نماز و روزه؛ تمرین صبر و بلندهمتی + فیلم

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة، در سومین قسمت از سلسله درس‌گفتار «آیات و حیات» که به‌ همت ایکنا و به‌صورت ویدئویی تهیه شده است، تأکید کرد که آیه 45 سوره مبارکه بقره برای برون‌رفت از چالش‌ها ما را به صبر و نماز دعوت می‌کند.

مشروح سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین میرزایی در سومین قسمت بدین قرار است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و علی آله الطیبین الطاهرین
بینندگان عزیز، سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در این سلسله از تفاسیر آیات شریفه درباره نکاتی از سوره بقره صحبت می‌کنیم. این آیه که امروز به آن می‌پردازیم تا بخشی از گنج‌های نهفته آن را کشف کنیم، آیه‌ای است که درباره استعانت جستن از صبر و صلاة سخن می‌گوید؛ یعنی آیه 45 سوره مبارکه بقره.
این آیه می‌فرماید: «از صبر و نماز یاری جوئید؛ و این کار، جز برای خاشعان، گران است.»

دوستان من!
زندگی انسان سرشار از درد و رنج‌ و چالش‌هاست و او هرجا که باشد با این آلام، بلایا و مصیبت‌ها مواجه می‌شود. انسان در این عالم در مقایسه با آنچه نزد خدا است، موجودی تهی‌دست است و این همان توصیف «دنیا، دار مکافات و خانه بلا است»، در احادیث شریف نبوی(ص) و آیات کریمه قرآن نیز آمده که دنیا خانه رنج، سختی و دشواری‌ها است.

در چنین شرایطی، انسان در مواجهه با بحران‌های بزرگ زندگی اگر به پناهگاهی متمسک نشود و مأمنی وجود نداشته باشد و اگر او به منبع قدرتی که صبر و توان ایستادگی، پایداری و مقاومت را به او ندهد، تکیه نزند، در این صورت انسان فرو خواهد پاشید و زندگی او نیز همراه او فرو می‌پاشد.
پس چاره چیست؟ آیه 45 سوره بقره (این سوره عظیم و مبارک) ما را به صبر و نماز دعوت می‌کند.
انسان چه زمانی می‌تواند و کِی باید درخواست یاری کند؟ زمانی که با شرایط بسیار دشواری روبه‌رو است.
صبر و نماز نمایانگر اوج حمایت انسان برای خروج از تنگناها است، اما این تأکید بر دوگانه‌ صبر و نماز به چه دلیل است؟
کاملا ًروشن است که انسان نیازمند تقویت ارتباط پایین به بالا با خداوند است و این چیزی است که نماز بر آن تأکید دارد، یعنی رابطه عمودی بین انسان و پروردگار؛ که هیچ رابطه دیگری نمی‌تواند جای قابلیت و انرژی‌های این ارتباط را پر کند. 
انسان هرچقدر که از سوی دیگران مورد حمایت قرار گیرد، ممکن نیست بتواند جای خالی ارتباط با خدا را پر کند.
بنابراین نماز همان چیزی است که انسان را به خداوند متصل می‌کند و بدون نماز، انسان در تنگنای سخت قرار می‌گیرد که با این تنگنا همه چیز او از هم پاشیده می‌شود.
نماز عبارت است از رابطه انسان با خالق. اما استعانت از روزه یعنی استعانت از تمام اسباب طبیعی زندگی. زیرا روزه عبارت است از تعامل انسان با زندگی؛ اینکه روزه می‌گیری، یعنی نفس را ترک و رها نمی‌کنی تا در هرچیز فساد ایجاد کند و از دنیا اشباع شود تا انسان همه فرصت‌ها را از دست بدهد.
بنابراین نماز، تقویت رابطه انسان با خداوند است و صبر که از آن به روزه تفسیر شده است، در حقیقت اعم از روزه است، زیرا روزه مصداقی از صبر نیست بلکه صبر عظیم‌تر از روزه است. اما به عنوان مصداقی از صبر، درباره روزه سخن می‌گوییم.
انسان با برقراری رابطه با خدا و با تمرین و ممارست در روزه‌داری، اراده‌ای قوی می‌یابد که با تمام مشکلات مقابله می‌کند. پس عزیزانم از صبر و نماز استعانت جویید زیرا خداوند در این دو، تمام قدرت‌ها و بلندهمتی‌ها را قرار داده است.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.