داریوش قنبری، عضو حزب مردمسالاری و از فعالان سیاسی اصلاحطلب، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) درباره ارزیابی خود از تمدید 7 ماهه مذاکرات هستهای گفت: در کل من احساس میکنم به نفع ما نبود که به سمت تمدید مذاکرات برویم. تلاش تیم مذاکرهکننده ما نیز در این راستا بود که مذاکرات را در همین دور اخیر به نتیجه برسانند.
عوامل دخیل در به نتیجه نرسیدن مذاکرات چه بود؟
وی اضافه کرد: اما ورود یک سری مؤلفهها رسیدن به توافق را با مشکل مواجه ساخت و باعث تمدید مذاکرات شد. یکی از این مؤلفهها ورود تعدادی از بازیگران منطقهای به موضوع مذاکرات بود.
قنبری اظهار کرد: مشاهده کردیم که در گرماگرم مذاکرات، وزیر خارجه عربستان به عنوان یک مهمان ناخوانده که جایگاهی در مذاکرات ندارد، وارد وین میشود و این نشان میدهد بازیگران منطقهای در جهت بر هم زدن توافق فعال هستند و نگران این هستند که مسائل و اختلافات میان ایران با 1+5 در موضوع هستهای حل و فصل شود و ایران به عنوان یک قدرت منطقهای نفوذ خود را بیش از پیش در منطقه گسترش دهد. لذا نقش بازیگران منطقهای در اخلال در روند مذاکرات بسیار مهم بود.
این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: مؤلفه دیگری که باعث شد مذاکرات در این مرحله به نتیجه نرسد، طرح یک سری مسائل خاص و خارج از مسئله هستهای از سوی طرف غربی 1+5 بود. البته این بدین معنا نیست که طرف شرقی (چین و روسیه) 1+5 مشتاق این است که ایران در مذاکرات به نتیجه برسد. زیرا این دو کشور نیز منافع خاص خود را در درون 1+5 دارند.
قنبری با یادآوری اینکه منافع روسیه و چین حل مناقشه هستهای ایران نیست، گفت: آنها منافع اقتصادی خاصی را به شکل مستقیم در ایران دارند و میدانند در صورت حل مسئله هستهای ایران منافع خود را در ایران از دست میدهند و لذا آنها نیز تمایل دارند قضیه هستهای ایران کشدار و زمانبر شود و وضعیت به همین شکل تداوم یابد.
تبعات طولانی شدن مذاکرات و ضرورت به نتیجه رساندن آن در کمتر از 7 ماه
این فعال سیاسی اصلاحطلب اظهار کرد: البته اینگونه نیست که رسیدن به نتیجه در مذاکرات منتفی شده باشد و ما همچنان فرصت را در اختیار داریم. البته من معتقدم ما نباید صبر کنیم تا این هفت ماه طی شود. درایت تیم مذاکرهکننده ما در این است که در کمتر از این هفت ماه موضوع را به سرانجام برسانند.
قنبری با بیان اینکه طولانی شدن مذاکرات مسائل و مشکلات بیشتری را ایجاد میکند، گفت: اولا سقف امتیازاتی که به ما داده شده در آینده دیگر اضافه نخواهد شد و بعید میدانم بعد از این امتیاز جدیدی به ما داده شود. ثانیا هر چه زمان بیشتری بگذرد، فضایی برای مخالفان داخلی فراهم میشود که در مسیر مذاکرات اخلال ایجاد کنند.
وی افزود: ثالثا مخالفان داخلی گروههای حاکم در کشورهای 1+5 به ویژه امریکاییها با توجه به روی کار آمدن جمهوریخواهان نیز مسیر ادامه مذاکرات و دستیابی به توافق را با مشکل مواجه خواهند ساخت. از طرفی باید به نقش منفی بازیگران منطقهای نیز توجه کرد که هر چه زمان بیشتری از مذاکرات بگذرد آنها هم فرصت اخلال بیشتری در روند مذاکرات پیدا میکنند.
قنبری تأکید کرد: لذا تمدید هفت ماهه مذاکرات نباید این ذهنیت را در تیم مذاکرهکننده ما ایجاد کند که کل هفت ماه را در نظر داشته باشند و باید تلاش کنند در مدت زمان خیلی کمتری نتیجه مطلوب را از مذاکرات کسب کنند.
ضرورت اصلاح نگاه جناحی تندورها به مسئله هستهای
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا درباره نوع برخورد موافقان و مخالفان با مسئله مذاکرات هستهای و تیم مذاکرهکننده و میزان توجه جریانهای سیاسی به ملی و فراجناحی بودن این موضوع در بیان انتقادات خود گفت: پیروزی در بحث هستهای پیروزی کل ملت و نظام است و شکست تیم هستهای هم شکست همه ما تلقی میشود.
وی ادامه داد: گروههای سیاسی که خاماندیشانه فکر میکنند به نتیجه نرسیدن مذاکرات میتواند دستمایهای برای پیشبرد منافع جناحی و گروهیشان باشد، سخت در اشتباه هستند و باید این نکته را درک کرده باشند منفعت و ضرر در این موضوع برای همه کشور است. لذا بایستی این نگاه جناحی و گروهی خاصی که اکنون در بین تندروها و افراطیون وجود دارد اصلاح شود.
مخالفت آشکار اسرائیل و عربستان با ایران در مذاکرات، تندروها را از خواب غفلت بیدار کند
عضو حزب مردمسالاری عنوان کرد: متأسفانه تندروها آنچنان منافع جناحی خودشان را به منافع ملی ارجحیت دادهاند که ما بعضی وقتها شباهت مواضع خاصی را بین آنان و رقبا و دشمنان کشور مثل عربستان و رژیم صهیونیستی مشاهده میکنیم.
قنبری تصریح کرد: این جای تأسف دارد که عدهای در داخل کشور حرفهایی را بزنند و مواضعی را اتخاذ کنند که مطلوب رژیم صهیونیستی و عربستان باشد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب اظهار کرد: من امیدوارم مخالفت و اخلالگری آشکار و صریح عربستانیها و اسرائیلیها به ویژه در دور اخیر مذاکرات این عده را که به شکل افراطی به تقابل با دولت و تیم مذاکرهکننده در موضوع مذاکرات هستهای میپردازند آگاه ساخته و از خواب غفلت بیدار کرده باشد و آنها را به این نتیجه برساند که منافع ملی را بر منافع جناحی ترجیح دهند.
قنبری با اشاره به اینکه این گروهها آزادند که در سایر مسائل با دولت مخالفت کنند و به انتقاد از دولت بپردازند، گفت: به هر حال حوزههای مختلفی برای بیان انتقادات آنها از دولت وجود دارد اما فکر میکنم نباید در مسئله مذاکرات هستهای به عنوان یک مسئله ملی به اسم انتقاد، دست به تخریب بزنند.
وی در پایان یادآور شد: شوخی کردن با منافع ملی با وضعیتی که این گروهها در پیش گرفتند نه به منفعت کشور است و نه در درازمدت به نفع خود آنهاست. لذا بایستی این نگاه خود را اصلاح کنند.