اسلام دینی عقلانی است حتی در عزاداری‌ها
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن پویا با تاکید بر اینکه اسلام دینی سراسر عقلانی است معتقد است که باید به صورت معقول و منطقی بین برگزاری عزاداری و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی جمع کرد؛ یعنی به نحوی هم عزاداری برگزار شود و هم دستورالعمل‌های بهداشتی رعایت شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن پویا، معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم در گفت‌وگو با ایکنا در پاسخ به این پرسش که با توجه به پیک پنجم کرونا عزاداری‌های امسال چگونه باید باشد تا به شیوع کرونا دامن نزند، گفت: اصل عزاداری برای امام حسین(ع) و سایر ائمه(ع) سفارش شده است، به خصوص برای امام حسین(ع) که متفاوت با همه ائمه(ع) است و در این مسئله شکی نیست و ثابت است و حتی برخی پیروان سایر ادیان نیز به این مسئله معتقد هستند. ثواب و اثرات این عزاداری نیز بیان شده و کاملا روشن است؛ به ویژه در ایام انقلاب اسلامی که امام خمینی فرمودند این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته و در این قضیه شکی نیست.
وی افزود: اما گاهی اوقات موقعیت‌های خاصی پیش می‌آید که در نوع عزاداری تغییراتی ایجاد می‌کند و در نحوه برگزاری تفاوت ایجاد می‌شود. یک نگاه مختصر به سیره اهل بیت(ع)، نشان می‌دهد که مثلا در عصر امام صادق(ع) یک شکل از عزاداری مطرح بوده و به صورت مختصر برگزار می‌شده است، اما ممکن است در زمان امام عسکری(ع) به نحو دیگری بوده باشد. به دلیل عوامل بیرونی و رفتار حکومت‌ها، مدل برگزاری متفاوت بوده اما اصل این واضح است که آنها عزاداری برای سیدالشهدا(ع) را دوست داشتند و سفارش می‌کردند. بنابراین در اصل مطلب شکی نیست، اما در این که حتما رفتار ما به نحوی باشد که در ایام عادی این نوع عزاداری را برگزار می‌کنیم، لزومی ندارد و وجوب و دستورالعمل ثابتی ندارد، بلکه باید در حدی که امکان دارد انجام دهیم.
لزوم جمع بین عزاداری و رعایت پروتکل‌های بهداشتی
پویا تصریح کرد: امروزه اختلافی بین انواع عزاداری‌ها مطرح است که مثلا زنجیر زده شود یا خیر و یا به هنگام سینه‌زنی برهنه شویم یا خیر که در زمان‌ها و شرایط مختلف، ممکن است تفاوت‌هایی پیدا شود. بنابراین امروزه نیز ما در موقعیت خاصی هستیم و با منکرین این وضعیت خاص حرفی نداریم، چراکه آنها راه خود را می‌روند، اما به کسانی که به وضعیت خطرناک موجود التفات دارند می‌گوییم به صورت معقول و منطقی بین اینها جمع شود؛ یعنی هم عزاداری برگزار شود و هم دستورالعمل‌های بهداشتی رعایت شود. امام حسین(ع) نیز راضی نیست که مردم در خطر بیفتند.
وی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که وضعیت روشن است و پزشکان می‌گویند که این وضعیت خطرناک است اما علت اینکه باز هم مناقشاتی می‌شود و مرجعیت نیز تکلیف را روشن نمی‌کند چیست؟ گفت: یک بخش به تعصبات نادرست برمی‌گردد. برای نمونه کسی که می‌آید و در زمان ازدحام و شلوغی مسجدالحرام می‌خواهد بایستد و نماز طواف بخواند، در این صورت، به چنین فردی چه می‌شود گفت؟ بنابراین برخی‌ها تعصبات خشک و غیرمنطقی دارند، اما باید توجه کرد که دین، دین سمحه و سهله است و در عزاداری و اعیادش نیز چنین است و باید مصلحت‌های همگانی را در نظر داشته باشیم.
چرا مراجع موضع روشنی ندارند؟
پویا بیان کرد: در باب اظهار نظر مراجع عظام تقلید درباره عزاداری در شرایط فعلی باید بگویم که آنها گاهی اوقات محذوراتی دارند. البته نمی‌خواهم توجیه کنم اما گاهی اوقات عوامی که اظهار ارادت می‌کنند محذوراتی را هم به وجود می‌آورند و یک بخش هم مربوط به دست‌های پنهانی است که می‌روند و به نحوی خاص مسائل را مطرح می‌کنند.
وی افزود: دین، دین عقلانی است و رفتار ما نیز باید عقلانی باشد و در همه شئون مصالح عمومی در نظر گرفته شود و عزاداری نیز از این قاعده مستثنی نیست. باید حفظ جان مردم در نظر گرفته شود و همان خدایی که برای کعبه آن همه احترام گذاشته که باید این احترام را نگه داریم برای مؤمن نیز این احترام را در نظر گرفته است. نباید به نام دین و امام حسین(ع) قدم‌هایی برداریم که موجب شود عقلای عالم به ما هجمه وارد کنند.
پویا در انتها و در پاسخ به این پرسش که اگر از هر کدام از ائمه(ع) می‌پرسیدیم که جان و سلامتی انسان‌ها مهمتر است یا برپایی عزاداری حضوری، فکر می‌کنید چه جوابی می‌دادند؟ گفت: پاسخ به این پرسش دشوار است و انسان هر سخنی بگوید، ممکن است افرادی، البته از روی دینداری و اعتقاد بگویند فلانی چنین نسبتی را به امام معصوم(ع) داده است. اما تا این حد می‌دانم که پایه اساسی در رفتار ائمه(ع)، عقلانیت بوده است؛ لذا وقتی ائمه(ع) در محذورات قرار می‌گرفتند، به اقتضای شرایط و به صورت مخفیانه کار را پیش می‌بردند. بنابراین هر کجا که بنا بر عمل دینی بوده، اساس با عقلانیت بوده است. وظیفه ما نیز همین است و باید رفتار آنها برای ما الگو باشد و در همه زمینه‌ها از جمله عزاداری برای اهل بیت(ع)، باید بر اساس عقلانیت پیش برویم.
انتهای پیام
