حسین احمدی تبیین کرد؛
تلاش دیرهنگام برای اصلاح حذفیات کتب درسی / لزوم تمرکززدایی در تألیف کتاب
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش درباره بررسی و اصلاح حذفیات کتب درسی گفت: این بررسی پیش از توزیع کتاب‌ها باید صورت می‌گرفت و لازم بود آموزش و پرورش پیش از توزیع درباره تغییرات توضیح می‌داد، نه آنکه پس از گسترش اعتراض‌ها جلسات توجیهی برگزار شود.
به گزارش ایکنا، یکشنبه گذشته بود که رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش در مراسم رونمایی از تازه‌های نشر برنامه‌های درسی با اشاره به انتقاداتی درباره اعتراض به حذف تصویر قرآن از نگاره‌ای در کتاب فارسی اول دبستان، اعلام کرد: در نگاره این کتاب در سال ۹۸، قرآن بالای یک کمد‌مانندی قرار گرفته که بعدتر اعتراضی از سوی برخی افراد مشاهده شد که می‌گفتند قرآن باید جای برتری باشد. همکاران ما هم به این نتیجه رسیدند که با توجه به اینکه فارسی اول دبستان مملو از لفظ قرآن است، بهتر است این تصویر را برداریم و به جای آن گلدانی در نگاره قرار دادند. حالا منتقدی این دو تصویر قبل و بعد را کنار هم قرار داده و مقایسه کرده است. آقای منتقد خوش‌انصاف این‌ها را ندیده و انتقاد کرده که ببینید سند ۲۰۳۰ چه کرده که تصویر قرآن را برداشته‌اند!پس از این و طی روزهای گذشته موج اعتراض‌های مردمی در فضای مجازی بالا گرفت و دلایل رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی را ناکافی دانستند. در پی این اتفاق و به صورت همزمان خبر تغییرات دیگری از کتب درسی مقطع دبستان از جمله حذف تصویر دختران از روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان به سرعت منتشر شد و فضای مجازی به یک‌باره مملو از مقایسه تصویر قبل و بعد این تغییر و هشتگ‌های مختلف و یا کاریکاتور‌هایی شد که سعی داشت نشان دهد حذف دستوری دختران از روی جلد کتاب مدنظر بوده است.
به دنبال افزایش اعتراض‌ها و حتی پرداختن رسانه‌های بیگانه به این موضوع، وزیر آموزش و پرورش طی دو روز گذشته در توییتی نوشت: تغییرات در کتاب‌های درسی همه ساله براساس ارزیابی و از سوی مؤلفان انجام می‌شود. به رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی مأموریت دادم که تغییرات در شکل و محتوای کتاب‌های درسی را با حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش کند. به دغدغه‌های مردم اهمیت می‌دهم و دختران میهنم شایسته احترام‌اند.
سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش نیز پس از توییت وزیر و در پاسخ به نقد نسبت به کتاب فارسی اول و ریاضی سوم ابتدایی اطلاعیه‌ای صادر کرد و آورده است: در ارتباط با موضوع برداشتن تصویر قرآن کریم از تصاویر کتاب فارسی اول ابتدایی در نگاره اول و برای جلوگیری از سوء برداشت و تنویر اذهان عمومی به اطلاع می‌رساند در کتاب فارسی اول ابتدایی، تصویر قرآن در طبقه زیر تصویر تلویزیون قرار گرفته بود. با توجه به نظرات تعدادی از معلمان، اولیا و کارشناسان دینی مبنی بر اینکه قرار گرفتن قرآن در زیر تلویزیون توهین به این کتاب مقدس محسوب می‌شود، در چاپ سال تحصیلی جدید تصویر قرآن برداشته و مقرر شد که در چاپ بعدی با تصویرگری بهتر محل قرار گرفتن آن در کتابخانه مندرج در نگاره مزبور طراحی شود. به علاوه این نکته مهم که وجود تصاویر، مطالب و نماد‌های گوناگون از تصاویر قرآن و جلسات قرائت قرآن و تصویر قرآن در سفره عید نوروز در صفحات مختلف همین کتاب نشان می‌دهد طراحان و نویسندگان آن کاملاً معتقد به ارزش‌های دینی و قرآنی هستند و خود را در این مسیر ارزشی متعهد می‌دانند. اگر فاقد چنین باوری بودند و یا احیاناً با سند مطرود ۲۰۳۰ نسبتی داشتند، قاعدتاً باید در ساختار کتاب خود را نشان می‌داد. حال آنکه خلاف این در جای جای این کتاب دیده می‌شود. به اطلاع همگان می‌رساند که در وضع کنونی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از ریاست آن تا رده‌های پایین‌تر همه خود را سرباز انقلاب اسلامی و نظام می‌دانند نه تنها هیچ نسبت و میانه‌ای با ۲۰۳۰ ندارند، بلکه مخالف قاطع این سند سکولاریستی نیز هستند.
همچنین در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده در آن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد کارشناسانی که از منظر‌های هنری، زیباشناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر گردد. از آنجا که تصویر دو دانش‌آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست حذف شده است؛ برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه‌گیری شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش‌آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است و لذا موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مدنظر باشد. لازم به ذکراست که براساس اندیشه اسلامی و مواضع حضرت امام راحل(ره) و رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی ایران هر دو جنس مرد و زن مورد احترام و تکریم طراحان و برنامه‌ریزان درسی است و هیچ‌گونه نگاه افراطی و یا تفریطی در این خصوص مورد پذیرش نیست.
حسین احمدی، معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایکنا درباره این اقدام وزارت آموزش و پرورش و با نظر به لزوم پاسخگویی به افکار عمومی و مأموریتی که وزیر به رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی داده است، اظهار کرد: این بررسی و اصلاح باید پیش از توزیع کتاب‌ها صورت می‌گرفت، حال آنکه پس از توزیع مردم فهمیدند چه اتفاقاتی افتاده، بنابراین لازم بود آموزش و پرورش پیش از توزیع اقدام به توضیح تغییرات می‌کرد نه آنکه پس از گسترش اعتراض‌ها جلسات توجیهی برگزار شود! کتابی که زیر چاپ رفته و توزیع شده به این راحتی قابل اصلاح و جمع‌آوری نیست و احتمالاً اصلاح آن به سال تحصیلی آینده می‌رسد.
احمدی با تأکید بر اینکه کتاب‌های درسی را علاوه بر دانش‌آموزان، والدین نیز مطالعه می‌کنند، ادامه داد: هر تغییری باید با دقت نظر انجام پذیرد و دیدگاه و سلیقه مردم در تألیف کتاب‌ها لحاظ شود. این اقدام اخیر قابل بحث است، در آموزش و پرورش نباید بدون بررسی‌های عمیق چنین کاری انجام شود.
وی با اشاره به برخی دیگر از اقدامات مشابه در سال‌های گذشته با همین سبک و سیاق و حذف درس رهبران کوچک و داستان شهید فهمیده، اضافه کرد: همچنین برخی محتوا‌ها مطابق با اصول علمی نبوده، برای مثال در یکی از کتاب‌ها به معرفی چهار شخصیت دهقان فداکار، شهید فهمیده و دانش‌آموزی مبارز با نام خیام و یک شخصیت دیگر پرداخته‌اند، اما با کمترین جذابیت در محتوا همراه است.
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه تصویرگری‌های کتاب‌های درسی پایه دبستان اغلب رنگ‌آمیزی دیجیتال و فتوشاپ است و تصاویر دقیق و خوبی در کتب درسی وجود ندارد، گفت: همچنین در کتاب‌های دبستان به خصوص پایه اول از سه نوع خط زمینه، نستعلیق و چاپی استفاده شده و این گلایه وجود دارد که چرا دانش‌آموز باید در این کتاب با سختی روبرو شود؟ اگر هرگونه اعمال نظر و تغییر و اصلاح به صورت دقیق‌تر بررسی و پیگیری و از حضور روانشناسان و جامعه‌شناسان در زمینه کتب درسی و تألیف آنها بهره‌مند شویم، با چنین مشکلات و مسائلی مواجه نخواهیم شد. در گروه تألیف باید این متخصصان و صاحب‌نظران حضور فعال داشته باشند، از سوی دیگر باید افکارسنجی از خانواده‌ها صورت پذیرد و مطابق با خواست و سلیقه آنها و دانش‌آموزان تغییرات اعمال شود. مؤسسه گالوپ که از معتبرترین مؤسسات نظرسنجی در جهان و در آمریکا مستقر است، به طور مرتب افکار عمومی را رصد می‌کند و موضع‌گیری‌ها بر این اساس است.
احمدی در پایان با بیان اینکه در زمینه کتب درسی باید حتماً به سمت واگذاری اختیار به استان‌ها و تمرکززدایی پیش برویم، افزود: این مسئله به رفع بسیاری از مشکلات و مسائل در مسیر طراحی، محتواسازی و موجب بروز خلاقیت خواهد شد. محتوای کتاب‌های درسی باید متناسب با مناطق مختلف کشور و استان‌ها به تفکیک تألیف و در اختیار دانش‌آموزان قرار گیرد.
انتهای پیام همچنین در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده در آن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد کارشناسانی که از منظر‌های هنری، زیباشناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر گردد. از آنجا که تصویر دو دانش‌آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست حذف شده است؛ برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه‌گیری شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش‌آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است و لذا موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مدنظر باشد. لازم به ذکراست که براساس اندیشه اسلامی و مواضع حضرت امام راحل(ره) و رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی ایران هر دو جنس مرد و زن مورد احترام و تکریم طراحان و برنامه‌ریزان درسی است و هیچ‌گونه نگاه افراطی و یا تفریطی در این خصوص مورد پذیرش نیست.
حسین احمدی، معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایکنا درباره این اقدام وزارت آموزش و پرورش و با نظر به لزوم پاسخگویی به افکار عمومی و مأموریتی که وزیر به رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی داده است، اظهار کرد: این بررسی و اصلاح باید پیش از توزیع کتاب‌ها صورت می‌گرفت، حال آنکه پس از توزیع مردم فهمیدند چه اتفاقاتی افتاده، بنابراین لازم بود آموزش و پرورش پیش از توزیع اقدام به توضیح تغییرات می‌کرد نه آنکه پس از گسترش اعتراض‌ها جلسات توجیهی برگزار شود! کتابی که زیر چاپ رفته و توزیع شده به این راحتی قابل اصلاح و جمع‌آوری نیست و احتمالاً اصلاح آن به سال تحصیلی آینده می‌رسد.
احمدی با تأکید بر اینکه کتاب‌های درسی را علاوه بر دانش‌آموزان، والدین نیز مطالعه می‌کنند، ادامه داد: هر تغییری باید با دقت نظر انجام پذیرد و دیدگاه و سلیقه مردم در تألیف کتاب‌ها لحاظ شود. این اقدام اخیر قابل بحث است، در آموزش و پرورش نباید بدون بررسی‌های عمیق چنین کاری انجام شود.
وی با اشاره به برخی دیگر از اقدامات مشابه در سال‌های گذشته با همین سبک و سیاق و حذف درس رهبران کوچک و داستان شهید فهمیده، اضافه کرد: همچنین برخی محتوا‌ها مطابق با اصول علمی نبوده، برای مثال در یکی از کتاب‌ها به معرفی چهار شخصیت دهقان فداکار، شهید فهمیده و دانش‌آموزی مبارز با نام خیام و یک شخصیت دیگر پرداخته‌اند، اما با کمترین جذابیت در محتوا همراه است.
معاون اسبق آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه تصویرگری‌های کتاب‌های درسی پایه دبستان اغلب رنگ‌آمیزی دیجیتال و فتوشاپ است و تصاویر دقیق و خوبی در کتب درسی وجود ندارد، گفت: همچنین در کتاب‌های دبستان به خصوص پایه اول از سه نوع خط زمینه، نستعلیق و چاپی استفاده شده و این گلایه وجود دارد که چرا دانش‌آموز باید در این کتاب با سختی روبرو شود؟ اگر هرگونه اعمال نظر و تغییر و اصلاح به صورت دقیق‌تر بررسی و پیگیری و از حضور روانشناسان و جامعه‌شناسان در زمینه کتب درسی و تألیف آنها بهره‌مند شویم، با چنین مشکلات و مسائلی مواجه نخواهیم شد. در گروه تألیف باید این متخصصان و صاحب‌نظران حضور فعال داشته باشند، از سوی دیگر باید افکارسنجی از خانواده‌ها صورت پذیرد و مطابق با خواست و سلیقه آنها و دانش‌آموزان تغییرات اعمال شود. مؤسسه گالوپ که از معتبرترین مؤسسات نظرسنجی در جهان و در آمریکا مستقر است، به طور مرتب افکار عمومی را رصد می‌کند و موضع‌گیری‌ها بر این اساس است.
احمدی در پایان با بیان اینکه در زمینه کتب درسی باید حتماً به سمت واگذاری اختیار به استان‌ها و تمرکززدایی پیش برویم، افزود: این مسئله به رفع بسیاری از مشکلات و مسائل در مسیر طراحی، محتواسازی و موجب بروز خلاقیت خواهد شد. محتوای کتاب‌های درسی باید متناسب با مناطق مختلف کشور و استان‌ها به تفکیک تألیف و در اختیار دانش‌آموزان قرار گیرد.
مطالب مرتبط
