مدیر بنیاد پژوهشی قرآن و اهل‌بیت(ع):
درس مناظره و جدال احسن در حوزه و دانشگاه ایجاد شود/ اختصاص شبکه تلویزیونی
گروه حوزه‌های علمیه: مدیر بنیاد پژوهشی قرآن و اهل‌بیت(ع) با بیان اینکه باید به صورت جریانی و سیستمی از دین دفاع شود، گفت: جا دارد که رشته‌های دانشگاهی و حوزوی با عنوان جدال احسن داشته باشیم و حتی یک شبکه تلویزیونی به این کار اختصاص یابد.
عباسعلی کامرانیان، مدیر بنیاد پژوهشی قرآن و اهل‌بیت(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با اشاره به اقدامات حکیمانه ائمه(ع) در هر دوره و متناسب با نیازهای زمان خویش، گفت: اصولا حاکمان و خلفای جوری که در دوره امام صادق(ص) بر مردم حکومت می‌کردند، از لحاظ علمی طوری نبودند که بخواهند اهل علم را دور خود جمع کنند، بلکه بیشتر متمایل به سیاست و ثروت و خوشگذرانی بودند.
وی افزود: این افراد اهل علم نبودند تا بخواهند امام را در قالب مناظرات و گفت‌و شنودها شکست بدهند؛ در صورتی که در دوره امام رضا(ع) خود مامون بانی این مناظرات می‌شد زیرا مامون دارای علم و سواد مناسبی بود و به همین دلیل افراد مذاهب مختلف و حتی کسانی که مسیحی و یهودی و صابئی و زرتشتی بودند را با سیاست مزورانه خود جمع می‌کرد تا علمای مذاهب و ادیان، امام رضا(ع) را از نظر علمی بشکند که البته در هر مورد نیز نتیجه عکس می‌گرفت.
کامرانیان افزود: در دوره امام صادق(ص) مناظرات امام و شاگردان خاص ایشان متناسب با سطح فکر مردم آن دوره بود و مردم یا پرسشگران در این دوره سطحی از فکر را داشتند که در دوره امام رضا(ع) تغییر یافته بود، بنابراین کسانی که در مناظره و مجادلات احسن و گفت‌و‌شنود در فضای علمی امروز شرکت می‌کنند، باید ملاحظات جوانب مختلف را داشته باشند زیرا اقتضائات زمان فعلی فوق‌العاده مهم و عجیب است و اگر منطق ما قوی نباشد، استدلالمان در دفاع از دین شکست خواهد خورد و صد البته دشمنان نیز در فضای مجازی به شدت دنبال شکستن چنین دفاع‌کنندگانی از دین هستند تا آن را به پای همه دین بنویسند.
وی ادامه داد: در دوره ائمه(ع) مناظرات در مورد موضوعات محدود و افراد محدودی چون علمای تراز اول بود، ولی شرایط فعلی به گونه‌ای است که برخی به عمد مباحثات و مناظرات را به سطح عمومی جامعه می‌کشانند تا در سطح عوام بر روی آن مانور بدهند و تبلیغ کنند و از ابزار فنی برای این کار بهره می‌برند. کسانی که می‌خواهند از طرف دین مناظره کنند، باید به موضوع مورد مناظره مسلط باشند و با تفحص و مطالعه و با عمق‌نگری وارد آن شده و کاملا آماده پاسخ به همه سؤالات باشند.
این محقق و پژوهشگر قرآنی تاکید کرد: نکته دیگر که در مناظره باید مورد توجه باشد سعه صدر است و فردی که به دفاع از دین می‌پردازد باید در مقابل تحریکات دشمنان رو به بی منطقی و بد دهانی و عصبانی شدن نیاورند و مقاومت داشته باشند و از نظر روحی و روانی مسلط باشند تا دشمنان سوء استفاده نکنند.
وی تصریح کرد: این افراد همچنین باید متوجه باشند حتی اگر با یکی از اصحاب رسانه و مخالفان دین مجادله و مناظره می‌کنند این مناظره در بین دو نفر نیست و در سطح دنیا منتشر می‌شود بنابراین باید طوری سخن گفته شود که برای اکثریت قابل پذیرش باشد و به جای دفاع از دین وضعیت بدتری را ایجاد نکنیم.
کامرانیان بیان کرد: الان متاسفانه جای مناظرات و مباحثات و مجادلات احسن برای رفع شبهاتی که مرتب در میان جوانان و حتی بانوان خانه‌دار منتشر می‌شود خالی است؛ روزانه شاید ده اشکال مهم در فضای مجازی نسبت به دین و قرآن و ... منتشر می‌شود و بنده به عنوان یک محقق کوچک از فرزندانم خواسته‌ام آن ها را شناسایی کنند و روزانه نیز برای پاسخ به آن وقت می‌گذارم.
حرف خوب را خوب بزنیم
وی افزود: بنابراین افراد هم باید حرف خوب بزنند و هم خوب حرف بزنند و باید منطق قوی در قالب فوق العاده زیبا ارایه شود و اتفاقا الان هم زمان این کار است؛ به نظر من اگر سه برهه تاریخی مهم برای نیاز به جدال احسن وجود داشته باشد یک دوره مربوط به امام صادق(ع)، یک دوره مربوط به امام رضا(ع) و دوره دیگر وضعیت فعلی است و البته این دوره از دو دوره قبل هم مهمتر است زیرا دشمنان با تکنولوژی و رسانه‌هایی که در اختیار دارند چالش مهمی در برابر ما گشوده‌اند و اگر ما درست برخورد کنیم جبهه مخالف از نظر تئوری در هم کوبیده می شود وگرنه یارانمان را از دست می‌دهیم.
این محقق و پژوهشگر با بیان اینکه بیشتر هجمه‌ها روی اصل اسلام و حقانیت آن؛ قرآن کریم و مذهب شیعه است بیان کرد: به عنوان مثال بر روی یک یا چد آیه قرآن که در مورد قتال با کفار است تمرکز کرده و آن را دلیلی بر خشونت اسلام و قرآن می‌دانند در حالی که این آیات در مورد قتال با کفار در میدان جنگ و مسئله‌ای کاملا عقلانی است، یا در بین دانشجویان شبهه‌افکنی می کنند که حاصل حکومت شیعه همین جمهوری اسلامی است که مشکلات زیادی در نظام اداری و بانکداری و فساد و ... دارد و کارآمد نیست.
وی تاکید کرد: بنابراین لازم و ضروری است که ما شبکه مناظرات داشته باشیم و صدا و سیما به جا یکی از شبکه های خود که اگر نباشد شبکه دیگری می‌تواند خلا آن را پر کند شبکه‌ای برای مناظره و مجادله احسن بگذارد تا افراد صاحب فکر و نوآوری و اهل مناظره و جدال احسن بحث کنند و کرسی آزاد با مخالفان گذاشته شود تا مردم بدانند این شبهه افکنی‌ها بدون منطق است و ثانیا تبدیل به یک جریان و گفتمان در سطح عمومی شود.
کامرانیان با بیان اینکه در حوزه تلاش‌هایی در عرصه پاسخ به شبهات می‌شود و شده است، ولی برای دوره کنونی کافی نیست اظهارکرد: الان باید از کیان اسلام و قرآن و شیعه دفاع جانانه بکنیم آن هم به صورت جریانی و سیستمی و چه اشکالی دارد که رشته های دانشگاهی و حوزوی با عنوان جدال احسن داشته باشیم زیرا دوره اینکه جوانی در مسجد شبهه خود را با یک روحانی بازگو کند و جواب بگیرد گذشته و دشمنان فضای مجازی را در اختیار گرفته‌اند.
این محقق تاکید کرد: باید اتاق فکر داشته باشیم و حتی همان طور که عرض شد یک شبکه در صدا و سیما در این زمینه ایجاد شود تا مردم بتوانند اشکالات خود را در مورد دین و قرآن و ... مطرح کنند که متاسفانه کار چندانی نشده است.
وی افزود: این افراد اهل علم نبودند تا بخواهند امام را در قالب مناظرات و گفت‌و شنودها شکست بدهند؛ در صورتی که در دوره امام رضا(ع) خود مامون بانی این مناظرات می‌شد زیرا مامون دارای علم و سواد مناسبی بود و به همین دلیل افراد مذاهب مختلف و حتی کسانی که مسیحی و یهودی و صابئی و زرتشتی بودند را با سیاست مزورانه خود جمع می‌کرد تا علمای مذاهب و ادیان، امام رضا(ع) را از نظر علمی بشکند که البته در هر مورد نیز نتیجه عکس می‌گرفت.
کامرانیان افزود: در دوره امام صادق(ص) مناظرات امام و شاگردان خاص ایشان متناسب با سطح فکر مردم آن دوره بود و مردم یا پرسشگران در این دوره سطحی از فکر را داشتند که در دوره امام رضا(ع) تغییر یافته بود، بنابراین کسانی که در مناظره و مجادلات احسن و گفت‌و‌شنود در فضای علمی امروز شرکت می‌کنند، باید ملاحظات جوانب مختلف را داشته باشند زیرا اقتضائات زمان فعلی فوق‌العاده مهم و عجیب است و اگر منطق ما قوی نباشد، استدلالمان در دفاع از دین شکست خواهد خورد و صد البته دشمنان نیز در فضای مجازی به شدت دنبال شکستن چنین دفاع‌کنندگانی از دین هستند تا آن را به پای همه دین بنویسند.
وی ادامه داد: در دوره ائمه(ع) مناظرات در مورد موضوعات محدود و افراد محدودی چون علمای تراز اول بود، ولی شرایط فعلی به گونه‌ای است که برخی به عمد مباحثات و مناظرات را به سطح عمومی جامعه می‌کشانند تا در سطح عوام بر روی آن مانور بدهند و تبلیغ کنند و از ابزار فنی برای این کار بهره می‌برند. کسانی که می‌خواهند از طرف دین مناظره کنند، باید به موضوع مورد مناظره مسلط باشند و با تفحص و مطالعه و با عمق‌نگری وارد آن شده و کاملا آماده پاسخ به همه سؤالات باشند.
این محقق و پژوهشگر قرآنی تاکید کرد: نکته دیگر که در مناظره باید مورد توجه باشد سعه صدر است و فردی که به دفاع از دین می‌پردازد باید در مقابل تحریکات دشمنان رو به بی منطقی و بد دهانی و عصبانی شدن نیاورند و مقاومت داشته باشند و از نظر روحی و روانی مسلط باشند تا دشمنان سوء استفاده نکنند.
وی تصریح کرد: این افراد همچنین باید متوجه باشند حتی اگر با یکی از اصحاب رسانه و مخالفان دین مجادله و مناظره می‌کنند این مناظره در بین دو نفر نیست و در سطح دنیا منتشر می‌شود بنابراین باید طوری سخن گفته شود که برای اکثریت قابل پذیرش باشد و به جای دفاع از دین وضعیت بدتری را ایجاد نکنیم.
کامرانیان بیان کرد: الان متاسفانه جای مناظرات و مباحثات و مجادلات احسن برای رفع شبهاتی که مرتب در میان جوانان و حتی بانوان خانه‌دار منتشر می‌شود خالی است؛ روزانه شاید ده اشکال مهم در فضای مجازی نسبت به دین و قرآن و ... منتشر می‌شود و بنده به عنوان یک محقق کوچک از فرزندانم خواسته‌ام آن ها را شناسایی کنند و روزانه نیز برای پاسخ به آن وقت می‌گذارم.
حرف خوب را خوب بزنیم
وی افزود: بنابراین افراد هم باید حرف خوب بزنند و هم خوب حرف بزنند و باید منطق قوی در قالب فوق العاده زیبا ارایه شود و اتفاقا الان هم زمان این کار است؛ به نظر من اگر سه برهه تاریخی مهم برای نیاز به جدال احسن وجود داشته باشد یک دوره مربوط به امام صادق(ع)، یک دوره مربوط به امام رضا(ع) و دوره دیگر وضعیت فعلی است و البته این دوره از دو دوره قبل هم مهمتر است زیرا دشمنان با تکنولوژی و رسانه‌هایی که در اختیار دارند چالش مهمی در برابر ما گشوده‌اند و اگر ما درست برخورد کنیم جبهه مخالف از نظر تئوری در هم کوبیده می شود وگرنه یارانمان را از دست می‌دهیم.
این محقق و پژوهشگر با بیان اینکه بیشتر هجمه‌ها روی اصل اسلام و حقانیت آن؛ قرآن کریم و مذهب شیعه است بیان کرد: به عنوان مثال بر روی یک یا چد آیه قرآن که در مورد قتال با کفار است تمرکز کرده و آن را دلیلی بر خشونت اسلام و قرآن می‌دانند در حالی که این آیات در مورد قتال با کفار در میدان جنگ و مسئله‌ای کاملا عقلانی است، یا در بین دانشجویان شبهه‌افکنی می کنند که حاصل حکومت شیعه همین جمهوری اسلامی است که مشکلات زیادی در نظام اداری و بانکداری و فساد و ... دارد و کارآمد نیست.
وی تاکید کرد: بنابراین لازم و ضروری است که ما شبکه مناظرات داشته باشیم و صدا و سیما به جا یکی از شبکه های خود که اگر نباشد شبکه دیگری می‌تواند خلا آن را پر کند شبکه‌ای برای مناظره و مجادله احسن بگذارد تا افراد صاحب فکر و نوآوری و اهل مناظره و جدال احسن بحث کنند و کرسی آزاد با مخالفان گذاشته شود تا مردم بدانند این شبهه افکنی‌ها بدون منطق است و ثانیا تبدیل به یک جریان و گفتمان در سطح عمومی شود.
کامرانیان با بیان اینکه در حوزه تلاش‌هایی در عرصه پاسخ به شبهات می‌شود و شده است، ولی برای دوره کنونی کافی نیست اظهارکرد: الان باید از کیان اسلام و قرآن و شیعه دفاع جانانه بکنیم آن هم به صورت جریانی و سیستمی و چه اشکالی دارد که رشته های دانشگاهی و حوزوی با عنوان جدال احسن داشته باشیم زیرا دوره اینکه جوانی در مسجد شبهه خود را با یک روحانی بازگو کند و جواب بگیرد گذشته و دشمنان فضای مجازی را در اختیار گرفته‌اند.
این محقق تاکید کرد: باید اتاق فکر داشته باشیم و حتی همان طور که عرض شد یک شبکه در صدا و سیما در این زمینه ایجاد شود تا مردم بتوانند اشکالات خود را در مورد دین و قرآن و ... مطرح کنند که متاسفانه کار چندانی نشده است.
