چگونگی بهره‌مندی از اوقات فراغت در تربیت دینی نوجوانان و جوانان

سعید زاهدزاهدانی، مسئول پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز، در گفت‌وگو با ایکنا از فارس، با اشاره به بهره‌مندی از ایام فراغت تابستان برای تربیت دینی نسل جوان اعم از دانش‌آموزان و دانشجویان، گفت: در نظام‌های اجتماعی برنامه‌های متنوع و رسمی برای تربیت نوجوانان و جوانان وجود دارد که از قبل برنامه‌ریزی و اداره می‌شود و معمولاً از طریق آموزش و پرورش و وزارت علوم این برنامه‌ها به صورت برنامه‌ریزی شده انجام می‌شوند اما خلأهای فکری معمولاً برای جوانان ما وجود دارد.

وی افزود: می‌توانیم از فرصت‌های تابستان و تعطیلات برای پر کردن خلأهای فکری استفاده کنیم، به خصوص در تحولات اجتماعی امروز که به هیچ‌وجه نمی‌توانیم نسبت به آن بی‌توجه باشیم، زیرا مردم ایران در شرایطی قرار گرفته‌اند که کنشگر جهانی هستند. هر حرکتی که در ایران رخ می‌دهد بازتاب جهانی دارد و حوادث دنیا را رقم می‌زند. بنابراین با توجه به مسئولیتی که برای ملت ایران به‌ویژه نسل جوان به وجود آمده است، لازم است که حساب شده و هدفمند تعطیلات خودشان را بگذرانند.

زاهدزاهدانی تصریح کرد: به نظر می‌رسد که در تعطیلات تابستان به خصوص امسال که حوادث پاییز گذشته هم را پشت سر گذاشتیم، تمام نهادهای تربیتی از جمله مساجد، وزارت ارشاد، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی و هر جایی که جنبه تربیتی برای جمعیت و جامعه به‌ویژه جوان دارند، باید برنامه‌ریزی خاص کنند و ببینند که حوادث گذشته چه سؤالاتی را در مقابل جوانان ما قرار داده که پاسخ آن‌ها داده نشده است و در راستای همان انجام وظیفه جهانی که برای ملت ایران رقم خورده است و طبیعتاً جوانان باید پیشتاز این جریانات باشند، پاسخ این سؤالات به خوبی ارائه شود.

ابهامات نسل جدید را احصا کنیم

این استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز بیان کرد: متولیان تربیتی مساجد و مؤسسات فرهنگی مختلف هم باید در این زمینه خودشان سؤال‌یابی کنند و سؤالاتی که می‌دانند که دستگاه‌های رسمی نتوانسته آن‌ها را پاسخ دهد و ابهاماتی که وجود دارد را احصا کرده و برای این سؤالات و تبیین‌ها برنامه‌های خاصی تهیه کند که جوانان را به ویژه در ایام فراغت تابستان مخاطب قرار دهند و آنها را آماده کنند که با شور و شوق نه از روی بی‌میلی به انجام این وظیفه خطیر تاریخی خود اقدام کنند.

وی با بیان اینکه سعادت بسیار بزرگی نصیب ملت ایران شده است که می‌تواند تاریخ دنیا را تغییر می‌دهد، گفت: این تغییر تاریخ دنیا را نمی‌توان بی اهمیت دانست و با یک احساس مسئولیت، بصیرت و روشن‌بینی بالایی می‌توان این اقدام را انجام داد.

زاهدزاهدانی یادآور شد: به نظر می‌رسد تابستان امسال فرصت خوبی است که سؤالات مطرح شده و موضوعات مدنظر، کاملاً روشن و مشخص در ذهن جوانان پاسخ داده شود و در این راستا کسانی که مسئولیت تربیتی به عهده دارند، برنامه‌ریزی‌های خوبی برای اجرای برنامه‌های مفرح، شاد و با نشاط برای جوانان و نوجوانان انجام دهند تا هم راه به آنان نشان دهند و هم آنان را برای اینکه وظیفه تاریخی خود را انجام دهند، آماده کنند.

همیشه وحدت رویه برای فعالیت‌های تربیتی خوب نیست

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در پاسخ به اینکه هر نهاد و ارگانی در ایام تابستان به یک‌گونه برای اوقات فراغت نسل جدید فعالیت می‌کند، دانشگاه‌ها که عمدتاً تعطیل هستند و برنامه تربیتی طی این ایام ندارند، مدارس به نوعی در سطح خود و بیشتر به مباحث آموزشی پرداخت و از برنامه‌های مساجد هم آن‌چنان استقبالی نمی‌شود، به نظر شما آیا نیاز به ایجاد وحدت رویه برای همین اقداماتی که انجام می‌شود، داریم؟ گفت: وحدت رویه همیشه خوب نیست. درست است هماهنگی خوب است اما با وحدت رویه متفاوت است.

وی ادامه داد: نظام‌های آموزشی رسمی ما وحدت رویه دارند و همه را به یک سمت می‌برند اما اینکه در همه امور فرهنگی به دنبال وحدت رویه باشیم، به نظر نمی‌آید مشی خوبی باشد البته باید با هماهنگی کارها انجام شوند اما اینکه همه به یک شکل و یک کار کنند، این برای نظام‌های اجتماعی به خصوص امروز که عاملان فرهنگی بسیار متنوع شده‌اند، جوابگو نیست.

زاهدزاهدانی افزود: امروز انواع هنرها هر کدام خود یک عامل تربیتی هستند و سلیقه‌های مختلفی در امور تربیتی وجود دارد که نمی‌توان انتظار داشت همه از یک مشی تبعیت کنند اما جهت، جریان و کلیت یعنی نقش تاریخی ملت ایران در جهان امروز کاملاً روشن است و این جهت را باید تشخیص داد و هر کسی و دستگاهی بنا به سلیقه و صلاح خود، هر هنرمندی بنا به مقتضای رشته خودش، هر آموزش‌دهنده‌ای با کیفیت کار  و ابداع خودش باید در راستای آن اهداف عالی تلاش خود را کند.

مسئول پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز در پایان گفت: وقتی انواع سلیقه‌ها به میدان می‌آیند، در گروه‌های مختلف مجازی و فضاهای مختلف آموزشی هر کسی تلاش خودش را می‌کند تا این مسئولیت تاریخی را تبیین کند و رونق دهد یعنی هدف باید یکی باشد و آن انجام مسئولیت تاریخی است اما اینکه حتماً انتظار داشته باشیم همه یک‌گونه عمل کنند، برآورده نشدنی است و ممکن است تمام مساجد شهر هر کدام بنا به مشی که روحانی آن مسجد دارد فعالیتی را انجام دهد و نباید انتظار داشته باشیم همه یک کار انجام دهند و باید با تنوعات سلیقه‌ای اما در راستای اهداف تاریخی ملت ایران، اقدامات لازم در عرصه تربیت نسل جدید انجام شود.

زهرا عسکری