لزوم حرکت به سمت مسئله‌محوری در پایان‌نامه‌های قرآنی
گروه دانشگاه: استادیار گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: پایان‌نامه‌های قرآنی باید مسئله‌محور باشند تا موضوع‌محور، چرا که با موضوعات کلی نمی‌توانیم به پاسخ دست یابیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، اولین نشست از سلسله نشست‌های پژوهش‌های قرآنی، شب گذشته 6 تیرماه در غرفه سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان بیست و دومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم با سخنرانی حجت‌الاسلام علی فتحی، استادیار گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد.
حجت‌الاسلام فتحی در پاسخ به این پرسش که فلسفه تفسیر چه اهدافی را دنبال می‌کند، اظهار کرد: فلسفه تفسیر در رشته علوم قرآنی به معنای تحلیل عقلانی تعریف شده است و درواقع هدف از تفسیر، دفاع عقلانی و منطقی از مبانی تفاسیر قرآن کریم است.
وی افزود: شبهاتی که درباره تفاسیر مختلف مطرح می‌شود، همین قرائت‌های متعدد است که سبب می‌شود تا تفسیر قرآن ضابطه‌مند را بپذیریم. فلسفه تفسیر به صورت علمی به این تحلیل می‌پردازد که تفسیر معیارپذیر و ضابطه‌مند است و نمی‌توان هر فقهی را بر قرآن تحمیل کرد. در واقع هر فقهی صحت ندارد.
استادیار گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اسلامی‌شدن علوم انسانی و نقش قرآنی در این امر گفت: اسلامی‌سازی به معنای بومی‌سازی نیست و ما نباید علوم غربی را چشم بسته بپذیریم. ما باید اسلامی‌سازی علوم انسانی را بر اساس مبانی دینی متحول کنیم که این امر قطعا شدنی است.
وی بیان کرد: در امر اسلامی‌سازی علوم انسانی شاهد مشکلاتی هستیم که می‌توان به مشکل روش‌شناسی و فقدان نیروی انسانی اشاره کرد. ما باید روش‌شناسی خاص خودمان را داشته باشیم. همچنین باید نیروهای انسانی که متخصص علوم غربی و علوم اسلامی هستند را پرورش دهیم.
حجت‌الاسلام فتحی اظهار کرد: باید دانشجویان و طلبه‌های را پرورش دهیم که هم در علم اسلامی مجتهد باشند و هم در علوم غربی متخصص باشند.
وی افزود: عده‌ای معتقدند که نمی‌توان علوم انسانی را اسلامی کرد اما این امر شدنی است و مبتنی بر اجتهادگرایی است، نه تقلیدگرایی و جسارت علمی دانشجویان و اساتید می‌تواند به تحول این علوم کمک کند.
استادیار گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به نقش قرآن در تحول اظهار کرد: قرآن، کتاب جاودانی است که برای بشر نازل شده است و طبعا قرآن نقش بسزایی در تحول دارد. اما مشکل ما در این امر روش‌شناسی است و نیازمند تخصص است. به هرحال قرآن در مسائل تربیتی و علوم انسانی حرف‌هایی دارد و باید بر اساس اصول و مبانی خاص عمل کنیم.
وی بیان کرد: ما نمی‌توانیم علوم غربی را نهی کنیم. منابع دانشگاه بر اساس منابع غربی و انسان محور است اما قرآن خدا محور است و باید خدامحوری را به علوم انسانی بیاوریم و به تحول این علوم به سمت اسلامی شدن تلاش کنیم.
حجت‌الاسلام فتحی اظهار کرد: بخش مهمی از تحول علوم انسانی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مربوط می‌شود، به این معنی که باید کار اساسی در پایان‌نامه‌ها انجام شود و کم‌‌کم به سمت مسئله‌محوری حرکت کنیم.
وی با اشاره به نقش فلسفه تفسیر در مبانی تفسیر گفت: ضرورت و نیازهای جامعه به پژوهش‌های مطالعات میان‌رشته‌ای میان علوم غرب، علوم انسانی، قرآن کریم و دین اسلامی را شامل می‌شود که باید پیوندی میان این موارد برقرار و بازسازی شود.
استادیار گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: دررابطه با پایان‌نامه‌ها باید موضوعاتی انتخاب شود که تکراری نباشد. همچنین موضوعات مسئله محورباشند چراکه با موضوعات کلی به پاسخ نخواهیم رسید.
وی بیان کرد: پایان‌نامه‌های قرآنی از نظر کمیت فراوان اما به لحاظ کیفیت در سطح پایینی هستند. موازی‌کاری در زمینه پایان‌نامه‌های قرآنی بسیار است.
