شهید سید محمدباقر صدر - صفحه 2

وقتی اندیشه دنیایی دیگر برای حسابرسی و پاداش و مجازات درمیان باشد؛ اندیشه اهداف بزرگ پدیدار می‌شود. در این هنگام دیگر انسان در بند زندگانی خود در این دنیا نخواهد بود و در بند گام کوتاه این جهان نخواهد ماند؛ بلکه در گرو خطی دراز خواهد بود که با آن تا جهان ناپیدا ادامه می‌یابد، در این هنگام انسان در سطح اهداف بزرگ خواهد بود... والاترین اهداف و شکوهمندترین اهداف و فراگیرترین اهداف، اهدافی هستند که فراتر از عمر یک انسان و فراتر از هر موجودی هستند. [بخشی از سخنرانی شهید محمدباقر صدر، ماه صفر ۱۳۸۹ ه.ق]

اسلام از ضرورت درهم آمیختنِ اندیشه و عاطفه، و پیوند عقیده و مقتضیات آن، یعنی انواعی از احساس، سخن می‌‏گوید تا زندگی در عقیده سریان یابد و سرچشمه جنبش و نیروی پیش‌برنده شود، نه اینکه صرفاً اندیشه عقلی باشد که نه تپشی دارد، نه احساسی به آن واکنش نشان دهد و نه زندگی در آن جریان بیابد. دلیل این پیوند بین مفاهیم و عواطف در اسلام کاملاً روشن است ؛ زیرا اسلام مفاهیم و افکار را جدای از عمل و پیاده شدن نمی‏‌خواهد. [علامه صدر، کتاب رسالت ما، صفحه ١١۴-١١۵]

از جنبه بشری، این احساس انسانِ متمدن که دیگر به پایان راه رسیده، عاملی زیربنایی در آفرینش فضای مناسب برای پذیرش رسالت جدید، یعنی رسالت عدالت است. این احساسِ رسیدن به پایان راه، از رهگذر تجارب گوناگون تمدنی انسان متمدن فراهم می‌آید که از رفتارهای منفی خود گران‌بار گشته و نیاز خود به یاری را دریافته و با فطرتش به جهان غیب یا سویی نامعلوم گراییده است. از جنبه مادی، شاید وضعیت مادی زندگی جدید،‌ نسبت به وضعیت زندگی کهن در روزگارانی همچون عصر غیبت صغری، برای پیاده‌سازی آن رسالت در همه جای جهان تواناتر باشد. [ شهید سید محمدباقر صدر ، پژوهشی درباره امام مهدی(عج)، صفحه٨٢]

کتاب «پژوهشی درباره امام مهدی علیه‌السلام» اثر شهید سیدمحمدباقر صدر، گزینه مناسبی برای کسانی است که علاقه‌مند هستند درباره مهدویت از منظر علمی و منطقی بیندیشند. مؤلف در این کتاب، باور به مهدی(عج) را در معرض پرسش‌های انسان مادی‌گرای امروز قرار می‌دهد و به آنها دقیق و علمی پاسخ می‌دهد.

از جنبه بشری، این احساس انسان متمدن که دیگر به پایان راه رسیده، عاملی زیربنایی در آفرینش فضای مناسب برای پذیرش رسالت جدید، یعنی رسالت عدالت است. این احساس رسیدن به پایان راه، از رهگذر تجارت گوناگون تمدنیِ انسانِ متمدن فراهم می‌آید که از رفتارهای منفی خود گران‌بار گشته و نیاز خود به یاری را دریافته و با فطرتش به جهان غیب یا سویی نامعلوم گراییده است. [علامه صدر، کتاب پژوهشی درباره امام مهدی (عج)، صفحه 82]

خداوند متعال مقدر فرمود تا وجود همام این امام در طول زندگی اهل بیت (ع) دلیل و برهانی باشد بر درستی عقیده‌ای که ما درباره اهل بیت (ع) به آن ایمان داریم. پدیده‌ای که با این امام پدیدار شد، آن بود که ایشان به امامت رسید حال آنکه هنوز در سن کودکی بود، بر این اساس که تاریخ، اتفاق و اجماع دارد که وقتی پدر ارجمند امام جواد (ع) درگذشت، ایشان بیش از هفت سال سن نداشت. این بدان معناست که ایشان پیشوایی طایفه شیعه را از نظر روحی و دینی و علمی و فکری به عهده گرفت حال آنکه بیش از هفت سال نداشت. اگر این پدیده را که برای نخستین بار در زندگی امامان (ع) در امام جواد (ع) نمود یافته، بر اساس حساب احتمالات بررسی کنیم، درخواهیم یافت که این پدیده به‌تنهایی کافی است تا حقانیت خطی را که امام جواد (ع) نمایندگی می‌کرد، بپذیریم؛ زیرا چگونه ممکن است پیش‌فرضی جز پیش‌فرض امامت واقعی را درباره کسی بپذیریم که بیش از هفت سال سن ندارد و در عین حال پیشوایی این طایفه را در همه زمینه‌های روحی و فکری و فقهی و دینی به عهده گرفته است؟ [علامه صدر، کتاب امامان اهل بیت (ع)؛ صفحه 637]

کسی که می‌خواهد جوانان مسلمان را به اصول لیبرالی یا کمونیستی خود جذب کند، پیش از اینکه بخواهد بخوابد، اول به این فکر می‌کند که چطور با اندیشه‌های ضاله -مثلا- کمونیستی‌اش روی این جوان مسلمان اثر بگذارد. پس این فرد چقدر نسبت به الحاد خودش اخلاص دارد؟ دائما به این فکر می‌کند که با چه روش‌هایی می‌تواند روی مثلا پدرش یا آن همسایه مسلمانش اثر بگذارد و او را جذب کند.واقعا نباید اخلاص و وفاداری ما به اسلام، کمتر از اخلاصی باشد که این‌ها به الحاد و اصول ضد اسلامی‌شان دارند. [ شهید سید محمدباقر صدر ، کتاب السیرة والمسیرة فی حقائق ووثائق، جلد یک، صفحه 292]

خدای سبحان دو ولا را در یک دل جمع نمی‌کند، دو عشق محوری را در یک قلب جا نمی‌دهد؛ یا حب خدا، یا حب دنیا. حب خدا و حب دنیا در یک دل در کنار هم قرار نمی‌گیرند. قلب‌هایمان را امتحان کنیم. به‌سراغ قلبمان برویم و امتحانش کنیم، آیا به عشق خدای سبحان زنده است یا با حب دنیا زندگی می‌کند؟ اگر با عشق خدا زندگی می‌کند، سعی کنیم این عشق را عمیق‌تر و استوارتر کنیم و اگر - پناه بر خدا - با حب دنیا زندگی می‌کند، تلاش کنیم که از این بیماری فاجعه‌بار و مرض کشنده نجات پیدا کنیم. [شهید علامه محمدباقر صدر، کتاب حوزه و بایسته‌ها، صفحه ١۵١]