نسل آلفا و فرایند سخت و پیچیده فرزندپروری
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ضمن تشریح سبک‌های مختلف فرزندپروری، گفت: امروز تربیت فرزند به‌دلیل پیچیدگی ارتباط با نسل آلفا به فرایندی بسیار سخت و پیچیده تبدیل شده است.
به گزارش ایکنا، به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، احمد عابدی، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و روان‌درمانگر کودک و نوجوان در دوره «فرزندپروری» که از سوی اداره آموزش‌های کاربردی مبلغان دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در حال برگزاری است، با بیان اینکه به کودکان متولد شده از سال ۲۰۱۰، نسل آلفا می‌گویند، اظهار کرد: این کودکان بیشترین مواجهه را با وسایل ارتباط جمعی مثل تلویزیون، موبایل و شبکه‌های اجتماعی دارند و همین نکته از آنها، نسلی با ویژگی‌های خاص ساخته است.
وی افزود: در گذشته، خانواده‌ها با تعداد فرزندان بیشتر، بدون اطلاع از مباحث روانشناختی و آموزش‌های فرزندپروری، اغلب فرزندانی مستقل و توانمند تربیت می‌کردند، در حالی که امروز ظهور کارشناسان فرزندپروری و نظرات مختلف و متعدد آنها باعث سرگرم شدن والدین به موضوعات بی‌ارزش، نگران کردن آنها، دور کردن کودکان از ناکامی، شکست و اتفاقات واقعی زندگی و دخالت در همه ارتباطات کودک شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان با اشاره به تعریف والدگری و فرزندپروری، گفت: هر اقدام، برنامه، تکنیک و روشی که برای بزرگ کردن فرزند انجام می‌شود، فرزندپروری نام دارد که امروز به‌دلیل پیچیدگی ارتباط با نسل آلفا به فرایندی بسیار سخت و پیچیده تبدیل شده است.
انواع نگرش‌ها در تربیت فرزند
وی نگرش‌ها و سبک‌های فرزندپروری را برشمرد و بیان کرد: این نگرش‌ها به طور کلان در دو دسته قرار می‌گیرد؛ نگرش اول مبتنی بر پاسخگو بودن والدین است، به این معنا که فرزندان ما نیازها، انتظارات و آرزوهایی دارند و والدین باید پاسخگوی این نیازها و آرزوها باشند. چنین والدینی سهل‌گیر، مهربان و در اختیار فرزندان هستند و کنترل، تنبیه و محدودیت در روش تربیتی آنها وجود ندارد.
عابدی ادامه داد: گروه دیگر، والدین مطالبه‌گری هستند که در برابر امکانات اعطایی، انتظاراتی از فرزند دارند و کنترل، محدودیت و مسئولیت‌بخشی در این سبک قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه «دایانا بامریند»، اولین کسی بود که فرزندپروری را به‌صورت علمی بررسی کرد، گفت: او در بررسی‌های خود متوجه شد که والدین در مواجهه با فرزندان، سه نوع رفتار نشان می‌دهند؛ گروه اول رفتاری مبتنی بر پذیرش و همراهی داشتند، گروه دوم والدین کنترل‌گر و گروه سوم والدینی طرفدار استقلال و عزت نفس کودک بودند.
فرزندپروری مقتدرانه؛ بهترین و کارآمدترین روش تربیت فرزند
این روان‌درمانگر کودک و نوجوان اضافه کرد: بامریند با بررسی و مطالعه رفتارهای این والدین، چهار سبک فرزندپروری عرضه کرد که عبارتند از سبک مقتدرانه، مستبدانه یا سختگیرانه، آسان‌گیرانه و بی‌اعتنا؛ فرزندپروری مقتدرانه که بهترین، کارآمدترین و موفق‌ترین سبک فرزندپروری است، بر منطق و استدلال بنا شده، به این معنا که والدین هر دستور و خواسته‌ای را با استدلال و منطق به فرزند خود اعلام می‌کنند، شنوندگانی فعال هستند و بدون قضاوت و داوری به حرف‌های فرزندشان گوش می‌دهند. استفاده از ضمیر «ما» در صحبت‌ها، مثل بیا با هم فکر کنیم، یا با هم مسئله را حل کنیم و توضیح دلایل منطقی محدودیت و کنترل برای فرزند در عین مهربانی، از دیگر ویژگی‌های این والدین است.
وی به ویژگی‌های فرزندان با سبک تربیتی مقتدرانه اشاره کرد و گفت: فرزندان این والدین خویشتن‌دار، صبور، دارای استقامت در تکالیف، توانایی بالا در همکاری، عزت نفس و پختگی اجتماعی هستند. البته باید توجه داشت که استفاده از این سبک فرزندپروری باید از دوران پیش از دبستان آغاز شود.
عابدی با بیان اينکه اجبار فیزیکی، خشونت کلامی غیرتوضیحی و دستوری، کنترل و تنبیه، ویژگی‌های سبک فرزندپروری مستبدانه و سختگیرانه به‌شمار می‌روند، اظهار کرد: فرزندان تربیت شده با این سبک، مضطرب، ناخشنود، بدون عزت نفس و توانایی انتخاب هستند، تا مقطع متوسطه دوم به‌دلیل کنترل بالای والدین در تحصیل موفق می‌شوند، ولی به محض اینکه توانایی مخالفت و مقابله با والدین پیدا کنند، از فضای تحصیل و خواسته‌های آنها فاصله می‌گیرند.
فرزندپروری آسان‌گیرانه؛ رایج‌ترین روش تربیت در میان والدین ایرانی
وی افزود: در سبک فرزندپروری آسان‌گیرانه، والدین خود را موظف به تأمین نیازها و خواسته‌های فرزندان می‌دانند و محدودیت، توقع، کنترل و تنبیه در این سبک جایی ندارد. فرزندان این والدین پرخاشگر، پرتوقع، غیرقابل کنترل، وابسته به دیگران، خودشیفته، توجه‌طلب با رفتارهای پرخطر و عزت نفس کاذب هستند.
این روان‌درمانگر کودک و نوجوان گفت: امروز فرزندان تربیت‌یافته با این سبک، بخش زیادی از افراد جامعه را تشکیل می‌دهند، چرا که والدین از کودکی با سبک آسان‌گیرانه شروع می‌کنند و بعد توان سلب این آزادی بیش از حد و اعمال کنترل و محدودیت را ندارند.
وی با اشاره به سبک فرزندپروری بی‌اعتنا، گفت: پذیرش و روابط پایین، کنترل کم و بی‌تفاوتی کلی نسبت به استقلال فرزند، مشخصه‌های این سبک است. این والدین اغلب به لحاظ هیجانی از فرزندان جدا هستند و وقت و انرژی کمی برای او صرف می‌کنند، فرزندان رها می‌شوند و بعضاً حتی نیازهای اولیه آنها نیز تأمین نمی‌شود.
عابدی تصریح کرد: والدینی که با اکراه ازدواج کرده‌اند یا مشکلات شخصیتی دارند، نسبت به فرزندان خود بی‌اعتنا هستند. بدرفتاری با کودک در این نوع تربیت، تمام جنبه‌های رشد از جمله رشد شناختی و اجتماعی او را مختل می‌کند و رفتارهای ضداجتماعی و مشکلات رفتاری، از جمله پیامدهای آن در آینده هستند.
انتهای پیام
