سند مقابله با تکفیر تدوین شود/ ضرورت ارائه نظریه اختلاف فکری از نظر اسلام

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام احمد مبلغی، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و نماینده جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس بین‌المللی «مبارزه با تروریسم و افراطی‌گری و تأکید بر نقش علما و مؤسسات دینی برای مقابله با افکار مخرب»، با تأکید بر ضرورت تدوین و نشر سند نفی تکفیر با حضور همه مذاهب اسلام، گفت: لازم است سند دارای سه خصلت فرا قومی، فرا مذهبی و برخاسته از دین و جایگاه فتوا باشد.
وی طی سخنانی در این کنفرانس بین‌المللی که روزهای 12 و 13 آذر در قاهره پایتخت مصر برگزار شد، با بر شمردن ویژگی‌های تروریسم موجود، اظهار کرد: تروریسم موجود با تحریف محتوای آیات جهاد مردم را قتل عام می‌کند و متأسفانه  لباس دین پوشیده است و این مسئله با تکیه بر تحریف محتوای آیات جهاد صورت گرفته است.
مبلغی افزود: تروریست‌های افراطی نه تنها مسلمانان را نیز همانند غیر مسلمانان مورد هدف قرار می‌دهند بلکه تمرکز بیشتری بر کشتار مسلمانان دارند.
وی پایه و اساس تکفیر را قتل و کشتار دانست و گفت: آنها مسلمانان را تکفیر و سپس به قتل می رسانند و این مساله امروز فراتر از مرزها به مساله فراملی برای کشورها تبدیل شده و در تمامی نقاط منطقه نفوذ کرده است.

نماینده جمهوری اسلامی در کنفرانس قاهره با اشاره به ضرورت طرح و ارائه نظریه اختلاف فکری از نظر اسلام، پیشنهاد کرد: الازهر مصر به سمت تدوین سندی با توافق همه مراجع فکری جهان اسلام برای مبارزه با تکفیر پیش رود.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: بر اساس نگاه ما، تکفیر را نباید از زمینه‌های آن جدا کرد و لازم است به سمت نفی پیش زمینه‌های تکفیر برویم یعنی هر آنچه را که تکفیریان به بهانه وجود آن تکفیر می‌کنند را باید از میان جامعه برداشت.
این مدرس حوزه علمیه قم گفت: بیان «آداب الاختلاف» نویسی امر بسیار مهمی است که بخشی از تراث مکتوب علمای گذشته را تشکیل می‌دهد. بر اساس آن عالمان دین در گفت و گوهای خود آداب اخلاقی را باید رعایت کنند.
وی ادامه داد: باید اذعان داشت امروز آداب الاختلاف‌ نویسی نمی‌تواند از پس اختلافات فکری در فضاهای اجتماعی برآید و بر همین اساس لازم است علمای اسلام کوشش کنند تا نظریه اختلاف فکری و مذهبی در جامعه را بر اساس دیدگاه‌های اسلام تنظیم و ارائه دهند.
مبلغی اظهار کرد: نظریه اختلافات فکری می‌تواند جامعه را که دارای مجموعه‌های مذهبی مختلفی است از حیث مناسبات، تنظیم کند.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اختلاف فکری در اسلام خود متأثر از یک نظریه بزرگتر است و آن نظریه همزیستی اسلامی است که نیازمند ارائه و طرح از سوی علمای اسلام است.
مبلغی نظریه همزیستی اسلامی را در شرایط کنونی در جهان اسلام حائز اهمیت دانست و اصول چهارگانه آن را در این کنفرانس بزرگ اسلامی تشریح کرد.
اصول چهارگانه نظریه همزیستی اسلامی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، تغافل در ساحت تعایش، فطری انگاری تعایش، دورسازی تعایش از عوامل خوف و ابتناء تعایش بر عیش گوارا و بدور از رنج را اصول چهارگانه نظریه همزیستی اسلامی ذکر کرد.
مبلغی با اشاره به اصل تغافل (که مأخوذ از کلام امام باقر(ع) است که فرمود تعایش دو سوم آن زیرکی است و یک ثلث آن تغافل است) گفت: در یک جامعه در حال همزیستی، افراد و تابعان یک مجموعه مذهبی نباید بر دیدگاه های مذهبی خود در قبال اتباع مذاهب دیگر بیش از حد تمرکز کنند و باعث برانگیختن حساسیت‌های مذاهب دیگر شوند، بلکه باید از اصل تغافل بهره جست.
وی گفت: اگر بخواهیم اصل تغافل در فضای مناسبات اجتماعی را تحلیل کنیم باید گفت لازمه تغافل، نگه داشتن اختلافات مذهبی در دایره اندیشه‌ها و اجازه ندادن به آنها برای اثر گذاشتن بر حیات و زندگی اجتماعی است.
مبلغی گفت: طبق این دیدگاه، اتباع هر مذهب دیدگاه‌های خود را نباید چنان در جامعه دنبال کند که به منجر به وقوع اختلافات اجتماعی میان مسلمانان شود و در نتیجه میان آنها تعایش برقرار نشود.
نماینده حوزه علمیه قم و جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس قاهره، بهره‌گیری از نگاه فطری به تعایش همراه با تمرکز بر قیود و آموزه‌های اسلامی را مورد تأکید قرار داد و بیان کرد: قیود و آموزه های اسلامی برای تقویت و دادن رنگ الهی به تعایش است و ابعاد انسانی آن را تقویت می‌کند.
مبلغی تصریح کرد: تعایش در اسلام امر تأسیسی نیست بلکه نظریه اسلام برای همزیستی و تعایش ماهوی و فطری است و همان چیزی که با فطرت انسان کاملاً سازگار است را معیار و ملاک قرار داده است و البته با قیودی آن را عمق و رنگ الهی بخشیده است.
وی در مراسم اختتامیه این کنفرانس بین‌المللی نیز در سخنانی از برگزاری این کنفرانس از سوی دانشگاه الازهر قدردانی کرد.
مبارزه با تکفیر جز با همکاری و تمرکز بر مشترکات امکان‌پذیر نیست
مبلغی در حاشیه کنفرانس مبارزه با افراطی‌گری در گفت‌وگو با رسانه‌های مصری در پاسخ به سؤالات مکرر رسانه‌های جهان مبنی بر ارتباط ایران و مصر در افق‌های آینده گفت: ایران و مصر دو کشور بزرگ هستند که هر کدام دارای مرجعیت فکری در دنیای اسلام هستند؛ بنابراین همراهی این دو کشور در موضوعات مختلف از جمله مقابله با تکفیر و افراطی گری در دنیای اسلام، بسیار مهم است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران آماده هرگونه همکاری، گفت‌وگو و تبادل نظر با الازهر مصر و مجامع فکری در جهان اسلام برای مقابله با معضلات و چالش‌های فرارو است.
بنا بر این گزارش، کنفرانس بین‌المللی مبارزه با تروریسم و افراطی‌‌گری و تأکید بر نقش علما و مؤسسات دینی برای مقابله با افکار مخرب در قاهره پایتخت مصر در روزهای 12 و 13 آذرماه برگزار شد.
در این کنفرانس بین‌المللی شخصیت‌های عالی رتبه از کشورهای مختلف جهان، نخبگانی از علما و شخصیت‌های الازهر و علمای دین اسلام از سراسر جهان و نیز رهبران کلیساهای شرقی و غربی و نمایندگان مذاهب و طوایف مختلف حضور داشتند.