تعطیلی شنبه یا پنجشنبه؛ کدام یک به نفع اقتصاد است؟

رضا وفایی‌یگانه، معاون اقتصادی اتاق تعاون در گفت‌وگو با ایکنا، درباره رفع دغدغه‌های تولیدکنندگان و مشارکت مردم در فرآیندهای تولیدی اظهار کرد: جهش تولید بدون رفع دغدغه‌های تولیدکنندگان امکان‌پذیر نیست و از سوی دیگر رشد اقتصادی هم بدون حضور مردم تحقق نمی‌پذیرد و لذا این موارد به یکدیگر مرتبط هستند و باید در هرگونه تصمیم‌گیری‌های خرد و کلان اقتصادی مدنظر قرار گیرند.

وی افزود: در حال حاضر یکی از دغدغه‌های تولیدکنندگان، دسترسی سخت و طاقت‌فرسا به بازارهای داخلی و خارجی است. دسترسی کامل به بازارهای داخلی به خاطر کاهش قدرت خرید مردم محدود شده و از سوی دیگر تحریم‌های بین‌المللی سبب شده تا تولیدکنندگان نتوانند آنطور که شایسته و بایسته است در بازارهای جهانی حضور پررنگ و جدی داشته باشند.

این پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه دولت سیزدهم سیاست‌هایی برای مهار تورم در نظر دارد، گفت: اگر دولت بتواند سیاست‌های خود را به خوبی و در شرایط نظارتی عالی به اجرا درآورد مطمئناً قدرت خرید مردم افزایش پیدا کرده و متعاقباً دسترسی تولیدکنندگان به بازار داخل تسهیل خواهد شد.

تسهیل دسترسی تولیدکنندگان به بازار

وفایی‌یگانه ادامه داد: موضوع مهم و ضروری دیگر مربوط به تسهیل دسترسی تولیدکنندگان به بازارهای بین‌المللی است. اگر می‌خواهیم بقای تولید ممکن شود و انگیزه تولیدکننده افزایش یابد چاره‌ای نیست جز اینکه در بازارهای جهانی حضور پررنگی داشته باشند و محصولات و توانمندی‌های خود را در عرصه جهانی عرضه کنند. به عبارت بهتر تولیدکننده نیازمند دسترسی به بازارهای جدید است البته در این عرصه تلاش‌هایی صورت گرفته و اتفاقات خوبی رخ داده ولی به هر حال تحریم‌ها کار را سخت کرده و اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، هم مشکلات تولیدکننده تشدید می‌شود و هم مشارکت مردم در تولید اتفاق نمی‌افتد.

وی بیان کرد: به هر حال شرط توسعه تولید این است که تولیدات بازار مصرف داشته باشند و وقتی بازار مصرف داخلی به اشباع برسد باید به سمت بازارهای جهانی رفت.

معاون اقتصادی اتاق تعاون، تأمین مالی جمعی را یکی از کاربردی‌ترین و اصولی‌ترین شیوه‌های مشارکت مردم در تولید دانست و در این رابطه گفت: در تأمین مالی جمعی این انگیزه در مردم به وجود می‌آید که پول خود را در بخش تولید سرمایه‌گذاری کرده تا از این طریق هم از تولید سود ببرند و هم اینکه درگیر بازار سفته‌بازی و فعالیت‌های غیرمولد که ریسک بسیاری دارند، نشوند.

وفایی‌یگانه افزود: البته نکته مهمی که لازم است مورد توجه قرار گیرد مربوط به افزایش انگیزه مردم برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید است؛ به عبارت بهتر مردم باید به این باور برسند که تولید سودساز و از بازدهی بالایی برخوردار است و موضوع دیگر هم اینکه ابزارهای جمع‌آوری‌کننده منابع خرد یا ابزارهای تأمین مالی جمعی باید کارآمد باشند.

معاون اقتصادی اتاق تعاون، مشارکت مردم در مدیریت شرکت‌ها و واحدهای تولیدی را اقدام اثرگذار بعدی در مقوله جهش تولید دانست و گفت: روش‌هایی مانند پیمان مدیریت و اجاره به شرط تملیک در اصل 44 قانون اساسی پیش‌بینی شده‌اند و یا حتی می‌توان روش‌های نوین دیگری را به کار گرفت تا مردم در مدیریت فرآیندهای تولیدی نقش داشته باشند. 

وفایی‌یگانه ادامه داد: موضوع دیگر مربوط به مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌هاست ولی چون سازوکارهای اندکی در این زمینه اندیشیده شده خیلی شاهد تحقق این اتفاق مهم نیستیم. مثلاً در این زمینه بهتر است سهامداران خرد نماینده‌ای برای حضور در جلسات داشته باشند تا فقط سهامداران غالب محور تصمیم‌‎گیری نباشند. شیوه‌های نوین بسیاری وجود دارند که باید احصاء، بررسی و به‌کارگیری شوند.

وی بیان کرد: مدنظر داشته باشیم هرچقدر مردم به فرآیندهای تصمیم‌گیری در حوزه تولید و موضوعات اقتصادی ورود داشته باشند و بازی داده شوند قطعاً انگیزه تولید و سهامداری افزایش پیدا خواهد کرد و امکان سفته‌بازی و نوسان‌گیری در بازار سلب خواهد شد. به نظر من بخش خصوصی و بخش تعاونی هریک به تناسب کارکردی که دارند می‌توانند مشارکت مردم در تولید را افزایش و تولیدکننده را باانگیزه کنند.

ضرورت توجه به سرمایه اجتماعی به منظور رشد تولید

این کارشناس اقتصادی توجه به سرمایه‌های اجتماعی را لازم و ضروری دانست و گفت: افزایش سرمایه اجتماعی در گروی افزایش اعتماد عمومی است. هرچقدر مردم احساس کنند در سرنوشت کشور و تصمیم‌گیری‌ها نقش دارند و نیز هرچقدر ارتباط حاکمیت با مردم ارتقا یابد قطعاً منجر به تقویت سرمایه‌های اجتماعی خواهند شد و منافع ملی به بهترین شکل ممکن تأمین می‌شود و ماحصل این اتفاق مبارک رشد اقتصادی و توسعه فراگیر است.

وفایی‌یگانه تأکید کرد: مردم محور توسعه اقتصادی هستند و بدون مشارکت مردم نمی‌توان رشد اقتصادی و پایداری را تجربه کرد.

منافع اقتصادی بیشتر با تعطیلی شنبه

این کارشناس اقتصادی درباره تأثیری تعطیلی شنبه بر رشد اقتصادی گفت: اینکه در کشور بین تعطیلی پنجشنبه و جمعه اختلاف‌‎نظر وجود دارد امری طبیعی و معقول است و باید باشد ولی در نظر داشته باشیم تولیدکنندگان، تجار و فعالان اقتصادی علاقه‌مند به تعطیل شدن شنبه هستند چون پنجشنبه‌‎ها در اکثر کشورهای جهان روز کاری و شنبه روز تعطیل است و لذا اگر پنجشنبه را تعطیل کنیم آن وقت عملاً با تعطیلی دو روزه داخلی و دو روزه بین‌المللی مواجه می‌شوند که این باب میل تولیدکنندگان و به نفع اقتصاد نیست.

وی تأکید کرد: ما چهار روز از تقویم بین‌المللی عقب هستیم و این نشان می‌دهد به صورت بهره‌ور از زمان استفاده نکرده‌ایم. درست است که تعطیلی پنجشنبه و جمعه و یا شنبه ملاحظات فرهنگی و دینی دارند اما وقتی از رونق و توسعه اقتصادی صحبت می‌شود باید زمان را هم بهره‌ور کرد و مطابق با تقویم جهانی پیش رفت. هرچند ارتباطات جهانی به صورت سامانه‌ای انجام می‌شوند ولی چون ایران در شرایط تحریم به سر می‌برد دسترسی به این سامانه‌ها تا حدودی مقدور نیست و نیازمند حضور فیزیکی تجار و دیدارهای چهره به چهره است.

وفایی‌یگانه در پایان گفت: نباید کاری کرد که توان خودمان را تضعیف کنیم و به همین خاطر از بُعد اقتصادی تعطیلی شنبه منافع بیشتری در پی دارد.

 گفت‌وگو از سعید امینی