حجت‌الاسلام اسدی:
ادعاها در مورد تعلیم‌دهندگان قرآن به پیامبر(ص) فاقد اعتبار است
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، گفت: در دوره معاصر خاورشناسان و در دوران خود پیامبر(ص) هم برخی افراد به پیامبر(ص) اتهام میزدند که ایشان قرآن را از دیگران گرفته است ولی هیچکدام از این‌ها اعتبار ندارد.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اسدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، امروز، سه‌شنبه 17 تیرماه، در نشست علمی «نقد دیدگاه خاورشناسان درباره تعلیم‌دهندگان پیامبر(ص)» با بیان اینکه اقتباس قرآن از عهدین از نظریاتی است که تا حدودی بین خاورشناسان جا افتاده است، گفت: البته بین خاورشناسان اختلاف وجود دارد و برخی معتقدند که قرآن زاییده ذهن خود پیامبر(ص) و محصول نبوغ ایشان است و برخی هم معتقدند که قرآن از منابع دیگر اخذ شده است به ویژه عهدین یعنی عهد قدیم و جدید. وی افزود: بحث امی‌بودن پیامبر(ص) به معنای اینکه مستقیما عادت به خواندن و نوشتن نداشتند و طبیعتا نمی‌توانستند به منابع مکتوب رجوع کنند تا حدودی مورد توجه خود خاورشناسان هم بوده و هست؛ قرآن کریم تصریح بر امی‌بودن پیامبر(ص) دارد و گزارشات تاریخی هم نشان می‌دهد که ایشان خواندن نمی‌دانستند یا عادت به آن نداشتند و یا نوشتن بلد نبودند و یا عادت به نوشتن نداشتند.
اسدی اظهار کرد: خاورشناسان برای توجیه و دفاع از نظریه اقتباس خودشان با توجه به امی‌بودن پیامبر(ص)، از تعدادی افراد و گروه‌ها به عنوان کلی تعلیم‌دهندگان پیامبر(ص) یاد می‌کنند یعنی پیامبر(ص) با ایشان ارتباط داشتند و آنان با استفاده از عهدین مطالبی را به پیامبر(ص) یاد می‌دادند؛ البته این شبهه صرفا از سوی خاورشناسان مطرح نشده است و در دوره خود پیامبر(ص) هم طرح شد و قرآن جواب هم داده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به آیه 103 سوره «نحل»، اضافه کرد: در این آیه فرموده است که ما می‌دانیم که مشرکین می‌گویند قرآن را یک بشری به پیامبر(ص) یاد داده است یعنی وحیانی بودن را رد می‌کردند و قرآن در رد این تفکر فرموده است: وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ ۗ لِسَانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَهَٰذَا لِسَانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ؛ و ما می دانیم که آنان می گویند: یقیناً این آیات را بشری به او می آموزد!! [چنین نیست که می گویند، زیرا] زبان کسی که [آموختن قرآن را به پیامبر] به او نسبت می‌دهید، غیر عربی است و این قرآن به زبان عربی فصیح و روشن است.
نقد عقلانی قرآن بر عقیده باطل خاورشناسان
وی ادامه داد: در این آیه تاکید بر این است که چگونه کسی که زبانش عربی نیست می‌تواند عربی مبین و فصیح قرآنی را به پیامبر(ص) آموزش دهد؟ گزارشات تفسیری تاکید دارند کسی که تعلیم‌دهنده ادعایی پیامبر(ص) است برده غیر عرب یهودی و یا مسیحی بوده است که قرآن به شدت رد کرده است.
اسدی با اشاره به آیه 14 سوره دخان؛ «ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ»، ادامه داد: این آیه هم اشاره دارد که برخی گفته‌اند پیامبر(ص) معلم یعنی درس‌آموخته بوده است؛ آیه دیگر هم آیه چهارم سوره فرقان است که می‌فرماید: «وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا إِفْكٌ افْتَرَاهُ وَأَعَانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ ۖ فَقَدْ جَاءُوا ظُلْمًا وَزُورًا» است؛ یعنی برخی به پیامبر(ص) کمک کرده‌اند ولی قرآن این حرف را مصداق زور و دروغ می‌داند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه چون پیش‌فرض خاورشناسان برگرفته از نقد تاریخی کتاب مقدس است، اضافه کرد: یکی از نتایج نقد تاریخی این بود که عهدین کلام الهی نیست و قصد کردند تا این برداشت را به قرآن هم تحمیل کنند زیرا همه مباحث را با نگاه تجربه‌گرایانه افراطی سنجش می‌کردند و تحلیل‌های آنان جانبدارانه می‌شود.
اسدی با بیان اینکه وقتی پیش‌فرض یک نظریه غلط باشد خود نظریه هم از بین خواهد رفت، اظهار کرد: امروزه تجربه‌گرایی افراطی رد شده است و در هر حوزه معرفتی نمی‌توان با این معیار وارد شد ضمن اینکه خود پیش فرض آنان هم با مشکل مواجه است؛ اشکال دیگر استفاده گزینشی خاورشناسان از گزارشات تاریخی است؛ این‌ها افراد مختلفی را به عنوان تعلیم‌دهنده پیامبر(ص) معرفی می‌کنند که یکی از آنان بحیرای مسیحی بوده است.
تردید در اصل داستان بحیرا
اسدی با بیان اینکه برخی محققان با توجه به آشفتگی در گزارشات دیدار پیامبر(ص) با بحیرا در اصل این ماجرا تردید ایجاد کرده‌اند، گفت: اگر به فرض بپذیریم که اصل گزارش درست است پیامبر(ص) در سن نوجوانی (9 تا 12 سال) در یک سفر با راهب مسیحی به نام بحیرا دیدار می‌کند و این راهب با توجه به ویژگی‌هایی که در انجیل بشارت داده شده بود این ویژگی‌ها را با پیامبر(ص) تطبیق می‌دهد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اضافه کرد: به فرض صحت دیدار پیامبر(ص) با بحیرا چگونه ایشان در سن 9 تا 12 سالگی آن هم در یک دیدار یک ساعته با بحیرا مطالبی در حد قرآن از او آموخته باشد و بعد از حدود 30 سال یعنی در سن 40 سالگی به بعد این مطالب را به عنوان وحی برای مردم بازگو کرده باشد ضمن اینکه اخبار حاکی از آن است که در این دیدار گفت‌وگویی هم بین آنان صورت نگرفته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اضافه کرد: براساس بیشتر گزارشات، بحیرا به پیامبر(ص) بشارت‌هایی را می‌دهد که تورات و انجیل ارائه کرده بود؛ براساس آیات قرآن هم اهل کتاب پیامبر(ص) را می‌شناختند همانطور که فرزندانشان را می‌شناسند؛ او به عبدالمطلب وعده نبوت پیامبر(ص) را می‌دهد و خود این عامل تناقض است یعنی معنا ندارد از طرفی کسی وعده نبوت دیگری را بدهد و بعد این پیامبر(ص) با آن مقام بخواهد از یک راهب مسیحی مطالبی آن هم بالاتر از حد انسان معمولی بیاموزد.
رد آموختن پیامبر(ص) از یهودیان و مسیحیان
اسدی افزود: مورد دیگری که خاورشناسان مطرح کرده‌اند، یهودیان و مسیحیان مکه به عنوان تعلیم‌دهندگان هستند؛ در حالی که در هیچ گزارشی نیامده است که پیامبر(ص) با چنین افرادی دیدار مستمر داشته است؛ کسی که بخواهد کتابی در تراز قرآن از نظر حجم و محتوا ایجاد کند لزوما باید به دفعات متعدد نزد تعلیم‌دهندگان رفته باشد نه یکی و دیدار کوتاه و گزارشات این نوع دیدارها را تایید نمی‌کند ضمن اینکه این دیدارها می‌تواند با انگیزه دیگری هم باشد یعنی دلیلی نداریم که پیامبر(ص) برای گرفتن مطالب عهدین نزد آنان رفته باشد.
وی اضافه کرد: برخی از بردگانی که خاورشناسان به عنوان تعلیم‌دهنده مطرح می‌کنند بر اثر حشر و نشر با پیامبر(ص) ایمان آورده و مسلمان شده بودند و آنها از پیامبر(ص) می‌آموختند لذا صرف ارتباط پیامبر(ص) با چند برده یهودی و مسیحی دلیل بر اقتباس از آنان نیست. مورد دیگر هم که از سوی این افراد مطرح است استفاده پیامبر(ص) از تجار و بازرگانان است.
اسدی افزود: کسانی چون برنارد لوئیس این قضیه را مطرح کرده‌اند ولی هیچ استنادی ندارند ضمن اینکه این بحث را خیلی ابتدایی و ساده‌پندارانه بیان می‌کنند؛ پیامبر(ص) با این اقشار مرتبط بودند ولی هر ارتباطی دلیل بر خروجی به نام قرآن نیست و چیزی که قرآن را قرآن کرده است معجزه بودن این کتاب از نظر فصاحت، بلاغت، حجم، محتوا و صورت‌بندی آن است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه موضوع ورقه بن نوفل هم از دیگر داستان‌هایی است که به پیامبر(ص) بعد از اولین وحی نسبت می‌دهند، افزود: گفته شده است که پیامبر(ص) بعد از اولین وحی دچار تردید شدند لذا نزد حضرت خدیجه(س) رفتند و ایشان هم با پیامبر(ص) نزد ورقه رفتند و برخی گزارشات گفته است که پیامبر(ص) مستقیما نزد ورقه رفت و برخی گفته‌اند فقط خدیجه(س) رفت و ورقه هم تایید کرد که جبرئیل بر شما نازل شده است؛ همان فرشته‌ای که بر موسی و عیسی(ع) نازل شده است.
این پژوهشگر با بیان اینکه اصل این گزارش با آیات قرآن و مبانی دینی ناسازگار است، تصریح کرد: مگر ممکن است که جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شود و ایشان سردرگم و دچار تردید شوند؟ پیامبر(ص) یقین و علم داشت که وحی بر او نازل شده است ضمن اینکه به فرض درست باشد باز مؤید آن است که ورقه هم به نبوت و نزول وحی بر پیامبر(ص) تاکید دارد و این خلاف نظر خاورشناسان است که قرآن را ساخته پیامبر(ص) می‌دانند.
وی همچنین با اشاره به برخی نظریات در مورد فراگیری پیامبر(ص) از یهودیان، تاکید کرد: یهودیان مدینه عمدتا رابطه خصمانه با پیامبر(ص) داشتند ضمن اینکه این مسئله با شخصیت پیامبر(ص) ناسازگار است؛ پیامبر(ص) فردی راستگو و امین بوده است و این جزء مسلمات تاریخی است که برخی خاورشناسان هم قبول دارند.
انتهای پیام مطالب مرتبط
