كار خوب؛ به درمی، قدمی یا به زبانی
آرزوی دوست داشتن خوبی و کراهت از بدی دعایی است که زمینه تحول در انسان و رشد مداوم او را فراهم می‌کند؛ خواسته‌ای که دومین دهه ماه مبارک رمضان را با آن آغاز می‌کنیم.
به گزارش ایکنا، دهه دوم ماه مبارک رمضان آغاز شد. روزهداری کم کم دشوار و برای سالکان الهی شیرین‌تر می‌شود. طعم خوش عبادت و اطاعت حلاوت پیدا می‌کند و روح در حال سبک‌تر شدن است. در چنین روزهایی آرزو کنیم برای همیشه نیکی را دوست و از بدی کراهت داشته باشیم.
در دعای روز یازدهم از خداوند طلب می‌کنیم: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وکَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِکَ یا غیاثَ المُسْتغیثین؛ خدایا دوست گردان به من در این روز نیکى را و نـاپسند بدار در این روز فسق و نافرمانى را و حرام کن بر من در آن خشم و سوزندگى را به یاریت اى دادرس داد خواهان».
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح «اَللّهُمَّ حَبِّبْ اِلَيَّ فیهِ الاْحْسانَ» می‌گوید: خدایا كاری كن كه من خوبی را دوست داشته باشم و از بدی و گناه بدم بیاید. خدایا كاری كن كه كار خوب انجام دهیم. یا به درمی، یا به قدمی و یا به زبانی. آدم باید از انجام كارهای خوب لذت ببرد و در احسان ریاكاری نكند تا در این صورت در قیامت به او اجر دهند.
وی می‌افزاید: بهترین خوبی‌ها این است كه كسی به بستگان فقیرش كمک كند. بعضی‌ها به فامیل مستحق خود رسیدگی نمی‌كنند و به اشخاص دیگر كمک می‌كنند. مرحوم آقای بروجردی احتیاط می‌كرد و می‌فرمود كه اگر در شهرتان مستحق است، اشكال دارد كمک خود را به شهرهای دیگر بفرستید. برخی از مراجع نیز معتقد بودند كه فطریه را باید به مستحقان شهر خود پرداخت كرد.
امورات زندگی‌مان به خوبی نمی‌گذرد
این استاد بزرگ اخلاق در ادامه می‌گوید: حدیث داریم كه بهترین شما كسی است كه غذا درست كند و به در خانه‌ها ببرد. خوب است كه به یاد مردگان خود غذایی درست كنید و شب‌های جمعه آن را پخش كنید. روایت داریم كه روح مردگان مؤمنین شب‌های جمعه به درخانه فرزندان خود می‌آیند و طلب روزی می‌كنند. در گذشته در خیر اموات، نذری‌های زیادی داده می‌شد؛ اما الان اینگونه نیست و به همین علت است كه روح پدران ما از ما راضی نیستند و امورات زندگی‌مان به خوبی نمی‌گذرد.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در ادامه اظهار می‌كند: هیچگاه خودتان را خوب مپندارید و در نمازهای شب پیش خود بگویید كه هنوز بد هستید. امام سجاد(ع) با آنكه معصوم است در دعای ابوحمزه ثمالی می‌فرماید؛ خدایا آیا بین بندگان كسی از من بدتر وجود دارد؟ وی در شرح فراز «وَكَرِّهْ اِلَيَّ فیهِ الْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ» بیان می‌كند: خدایا كاری كن تا از فسق و معصیت بدم بیاید. آیا می‌شود كسی از گناه بدش بیاید؟ بله، وقتی شما عادل شدید گناه در نظرتان بد می‌شود. معصومین(ع) به این دلیل گناه نمی‌كنند كه معصیت در نظر آنها زشت است.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی همچنین در شرح «وَحَرِّمْ عَلَيَّ فیهِ السَّخَطَ وَالنّیرانَ» تصریح می‌كند: خدایا غضب و آتش خودت را بر من حرام كن. جهنم مصیبت‌های بسیاری دارد و ان‌شاء‌الله هر كسی با ولای امیر‌المؤمنین(ع) و ولای اهل بیت(ع) از دنیا برود، جهنم نمی‌رود. امام صادق(ع) می‌فرمود: ایمانتان را با خودتان بیاورید، ما دستگیری و شفاعت می‌كنیم.
وی با بیان اینكه آیات شفاعت موجود در قرآن مربوط به كسانی است كه با ایمان از دنیا می‌روند، می‌گوید: در قرآن دو نوع آیه درباره شفاعت داریم. به اذن خدا برخی كه ایمان دارند، شفاعت می‌شوند؛ اما آنها كه بی‌ایمان هستند شامل شفاعت نمی‌شوند.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی همچنین درباره فراز پایانی روز یازدهم ماه مبارک رمضان می‌گوید: «بِعَوْنِكَ» یعنی به كمک تو ای خدا. تا خدا ما را كمک نكند، نمی‌توانیم به محتویات این دعا دست پیدا كنیم. البته باید عمل هم بكنیم. اگر یک گام به سمت خدا بردارید، خدا چند گام به سمت شما حركت می‌كند. برای این كار با خدا ارتباط بگیرید. با حضور در مساجد و زیارتگاه‌ها با خدا ارتباط بگیرید.
وی در پایان سخنان خود در معنی و شرح دعای روز یازدهم ماه مبارک رمضان می‌گوید: «یا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ» یعنی اینكه هر كس پناه و فریادرس می‌خواهد، خدایا تو پناهش می‌دهی و با این عبارت از خدا می‌خواهیم كه دعای ما را مستجاب كند.
حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام، نویسنده و پژوهشگر دینی در کتاب «نجوای روزه‌داران» در تفسیر دعای روز یازدهم ماه رمضان آورده است:
پیام اول: دوست داشتن احسان و نیکوکاری
همانطور که در قرآن آمده است «إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ؛ به درستی که خداوند احسان کنندگان را دوست دارد». با توجه به این آیه، انسان برای اینکه محبوب پروردگار خود شود، از خدای خویش می‌خواهد که احسان و نیکوکاری را محبوب او گرداند که ما نیز در این روز از خداوند می‌خواهیم که حب احسان و نیکوکاری در راه رضایش را نصیب ما کند.
رفتارهای اجتماعی دو نوع هستند: ۱.عادلانه: عدل، یعنی گذاشتن هر چیزی در جای بایسته آن. پس در معنای اجتماعی، عدل یعنی رعایت حقوق دیگران. ۲.محسنانه: اما رفتار محسنانه فراتر از رفتار عادلانه است. یعنی شخص نه تنها حقوق دیگران را رعایت می‌کند بلکه وجودش سراسر خیر و نیکی شده و در کنار خیرخواهی برای افراد، از بدی آنها می‌گذرد. اجتناب از رفتارهایی چون تهمت و غیبت، از نوع رفتار عادلانه و عفو و گذشت و فروخوردن خشم، از نوع رفتارهای محسنانه است. حقوق برادری، در روابط اجتماعی و رفتار محسنانه، همان آیین مهرورزی است.
پیام دوم: کراهت داشتن از فسق و گناه
هرگاه انسان عملی را بر خلاف دستورات الهی انجام دهد آنگاه است که گویند او عصیان پروردگار را کرده است و اگر انسان به این عمل خود یعنی معصیت پروردگار اصرار ورزد او را فاسق می‌نامند چرا که او دائماً به معصیت ذات اقدس الهی مشغول بوده است. فسق ۵٣ بار در قرآن آمده است. مسلماً خارج شدن از مداراطاعت و بندگی خداوند است که انسان را به سوی انواع واقسام نافرمانی می‌کشاند. فرق بین فسوق و عصیان ایـن اسـت که فسوق عبارتست از خروج از طاعت به سوى معصیت، و عصیان عبارت است از خـود معصیت. حضرت محمد(ص) می‌فرمایند: شش چیز را برای من تعهد کنید تا من بهشت را برای شما ضامن شوم: ۱.دروغ نگویید ۲.به وعده‌ای که به کسی می‌دهید تخلف نکنید ۳.در امانت خیانت نکنید ۴.چشم از(نا محرم) بپوشید ۵.بی‌عفتی نکنید ۶.دست و زبان را از(معصیت) نگه دارید.
نتیجه دوری از فسق و معصیت الهی: خداوند قلوب مؤمنین را به زیورى آراسته، که مجذوب ایمان مى‌شوند و از کفر و عصیان تنفر پیدا مى‌کنند. پس بر مؤمنین لازم است که دست از ایمان بر ندارند و از کفر و فسوق و عصیان اجتناب ورزند تا رشد یابند. که اگر رشد یابند، تابع رسول مى شوند و دیگر از هواهاى خود پیروى نمى‌کنند.
پیام سوم: حرام شدن آتش عذاب الهی
خداوند عزوجل در قرآن می‌فرماید: وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ؛ و از خداوند بترسید (و تقوای او را پیشه کنید) و بدانید به درستی که خداوند، سخت عذاب است. این عذاب و عقاب الهی، برای کسانی است که به معصیت و نافرمانی ذات اقدس او مشغولند، به طوری که شکرگزار نعمت‌های خداوند نبوده و خداوند از آنان راضی نیست.
چنانچه خداوند متعال در قرآن در مورد دلیل عذاب بندگان خود می‌فرمایند: ومَا یَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکُمْ إِنْ شَکَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ وَ کَانَ اللَّهُ شَاکِرًا عَلِیمًاً؛ اگر شما از لطف خداوند شکرگزار باشید و به او ایمان آورید، خداوند چه غرضی دارد که شما را عذاب کند؟ که خداوند در مقابل نعمت، شکر شما را می‌پذیرد و عملش به صلاح خلق احاطه دارد.
البته در روایات مأثوره، اعمالی را به ما آموخته‌اند که انجام آنها باعث حرام شدن آتش بر ما می‌شود، که به چند نمونه آنها اشاره می‌کنیم: امام صادق(ع) می‌فرماید: هرگاه اشک‌ها از خوف یا عشق خدا سرازیر شود، خداوند آن چهره را بر آتش حرام می‌کند. آن حضرت در جای دیگری می‌فرماید: خداوند پیکرهای یکتاپرستان حقیقی را بر آتش حرام کرده است. و باز می‌فرماید: هیچ مؤمنی نیست که از آبروی خود برای برادر مؤمنش مایه بگذارد، مگر آنکه خداوند روی او را بر آتش حرام گرداند و در روز قیامت، سختی و خواری به او نرسد.
پیامبر اکرم(ص)می‌فرماید: هر که با عملی زشت یا خواهشی نفسانی، روبرو شود و از ترس خداوند بزرگ از آن دوری کند، خداوند آتش را بر او حرام گرداند و از آن ترس و وحشت بزرگ روز قیامت، در امانش دارد. در حدیثی از رسول خدا (ص) آمده: کسی که چهل روز نمازهای خود را با جماعت به جا آورد، به طوری که یک تکبیره الاحرام از او فوت نشود، برای او آزادی از آتش جهنم و آزادی از نفاق، نوشته می‌شود.
انتهای پیام
