چگونه از شخصیت سعدی بهره‌مند شویم

به گزارش ایکنا از فارس، آیت‌الله لطف‌الله دژکام، نماینده ولی‌فقیه در استان فارس شامگاه یکشنبه، ۱۱ اردیبهشت‌ماه در آیین پایانی دهه بزرگداشت سعدی که در جوار آرامگاه این شاعر برجسته برگزار شد، گفت: جای انکار ندارد که سعدی، مرد بزرگی است و نه تنها ایرانیان بلکه همه جهانیان شخصیتش را بزرگ می‌دانند.

وی با بیان اینکه در باب سعدی پرسشی مطرح است که این مرد بزرگ، برای روزگار خود یا برای انسانیت در همه زمان‌ها بزرگ بوده است و اگر برای جهان بشریت در همه زمان‌ها بزرگ است ما امروز از بزرگی و شخصیت او چه بهره‌ای می‌بریم، افزود: سعدی برای بشریت و انسانیت، بزرگ است و می‌توانیم برای کسب ارزش‌های انسانی سر سفره سعدی بنشینیم و از شخصیت و کلام و پیام سعدی بهره ببریم.

آیت‌الله دژکام با تصریح اینکه عمده آثار سعدی که در دسترس است از نظر مضمون و محتوا مجموعه‌ای از حکمت عملی و اخلاق را برای ما با زیباترین شکل توضیح می‌دهد، افزود: اخلاق عمومی و اخلاق اختصاصی را می‌توان از مطالب سعدی دریافت کرد.

امام‌جمعه شیراز به تشریح معنای اخلاق عمومی و اخلاق اختصاصی پرداخت و گفت: اخلاق عمومی را به این معنا به کار می‌بریم که برخی از فضایل است که همه انسان‌ها تقریباً به صورت یکسان باید از آن بهره‌مند باشند و هر فردی که از آن بهره‌مند است در نگاه دیگران ارزش، مقام و فضیلت پیدا می‌کند و اخلاق اختصاصی نیز بعضی از فضایل است که وجود آن در برخی از اقشار بیشتر مطالبه می‌شود.
 
به گفته وی اگر به جایی برسیم که در اخلاق عمومی و اختصاصی با سعدی هم مشرب شویم به آینده ایران امیدوارتر خواهیم بود و سرمان را باید بالاتر بگیریم که در عرصه‌ای که سعدی از اخلاق سخن گفته ما هم‌مشرب او هستیم.

آیت‌الله دژکام با بیان اینکه سعدی برای همه اقشار متخصصان نیز به گونه‌ای حرف دارد، در ادامه به چند مورد از سخنان سعدی در گروه‌های اختصاصی اشاره کرد و گفت: یکی از اقشاری که سعدی تأدیب می‌کند، علما هستند. سعدی در کتاب گلستان در باب هشتم می‌فرماید: «علم از بهر دین پروردن است نه از بهر دنیا خوردن».

نماینده رهبر معظم انقلاب در فارس ادامه داد: امروز عمده گیرهایی که می‌دهیم و هرجا واقعیت داشته باشد و واقعا حق داریم که گیر دهیم بیش از همین که سعدی گفته نیست، همان‌طور که در ادامه همین حکایت می‌فرماید: «کوری اگر مشعل در دست گرفته باشد دیگران از نور مشعل بهره می‌گیرند اما خودش بی‌بهره می‌ماند» عالم بی عمل این است.

وی با ذکر این نکته که قالب غزل عرصه نوعی صفا کردن و حرف عاشقانه زدن است اما در غزلیات سعدی، نگاهی به مسئله غیرت و عفت و حیا موج می‌زند، یادآور شد: اگر می‌خواهیم هم مشرب سعدی باشیم، عشق‌ورزی ما نیز باید سامان دیگری پیدا کند؛ سعدی در برخی از غزلیات به نوع رفتار اجتماعی بانوان اشاره می‌کند و این نشان می‌دهد که اگرچه در غزلیاتی از سعدی بحث عشق‌ورزی است اما خالی از نکات اخلاقی نیست.

آیت‌الله دژکام در ادامه به موضوع تأدیب حاکمان از سوی سعدی اشاره و بیان کرد: حاکمان چگونه در این مجال آرامگاه باید تأدیب شوند؟ قدم در آستان و بارگاه سعدی گذاشتن یعنی به چوب ادب سعدی ادب شدن و او این چوب را برداشته و به جان حاکمان افتاده است که باید عدالت داشته باشید و اگر عدالت را به فراموشی بسپاریم چیزی برای ما باقی نخواهد ماند.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه اگر از سعدی برای حاکمانی که در عرصه مدیریت هستند، حرفی نزنیم سنگ و گل را احترام کرده‌ایم نه سعدی را، گفت: آرامگاه سعدی حرف دارد، ممکن است افراد بسیاری در روزگار ما به آرامگاه سعدی بیایند اما پیام سعدی را با خود نبرند، در حالی که اگر از سعدی پیام نگیریم، گرفتار هستیم.

وی ادامه داد: سعدی به پادشاهان و حاکمان و فرمانروایان می‌فرماید که «نه بر حکم شرع آب خوردن خطاست» یعنی اگر فردی حتی آبی می‌خواهد بخورد اما به حکم قانون و شرع درست نباشد مثلاً آبی باشد که از دهان تشنه‌ای گرفته باشد ظلم کرده و مسلماً خطاست. امروز برخی از افراد میلیاردها تومان می‌خورند و خیال می‌کنند خطا نیست؛ سعدی با این‌ رفتارها از سوی هر کسی مبارزه می‌کند.

نماینده ولی‌فقیه در فارس در پایان به تعریفی از عدالت در این مصرع اشاره کرد و گفت: ساده‌ترین تعریف از عدالت به معنای مطابق قانون بودن است که سعدی در این بیت خود به یادگار گذاشته است.