ترکیب فین‌تِک و شریعت اسلامی در استارتاپ اندونزیایی Alami

به گزارش ایکنا، در سال‌های اخیر اقتصاد جهانی شاهد رشد گسترده اقبال به تأمین مالی اسلامی بوده که دلیل آن عملکرد قابل قبول آن در شرایط مختلف اقتصادی و تنوع خدمات بوده است. صنعت تأمین مالی اسلامی نشان داده که این صنعت نه تنها برای مشتریان جذاب بوده بلکه کارآفریانان و صاحبان استارتاپ‌های مختلف(نوآفرینی‌ها) نیز تلاش کرده‌اند که مشتریان خود را در این بخش پیدا کنند. البته صنعت تأمین مالی اسلامی با مشکلاتی روبه‌رو هست که مهمترین آن عدم شناخت کافی از خدمات این حوزه است، این باعث شده که تعداد کمی از غیر مسلمانان حتی در مورد صنعت تأمین مالی اسلامی چیزی شنیده باشند.

با این همه تقاضا برای خدمات مطابق با شریعت اسلامی قوی و رو به رشد است. بر اساس گزارش تامسون رویترز در سال 2020، دارایی‌های سازگار با شریعت اسلامی در سراسر جهان بیش از 2.4 تریلیون دلار تخمین زده شده است ـ از 200 میلیارد دلار در سال 2003 ـ و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2022 به 3.8 تریلیون دلار برسد. انتظار می‌رود که سرمایه‌گذاری‌های جدید در بخش فین‌تک اسلامی باعث رشد بیشتر شود.

سرمایه‌گذاری در این صنعت در کشورهای اسلامی تبدیل به یک اولویت در نظام اقتصادی این کشورها شده و کشورهای مالزی، سنگاپور و اندونزی بستر مناسبی برای نوآوری در این صنعت شده‌اند.

 برخی از استارت‌آپ‌های این منطقه در حال حاضر با استقبال جهانی روبه‌رو می‌شوند، زیرا خدمات آنلاین و موبایل آنها دو مزیت قابل توجه دارد. 1.9 میلیارد مسلمان جهان می‌توانند از این خدمات به راحتی استفاده کنند و شرکت‌های متبحر در زمینه فناوری می‌توانند با زمینه‌سازی و توسعه خدمات به خوبی با بانک‌های اسلامی متعارف رقابت کنند.

شرکت‌های فین‌تک اسلامی در این منطقه خدمات دیجیتالی را با جذابیت و تنوع گسترده ارائه می‌کنند. بازار اصلی آسیای جنوب شرقی در اندونزی است که بزرگترین جمعیت مسلمان جهان با بیش از 230 میلیون نفر را در خود جای داده است. نه تنها 87 درصد از جمعیت 270 میلیونی این کشور مسلمان هستند، حدود دو سوم آنها در حال حاضر فاقد بانک هستند ـ بسیاری از آنها در مناطق دورافتاده یا روستایی هستند ـ ولی اکثریت آنها تلفن همراه دارند. این امر آنها را به چشم‌اندازهای اصلی برای فین‌تک اسلامی تبدیل می‌کند. علاوه بر این، اگرچه اسلام دین دولتی در اندونزی نیست و اندونزی یک کشور سکولار به حساب می‌آید، دولت اندونزی به‌طور فعال یک اقتصاد مبتنی بر شریعت اسلامی و مترقی را ترویج می‌کند.

Alami که نام کامل آن، Alami Technologies است، یکی از شرکت‌هایی به شمار می‌رود که در اندونزی و با استفاده از حوزه فین‌تِک تلاش کرده که سرمایه‌گذاران و مشتریان را نه تنها در اندونزی، بلکه از سایر نقاط جهان جذب کند.

Alami (در اندونزیایی به معنای طبیعی است) یک سرویس P2P منطبق با شرع را برای ارتباط گرفتن شرکت‌های کوچک و متوسط(MSMEs) با سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. P2P به نوعی شبکه‌سازی رایانه‌ای گفته می‌شود که افراد اطلاعات را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. در تأمین مالی، P2P به افراد و مشاغل اجازه می‌دهد تا از یکدیگر وام بگیرند و به یکدیگر وام دهند.

Alami در سال 2017 راه‌اندازی شد و تمام معاملات آن مطابق با قوانین شرعی و مورد تائید نظارت مجلس علمای اندونزی(MUI) انجام می‌شود. MUI بالاترین نهاد اسلامی در این کشور است که یکی از وظایف مهم آن ارائه گواهی حلال برای محصولات و خدمات مختلف در اندونزی است.

 Alami اعلام کرده که به‌طور متوسط سالانه 16 تا 18 درصد برای وام‌دهندگان، اجرت رقابتی ارائه می‌دهد. در امور مالی اسلامی، اجرت به کارمزدهای ثابت، به ویژه هزینه‌هایی که برای خدمات دریافت می‌شود، اطلاق می‌شود. با این حال، نوع برخورد سرمایه‌گذاران در Alami  و دریافت‌کنندگان آن نشان می‌دهد که مهم‌ترین جاذبه Alami  نه سبد سرمایه‌گذاری پایدار، بلکه توانایی وام‌دهندگان برای کمک به رشد شرکت‌های خرد، کوچک و متوسط (MSME) در اندونزی است.

حدود 99 درصد از مشاغل در اندونزی به عنوان شرکت‌های خرد، کوچک و متوسط (MSME)  طبقه‌بندی می‌شوند. حدود 700 هزار از مجموع بیش از 57 میلیون شرکت کوچک و متوسط هستند؛ این باعث شده که Alami  بازاری با پتانسیل بسیار بالا داشته باشد.

در نوامبر 2019، Alami تلاش کرد که جذب سرمایه‌ به رهبری شرکت سرمایه‌گذاری Golden Gate Ventures را انجام دهد. دور تأمین مالی از طریق یک طرح مبتنی بر شریعت انجام شد و این شرکت خود را به عنوان اولین شرکتی در جنوب شرق آسیا توصیف کرد که از طریق این روش، سرمایه خود را افزایش داد و به 1.5 میلیون دلار رساند.

در سال 2021 و با کاهش بحران کرونا، این شرکت اعلام کرد، قصد دارد حجم شرکت را 4 برابر کند تا بتواند بیش از 1 تریلیون روپیه اندونزی (71.8 میلیون دلار آمریکا) به بخش‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی، کشاورزی، خدمات و مواد غذایی و غیره به صورت وام‌های مبتنی با شریعت اسلامی پرداخت کند.

ترجمه از محمدحسن گودرزی