فرزندان ملت در مذاکرات ثابت کردند هرگز نباید یک ایرانی را تهدید کرد
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه مذاکرات اخیر هسته‌ای ثابت کرد ایران از خواسته‌ها و خطوط قرمز اصلی خود عدول نمی‌کند، گفت: فرزندان ملت ایران در این مذاکرات به ۶ کشور به ظاهر قدرتمند دنیا عنوان کردند که هیچ‌کس هرگز نباید یک ایرانی را تهدید کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان امروز، سه‌شنبه، 30 تیر به منظور تشریح جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 1+5 در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد.
وی در توضیح روند مذاکرات هسته‌ای اظهار کرد: یک هفته پیش در چنین روزی توافقی تاریخی میان ایران و 6 کشور به ظاهر قدرتمند دنیا به سرانجام رسید؛ توافقی که موجب توجه گسترده دنیا قرار گرفت و طرح صهیونیستی امنیتی‌سازی ایران فرو پاشید و جهانیان از این توافق به عنوان پیروزی عقلانیت و منطق بر جنگ‌طلبی استقبال کرده و آن را نقطه عطفی در تاریخ روابط بین‌الملل در دهه‌های گذشته برشمردند.
وی افزود: به اعتراف دوست و دشمن آنچه در این میان به اثبات رسید عزت، خودباوری، اقتدار و سربلندی توأم با حکمت مردم ایران و رهبر فرزانه انقلاب اسلامی بود.
وزیر امور خارجه کشورمان تأکید کرد: در این مذاکرات طولانی و نفس‌گیر با توکل به خدا و پشتوانه مردم بر همگان ثابت شد که جمهوری اسلامی ایران با 6 کشور به ظاهر قدرتمند دنیا مذاکره می‌کند اما باج نمی‌دهد.
ظریف همچنین گفت: در مذاکرات اخیر هسته‌ای ثابت شد جمهوری اسلامی ایران در سخت‌ترین شرایط تحریم و فشار حاضر است سال‌ها مقاومت و دو سال مذاکره را ادامه دهد اما در برابر فشار مقاومت کند و از خواسته‌ها و خطوط قرمز اصلی خود عدول نکند و بالاخره یک بار دیگر بر آمریکا ثابت شد که به تعبیر مقام معظم رهبری تسلیم شدن ایران را مگر به خواب ببیند.
وی تصریح کرد: فرزندان شما ملت بزرگوار ایران در این مذاکرات به 6 کشور به ظاهر قدرتمند دنیا و نماینده عالی اتحادیه اروپا عنوان کردند که هیچ‌کس هرگز نباید یک ایرانی را تهدید کند.
ظریف افزود: البته این نکته را نیز روشن کردند که غنی‌سازی و تحقیق و توسعه مرتبط با آن و اصولاً هیچ یک از تأسیسات هسته‌ای هیچگاه تعطیل نخواهد شد و همچنین به صراحت روشن کردند که برنامه موشکی ایران به هیچ‌کس صرف نظر از قدرت ادعایی‌اش ارتباطی ندارد و البته روشن کردند که اگر قرار باشد کسی در منطقه پاسخگو باشد، این آمریکا و غرب است که در فلسطین و یمن و سوریه با سلاح‌هایش مردم بی‌گناه را به خاک و خون می‌کشانند.
وزیر امور خارجه کشور با بیان اینکه رژیم صهیونیستی در فلسطین و یمن و سوریه با سلاح‌هایش مردم بی‌گناه را به خاک و خون می‌کشد، گفت: شدت عصبانیت معاندین جمهوری اسلامی و در رأس آنها رژیم صهیونیستی به خوبی نشان‌دهنده تثبیت و تحکیم اقتدار منطقه‌ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران است.
وی خاطرنشان کرد: جای تعجب نیست که شاهد جیغ و دادهای نخست‌وزیر این رژیم و توسل او به کنگره آمریکا برای رأی منفی به توافق هستیم.
ظریف با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی هیچگاه در میان متحدان خود تا این حد منزوی نشده بود، گفت: عجیب نیست که «آیپک»، بزرگ‌ترین لابی صهیونیستی تبلیغات چندمیلیون دلاری به راه انداخته است که از تصویب این توافق که برای آنها بسیار خطرناک است، جلوگیری کند.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به تقدیم متن کامل برجام به هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: توافق هسته‌ای را می‌توان در سطوح مختلف بین‌المللی، منطقه‌ای و داخلی ارزیابی کرد؛ می‌توان از زاویه راهبردی به آن نگاه کرد؛ می‌توان از زاویه تحریم‌ها آن را بررسی کرد و می‌توان از زاویه برنامه بلندمدت هسته‌ای به ارزیابی آن پرداخت اما نباید فراموش کنیم که هر توافقی یک بده‌بستان است و هر طرف بخشی از خواسته‌های خود را به نفع بخش مهم‌تری صرف‌نظر می‌کند.
وی افزود: مذاکرات تا آنجا ادامه می‌یابد که داده‌ها و ستانده‌های دو طرف کم و بیش متعادل شود؛ با این توضیح سؤال این است که در این تصمیم بزرگ داده‌ها و ستانده‌های ما و 1+5 در این مذاکرات نفس‌گیر چه بوده است؟
ظریف گفت: اهداف کلیدی که برای رسیدن به آنها پافشاری کردیم و اکنون در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ستانده‌های جمهوری اسلامی به شمار می‌رود، عبارتند از: حفظ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران، تثبیت برنامه هسته‌ای به‌ویژه غنی‌سازی و رآکتور آب سنگین اراک و شناسایی بین‌المللی آنها، رفع تحریم‌ها و پایان دادن به 6 قطعنامه تهدیدآمیز که تحت فصل هفتم منشور ملل متحد نه تنها تحریم بر ملت ایران تحمیل می‌کردند، بلکه برنامه هسته‌ای ایران را ممنوع کرده و جلوگیری از تقویت توان دفاعی و موشکی کشور را به یک وظیفه بین‌المللی با استفاده از تمام ابزارها تبدیل کرده بودند.
وی همچنین تأکید کرد: خواسته کلیدی طرف مقابل در مذاکرات این بود که از طریق محدودیت‌ها و نظارت‌ها از عدم دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای اطمینان پیدا کند.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه آنچه که طرف مقابل به دست آورده علیرغم تمام رجزخوانی‌ها تحصیل حاصل است، گفت: براساس آموخته‌های دینی و انسانی که در فتوای مقام معظم رهبری نیز تجلی پیدا کرده است، جمهوری اسلامی ایران هیچگاه دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست، بنابراین ایجاد اطمینان از این امر بدیهی امتیاز خاصی به حساب نمی‌آید که برای تحقق آن برخی محدودیت‌ها و نظارت‌ها در قالب توافق‌های بین‌المللی پذیرفته شود؛ آن‌هم محدودیت‌هایی که برای یک دوره زمانی مشخص بوده و تاریخ انقضای معینی دارد.
وی افزود: در این بین هیچ‌یک از نیازهای کشور به واسطه آن تعطیل نخواهد شد و اطلاعات مهم امنیتی کشور در دسترس بیگانگان قرار نمی گیرد؛ علاوه بر تثبیت عزت جمهوری اسلامی باید سؤال کرد ستانده عملی ما در این مذاکرات چیست؟
ظریف تصریح کرد: بزرگ‌ترین دستاورد ما این است که شورای امنیت به غنی‌سازی جمهوری اسلامی ایران مهر تأیید زده که اصولاً چنین امری در تاریخ 70 ساله شورای امنیت بی‌سابقه است.
وزیر امور خارجه کشورمان خاطرنشان کرد: شورای امنیت در 6 قطعنامه خود که تحت فصل 7 منشور صادر شده برنامه غنی‌سازی ایران را به عنوان تهدیدی علیه صلح بین‌الملل شناسایی و ممنوع کرده بود و حال همان شورای امنیت با تصویب قطعنامه‌ای که در کلیت خود تحت فصل 7، نه تنها برنامه هسته‌ای ایران را به عنوان برنامه مشروع و قانونی پذیرفته بلکه همه کشورها را برای توسعه همکاری با ایران تشویق کرده و از آن مهم‌تر اینکه آینده تجاری صنعتی برنامه هسته‌ای ایران به رسمیت شناخته شده است.
وی با تأکید بر اینکه برنامه غنی‌سازی ایران بدون یک روز توقف ادامه خواهد یافت، گفت: ایران براساس طرح مدون علمی و فنی در 8 سال نخست به برجام با پذیرش برخی از محدودیت‌ها نه تنها برنامه هسته‌ای خود را تثبیت می‌کند بلکه تمام پایه‌های کاربردی و علمی را با یک برنامه تحقیق و توسعه پیشرفته برای حرکت به سمت غنی‌سازی به سمت جلو ادامه می‌دهد و با بهره‌برداری از بهترین سانتریفیوژهای خود و در اقتصادی‌ترین شکل ممکن و با بهره‌وری بالا برنامه خود را برقرار می‌سازد.
ظریف ادامه داد: ایران در برنامه هسته‌ای نه‌تنها از توان دانشمندان غیور خود بهره می‌گیرد بلکه از پیشرفته‌ترین دستاوردهای علمی جهان نیز بهره‌مند می‌شوند و نهایتاً در یک طراحی علمی 15 ساله به ظرفیت مورد نیاز خواهد رسید که برای استفاده 5 نیروگاه کافی است.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه امروز امتیازاتی که برای بسیاری از کشورهای دنیا تنها آرزویی دست‌نیافتنی بود برای ایران ممکن شده است، گفت: اجازه ندهید از کشورهای بسیار نزدیک آمریکا نام ببرم که تنها برای ساخته شدن یک نیروگاه از حق غنی‌سازی خود صرف نظر کردند و امروز با غبطه به نتیجه پایداری‌های مردم دلاور ایران اسلامی می‌نگرند.
وی همچنین اظهار کرد: ستانده دیگر جمهوری اسلامی این است که همه تحریم‌های هسته‌ای شورای امنیت، آمریکا و اروپا به طور یک‌جا در روز اجرایی شدن توافق رفع و بقیه تحریم‌ها نیز در قالب محدودیت موقتی در فاصله چند ساله برداشته می‌شود؛ یعنی ایران برای گرفتن امتیاز حتی امتیازات مضاعف نیز گرفته و آن رفع تحریم‌های ظالمانه است که البته از ابتدا غیرقانونی و غیر مشروع بود و نباید وضع می‌شد.
بنابراین گزارش محمدجواد ظریف در بخش دیگری از سخنان خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: هیچگاه ادعا نکرده و نمی‌کنیم که برجام کاملاً به نفع ایران است و باز هم تأکید می‌کنم که مذاکره بده و بستان است و تا زمانی که دو طرف به میزان قابل توجه به خواسته‌های خود دست نیابند، توافقی شکل نمی‌گیرد.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد: مسلماً برای دستیابی به خواسته‌های خود انعطاف و نرمش‌هایی داشته‌ایم اما همه این انعطاف‌ها هدفمند و با محاسبه صورت گرفته است؛ مانند کشتی‌گیری که در مثال مقام معظم رهبری برای بردن مسابقه در زمان و مکان مناسبی امتیازات کوچکی از دست می‌دهد اما همه می‌دانند نتیجه نهایی و دستی که به علامت پیروزی بالا می‌رود، مهم هستند.
ظریف تصریح کرد: امروز در دنیا هیچ‌کس نمی‌گوید که جمهوری اسلامی ایران تسلیم شد و اگر صحبت از تسلیم شدن، این قدرت‌های بزرگ هستند که در برابر خواست این مردم بزرگ و دلاور تسلیم شده‌اند؛ این مسئله برای نتانیاهو و تندروهای آمریکا کابوس وحشتناکی است که باعث شد نه تنها طرح اسلام‌هراسی، شیعه‌هراسی و ایران‌هراسی‌شان مفتضح شود، بلکه تمامی زیرساخت‌های برنامه هسته‌ای ایران حفظ شود و مسیر حرکت هسته‌ای ایران با روندی معقول ادامه پیدا کند و با توجه به ضرورت‌های علمی و اقتصادی برنامه هسته‌ای، به یک کشور دارای فناوری هسته‌ای تبدیل شویم.
وی در مورد تحریم‌هایی که بر اساس قطعنامه شورای امنیت لغو خواهد شد گفت: تحریم‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های بانکی، مالی، نفتی، گازی، پتروشیمی، بیمه و حمل و نقل که به بهانه برنامه هسته‌ای توسط اتحادیه اروپایی و آمریکا بر علیه ایران بوده است در ابتدای توافق به طور کامل لغو و متوقف می‌شود؛ همچنین تحریم تحصیل دانشجویان ایرانی در رشته‌های مرتبط با انرژی هسته‌ای که به صورت غیر متمدنانه بر ضد مردم این مرز و بوم تحمیل شده بود به طور کامل لغو می‌شود و پس از سه دهه تحریم غیر عادلانه در ممنوعیت خرید هواپیماهای مسافربری مرتفع شده و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازهای جمهوری اسلامی ایران فراهم خواهد شد.
ظریف افزود: ده‌ها میلیارد دلار از درآمدهای نفتی و سایر درآمدهای ایران که در چند سال گذشته به دلیل تحریم‌های ظالمانه و غیر قانونی ایالات متحده آمریکا در خارج از کشور مسدود شده است، به خزانه این مرز و بوم باز خواهد گشت و محدودیت فروش نفت ایران منتفی می‌شود و بار دیگر صادرات فرش و خشکبار ایران در بازارهای جهانی رونق خواهد گرفت و نقل و انتقالات و خدمات مالی و فعالیت‌های بانکی و بیمه و خدمات فاینانس و خدمات مالی مربوط به تجارت با ایران و وام‌های بلاعوض و فلزات گرانبها، الماس، اسکناس و صنایع کشتیرانی، صنعت حمل و نقل و دیگر صنایع کشور از زیر یوغ تحریم‌ها خلاص می‌شوند و صادرات و واردات آزاد می‌شود.
ظریف همچنین گفت: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفت کش و شرکت‌های تابعه ایران ایر و سایر نهادها، بانک و موسسات کشورمان و در مجموع حدود 800 شخصیت حقیقی و حقوقی از شمول تحریم‌ها خارج خواهند شد؛ البته دسترسی بیشتر ایران به حوزه‌های تجاری، فناوری و مالی تسهیل خواهد شد و برای اولین بار آمریکا ممنوعیت شعبات خارجی شرکت‌های آمریکایی در ایران را لغو خواهد کرد و به علاوه آمریکا و اتحادیه اروپا متحد شدند از اعمال تحریم‌های جدید مرتبط با موضوع هسته‌ای علیه ایران اجتناب کنند و از اعمال تحریم‌های گذشته تحت عناوین جدید نیز خودداری کنند؛ حتی شورای امنیت کشورها را به همکاری با ایران در حوزه همکاری‌های بین‌المللی در زمینه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای تشویق و ترغیب می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای و راکتورهای تحقیقاتی مدرن همراه با فناوری مربوطه، تولید سوخت هسته‌ای از جمله سوخت‌های جدید حوزه‌های همکاری با ایران اعلام شده است.
ظریف با بیان اینکه روز گذشته کلیه قطعنامههای شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران رفع شد، گفت: تنها برخی محدودیت‌ها به جای ممنوعیت‌های قبلی طی یک سند ضمیمه قطعنامه که از سوی 1+5 صادر شده است، اعمال شد که در مقایسه با تحریم‌های گذشته موشکی و تسلیحاتی ناچیز است.
وی عنوان کرد: بندهای تند الزام‌آور قطعنامه 1929 مبنی بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان همراه با وظیفه کشورها برای ممانعت از سازوکار عریض و طویل راستی‌آزمایی و پیگیری مندرج در این قطعنامه به یک درخواست غیرالزام‌آور برای خودداری از فعالیت در حوزه موشک‌های بالستیک که برای توانمندسازی حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده، تبدیل خواهد شد.
ظریف ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست به همین دلیل این مسئله بر روی برنامه موشکی ما تأثیری نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه تحریم شدید تسلیحاتی ایران لغو و با برخی ممنوعیت‌ها جایگزین خواهد شد، اظهار کرد: این مسئله به نحوی است که واردات و صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم می‌شود و رعایت نشدن آن تأثیری در پایبندی بر برجام نخواهد داشت؛ این محدودیت‌ها پس از 5 سال به طور کامل لغو می‌شود.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد: همچنین ممنوعیت خرید اقلام با کاربرد دومنظوره لغو و تأمین نیازها از طریق کمیسیون مشترک که ایران نیز از اعضای آن محسوب می‌شود، تسهیل می‌شود؛ تأمین نیازهای دفاعی از این مراحل مستثنی شده است.
ظریف با تأکید بر اینکه شاخص یک توافق خوب از نظر همه ما رعایت خطوط قرمز و چارچوب‌های ترسیم شده از سوی مقام معظم رهبری است، اظهار کرد: تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران مفتخر است که در طول 2 سال گذشته همواره خطوط قرمز را رعایت کرده است و پذیرش غنی‌سازی در ایران، حفظ آب سنگین اراک، عدم تعطیلی تأسیسات، عدم نظارت بر سیستم‌های تسلیحاتی و موشکی ایران، عدم ورود به موضوعات غیرهسته‌ای، لغو فوری تحریم‌های اقتصادی و مالی، لغو قطعنامههای دیگر در دنیا پذیرفته شده است.
وی افزود: در طول چند ماه گذشته با نزدیک شدن به پایان مذاکرات که مباحث دقیق‌تر بررسی می‌شد، خطوط قرمز نظام نیز دقیق‌تر مشخص شدند و ما با جدیت این مسئله را پیگیری کردیم و امروز می‌توانم به شما گزارش دهم همانگونه که قبلاً در محضر مقام معظم رهبری عرض کردم، در حد توان و اکثریت و یا تمامی خطوط قرمزها رعایت شده است.
ظریف تصریح کرد: تمام تحریم‌های هسته‌ای در روز توافق به طور کامل لغو و در روز اجرایی شدن، عملاً به صورت اتوماتیک برداشته خواهند شد؛ تحریم تسلیحاتی و موشکی از ابتدا به محدودیت تبدیل شده و بعد از مدت معینی برداشته خواهد شد و نقض این تحریم‌ها نقض توافق نخواهد بود. تحریم‌های اشاعه‌ای نیز مربوط به کالاهای دومنظوره لغو اما در عمل از طریق یک کانال با عضویت ایران انجام خواهد شد.
وی گفت: در زمینه همزمانی لغو تحریم‌های اقتصادی و مالی با امضای توافق و متناظر بودن اقدامات ایران و طرف مقابل که یکی دیگر از اقدامات برجسته و راهگشای مقام معظم رهبری بود، ابتدا شورای امنیت کلیه قطعنامههای خود را قبل از اینکه کوچک‌ترین اقدامی از سوی جمهوری اسلامی ایران انجام شود روز گذشته لغو کرد؛ این کار علیرغم تلاش کنگره آمریکا برای جلوگیری از آن و بنابر اصرار جمهوری اسلامی و برخی اعضای 1+5 انجام شد تا هیچ اقدامی از سوی ما قبل از لغو تحریم‌ها صورت نگیرد که این مسئله به معنای کاستن از اختیارات جمهوری اسلامی برای طی مراحل قانونی تصویب نیست.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: پیش از شروع هرگونه اقدامی قبل از اینکه یک پیچ و مهره باز شود، طرف آمریکایی تحریم‌های خود را قانوناً و کتباً لغو یا متوقف خواهد کرد و اثربخشی این اقدامات همزمان با اثربخشی اقدامات ایران صورت خواهد گرفت.
وی خاطرنشان کرد: همزمان با اقدامات هسته‌ای ایران، طرف مقابل نیز اقدامات قانونی، تدوین مقررات اجرایی، آماده‌سازی، توجیه بنگاه‌های اقتصادی را در همین زمان انجام می‌دهد و بر اساس متن برجام، تدوین مقررات رفع تحریم‌ها با هماهنگی جمهوری اسلامی ایران صورت خواهد گرفت.
وی گفت: همچنین آژانس رشته اقدامات مشخصی را برای ایران تعیین می‌کند تا ایران نیز اقدام متناظر برای راستی‌آزمایی رفع تحریم‌های طرف مقابل در روند مشورت با آنها انجام دهد.
ظریف با تأکید بر اینکه اصل تناظر در زمانبندی لغو کامل و نهایی تحریم‌ها توسط کنگره و ارائه پروتکل الحاقی به مجلس شورای اسلامی جهت بررسی و تصویب رعایت شده است، اظهار کرد: در بحث راستی‌آزمایی اقدامات ایران قبل از برداشته شدن عملی تحریم‌ها خطوط قرمز رعایت شده و نقش آژانس کمّی است.
وی خاطرنشان کرد: برای حصول اطمینان از صحت عملکرد آژانس در موضوع موارد اختلافی گذشته که به غلط به آن PMD می‌گویند، جدول زمانی اجرای توافق به گونه‌ای طراحی شده است که قبل از کسب اطمینان لازم هیچ اقدامی در حوزه هسته‌ای توسط ایران انجام نمی‌شود؛ در مراحل بعدی نیز دوره‌های زمانی معینی درنظر گرفته شده است و هیچ چیز از جمله پایان رسیدگی شورای امنیت، رفع محدودیت‌های تسلیحاتی و یا رفع محدودیت‌های موشکی موکول به گزارش محتوایی آژانس نخواهد شد.
وی افزود: اگر آژانس زودتر توانست به نتیجه‌گیری برسد، محدودیت‌ها زودتر برداشته شود که این مسئله اقدامی به نفع ماست.
ظریف در رابطه با حرمت اماکن نظامی و دانشمندان ایرانی در توافق امضاشده گفت: برای حل و فصل موضوعات باقیمانده که با نظارت دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی انجام شده است، به گونه‌ای اقدام شده که تمامی ملاحظات ایران رعایت شود؛ در آینده نیز تمامی نظارت‌ها طبق روش‌های معمول بین‌المللی و در قالب پروتکل الحاقی خواهد بود.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: در متن برجام به صراحت ذکر شده که درخواست‌ها با درنظر داشتن حقوق حاکمیتی ایران و در حداقل ضرورت خواهد بود و دخالت در فعالیت‌های نظامی و دیگر فعالیت‌های مرتبط با امنیت ملی ایران دنبال نخواهد شد.
وی در مورد محدودیت غنی‌سازی و تحقیق و توسعه گفت: برای محدودیت غنی‌سازی دوره 8 ساله صراحتاً ذکر شده است و پس از آن برنامه ایران سیر طبیعی خود را به سمت تجاری و صنعتی شدن با شیب معقول طی خواهد کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه برای رعایت نگرانی‌های مقام معظم رهبری و مردم بزرگوار ایران در تمامی این دوره تحقیق و توسعه ادامه خواهد یافت، اظهار کرد: پیشرفته‌ترین سانتریفیوژهای ما مراحل منطقی تحقیق و توسعه خود را ادامه خواهند داد.
وی خاطرنشان کرد: 2 موردی که به‌عنوان دوره‌های 20 و 25 ساله از سوی کاخ سفید مطرح می‌شوند، محدودیت نیستند بلکه صرفاً اقدامات شفافیت‌ساز مانند نظارت بر معادن است که پس از بررسی کارشناسانه نه تنها مشکلی برای کشور ایجاد نمی‌کند، بلکه از بسیاری از اتهامات در آینده که می‌تواند به درخواست‌های غیر منطقی برای دسترسی منجر شود، جلوگیری کند.
وی همچنین در مورد فعالیت فردو گفت: 6 زنجیره سانتریفیوژ، یعنی 1044 ماشین، کلیه زیرساخت‌ها در فردو باقی خواهند ماند که از این میان 2 زنجیره به فعالیت بدون گاز ادامه خواهند داد و 4 زنجیره با تمام امکانات در جای خود باقی خواهند ماند و در این زمینه خط قرمزها تا حد ممکن رعایت شده و به مقام معظم رهبری نیز گزارش شده است.
وی ادامه داد: در مورد اراک نیز می‌توان گفت که تمامی خطوط قرمز به طور کامل رعایت شده است؛ نخست اینکه ماهیت آب سنگین اراک در جریان مدرن‌سازی به طور کامل حفظ خواهد شد و بدین منظور طراحی مفهومی رآکتور جدید توسط دانشمندان کشورمان صورت گرفته و عیناً ضمیمه توافق شده است.
ظریف افزود: همچنین در ضمیمه 5 که مربوط به جدول زمانبندی است صریحاً قید شده که هر اقدامی در اراک برای خروج قلب رآکتور پس از انجام توافق بین ایران و چین و دیگر اعضای علاقه‌مند گروه 1+5 صورت می‌گیرد تا این نگرانی مقام معظم رهبری نیز مدنظر قرار گرفته باشد؛ مجوز این اقدام که قبل از این دارای محدودیت شدید در قطعنامههای قبلی شورای امنیت بود، براساس ماده 41 منشور ملل متحد در قطعنامه‌ای که دیروز صادر شد، داده شده است.
وی گفت: نگرانی مقام معظم رهبری درباره تولید سوخت در داخل کشور در متن اصلی و ضمیمه شماره 1 توافق ذکر و تصویب شده که ایران بر اساس آن امکان تولید و ساخت در داخل خاک خود را خواهد داشت و باید کمیسیون مشترک در این زمینه به ایران کمک کند و در توافق آمده که سوخت رآکتور اراک بعد از سوخت اولیه در ایران ساخته شود و تأکید شده سوخت ساخته شده در ایران با کمک کشورهای بین‌المللی دارای استاندارد لازم باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ذخایر مواد غنی‌شده از بین نمی‌رود و در داخل کشور به اورانیوم تبدیل و یا در مقابل دریافت اورانیوم طبیعی فروخته می‌شود، اظهار کرد: بر این اساس نه تنها ایران وارد بازار انحصاری فروش مواد غنی‌شده می‌شود، بلکه تحریم‌های 35 ساله فروش مواد هسته‌ای به ایران نیز با دستور شورای امنیت برداشته می‌شود؛ به همین دلیل در یک بند از قطعنامه مصوب ذیل ماده 41 این مجوز صادر شده است اما برخی از تکرار ماده 41 ذکر شده ناراحت هستند.
وی تصریح کرد: همزمان با رفع تحریم‌های هسته‌ای، یعنی از دیروز امکان خرید و فروش اورانیوم یا امکان بازسازی در اراک فراهم شد و دیگر منتظر روز اجرایی شدن توافق نیستیم؛ بنابراین این امتیازات را نباید به ضرر خود تفسیر کنیم.
ظریف ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران تدابیر لازم برای تقویت توانمندی‌های دفاعی خود به منظور حراست از استقلال و مقابله با هرگونه تجاوز و همچنین مقابله با تهدید تروریست در منطقه را ادامه خواهد داد.
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به قطعنامه جدید شورای امنیت ملل متحد در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران گفت: این قطعنامه حاصل بده و بستان زیادی است اما برجام را مورد تأیید قرار داده و بدین‌وسیله برنامه غنی‌سازی ایران را مورد شناسایی قرار می‌دهد لذا این یک قطعنامه منحصر به فرد در تاریخ شورای امنیت به شمار می‌رود که دارای ویِژگی‌های خاصی است.
وی در مورد ویژگی‌های قطعنامه اخیر شورای امنیت اظهار کرد: این نخستین بار در تاریخ شورای امنیت است که کشوری با مذاکره و بدون جنگ و بدون اجرای الزامات 6 قطعنامه فصل هفتم منشور از زیر بار تحریم‌ها و نهایتاً از زیر بار نظارت شورای امنیت آزاد می‌شود؛ بر خلاف 6 قطعنامه قبلی، این قطعنامه تحت ماده 25 منشور و نه تحت ماده 41 از فصل 7 صادر شده است البته به دلیل اعمال تحریم‌ها در قطعنامه قبلی، قطعنامههای قبلی ذیل ماده 41، لغو آنها و مقررات مربوط به لغو آنها نیز لاجرم می‌بایست در قالب ماده 41 در متن قطعنامه شکل بگیرد اما این بدان معنا نیست که برنامه هسته‌ای ایران ذیل فصل 7 و ماده 41 به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی شمار رود؛ همانطور که در بند 7 مقدمه قطعنامه آمده است این قطعنامه نمایان‌گر یک تغییر بنیادین در رویکرد شورای امنیت نسبت به جمهوری اسلامی ایران است.
ظریف همچنین با بیان اینکه برای نخستین بار در تاریخ شورای امنیت است که کشور هدف در تدوین قطعنامه مورد مشورت و مذاکره قرار گرفته است که چنین اقدامی در تاریخ شورای امنیت سابقه ندارد، اظهار کرد: با ضمیمه شدن برجام و قطعنامه شورای امنیت، این شورا رسما برنامه هسته ای ایران و غنی سازی کشورمان را علیرغم همه قطعنامه های گذشته خود می پذیرد و آن را تأیید می کند و دیگر چیزی به نام تحریم در قطعنامه و حتی در ضمیمه آن وجود ندارد.
وزیر امور خارجه در ادامه تصریح کرد: آن دسته از تحریم های غیر اقتصادی و مالی هم که قرار بود در فاصله معقولی لغو شود، تنها به برخی محدودیت های موقت تبدیل شده اند که تاریخ انقضا دارند و هیچ سازوکاری برای ضمانت اجرای آن همچون کمیته تحریم و پانل کارشناسی که در قطعنامه های گذشته ایجاد شده بودند دیگر وجود نخواهد داشت؛ فی الواقع قطعنامه جدید، رژیم تحریمی شورای امنیت را به کل بر می‌چیند.
وی افزود: نکته مهم دیگر که در روزهای اخیر به صورت ناقص و مخاطره آمیز مطرح شده و باید اصلاح شود و من اینجا مجددا تکرار می کنم این است که به صراحت برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام بین مفاد قطعنامه و مفاد برجام تفکیک قائل شده و قطعنامه را جزئی از برجام نمی داند و لذا نقض احتمالی قطعنامه را، نقض برجام محسوب نمی کند.
ظریف همچنین ادامه داد: این بدان معناست که همچنان که مقام معظم رهبری فرمودند تمام قابلیت های دفاعی و حریم امنیت کشور حفظ خواهد شد و سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی ایران نیز دستخوش تغییر نخواهد شد و ما به سیاست حمایت از متحدین خود در منطقه برای مقابله با افراط و تروریسم ادامه خواهیم داد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه با بیان این مطلب که نهایتا قطعنامه 2231 دارای یک نقشه کامل راه از ابتدا تا انتهاست و همه گام ها تا زمان حتی لغو خود و خاتمه بررسی در شورای امنیت را پیش بینی کرده است، یادآور شد: به عبارت دیگر این آخرین قطعنامه شورای امنیت در خصوص موضوع هسته ای ایران خواهد بود و به همین دلیل است که برخی مفاد آن پیچیده و یا حتی برای برخی از دوستان نگرانی ایجاد کرده است لذا من از دوستان خواهش می کنم که به تلاش ها و دست و پا زدن های برخی کشورها برای جلوه دادن شکل دیگری از این وضعیت توجه نکنید چرا که قطعنامه صریح بوده و نامه ها بی ارزش است.
وی در ادامه با اشاره به این مطلب که یکی از این نکات بحث برگشت پذیری تحریم ها و به عبارت دیگر بازگشت قطعنامه های قبلی است، اذعان کرد: اولا لازم است توجه شود که بازگشت پذیری صرفا در قطعنامه مطرح نشده و موضوع بازگشت پذیری یکی از موضوعات برجام است که در دو صفحه آخر آن آمده و یک وضعیت دو طرفه است که جمهوری اسلامی به همان میزان از آن می تواند بهره مند شود و از نگرانی های جمهوری اسلامی بکاهد البته چون قطعنامه با تحریم ها سر و کار دارد که از قبل علیه ما وضع شده بودند و این قطعنامه آنها را رفع می کند به ناچار بحث بازگشت پذیری در قطعنامه با تحریم ها سر و کار دارد اما این بدان معنا نیست که بازگشت پذیری منحصر به تحریم ها باشد.
ظریف اضافه کرد: در روند و مکانیزم و سازوکار بازگشت پذیری روند جدی و قابل توجه و نسبتا زمان بری تعیین شده که این اقدام را از امکان بهانه گیری توسط اعضا مصون می دارد؛ نهایتا جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که در قطعنامه هم به آن اشاره شده در صورتی که به هر دلیلی تحریم های شورای امنیت به شکل کامل یا ناقص برگردد جمهوری اسلامی ایران خود را موظف به اجرای تعهدات داوطلبانه خود در برجام نخواهد کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: در متن بیانیه جمهوری اسلامی ایران اضافه کرده ایم که در این صورت جمهوری اسلامی ایران نسبت به همکاری خود با آژانس بین المللی اتمی تجدید نظر خواهد کرد این در حالی است که یک نشریه آمریکایی روز گذشته مدعی شد که این اقدام هزینه بازگرداندن تحریم ها را بسیار بالا برده و قدرت بازدارندگی بالایی در برابر بازگشت پذیری در مقابل تخلفات ساده ایجاد کرده و آن را محدود به موارد نقض گسترده برجام کرده است.
وی در ادامه با بیان اینکه این روند به خصوص برای بازگرداندن تحریم های شورای امنیت روند آسانی نیست و برای کشوری که قصد داشته باشد بدون نقض فاحش توافق از سوی ایران، تحریم ها را بهانه گیری برگرداند هزینه سیاسی سنگینی به دنبال خواهد داشت، تأکید کرد: نتیجه آن بی توجهی جامعه بین المللی، بی اعتبار شدن قطعنامه و عدم اجرای آن توسط کشورها خواهد بود.
ظریف در ادامه با بیان اینکه سیل ورود بنگاه های اقتصادی به ایران برای سرمایه گذاری بزرگ ترین مانع برای چنین اقدامی خواهد بود که دولتمردان آمریکایی به شدت از آن نگران بوده و هستند، عنوان کرد: البته آن چه که مانع واقعی این بهانه جویی هاست قدرت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران است، مهم این است که ظرفیت بازگشت پذیری در برنامه هسته ای ایران بسیار بالاست و حتی برخلاف تصور عمومی منتقدین آمریکایی توافق ادعا می کنند که سرعت بازگشت ایران به برنامه قبلی خود به مراتب بالاتر از سرعت توان آمریکا برای بازسازی ساختمان در هم ریخته تحریم هاست که 12 سال است برای ساختن آن تلاش کرده اند و روزی که این ساختمان در هم بپاشد دیگر بنای آن ممکن نخواهد بود.
وزیر امور خارجه ادامه داد: البته باید تأکید کنم که این موضوع حتما خواسته ایران نبوده است طرف مقابل لغو یک جای قطعنامه های شورای امنیت مخالف می کرد و تنها حاضر به تعلیق کوتاه مدت قطعنامه ها بود نهایتا در یک مذاکره طولانی و نفس گیر در برابر تصمیم غرب در مقابل خواست راهبردی ما برای لغو یکباره همه قطعنامه های شورای امنیت این روش آن هم به صورت متقابل و دو طرفه با تعمیم بسیاری از نیازها و ضرورت های ما مورد قبول قرار خواهد گرفت از طرفی هر مذاکره ای بده بستان است و باید ببینیم چه می گیریم و چه می دهیم.
وی در ادامه با بیان اینکه برجام به اعتراف جامع تحلیلگران منطقه ای و جهانی جایگاه ایران را به عنوان بزرگ ترین قدرت منطقه تثبیت تحکیم کرده است، مطرح کرد: قدرتی که در عین پیگیری سیاست های اصولی خود در مقابله با نظام سلطه می تواند یکی از بزرگ ترین و طولانی ترین بحران های بین المللی را به شیوه مذاکره و از طریق مسالمت آمیز حل و فصل کند و در عین حال همه ظرفیت ها و توانایی های برنامه هسته ای خود را حفظ کرده و با برخورداری از همکاری های بین المللی به مسیر منطقی برای رسیدن به یک ظرفیت تجاری و صنعتی با آخرین استانداردهای بین المللی با نشاط و آرامش ادامه دهد.
ظریف ادامه داد: ما از این پس و در صورت طی مراحل قانونی تصویب به دقت رفتار طرف مقابل را هم رصد خواهیم کرد و در برابر هرگونه تخلف و زیاده طلبی همانگونه که در طول 36 سال و 22 ماه گذشته ایستادگی کرده ایم، ایستادگی خواهیم کرد؛ مردم بزرگوار ایران، آنچه به دست آمده حاصل کار گروه مذاکره کننده نیست بلکه این توافق نتیجه و تجلی عزت و اقتدار ملی است.
وزیر امور خارجه کشورمان به تعبیر مقام معظم رهبری در نماز عید سعید فطر اشاره و بیان کرد: حدود 12 سال است، 6 کشور بزرگ جهان تلاش می کنند ایران را از پیگیری صنعت هسته ای کشورش باز دارند و همانگونه که برخی ها گفته اند پیچ و مهره های هسته ای کشور را باز کنند امروز به گفته رهبری مجبور شده اند گردش چند هزار سانتریفیوژ و ادامه تحقیق و توسعه در ایران را پذیرفته و تحمل کنند و این معنایی جز اقتدار ملت ایران ندارد.
وی در حال حاضر مهم ترین وظیفه را حفظ وحدت و انسجام ملی دانست که خمیرمایه اقتدار و صلابت کشور است و گفت: آنچه ما را در این مسیر دشوار 12 ساله پیش برده و برای ما اقتدار آفریده است، مقاومت و صبوری مردم قهرمان و دلاور ایران در برابر تمامی فشارها، تهدیدها و تحریم ها و تکیه به ظرفیت ها و استعدادهای ملی و تقویت خودباوری عمومی در کنار هدایت های داهیانه مقام معظم رهبری و فضل و کرم الهی عنایت ویژه معصومین(ع) و بقیه الله الاعظم(عج)است.
وزیر امور خارجه کشورمان در پایان خاطرنشان کرد: آنچه در آینده ما را با صلابت خواهد کرد حفظ همین مولفه هاست و رهبری در دیدار مسئولان نظام در عید فطر چه حکیمانه فرمودند که ملت ایران باید متحد باشد و قضایای هسته ای نباید زمینه ساز دودستگی در کشور شود. بیاییم در شرایطی که دنیا ایران را مقتدر و رهبر فرزانه ما را پیروز بزرگ این نبرد تاریخی می داند و دوستان ما مقاومت اسلامی در منطقه همگی شاد و مشعوف از این اقتدار و قدرت اند و بدخواهان این ملت عذاب و ماتم گرفته اند ما نیز یک دل و یک زبان، گفتمان غلبه اراده مردم بر فشار و تحمیل را تقویت کنیم و بیاییم فارغ از همه دسته بندی های سیاسی با تمام توان عزت و خودباوری این مردم بزرگ و دلاور را پاسداری کنیم.
