید و شئون مربوط به آن حضور و نقش پیدا کنند یکی‌از راه‌های تحقق این اصل ایجاد تعاونی‌های کشاورزی است، گفت: این اصل از این کلام امام علی(ع) با این مضمون «هیچ کس هر اندازه نفوس او را کوچک بشمارند و چشم‌ها او را حقير ببينند در مقام پائينتر از كمک کردن و کمک گرفتن نيست» استفاده می‌شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این‌که بسیاری از مردم به تنهایی نمی‌توانند ایفای نقش در زمینه کشاورزی داشته باشند اما چنان‌چه در قالب یک تعاونی قرار بگیرند می‌توانند انگیزه لازم، اراده لازم، امکان تلاش فعالیت و ایفای نقش لازم را پیدا کنند، افزود: تعاونی‌ها می‌توانند قابلیت‌ها و توانایی‌های یک فرد را در مسیر تحقق و ظهور و بروز قرار بدهند و این دقیقاً یعنی تحقق بخشیدن به اصل اجتماعی امام علی(ع) که از آن یاد شد.
وی همچنین عنصر تعریف و تامین سرمایه و امکانات را از دیگر مولفه‌های تعاونی‌ها ذکر کرد و ادامه داد: تجمیع سرمایه همیشه نقطه عزیمت و شروع حرکت به‌سمت فعالیت اقتصادی و کشاورزی و پیشرفت است و تعاونی‌ها با تجمیع و کنار هم قرار دادن سرمایه‌های اولیه افراد، قدرتی را در آن افراد برای حرکت و فعالیت ایجاد می‌کند.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس کار موثر مشترک را در چارچوب تمرکز بر یک موضوع خاص از دیگر مولفه‌های تعاونی‌ها دانست و گفت: همه عوامل پویایی بخش به کار و فعالیت، در تعاونی‌ها فراهم است و افراد در قالب تعاونی‌ها به‌سمت کار هم‌افزایانه و موثر گام برمی‌دارند.
مبلغی اظهار کرد: در یک حرکت مجموعه‌ای و تعاونی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی در مرتبه و درجه‌ای بالاتر و قوی‌تر در نسبت با مسئولیت‌پذیری افراد تحقق پیدا می‌کند و به‌عبارت دیگر تعاونی‌ها نزدیک‌ترین استعداد و آمادگی را برای مسئولیت‌پذیری واجد هستند .
وی با اشاره به این‌که در زمینه کشاورزی نیازمندی ما به تعاونی‌ها بسیار بیشتر است، گفت: از آنجا که ما در زمینه کشاورزی به مسئولیت‌پذیری منظم و منسجم و کامل‌تری نیازمند هستیم به همین دلیل و از همین خاستگاه به تقویت تعاونی‌ها در کشاورزی نیازمند هستیم.
وی در توضیح ضرورت مسئولیت‌پذیری قوی و نیرومند در زمینه کشاورزی نیز افزود: کشاورزی با محیط زیست، آب، خاک، خوراک مردم و سایر منابع طبیعی دیگر در تعامل و ارتباط مدام و اساسی است، به همین جهت ما در این زمینه به شدت نیازمند آن هستیم که فعالیت ها مسئولانه‌تر انجام بگیرد.
جایگاه‌شناسی تعاونی در منطق دینی
آیت‌الله مبلغی با اشاره به این‌که تعاونی‌ها به صورت پویاتر می‌توانند این مسئولیت اجتماعی را در زمینه ی کشاورزی به نفع مردم و نظام تحقق ببخشند، گفت: از نظر منطق دین، فعالیت‌های تعاونی از نظر اعتبار و اهمیت و کارکرد در نقطه‌ای بالادست نشسته است و تشکیل تعاونی عمل کردن به امر قرآنی «تعاونوا علی البرّ و التّقوی است» است کمااینکه اگر بخواهیم امر «تعاونوا» در آیه دوم سوره مائده را لباس عمل بپوشانیم، یکی‌از مهم‌ترین مصداق تحقق آن، تشکیل تعاونی‌ها است.
وی با بیان این‌که اگر بپذیریم که در اسلام تعاون بر نیکی و نیکوئی مقدس است و از طرف دیگر کار نیز از اهمیت و قداست برخوردار است، باید بپذیریم تشکیل تعاونی برای فعالیت در زمینه کشاورزی از یک قداست مضاعف برخوردار است، زیرا در آن، هم فعالیت معطوف به کشاورزی انجام می‌گیرد که از برجسته‌ترین و استانداردترین فعالیت و کارها محسوب می‌شود و هم در آن تعاون بر یک امر نیی ونیکویی برای جامعه به وقوع میپیوندد، اضافه کرد: با توجه به این‌که بر اساس ادبیات و منطق دینی، نعمت‌های برجسته‌تر خداوند در محصولات کشاورزی تجسم و عینیت پیدا می‌کنند لازم است که ما برای مدیریت و نیز شئون مربوط به کشاورزی و از جمله تعاونی‌های کشاورزی اعتبار جدی و اساسی و محوری قائل باشیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: درست است که دولت منبعث از مردم و بخش خصوصی نیز از همین مردم هستند، ولی در امر مربوط به امور کشاورزی، باید رکن مردم به‌معنای عام تر و فراگیر تر آن رانیز دخالتی جدی‌تر و نهادی تر ببخشیم.
آیت الله مبلغی ادامه داد: نهادی که می‌تواند بر دوش خود این مهم را محقق نماید تعاونی‌ها هستند زیرا که تعاونی‌ها در درون لایه‌های مردم شکل می‌گیرند و نیروهای جسته و گریخته و از هم جدا افتاده در زمینه کشاورزی را به هم مرتبط می‌کنند و آن‌ها را در جهت تولید برای کشور هماهنگ می‌نمایند.
وی ادامه داد: تعاونی‌ها نقش تعادل بخش بین دو حوزه کلان اساسی اقتصادی(بخش دولتی و بخش خصوصی) را ایفا می‌نماید بر این اساس اگر در این بخش توازن‌ساز در وضعیت کم‌رنگ قرار بگیرد نمی‌تواند در قبال دو رکن دیگر، این توازن را ایجاد نماید.
گفتنی است در این نشست پیشنهاداتی مانند ایجاد و تقویت نمایشگاه‌های کشاورزی، تجیهز تعاونی‌ها به امکانات جدید، تجیهز وتقویت کشاورزی و تعاونی‌های کشاورزی به علم و پژوهش و ایجاد مراکز دانش‌بنیان در این ارتباط، ضروت تنوع‌بخشی در حوزه تعاونی ها و ایجاد راهبردهای کلان برای تعاونی و تجهیز تعاونی‌ها به ابزارهای حقوقی مانند قراردادهای کشاورزی مطرح شد.
در این نشست همچنین به کمبودها و آسیب‌ها و چالش‌ها اشاره شد و در این زمینه به کمبود نیروهای متخصص، رکود برخی تعاونی‌ها، وجود دلال‌ها و واسطه‌ها در این حوزه، فقدان شناخت کافی به فضای مجازی، فقدان الگوی کشت مناسب و یا عدم اجرایی‌سازی آن، فقدان زنجیره ارزش کشاورزی، عدم مشارکت بخش تعاونی در نظام مشورت کشاوزی، فقدان خرید تضمینی و... به‌عنوان چالش‌های فراروی تعاونی اشاره شد.
در این نشست اعضا هیات علمی دانشگاه لرستان، نمایندگان کشاورزان و تشکل‌های کشاورزی و روستایی و مدیر گروه توسعه روستایی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، مدیرهماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی، رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی استان، مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های کشاورزی دامدارن کشاورزی استان و نمونه ملی کشور سال ۹۶، رئیس هیئت مدیره کانون خبرگان کشاورزی استان لرستان حضور داشتند.
همچنین، مدیر عامل شرکت خدمات فنی مهندسی و مشاوره ای کشاورزی لرستان و نمونه استانی سال ۹۶، معاون تعاون اداره‌کل تعاون رفاه کار و امور اجتماعی استان، مدیر سازمان تعاون روستایی استان، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان از دیگر شرکت‌کنندگان این نشست بودند.
انتهای پیام
