ریشه‌های اقتصادی قیام عاشورا / چگونه حاکمیت تشریعی خداوند به خفا رفت

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد قائم‌مقامی، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره ریشه‌های اقتصادی قیام امام حسین(ع) اظهار کرد: از یک منظر در مسئله حادثه کربلا به این امر پی می‌بریم که جامعه اسلامی آن زمان در حسا‌س‌ترین نقطه تاریخ بشر قرار داشت و همه چیز بر این مبنا بود که در آن لحظه چه اتفاقی خواهد افتاد. حتی این واقعه علاوه بر تاریخ انسان، روی تاریخ طبیعت نیز اثر می‌گذارد.

بیشتر بخوانید:

• خدمت به نیازمندان در سیره اقتصادی اباعبدالله الحسین(ع)
• ظرفیت هیئات مذهبی به خدمت توازن ثروت درآید / «هر هیئت یک کارگاه تولیدی»؛ شعاری برای جهش تولید

ریشه‌های قیام عاشورا

وی ادامه داد: در آن لحظه تاریخی خاص که عظیم‌ترین حقیقت ظاهر شد، آنچه اتفاق افتاد مع‌الأسف این بود که اکثریت مسلمانان که قرار بود به تاریخ بشر و تاریخ طبیعت و عالم وجود شکل دهند، اما در خواب غفلت باقی ماندند و وظیفه خود را به خوبی نفهمیدند. اگر همه مسلمانان بیدار می‌بودند، وظیفه دینی خود را به خوبی انجام می‌دادند اما دچار بی‌معرفتی شدند و نتوانستند عظیم‌ترین معروفی که ظاهر شده را حفظ و حق مطلب ادا کنند.

حجت‌الاسلام قائم‌مقامی اظهار کرد: واقعیت امر این است که با تجلی دین در زمان بعثت پیامبر اسلام(ص)، عظیم‌ترین معروف یعنی حاکمیت خدا بر جهان ظاهر می‌شود. این حاکمیت تشریعی خداوند متعال در جهان است که انسان عاقلانه و به صورت خودآگاه آن را می‌پذیرد اما حاکمیت تکوینی همیشه وجود داشته است. این معروف در زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) تجلی پیدا کرد اما بعد از این مقطع، مسلمانان نتوانستند آن را حفظ کنند، بلکه در واقعه عاشور این فریضه بزرگ را فروگذاشتند. مسئله امر به معرف و نهی از منکر باید حفظ می‌شد. لذا منکر حاکم و حاکمیت تشریعی خداوند به خفا رفت و حاکمیت طاغوت ظاهر شد.

اهمیت بازگشت به امر به معروف و نهی از منکر

این مدرس حوزه و دانشگاه تصریح کرد: این منشأ همه بدی‌ها و زشتی‌ها و فجایع است. چه اینکه همین موضوع منجر به شهادت امام حسین(ع) و فاجعه کربلا شد. در واقع شهادت ایشان(ع) به معنای کشف حجاب از یک مصیبت واقع شده بود که در آن مسلمانان از حقیقت اعراض کرده و امر به معروف و نهی از منکر نکردند. حال در کربلا باید از آن حقیقت پرده‌برداری و کشف حجاب می‌شد و این اتفاق فقط با شهادت امام حسین(ع) رخ می‌داد.

وی با اشاره به اهمیت بازگشت انسان به فریضه امر به معروف و نهی از منکر، گفت: در واقع در اینجا به جهان اعلام شد که چه مصیبتی اتفاق افتاده است تا برای جبران، تدارک و توبه اقدام کنند چراکه ماجرای عاشورا و کربلا، ماجرای توبه و تدارک انسان است و جبران این اشتباه هم از طریق بازگشت به معروفی رخ می‌دهد که ترک شده بود.

نقش فساد اقتصادی خواص در قیام امام حسین(ع)

حجت‌الاسلام قائم‌مقامی در خصوص نقش پیروی از سیره امام حسین(ع) بر خروج انسان از معصیت بیان کرد: باید به دنبال حاکمیت دین خدا در جهان برویم. قیام عاشورا همین اثر را داشت و تاکنون هم شاهد فرایند بیداری، توبه و تدارک بوده‌ایم و امیدواریم شدت بیشتری پیدا کند تا در نهایت همه جهان به حقیقت برگردد و انسان از محدوده مصیبت و فجایع خارج شده و به جبران اشتباهات گذشته بپردازد تا شاهد بیداری انسان و جهانی به دور از مصیبت باشیم.

وی در پایان درباره نقش مفاسد اقتصادی و بی‌عدالتی‌های آن زمان در قیام امام حسین(ع) اظهار کرد: کاملاً مشخص است که وقتی برخی مسلمانان و حاکمان وقت از حقیقت اصلی اعراض کردند دچار انواع فسادهای اقتصادی شدند که البته در کنار این فساد اقتصادی، انواع مفاسد اعتقادی، رفتاری، اخلاقی، سیاسی و ... شکل گرفت. وقتی آن حقیقت ترک شود طبیعی است ظلم، تبعیض و فقر جامعه را فرا می‌گیرد و جامعه از حاکمیت اولیای الهی خارج خواهد شد و یکی از انگیزه‌های قیام اباعبدالله‌الحسین نیز همین مبارزه با فساد و تبعیض بود. ان‌شاء‌الله به پیروی از امام حسین(ع) حقیقت همه جهان را فراگیرد و بشریت بتواند ریشه صلاح را درک کند.