نقل حدیث

حجت‌الاسلام سیدمحمود طباطبایی‌نژاد از مؤلفان دانشنامه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با ایکنا درباره منابع و مأخذ گفت: باید توجه کنیم وقتی می‌خواهیم از ۱۴۰۰ سال پیش، خبری را نقل کنیم، از چه منبعی نقل می‌کنیم. البته در سیره و تاریخ، سخت‌گیری‌هایی که فقها در فقه دارند را لازم نمی‌دانیم و نمی‌شود که به‌کار بگیریم اما این‌گونه هم نیست که اساساً ندانیم این روایت نقل شده، منبعی دارد یا ندارد، خیلی اوقات کسانی که حتی اهل تألیف نیز هستند، احادیثی را به معصومین(ع) نسبت می‌دهند که در هیچ‌جا یافت نمی‌شود و برای معصوم نیست یا در منابع متأخر یافت می‌شود.

ابراهیم بن محمد در برخی از روایات، از امام رضا(ع) نقل حدیث کرده است. به همین دلیل، شیخ طوسی نام او را در شمار اصحاب امام رضا(ع) نیز ذکر کرده است.

سیدمحمد طباطبایی یزدی؛ مصحح و پژوهشگر دینی در گفت‌وگو با ایکنا درباره منع نقل حدیث از امیرالمؤمنین(ع) گفت: سلیمان بن مهران اعمش از محدثین بزرگ و جلیل القدر است که بی‌محابا فضایل علی(ع) را روایت می‌کرد، او می‌گوید: «نصفه شب خواب بودم که در منزل را زدند در را باز کردم که مأمور از جانب خلیفه عباسی آمده بود و مرا احضار کرد، من ترسیدم و با خودم گفتم با من چه کاری دارد، رفتم غسل کردم و آماده مرگ شدم و آداب کفن و دفن را به جا آوردم، وقتی وارد مجلس خلیفه عباسی شدم گفت سلیمان بن مهران نزدیک بیا. وقتی نزدیک رفتم گفت سلیمان این بوی چیست گفتم که من آماده مرگ شدم و حنوط کردم و این بوی کافور است.» نقل فضایل علی(ع) چنین وضعیتی داشته است که راوی اشهد خود به تعبیر امروزی خواند.

حجت‌الاسلام سیدرضا مودب ضمن اشاره به نقش امام سجاد(ع) در تدوین و ترویج حدیث توضیح داد: آن حضرت فرصت مناسبی به دست آورد تا نوشتن و تدوین حدیث را رونقی دیگر ببخشد به همین جهت در مدت امامت ایشان آثاری مکتوب به واسطه راویان ثقه گزارش شده است.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت گفت: پس از پیامبر(ص) متاسفانه نقل حدیث منع شد و این احادیث از بین رفت و این کار پژوهشی را برای پژوهشگران امروز سخت‌تر کرده است.

حجت‌الاسلام محمدرضا جباران، عضو هیئت علمی گروه اخلاق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در نوشتاری به برخی ادعاهای عبدالعلی بازرگان درباره تدوین حدیث در اسلام پاسخ داد.