به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، هشتم خرداد ۱۳۱۳ که قانون تأسیس دانشگاه تهران تصویب شد، یکی از شعب دانشگاه، شعبه علوم معقول و منقول بود که در ۲۷ خرداد آن سال بهوسیله کفیل وزارت معارف و در حضور هیأت دولت با نام دانشکده معقول و منقول و با سه رشته ادبیاتعرب، علوم معقول و منقول به ریاست سیدنصرالله تقوی در مدرسه عالی سپهسالار (شهید مطهری) رسماً افتتاح شد.
این دوره پنج سال به درازا کشید و در سال ۱۳۱۸ دانشکده تعطیل شد. فعالیت دوباره دانشکده در سال ۱۳۲۱ در محل فرهنگستان با دو رشته علوم معقول و منقول از سر گرفته شد و بهتدریج توسعه یافت و دو رشته زبان و ادبیات عرب و فرهنگ اسلامی برآن افزوده شد. همچنین در دو رشته معقول و منقول نیز دوره دکتری دایر شد.
در سال ۱۳۴۴ دانشکده علوم معقول و منقول به دانشکده الهیات و معارف اسلامی تغییر نام داد. دانشکده الهیات و معارف اسلامی هم اکنون دارای گروههای آموزشی: علوم قرآن و حدیث، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فلسفه و حکمتاسلامی، ادیان و عرفان تطبیقی، تاریخ و تمدن ملل اسلامی و فقه شافعی، بخش آموزشی فلسفه دین و پژوهشی اخلاق حرفهای و پژوهشکده تاریخ علم است.
این دانشکده مهد پرورش متفکران و صاحبنظرانی است که برخی از آنان به درجه رفیع شهادت نائل آمدهاند، که دکتر سید محمدحسین بهشتی، استاد مرتضی مطهری، دکتر مفتح و دکتر محمدجواد باهنر از جمله این افراد هستند.