توجه قرآن به اقتضائات جغرافیایی و زیستی مخاطبان عصر نزول + فیلم
خداوند در قرآن مصادیق و مواردی را از طبیعت بیان می‌کند که برای مخاطب عصر نزول قابل است.
علیرضا آزاد، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد و نویسنده کتاب «تفسیر قرآن و هرمنوتیک کلاسیک» است. وی مقالات قرآنی متعددی نیز به رشته تحریر درآورده است که از بین آنها می‌توان به مقالات «دین در هرمنوتیک فلسفی»، «نگاهی به رویکرد هرمنوتیکی فضل الرحمان در تفسیر قرآن»، و «رد سید حیدر آملی بر آراء ابن عربی در باب ختم ولایت» اشاره کرد.
علیرضا آزاد در سلسله جلساتی به مناسبت ماه مبارک رمضان، با استفاده از آیات کلام الله، به بیان نکاتی درباره «محیط زیست و قرآن» پرداخته است.
جلسه دهم این سلسله مباحث با عنوان «رویکرد فرهنگی جغرافیایی به مسئله محیط زیست در قرآن» را در ادامه می‌خوانیم و می‌بینیم؛
در ادامه سلسله مباحث محیط زیست و قرآن و ادامه صحبت از حیوانات و جایگاهشان در قرآن می‌خواهیم درباره رویکرد فرهنگی جغرافیایی به مسئله محیط زیست و حیوانات در قرآن اشاره کنیم. خداوند در آیه 17 سوره غاشیه می‌فرماید: «أَفَلَا يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ؛ آيا به شتر نمىنگرند كه چگونه آفريده شده».
نکته زیبایی که در ورای تفسیرهای معمول از این آیه وجود دارد این است که خداوند در داستان‌های مختلف، متناسب با فرهنگ و جغرافیا صحبت از گیاهان و حیوانات می‌کند به عنوان مثال وقتی درباره شبه جزیره عربستان صحبت می‌کند درباره گاو سخن نمی‌گوید. هر آنجایی که درباره گاو صحبت شده است مربوط به مصر است آنجایی که پادشاه مصر در خواب گاوهای چاق و لاغر می‌بیند یا آنجایی که در بنی اسرائیل قتلی اتفاق می‌افتد و ماجرای گاو بنی اسرائیل رخ می‌دهد.
در عربستان شتر محوریت داشت و خداوند مصادیق و مواردی را از طبیعت بیان می‌کند که برای مخاطب عصر نزول قابل درک بوده است. شاید در محیط جغرافیایی دیگر اقتضای دیگری بطلبد. هنر خداوند در قرآن این است که هم تناسب آیات با مخاطب 1400 سال پیش در عصر نزول را در نظر می‌گیرد و هم به گونه‌ای این کار را می‌کند که پیام آیات برای همه زمان‌ها و مکان‌ها قابل تسری و استفاده باشد.
شما را دعوت می‌کنم برای درک زیبایی‌های طبیعت در روایات به کتاب توحید مفضل مراجعه کنید؛ آنجایی که درباره چگونگی تقسیم حیوانات به تخم‌گذار و بچه‌زا، تقسیم حیوانات به شاخه‌های مختلف، فواید گوناگونشان و فلسفه وجود و ویژگی‌هایی که در گیاهان و سایر مسائل طبیعت است پرداخته می‌شود.
انتهای پیام
