به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) شعبه آفریقا، علاوه بر اهل سنت و پیروان فرقههای صوفیه بخش قابل ملاحظهای از مسلمانان آفریقا بهویژه در شرق این قاره را اقلیتهای شیعی تشکیل میدهند.
شیعیان خوجه اثنیعشری
این شیعیان عموماً در منطقه شرق آفریقا و در کشورهای کنیا، تانزانیا، اوگاندا، رواندا و بروندی زندگی میکنند. شیعیان خوجه عموماً آسیاییالاصل بوده و حدود یکصد سال پیش از هندوستان به سایر جهان از جمله آفریقا مهاجرت کردند.
شیعیان خوجه از نظر مذهبی بسیار پایبند به انجام فرائض دینی و مذهبی هستند و به لحاظ مالی و فرهنگی نیز در شرایط بسیار خوبی بهسر میبرند.
شیعیان بهره
این فرقه یکی از مذاهب جدا شده از اسماعیلیه است که چند میلیون تن از آنان در سطح جهان از جمله آفریقا زندگی میکنند. بهرهها دارای تاریخچه مشترکی با شیعیان خوجه هستند. از اینرو اختلاف و انشعاب آنان با شیعیان دوازده امامی از آنجا ناشی میشود که آنان معتقدند که پس از شهادت امام جعفر صادق(ع) نص امامت بر اسماعیل قرار گرفت نه امام کاظم(ع).
آقاخانیها
آقاخانیها به دلیل عدم پایبندی به اصول و شرایع تشیع معمولاً در زمره شیعیان قلمداد نمیشوند، ولی از آنجایی که آنها نیز همانند بهرهها به امامان اول تا ششم اعتقاد دارند، در گروه شیعیان قرار میگیرند. این فرقه نیز همچون بهرهها معتقدند، نص امامت پس از امام جعفر صادق(ع) بر اسماعیل قرار گرفته است.
شیعیان بومی متشرع
شیعیان بومی آفریقا عموماً شیعیانی هستند که پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی به تشیع مشرف شدهاند. جمعیت شیعیان بومی در آفریقا چندان زیاد نیست و عموماً نیز از فقر مالی، فرهنگی و فقدان آموزشهای ضروری از جمله آموزشهای دینی رنج میبرند.
جامعه مسلمان آنگولا
اطلاعات بسیار کمی در خصوص جامعه مسلمانان آنگولا در اختیار است. طبق گزارش سازمان کنفرانس اسلامی(OIC)، تعداد معدودی قریب چندین هزار مسلمان در اطراف اوآندا، پایتخت آنگولا بهسر میبرند که بیشتر آنان در واقع مهاجرینی از کشورهای همسایه هستند که از این میان برخی فرانسهزبان بوده و از دانش اسلامی بسیار کمی برخوردار هستند. درکل، باید گفت که سطح آموزشی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان بسیار نازل است.
ممانعت حاکمان کاتولیک از ترویج سایر ادیان؛ مهمترین عامل قلت مسلمانان آنگولا
مهمترین دلیل قلت جمعیت مسلمانان در این کشور این است که حاکمان کاتولیک پرتغالی به هیچ مذهب دیگری اجازه فعالیت نمیدادند و فقط اعتقادات کاتولیکی مسیحیت توان حضور و کار داشت. این وضعیت پس از کسب استقلال از سوی حاکمیت مارکسیستی نیز دنبال شد. گفته میشود یک تا دو درصد جمعیت را اقلیت مسلمان آنگولا تشکیل میدهد و سازمان اسلامی کشور نیز زیرنظر شورای عالی مسلمانان آنگولا فعالیت دارد.
ازطرف دیگر، گزارش تحقیقی با عنوان «مسلمانان آنگولا» میگوید:
اسلام در آنگولا موضوعی جدید است. طی دوران استعمار و تا دهه 1990 کسی جرئت صحبت کردن از اسلام را در این کشور نداشت. اما امروزه ما شاهد حضور و فعالیت جامعه اسلامی مهمی هستیم که نوعاً از کشورهای جنوب صحرای آفریقا و بیشتراز مالی، نیجریه و سنگال بوده و بهمنظور فعالیتهای اقتصادی وارد این کشور شدهاند.
بانوان آنگولایی؛ تحت تأثیر فرهنگ حجاب اسلامی
پدیده بسیار جدیدی که نسل جوان جامعه و بهخصوص دختران جوان آنگولایی را تحت تاثیر قرارداده؛ فرهنگ حجاب اسلامی است که آنهم ناشی از رواج ازدواج مردان مسلمان با زنان آنگولایی است که به اسلام رومیآورند.
همینطور درحالیکه مسلمانان کشورهای موزامبیک و گینه بیسائو بومی آفریقایی هستند، اقلیت مسلمان در آنگولا بیشتر مهاجرین مسلمانی هستند که به مرور جهت کار اقتصادی وارد این کشور شدهاند.
نگرانی مقامات آنگولا از رشد اسلام
رشد اسلام درآنگولا به حدی رسیده است که برخی مقامات دولتی کشور، ضمن اعلام تهدید حضور القاعده وعضوگیری آن از بین مسلمانان آنگولا، تحصیل دانشجویان بورسیه مسلمان را در برخی کشورها چون مصر، خطرناک خوانده است.
تعداد جمعیت مسلمانان آنگولا بین 90-80 هزار تن برآورد شده است که اکثراً از کشورهای غرب آفریقا و نیز لبنان حضور دارند.
در ماه فوریه 2006، دولت آنگولا بهخاطر دستوربستن سه مسجد مسلمانان مورد انتقاد شدید قرارگرفت و بهدنبال آن رهبران بومی مسلمان در کشور، تمامی تلاش خود را برای رفع مشکل و در نتیجه بازشدن مساجد فوق تا دسامبرهمان سال انجام داد.
بهدنبال چنین وضعیتی، سفارت آمریکا طی ملاقات با رهبران دینی آنگولا و مقامات حکومتی، آزادی دینی را در خلال رعایت حقوق بشر خواستارشده و از دولت خواست که به مسلمانان اجازه فعالیت دینی خود را بدهد.
ادامه دارد...
سیدکاظم مهرنیا