تعطیلی شعب خرده‌فروشی بزرگترین بانک اسلامی بریتانیا و سردرگمی مشتریان

به گزارش ایکنا؛ به نقل از Salaam Gateway، بانک الریان شعبه «ادجور رود» (Edgware Road) خود را در لندن در 3 آگوست (12 مرداد) تعطیل کرد. تعطیلی این شعبه به دنبال تعطیلی تدریجی سایر شعب این بانک در چند سال گذشته صورت می‌گیرد. این بانک شعبه‌های «وایت چپل»(Whitechapel) لندن و «اسمال هیت» (Small Heath) در بیرمنگام را در سال 2021 تعطیل کرد. این مسئله پس از آن اتفاق افتاد که شعبه‌های «منچستر» و «لستر» بانک الریان در سپتامبر 2020 تعطیل شد.

یکی از سخنگویان بانک الریان به Salaam Gateway گفت که مشتریان فعلی می‌توانند از طریق اپلیکیشن بانکداری دیجیتال و خدمات بانکداری تلفنی خود از خدمات بانکی الریان ادامه دهند. مشتریان شخصی و تجاری نیز می‌توانند به واریز وجه نقد و چک در باجه‌های شعبه‌های بانک «لویدز» ادامه دهند.

سخنگوی این بانک گفت: بانک الریان مانند بسیاری از بانک‌ها در بریتانیا متوجه می‌شود که مشتریان، بیشتر برای دسترسی به خدمات بانکی به صورت دیجیتالی و نه از طریق شعبه اقدام می‌کنند. از آنجایی که تقاضا برای خدمات شعبه و میزان حضور مشتریان کاهش یافته، برخی از تصمیمات در زمینه تجاری باید اتخاذ شود.

الریان اکنون فقط شعبه «نایتزبریج» خود را که فقط برای مشتریان بانکداری «برتر» باز است، حفظ می‌کند. بانکداری برتر (Premier Banking) مخصوص کسانی است که به 500,000 پوند (589,000 دلار) یا بیشتر نیاز دارند که بیشتر این افراد مشتریانی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس یا افرادی با ارزش دارایی خالص فوق العاده بالا هستند.

محمد امین، مشاور مالی اسلامی و شریک مالیاتی سابق PwC در بریتانیا، گفت که بسته شدن شعبه «اجور رود» الریان، آن هم در حالیکه این بانک شعبه نایتزبریج (Knightsbridge) را برای مشتریان برتر نگه می‌دارد، تعجب‌آور نیست.

وی افزود: من مدت‌هاست که شعبه‌ها را راهی برای هدردادن پول بانک‌های خرده‌فروشی می‌دانم. به همین دلیل است که بانک‌های متعارف بزرگ بریتانیا سال‌هاست که تعداد شعب خود را کاهش داده‌اند. زمانی که بانک اسلامی بریتانیا (همانطور که در آن زمان بود) استراتژی داشتن شعبه خود را آغاز کرد، همیشه احساس می‌کردم که این استراتژی بدی است و بهتر است این شعب از طریق اینترنت در دسترس باشند.

ظاهر نایانی، شریک شرکت حقوقی Foot Anstey در بریستول، اضافه کرد که کار الریان برای کاهش تعداد شعب خود عمدتاً به دلیل دیجیتالی شدن فزاینده بانکداری خرده‌فروشی و کاهش تعداد زیادی از مشتریان حضوری بوده است.

او گفت: مسلماً، تقویت عرضه آنلاین آنها با توجه به رقابت فزاینده ارائه‌های فین‌تک مبتنی بر ارزش مانند Algbra و Nester، یک بازی طولانی‌مدت مفید است.

اخذ هزینه برای سوق دادن مشتریان به بانکداری دیجیتال

به گفته مشتریانی که با Salaam Gateway صحبت کردند، علاوه بر تعطیلی شعب، الریان همچنین قرار است از ژانویه 2023 هزینه‌هایی را برای حساب‌های جاری خود در نظر بگیرد.

یکی از مشتریان الریان نسبت به هزینه‌های دریافتی علاوه بر تعطیلی شعب ابراز ناراحتی کرد.

او گفت: کارمزد حساب جاری، حقه‌ای برای تشویق مشتریان خرده‌فروشی به ترک این بانک است. تعطیلی شعب به این بهانه شکل گرفته که بانکداری آینده دیجیتالی است، اما هنوز برای انجام وظایف مهم نیازمند فرآیندهای دستی است. این فقط دلیل دیگری برای مشتریان بخش خدمات خرد است که ناامید شده و به یک بانک با نظام بانکی متعارف روی بیاورند.

در پاسخ، سخنگوی الریان گفت که آنها به طور منظم محصولات خود را بررسی و تلاش می‌کنند تا طیف وسیعی از خدمات را به مشتریان ارائه دهند که نیازهای آنها را برآورده کند.

وی تصریح کرد: در بررسی اخیر متوجه شدیم که اکثر مشتریان حساب جاری ما از بانک الریان به عنوان حساب جاری اصلی خود استفاده نمی‌کنند. هنگامی که یک حساب جاری به طور منظم استفاده نشود، می‌تواند غیرفعال شود که خطر امنیتی بیشتری برای مشتریان ایجاد می‌کند.

این سخنگو افزود: برای مشتریان ما که مایلند از حساب جاری خود استفاده و متعاقباً موجودی حساب جاری خود را حفظ کنند، هزینه اعمال نمی‌شود، بنابراین این به ما امکان می‌دهد خدمات خود را به بازاری ارائه دهیم که واقعاً از محصول استفاده می‌کنند.

تعهد به مسلمانان بریتانیا

پنج بانک اسلامی در بریتانیا وجود دارد. با این همه هر کدام در حوزه‌های مختلف بازار مانند تأمین مالی خرده‌فروشی، شرکت‌ها، بخش خصوصی و املاک و مستغلات خدمات ارائه می‌کنند.

الریان که در سال 2004 تأسیس و سپس به عنوان بانک اسلامی بریتانیا به رسمیت شناخته شد، خدمات پس‌انداز، تأمین مالی و حساب جاری مطابق با شریعت را به بیش از 90 هزار  مشتری شخصی، تجاری و برتر ارائه می دهد.

در سال 2014، الریان تبدیل به شعبه فرعی و بریتانیایی بانک الریان (MAR)، بانک اسلامی مستقر در قطر تبدیل شد. سال گذشته، MAR با بانک تجاری الخلیجی ادغام شد که یکی از بزرگترین بانک‌های منطبق با شریعت در منطقه را با بیش از 182 میلیارد ریال قطر (50 میلیارد دلار) در کل دارایی ایجاد کرد. طبق گزارش سالانه بانک در سال 2021، به عنوان بخشی از ادغام، بانک الریان گفت که از فرصت‌های ادغام MAR استفاده و بر اموال تجاری و بانکداری برتر تمرکز می‌کند.

با این حال، بسته شدن شعب و چرخش به سمت مشتریان با ارزش بالا منجر به این شده است که برخی از سهامداران پیشنهاد کنند که الریان به آرامی از بازار خرده‌فروشی خارج شود.

ابراهیم خان، یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل IFG، یک پلتفرم مالی اسلامی مستقر در بریتانیا، معتقد است که خروج تدریجی الریان از بانکداری متمرکز بر شعبه‌ بخشی از عقب‌نشینی مداوم این بانک از خدمات‌رسانی به مشتریان کوچک‌تر مقید به شریعت در بریتانیاست. از سوی دیگر این نشان می‌دهد که تمرکز الریان، بیشتر بر تجاری‌سازی خدمات، وام‌دهی شرکتی و همچنین خدمت به مشتریان با ارزش خالص بیشتری از خارج از کشور است.

با این همه وی می‌گوید: برای مسلمانان بریتانیا، این یک اقدام ناخوشایند است زیرا منابع تأمین مالی اسلامی برای خانه‌دار شدن را کاهش می‌دهد - الریان برای سال‌ها بزرگترین بازیکن در این بازار بود. با این همه هنوز امیدی وجود دارد. در سال‌های اخیر چندین شرکت تازه وارد با بودجه خوب مانند Strideup، Wayhome و دیگران در بازار وجود داشته‌اند. با این حال مدتی طول می‌کشد تا تعداد وام‌های اسلامی صادر شده در هر سال را به زمانی که وام‌های اسلامی الریان در اوج بود، برسانیم.

سخنگوی الریان بر تعهد این بانک به بازار خرده فروشی بانکی تأکید کرد.

وی تصریح کرد: اوایل سال جاری، بانک الریان اعلام کرد که انتقال خود را برای تبدیل شدن به یک مؤسسه مالی که بر بانکداری برتر و دارایی‌ها، عمدتاً سرمایه‌گذاری‌های مسکونی متمرکز است، ادامه می‌دهد تا تجارتی با دوام، انعطاف‌پذیر و منطبق با شریعت ارائه دهد.

سخنگوی الریان بیان کرد: به عنوان بخشی از تعهد خود، ما همچنان به ارائه نرخ‌های خدمات بانکی بسیار رقابتی برای همه مشتریان خرده‌فروشی، دارایی‌ها و وام‌های خود ادامه می‌دهیم.