مشتاق فیلم‌سازی برای امام رضا(ع) هستم

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، مهرداد فرید، کارگردان فیلم «دعوتنامه»، شامگاه، پنجم خردادماه، در ششمین نشست پانزدهمین جشنواره ملی فیلم رضوی که در پردیس مهر کوهسنگی برگزار شد اظهار کرد: با توجه به اینکه شتاب حرکت اجتماع بالاست شاید قصه فیلم قدیمی شده باشد و اگر بخواهیم این قصه را دوباره بسازیم باید شرایط جدید مردم را بیشتر دخالت بدهیم.

وی در خصوص شکل‌گیری این اثر افزود: این فیلم، اجتماعی با رگه‌های مذهبی است که ایده اولیه آن را حمید چمنی از نویسندگان شهرستانی پیشنهاد داد و از طریق شبکه‌های اجتماعی ایده را فرستاد و ما روی آن کار کردیم.

فرید اظهار کرد: پس از آن قصه را گسترش دادیم و  سرانجام «دعوتنامه» ساخته شد، اما اینکه چرا مشهد را انتخاب کردیم به دلیل این بود که شخصیت اصلی فیلم فردی است که به‌دلیل نیازی که دارد جیب زائران را می‌زند که این ایده جذابی بود و قاعدتاً باید در مشهد کار می‌شد. در واقع فضا، فضایی مقدس است که یک اتفاق نامقدس می‌افتد و فردی که در  مسیر بزه افتاده در نهایت عاقبت به‌خیر می‌شود که این عاقبت به‌خیری جذاب بود.

نخ تسبیح قصه، دعوتنامه امام رضا(ع) است

این فیلمساز افزود: در این فیلم چند داستان به‌هم پیوند داده شد و نخ تسبیح، امام رضا(ع) است. در واقع برخی اوقات سرنوشت افراد خیلی اتفاقی به‌هم گره می‌خورد، اما گاهی آدم احساس می‌کند دست تقدیری این سرنوشت‌ها را به‌هم می‌دوزد که حضور معنوی امام رضا(ع) در این اثر مشهود است.

وی بیان کرد: کسی که دزد است، ذاتاً دزد نیست و شرایط باعث می‌شود آدم‌ها به کار بزه دست بزنند و وقتی افراد شرایط آدم‌ها را از نزدیک می‌بینند نوعی حس همدلی ایجاد می‌شود، لذا با درک این مسئله می‌توان همزاد پنداری کرد. محتوای قصه احساسی بود و ما آن را ساختیم.

فرید تصریح کرد: متأسفانه در سال ۹۵ که این فیلم را می‌ساختم اجازه ورود به حرم را به ما نمی‌دادند و حتی در قسمت بیرونی حرم که سنگ‌فرش بود اجازه فیلمبرداری نداشتیم و می‌گفتند روی آسفالت خیابان تصویربرداری کنید.

این کارگردان ادامه داد: لحظاتی که داخل حرم فیلمبرداری داشتیم، چون اجازه ورود به حرم با دوربین فیلمبرداری را نداشتیم من با دوربین تلفن همراه، آن‌هم با ترس اینکه مبادا تلفنم را مصادره و فیلم را پاک کنند گرفتم که اگر دقت شود متوجه کیفیت پایین آن بخش‌ها می‌شوید.

وی گفت: به هر حال در آن سال به گروه‌های فیلم‌سازی بدبین بودند و فکر می‌کردند اگر با یک گروه 30- 40 نفره فیلمسازی بخواهند همکاری کنند گناه بزرگی مرتکب شده‌اند که امیدوارم در گذر زمان این مسئله حل شده باشد.

این کارگردان افزود: فیلم ساختن در کشور ما آسان نیست و موانع باعث از بین رفتن تمرکز فیلم‌ساز می‌شود. یک نمونه نیز در سکانسی که توزیع غذای حضرت بود ما چند دعوتنامه کپی کردیم و به افرادی که آن برگه‌ها توزیع شد گفتیم این دعوتنامه‌ها صرفاً برای فیلم است، اما یکی دو نفر از افراد گذری این دعوتنامه‌ها را برای دریافت غذا برده بودند و کار ما برای پاسخگویی به دادگاه کشیده شد که گفتند شما جعل سند کرده‌اید و...  و این یعنی آنکه تا این‌حد هم نتوانستیم با آستان قدس مفاهمه برقرار کنیم و شانس من این بود که از دعوتنامه‌های تاریخ مصرف گذشته کپی شده بود و ماجرا ختم به‌خیر شد.

وی با اشاره به برخی انتقادات درباره این اثر اظهار کرد: اکنون که بعد از هفت سال فیلم را دیدم، خودم هم جزء منتقدان فیلم هستم، در واقع بعضی اوقات اقتضائات تولید باعث می‌شود که نتوانیم کمال‌گرا باشیم و به حد متوسط قناعت می‌شود تا اینکه تولید جلو برود و شاید هم علت این باشد که تهیه‌کنندگی و کارگردانی را با هم انجام می‌دهم که بین این دو تعادل برقرار کردن سخت است.

فرید با اشاره به پشت پرده سینما و سختی کار در حوزه فیلمسازی گفت: اگر کارگردانی در کشور ما از  مقدار میانگین، یکی دو پله بالاتر فیلم بسازد خودم از او تشکر می‌کنم، زیرا از گرفتن مجوز تا سایر مراحل مانع زیاد است، لذا شرایط باعث می‌شود در جاهایی کوتاه بیاییم و به یک کار متوسط بسنده کنیم.

دستمزد بالای ستارگان

وی در خصوص انتخاب بازیگران افزود: بخش زیادی از انتخاب بازیگر مربوط به شرایط تولید است و برخی اوقات دست‌مزدهای بالای برخی از بازیگران مشهور با چرخه اقتصادی سینما جور در نمی‌آید و قاعدتاً برای این فیلم محمدرضا گلزار را انتخاب نمی‌کنیم، زیرا بودجه ما با دستمزد بازیگران مشهور همخوان نیست، علاوه بر این بسیاری از اوقات صمیمیت برخی قصه‌ها می‌طلبد بازیگری کارآمد و ناشناخته را انتخاب کنیم، این فرصت را ایجاد کنیم تا وارد صنعت سینما شود و در کنار چند بازیگر شناخته شده بازیگرانی هم شناخته شوند و به صنعت سینما معرفی شوند.

فرید بیان کرد: فقط این فیلمسازها نیستند که باید از این نوع موضوعات استقبال کنند، بلکه مسئولان مربوط هم باید شرایط را فراهم کنند، هر چند این فیلم از جانب مسئولان دولتی حمایت شد و بنیاد فارابی از این فیلم حمایت کرد، اما از آن طرف آستان قدس مانع‌تراشی‌هایی داشت.

وی با اشاره به اینکه سخت‌ترین انتقادها از سینما این است که چرا فیلم با مضامین مذهبی نمی‌سازید گفت: ما فکر می‌کردیم وقتی به مشهد می‌آییم از ما استقبال می‌شود، اما نشد، لذا منِ فیلمساز تا وقتی این موانع باشد احتیاط می‌کنم و اگر یک نویسنده قصه‌ای به من بدهد که مربوط به امام رضا(ع) شود احتیاط می‌کنم و تا این مشکلات حل نشود، مسائلی در ساخت فیلم پیش می‌آید و تا وقتی آشتی بین نهادهای مذهبی حمایت‌گر و فیلمسازان رخ ندهد گردش این چرخ تسهیل نمی‌شود، اما اگر شرایط هموار باشد مشتاق فیلمسازی برای امام رضا(ع) هستم.