خوشنویسی قرآنی پیوند‌دهنده جهان اسلام است / ارائه سه اثر در نمایشگاه «قرآن و حافظ»
تندیس تقوی، از هنرمندان خوشنویس مهم‌ترین رسالت خوشنویس ایرانی را شناساندن خط و هویت ایرانی می‌داند، وی که قرآن کریم را به شیوه نستعلیق خوشنویسی کرده است، تأکید دارد که خوشنویسی، هنری جهانی و خوشنویسی قرآنی پیوند‌دهنده ملل جهان اسلام است.
تندیس تقوی، از بانوان خوشنویس کشورمان سال‌هاست در حوزه خوشنویسی به‌ویژه خوشنویسی قرآنی و اسلامی مشغول فعالیت است، او معلم، نویسنده و پژوهشگر کتاب‌های آموزشی برای مدارس نیز هست و در نمایشگاه‌ها و برنامه‌های بین دینی در خارج از کشور مشارکتی فعال داشته و با محوریت «گفتوگوی ادیان از طریق هنر خوشنویسی» به سخنرانی پرداخته است.
تقوی از شرکت‌کنندگان در نمایشگاه «قرآن و حافظ» به مناسبت شب یلدا در خارج از کشور بوده است، این نمایشگاه را سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور با همکاری اداره‌کل همکاری‌های فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به صورت مجازی برگزار کرده است.
وی برای شرکت در این نمایشگاه سه اثر با موضوع اشعار حافظ را خوشنویسی کرده و در اختیار برگزارکنندگان قرار داده است، با او گفتوگو کردیم تا از نمایشگاه «قرآن و حافظ» و هنر خوشنویسی بیشتر برایمان بگوید:
ایکنا ـ ابتدا بفرمایید چگونه با نمایشگاه بین‌المللی «قرآن و حافظ» آشنا شدید و چند اثر را برای این نمایشگاه ارسال کردید؟
از طریق فراخوان «جشنواره ملی کتابت قرآن کریم» سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور با فعالیت‌های این سازمان آشنا شدم و در آن جشنواره تجربیات خوبی آموختم و قدردان برگزارکنندگانش هستم، پس از آن به لطف خدای مهربان و اطلاع‌رسانی خوب این سازمان، توفیق داشتم در نمایشگاه‌هایی از جمله نمایشگاه مجازی «بانوی انقلاب» با محوریت ولادت حضرت فاطمه زهرا(س)، نمایشگاه «اسماء الحسنی» ویژه دهه کرامت، نمایشگاه تایپوگرافی پوستر هفته وحدت، خوشنویسی صلوات(خط نستعلیق به مناسبت میلاد پیامبر(ص))، سومین نمایشگاه «نفس مطمئنه» با محوریت قرآن و امام حسین(ع) و نمایشگاه بین‌المللی «قرآن و حافظ» شرکت کنم.
برای نمایشگاه «قرآن و حافظ» سه اثر با عناوین «هرچه کردم از دولت قرآن کردم»، «در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود» و «یوسف گم گشته بازآید به کنعان غم مخور» ارائه دادم.
بیشتر از ۵۰ نمایشگاه خارجی و ۳۵ سخنرانی و ورکشاپ با محوریت «گفتوگوی ادیان از طریق هنر خوشنویسی» در کشورهایی همچون گرجستان، مالزی فیلیپین و داشته‌ام و باید اذعان کنم که هرچه توفیق شرکت در نمایشگاه‌ها بیشتر نصیبم می‌شود، علاقه و اشتیاق در وجود مخاطبان مرا به وجد می‌آورد تا هر بار به فکر خلق ایده‌های ناب‌تری باشم و در قالب قطعات خوشنویسی، ایران عزیز اسلامی را به مخاطب تشنه بهتر بشناسانم.
ایکنا ـ در یکی از آثارتان با طرح «بته جقه» بیت شعر معروف حافظ «هرچه کردم از دولت قرآن کردم» خوشنویسی شده است، درباره این کار توضیح می‌دهید، اینکه چقدر طول کشید این اثر را نوشتید و چگونه از بته جقه الهام گرفتید؟
«بته جقه» نماد تصویری در نقاشی‌های مینیاتوری و کاشی‌های نفیس و بی‌نظیر ایرانیِ با قدمت و غنی است که نشان از تواضع و راستی دارد؛ این نماد به یاریم آمد و در کارهای مشترک با خوشنویس فیلیپینی «تایپان لوسرو» نیز از آن وام گرفتم که بازخورد بسیار فوق‌العاده‌ای داشت؛ اکنون هم در یک اثر نقاشی‌خط در نمایشگاه «قرآن و حافظ» از آن الهام گرفته‌ام.
ایکنا ـ درباره دیگر آثارتان در حوزه خوشنویسی قرآنی توضیحاتی بفرمایید.
بعد از دوره فوق ممتاز و روی آوردن به خط نستعلیق محتوای بیشتر آثارم قرآنی است که شامل خوشنویسی کل قرآن با خط نستعلیق، خوشنویسی ربناهای قرآنی به اهتمام دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در امور دانشجویان خارج از کشور، خوشنویسی مرقع قرآنی مناجات حضرت علی(ع)، خوشنویسی مرقع قرآنی ۴۰ آیه از قرآن با موضوع «حقوق زن در اسلام» که شامل آیاتی است با موضوعاتی همچون ارث، طلاق، ازدواج و نفقه که به زنان مربوط می‌شود، این اثر را به پیشنهاد آیت‌الله هاشم هاشم‌زاده هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد دوره کارشناسی ارشدم با استناد به کتاب وی «حقوق و وظایف زن در اسلام» خوشنویسی کردم. خوشنویسی نامه حضرت علی(ع) به مالک اشتر نیز از دیگر آثارم است.
ایکنا ـ برپایی نمایشگاه چقدر می‌تواند در معرفی هنرمندان ایرانی در خارج از کشور تأثیرگذار باشد و به نظر شما این مسئله چه ضرورتی دارد؟
ایران در اخبار و رسانه‌ها به مردم دنیا شناسانده می‌شود؛ اما گاهی غرض‌ورزی‌هایی در این زمینه مشاهده می‌کنیم، بنابراین حضور هنرمند ایرانی که از سیاست و غرض‌اندیشی رهاست و با روح لطیف و آثار دلنواز به یاری مردم دنیا می‌آید، یک ضرورت است و رسالتش ایجاب می‌کند که هویت اصیل ایرانی را به جهانیان معرفی کند، شاید این قدم‌ها کوچک باشد ولی قطعاً در حافظه تاریخ و دل‌هایی که تأثیر می‌گیرند، خواهد ماند و این شفاف‌سازی با قدرت و شکوه آثار هنری و معنویت و صداقت هنرمند بر جان و دل بینندگان خواهد نشست، کما اینکه برند گفتوگوی ادیان از طریق هنر خوشنویسی در مانیل بهترین یادگار و دستاوردم از روزهای غربت است.
ایکنا ـ مهم‌ترین چالش پیش روی معرفی هنر خوشنویسی و نقاشی‌خط قرآنی و اسلامی به جهانیان و علاقه‌مندان این حوزه در خارج از کشور به نظر شما چیست؟
خوشنویسی در جهان اسلام مثال وحدت در عین کثرت است و کشورهای زیادی در این زمینه فعال هستند، مهم‌ترین چالش و یا بهتر بگویم رسالت خوشنویس قرآنی ایرانی، شناساندن خط و هویت ایرانی است تا به جهان اعلام کند هرچند خوشنویسی هنری جهانی است و خوشنویسی قرآنی پیوند‌دهنده ملل جهان اسلام است؛ اما خوشنویسی قرآنی به شیوه نستعلیق که مخالفان و موافقان خودش را دارد، نباید تقابل سنت و مدرنیته و سنت‌شکنی انگاشته شود؛ در صورتی که سنت باید در قالب مدرن‌شدن فکر و نوآوری به کار گرفته شود؛ هرچند که هنرمندانِ دارای چنین اعتقادی مانند «حسین زنده‌رودی» از نقاشان معاصر ایرانی و پیشگامان نقاشی‌خط، در دوران خودشان مورد پذیرش و اقبال نبوده‌اند، اما باید به آیندگان اجازه قضاوت و انتخاب داد.
شاید در نظر آیندگان قرآن نستعلیق ایرانی با اِعراب(حرکت‌گذاری) هم‌نشینی دلنوازی داشته باشد و مأنوس چشمان خوانندگان قرآن شود و جایگزین قرآن‌های نسخ عربی در خانه ایرانیان و یک شاخصه فرهنگ ایرانی اسلامی به‌شمار آید.
نمونه‌ای از آثار خوشنویسی تندیس تقوی با طرح و نماد بته جقه
گفتوگو: زهرا نوکانی
انتهای پیام
