مناظرات دانشجویی بازی «برد ـ برد» است/ حاکم شدن روحیه حق‌جویی و اخلاق‌محوری
گروه دانشگاه ــ دستیار ویژه رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی با بیان اینکه مسابقات مناظره دانشجویی بازی «برد ـ برد» است و مهمترین اهداف آن تقویت روحیه حق‌جویی و اخلاق محوری در مناظرات است، گفت: در این مسابقات دنبال شکست و پیروزی نیستیم، بلکه تمرین گفت‌وگو و شکل‌گیری مناظرات اخلاق‌محور مد نظر است.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ شهیندخت مولاوردی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور حقوق شهروندی، در آیین اختتامیه مرحله کشوری ششمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران که امروز ۸ اسفندماه در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، به سخنرانی پرداخت و در آغاز ضمن تشکر از ابتکار مثبت و ارزشمند جهاد دانشگاهی در برگزاری این مسابقات، اظهار کرد: این مسابقات برگرفته از تفکری است که از ابتدا در این نهاد حاکم بوده و نهایتاً سازمان دانشجویان زحمت هماهنگی و اجرای این برنامه را داشتند که ان‌شاءالله ادامه پیدا خواهد کرد تا زمینه برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی که از موکدات مقام معظم رهبری است، فراهم شود.
وی ادامه داد: در دنیایی قرار داریم که جهانی شدن اتفاق افتاده و رو به تغییر است و ما چاره‌ای جز این نداریم که به صورت علمی به مباحث بپردازیم و راهکار ارائه دهیم.
مولاوردی با بیان اینکه اهداف این مسابقات مشخص است، گفت: این مسابقات فرصتی برای یادگیری در ابعاد مختلف را فراهم کرده؛ یادگیری برای مدارا کردن، یادگیری برای دگر پذیری، یادگیری برای تحمل نظرات مخالف، یادگیری برای احترام به حقوق شهروندی و عقلانیت اجتماعی و ... که این مولفه‌ها مرحله نهایی توسعه را تشکیل می‌دهند و وقتی که این وضعیت حاکم شود ویژگی‌های کشور توسعه یافته را خواهیم داشت.
وی افزود: در تقسیم بندی‌های توسعه مرحله نهایی؛ مدرن سازی سرمایه‌های فرهنگی است که در نهایت با فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند شاهد تحقق وضعیتی هستیم که در این مناظره‌ها کار جمعی تمرین و تقویت می‌شود، عدم توجه به انجام کار جمعی در جامعه ما یکی از نقاط ضعف ما است.
وی با اشاره به رهنمودهایی از مقام معظم رهبری در بحث مناظرات عنوان کرد: ایشان درباره مناظره و گفت‌وگو می‌فرمایند: «برای بیدار کردن جامعه چاره‌ای جز مناظره و مشاوره نیست نباید از آزادی ترسید و از مناظره گریخت و نقد و انتقاد به کالای قاچاق و امری تشریفاتی تبدیل شود، چنانچه نباید به جای مناظره به جدال گرفتار شد و آزادی به دام هتاکی و مسئولیت‌گریزی گرفتار شود، آن روز است که سهم آزادی و سهم اخلاق و منطق همه در یک‌جا و کنار هم ادا می‌شود».
مولاوردی با بیان مهمترین اهداف مسابقات مناظره دانشجویی، گفت: از جمله تمرین گفت‌وگو و شکل‌گیری مناظرات اخلاق محور مهمترین هدف برگزاری این مسابقات است. الان در وضعیتی هستیم که اخلاق در کنار گفت‌وگو گمشده جامعه امروز ماست که باید ببینیم به چه نحوی و و راهکاری می‌توانیم این گمشده را پیدا کنیم.
وی افزود: تقویت روحیه حق‌جویی و حقیقت طلبی و رشد و شکوفایی فرهنگ گفت‌وگو و نهادینه‌سازی قواعد گفت‌وگو اهداف دیگر این مسابقات است.
مولاوردی با اشاره به اینکه زمینه سازی برای شکل‌گیری تفکر خلاق و نقاد یکی از تاکیدات مهم امروز در بحث مناظرات به شمار می‌رود گفت: این مسئله به ویژه از سنین پایین باید نهادینه شود، امیدواریم این مناظرات از سنینی شروع شود که تمرین بیشتری برای نهادینه شدن تفکر انتقادی وجود داشته باشد. البته شنیده‌ام در یک کتاب درسی در آموزش و پرورش این مسائل آمده است و نظام آموزشی ما را از معلم محوری و مونولوگ بودن خارج می‌کند و باب گفت‌وگو را باز می‌کند و مهارت شنیدن تقویت می‌شود. تمرین مناظره و گفت‌وگو در شکل دهی به شخصیت کودکان می‌تواند موثر باشد چرا که آینده سازان و زمامداران آینده کشور خواهند بود.
وی تقویت روحیه پرسشگری را دیگر ویژگی و هدف مهم در برگزاری مناظرات خواند و گفت: در حوزه حقوق شهروندی این روحیه بسیار پر اهمیت است و باید تلاش کنیم شهروندان ما به شهروندی فعال، مطالبه‌گر و پرسشگر تبدیل شوند تا بتوان در مقابل آن حاکمان پاسخگو داشت، اینها از مولفه‌های جامعه مطلوب است.
مولاوردی به خط‌مشی اینگونه مسابقات اشاره و آن را مهم دانست و گفت: در مسیری باید باشد که رو به رشد باشد که البته به نظر می‌رسد رو به تکامل است و بررسی‌های انجام شده نشان می دهند مدل مناسبی را برای مناظرات انتخاب کردند و این مدل را در دانشگاه‌های دنیا می‌بینیم.
وی افزود: دانشگاه‌ها محور و موتور محرکه توسعه در همه جوامع محسوب می‌شوند و شروع این حرکت و اقدامات از دانشگاه‌ها طبیعی است. باید این فرصت و جایگاه را برای دانشگاه‌ها قائل شویم.
وی با تبریک به فینالیست‌های مرحله نهایی مسابقات مناظره دانشجویی گفت: به نظر می‌رسد مناظرات دانشجویی بازی برد برد است، دنبال شکست و پیروزی در این برنامه‌ها نیستیم کسانی که به این بازی و فینال نرسیدند هم برنده هستند و باید از این فرصت برای تقویت و تکامل برنامه‌های دیگری که در دست جهاد دانشگاهی و دانشگاه‌ها است بهره‌مند شویم.
مولاوردی با اشاره به الگوهای موفق ائمه در مناظره به بهره‌گیری از آنها اشاره و عنوان کرد: در زمانی که حضرت رضا(ع) حضور داشتند، عصر شکوفایی علوم مختلف بود و فرهنگ‌های مختلف تداخل پیدا کردند و فرقه‌ها و افکار و عقاید انحرافی و مشرب‌های کلامی و فلسفی گوناگونی روز به روز شکل می‌گرفت و نمود پیدا می‌کرد و عقاید اسلامی در برابر چالش‌های جدی قرار داشت، امام رضا(ع) راهکاری که برای تبیین عقاید اسلامی و بقای دین اسلام انتخاب کردند «مناظره» بود، ایشان به جای سرکوب روش مناظره را به کار گرفتند که از آن به عنوان فرهنگ رضوی یاد می کنیم. امیدواریم با استفاده از این الگو بسترهای لازم در جامعه را فراهم کنیم و ویژگی و مختصات این فرهنگ را به درستی بشناسیم و آن را در جامعه ترویج دهیم و شاخص‌های امید اجتماعی را تقویت کنیم. مجموعه این برنامه‌ها می‌توانند ما را در برون رفت از این وضعیت یاری رسانند.
مولاوردی با اشاره به موضوع و گزاره مرحله فینال گفت: شفافیت یکی از اصول حکمرانی است. موضوعات شش دوره مسابقات را بررسی کردم و دیدم در طی این مدت گزاره‌ها به شکلی هوشمندانه از مسائل روز جامعه انتخاب شده‌اند، این مسئله نشان می‌دهد برنامه‌ریزان و دست اندرکاران با آگاهی اقدام به انتخاب این موضوعات کردند.
وی افزود: مهمترین ابزار برای پیشگیری از فساد شفافیت است که مقتضای آن هم این است که مردم مرتب، به هنگام، بدون تاخیر و به نحو اطمینان بخشی در جریان قرار بگیرند که کدام نهادها و مدیران مستند به کدام قوانین و مقررات و با چه هزینه‌ای و آیینی امور جامعه در بخش تحت مسئولیت خود را اداره می‌کنند و در نتیجه اقدامات آنها چه خروجی‌هایی داشته و به کجا می‌رود، این خلاصه شفافیت است که باید اتفاق بیافتد هرچند که کافی نیست که زمانی این شفافیت پیگیری شود که یکی از ذی‌نفعان این درخواست را داشته باشد.
مولاوردی گفت: باید روند کلی حاکم بر اداره امور جامعه به این سمت باشد که اطلاعات و گزارش‌های روشن و قابل فهم برای عموم جامعه منتشر شود و در دسترس همگان قرار بگیرد، در این زمینه رسانه‌های مستقل و آزاد می‌توانند نقش اساسی ایفا کنند. نقطه مقابل این وضعیت پنهان کاری است که از آن با عنوان اسرار گویی در حوزه‌های مختلف یاد می‌شود و در جامعه رواج دارد.
وی افزود: پنهان کاری در سیاست به وضعیتی گفته می‌شود که حاکمان و متولیان جامعه مردم را نامحرم می‌دانند و هنجارهایی را شکل می‌دهند که مردم را صالح نمی‌بینند که در جریان امور حاکمیت قرار بگیرند. امروز در جامعه شاهد آن هستیم که انواع مهرهای محرمانه بر خیلی از اطلاعات زده می‌شود که شاید ضرورت نداشته باشد.
وی با اشاره به اقدامات دولت در مبارزه با این مسئله گفت: در مقابل این وضعیت اقداماتی در دستور کار است، از جمله آنکه اکنون لایحه شفافیت اقتصادی و مدیریت تعارض منافع در دست کار کمیسیون لوایح دولت است، این را معاونت حقوقی رئیس‌جمهور در چارچوب منشور حقوق شهروندی تدوین کرده است. از میان ۵۰۰ دستگاه دولتی صد دستگاه در چارچوب این سامانه در وزارت ارشاد پاسخ گویی لازم را داشته‌اند و طبق نظر رئیس‌جمهور وزارت امور اقتصادی و دارایی و خزانه ملزم شدند اطلاعات مربوط به اعتبارات و تخصیص آنها به همه دستگاه‌ها را به صورت شفاف اطلاع‌رسانی کنند و آنها نیز اطلاعات هزینه‌کرد را شفاف سازی کنند، این سامانه از سال ۹۷ در دسترس خواهند بود اصلاح و دائمی کردن قانون آزمایشی سلامت نظام اداری مقابله با فساد سال ۹۵ شده از دیگر راهکارهاست تمام لوایح و پیشنهادات دستگاه‌ها در یک سامانه به اطلاع عموم برساند و با نظرات دریافتی تکمیل شود. ایران جایگاه ۱۳۰ در میان ۱۸۰ کشور در مبارزه با فساد را دارد، البته بیشتر کشورها در امر مبارزه با فساد موفقیت چندانی نداشته‌اند، کشورهایی که آزادی مطبوعات و سمن‌های مدنی در آنها گسترده‌تر بوده کمتر شاهد بروز فسادها هستند.
انتهای پیام
