به گزارش ایکنا؛ نشست خبری حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی عصر امروز 27 آبانماه با حضور رسانههای داخلی و خارجی برگزار شد.
در ابتدای این نشست، رحیم خاکی به قرائت آیاتی از کلامالله مجید پرداخت.
رییس جمهور در ابتدا با تبریک میلاد حضرت زهرا(س) و سپاس از ملت ایران برای حضور پرشور در راهپیمایی ۲۲ بهمن، گفت: سالی که گذشت و رو به پایان است، همانند سال ۹۷ سال پرماجرایی برای مردم بزرگ ایران بود.
وی افزود: در آغاز سال، با وقوع سیل در ۲۵ استان کشور مواجه بودیم که حادثهای بیسابقه در تاریخ ایران در کنار حوادث طبیعی غیرمنتظره دیگر در ماههای گذشته بود. همچنین شاهد شهادت سردار بزرگ قاسم سلیمانی بودیم که تحمل آن واقعاً برای مردم بسیار سخت بود. در عین حال، حضور باشکوه مردم در مراسم تشییع ایشان نشان داد که مردم مسیری را که انتخاب کردهاند، به درستی ادامه خواهند داد.
حجتالاسلام روحانی ادامه داد: از جمله حوادث دیگر، سقوط هواپیمای اوکراینی و حادثه کرمان بود که موجب تأثر هموطنان ما شد.
رییس جمهور اظهار کرد: در برابر همه این حوادث سخت، مردم ما در طول سالهای ۹۸ و ۹۷ ایستادگی و مقاومت بینظیری را در برابر فشارهای خارجی نشان دادند و علیرغم اینکه بدخواهان میخواستند با شرایط غیرقابل تحمل مواجه شویم، خوشبختانه امروز مشکلات ما کمتر از سال گذشته است، در حالی که شرایط سختتر از قبل بود.
ما با قدرت، توانمندی و عزت در برابر دنیا سخن حق خود را به صراحت بیان میکنیم، اما هیچگاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت
وی تأکید کرد: همه شاخصهای اجتماعی، امنیتی و اقتصادی نشان میدهد که موضوع فشار حداکثری امریکا را پشت سر گذاشتیم و بیتردید امریکاییها به این نتیجه رسیدند که مسیر و استراتژی آنها با محاسبه غلط بوده و نسبت به ملت ایران تأثیرگذار نیست.
روحانی ابراز کرد: البته تحریمها مشکلاتی برای مردم به وجود میآورد که در زندگی مردم هم اثر گذاشته، اما بیثمر خواهد بود و این گمان آنها که با فشار حداکثری میتوانند ما را در حالت ضعف پای میز مذاکره ببرند و دولت با ضعف در مذاکره حاضر شود، امکانناپذیر است.
وی تصریح کرد: ما با قدرت، توانمندی و عزت در برابر دنیا سخن حق خود را به صراحت بیان میکنیم، اما هیچگاه با ضعف پای میز مذاکره نخواهیم رفت.
رییس جمهور اظهار کرد: وقتی آمار را با 5 الی 6 یا 8 سال قبل این دولت یا سالهای قبل این دولت مقایسه کنیم، میبینیم علیرغم تحریم و فشار، اولین بار در تاریخ ایران است که اقتصاد بدون نفت را در سال 97 و 98 تجربه میکنیم و هیچ زمانی در تاریخ ایران، هیچ دولتی اقتصاد بدون نفت را تجربه نکرده است، اما در سال 97 و به ویژه در سال 98، اقتصاد بدون نفت را تجربه کردیم و دیدیم که کشور بدون نفت قابل اداره است.
روحانی افزود: البته ممکن است پیشرفتهای ما نسبت به اهدافی که دولت یازدهم و آغاز دولت دوازدهم و این دولت ترسیم کرده بود، کند شده باشد، اما وقتی آمار و ارقام را مقایسه میکنیم، در بخش انرژی، نفت، گاز، برق، کشاورزی، گردشگری، شرکتهای دانشبنیان، صنعت و معدن، خدمات و آموزش و سلامت، شرایط نسبتاً مناسب است.
رییس جمهور بیان کرد: در مقایسه آمار و ارقام با سالهای قبل به خوبی درمی یابیم که اولاً ملت ما تا چه حد فداکارانه در این 2 سال در صحنه بودند و ثانیاً خادمان مردم و کارگزاران دولت در سراسر کشور، تلاش و کوشش خودشان را به خوبی انجام دادند.
تشکر از ایستادگی مردم ایران
وی ابراز کرد: پیام من در سخن کوتاه آغاز مصاحبه، تشکر از مردم بزرگ ایران و اعلام این نکته به مردم است که سال آینده هم با همین توانمندی و قدرتمندی مسیر را ادامه خواهیم داد و بالاخره مثل گذشته روزی ما دشمن را مجبور خواهیم کرد که پای میز مذاکره بیاید؛ کما اینکه در مذاکرات سالهای 92 و 93 هم آنها بودند که پای میز مذاکره آمدند و از ما درخواست مذاکره کردند.
روحانی با بیان اینکه امروز هم آنها از ما درخواست مذاکره میکنند، گفت: آنها باید به شرایط عادلانه برگردند تا این کار امکانپذیر باشد. مسیر ما، مسیر ایستادگی، مقاومت و پیشرفت در سال آینده خواهد بود و آنها که برای سال آینده تبلیغ میکنند، تبلیغات نادرست میکنند.
رییس جمهور اظهار کرد: همانطور که در سال 97 تبلیغ کرده بودند ایران به تورم 3 رقمی میرسد و دیدیم در سال 97 چنین نشد، در 98 نیز توانستیم آن را تا امروز در مسیر درستی قرار دهیم.
روحانی در پایان سخنانش پیش از پاسخ به سوالات خبرنگاران بیان کرد: سال آینده هم این مسیر را ادامه خواهیم داد و رشد اقتصادی و مسیر کنترل تورم بهتر خواهد بود. پیام من این است که سال آینده سال خوبی خواهد بود و از مردم بسیار شریف ایران به خاطر ایستادگی آنان در روزهای سخت زندگی در برابر فشارهای دشمن تشکر میکنم.
در ادامه این نشست، رییس جمهور به پرسشهای خبرنگاران پاسخ داد.
صلح و ثبات منطقه بدون مشارکت ایران امکانناپذیر است
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره اقدامات دولت و وزارت امور خارجه برای اجرایی شدن طرح صلح هرمز گفت: برای همه جهانیان روشن است که در این منطقه صلح و ثبات بدون مشارکت ایران و حضور ایران امکانناپذیر است. ثبات و صلح در منطقه با حضور کشور مهم و قدرتمندی مثل ایران امکانپذیر خواهد بود.
وی بیان کرد: همواره دنبال امنیت در این منطقه بودیم و شهید سلیمانی جزء سردارانی بود که دنبال ثبات و امنیت در منطقه حساس خلیج فارس و خاورمیانه بود و همواره در این مسیر تلاش کرد و آخرین تلاش این شهید در مسیر گفتوگو با نخست وزیر عراق بود که ناجوانمردانه او را به شهادت رساندند.
همچنان معتقدیم که کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق کند و البته تأکید میکنیم که همه باید از صلح و ثبات منطقه استفاده کنند
روحانی بیان کرد: طرح صلح هرمز امسال در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح و به همه کشورها پیشنهاد شد و این طرح برای دبیرکل، دولتهای منطقه و سایر کشورها ارسال شد و این طرح را به طور رسمی به سران کشورهای منطقه ارسال کردیم و از همه آنها خواستیم که در این طرح مشارکت کنند.
وی ابراز کرد: از کشورهای منطقه، برخی کشورها به خوبی استقبال کردند، برخی کشورها تاکنون پاسخ صریحی به ما ندادهاند، اما در عین حال همچنان معتقدیم که کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق کند و البته تأکید میکنیم که همه باید از صلح و ثبات منطقه استفاده کنند.
رییس جمهور یاداور شد: در این منطقه، اگر صلح و ثباتی وجود دارد، باید همه کشورهای منطقه از این امنیت برخوردار باشند، اگر بخواهیم برخی کشورها را از ثمرات امنیت برخوردار کنیم و مانع برخورداری برخی دیگر شویم، مسلماً آن صلح پایدار نخواهد بود. ما همچنان بر طرح صلح هرمز یا طرح امید اصرار میورزیم، زیرا یکی از بهترین راهحلها برای ایجاد امنیت پایدار در این منطقه است.
سیاست فشار حداکثری امریکا شکست خورده است
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره امکان ایجاد گشایش در برجام یا ادامه فشارهای امریکا با انتخاب مجدد ترامپ، گفت: این سوال را بیشتر از آن طرف باید بپرسید. برای ما فرقی نمیکند که چه حزبی در آمریکا حاکم باشد. آنچه برای ما مهم است، منافع ملی کشور خودمان است. شما میدانید در آمریکا دو گروه از اول بودند و الان هم هستند؛ یک گروه معتقد بودند که با فشار به ایران، میتوانند ایران را به آن مسیری که دلخواهشان است، وادار کنند. گروه دیگری هم معتقد بودند، ایران قدرتمندتر از این حرفهاست و باید با ایران تفاهم کنند.
وی افزود: این گروه دوم همان دولت قبلی بود که معتقد بود باید با ایران تفاهم کرد، لذا پای میز مذاکره آمدند. البته مذاکره سختی بود، ولی به یک تفاهمی رسیدیم. آن تفاهم هم در حال اجرا بود. البته اگر طرفهای ما به صورت کامل به آن توافق عمل میکردند، ما شرایط بهتری را در منطقه و جهان تجربه میکردیم. متأسفانه در حین اجرا، گروه اول روی کار آمدند. یعنی آنهایی که از اول معتقد بودند که راهحل، تفاهم با ایران نیست و راهحل تحمیل به ایران است. میگفتند یک بستهای آماده کردهایم که باید به ایران تحمیل کنیم. نه اینکه با ایران بنشینیم درباره موضوعاتی با هم بحث کنیم و به نقطهنظر مشترک برسیم و تفاهم کنیم.
روحانی ابراز کرد: این گروه که روی کار آمدند، همین است که شما میبینید با فشارهایی که اسرائیلیها و برخی از کشورهای مرتجع منطقه به اینها آوردند، خودشان هم چنین اعتقاداتی را دنبال میکردند. فکر میکردند اگر یک تحریم حداکثری را طراحی و علیه ایران اجرا کنند، با این فشار حداکثری، ایران نمیتواند بیشتر از 3 یا 4 ماه مقاومت کند و نهایتاً تسلیم میشود و وقتی تسلیم شد، آن وقت، بسته پیشنهادی خودشان را روی میز مذاکره میگذارند، و به تعبیر آنها ایران مجبور است که آن را بپذیرد.
دشمن میخواست در درون کشور، مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند که بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمیتوانیم زندگیمان را ادامه دهیم. این را هم هیچ کس در کشورمان قبول ندارد
رییس جمهور تصریح کرد: از تحریم جدید و فشار حداکثری آمریکا تا امروز بیش از 20 ماه گذشته است. شرایط ما در این 5، 6 ماه اخیر از سال قبل بهتر شده است. بنابراین این تحریم و فشار حداکثری شکست خورده است.
وی با بیان اینکه در منطقه شرایط بهتری از 2 سال پیش دارد، گفت: در شرایط داخلی نیز اتحاد و وحدت داریم. آنها میخواستند در درون کشور، مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند که بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمیتوانیم زندگیمان را ادامه دهیم. این را هم هیچ کس در کشورمان قبول ندارد.
وی اضافه کرد: همه در مقام عمل دیدند که ما در این 20 ماه تحت فشار حداکثری بودیم، اما با کمی سختی و مشکل از آن عبور کردیم. بنابراین، اینکه دولت بعدی چه کسی است، تفاوتی ندارد. قبل یا بعد از انتخابات طرح و حرف ما یکی بوده و گفتیم اگر آمریکا به برجام برگردد و از تحریمها دست بردارد، میتواند در قالب 1+5 باز هم حضور پیدا کند و مذاکره کند و تا زمانی که این چنین نشود، امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد.
روحانی درباره تبلیغات رسانههای خارجی درباره انتخابات و انتشار لیستی با عنوان یاران روحانی گفت:همانطور که گفتید، خوشبختانه فضا یک مقداری نسبت به گذشته متفاوت شده است و امروز شور و نشاط نسبی را برای انتخابات در کشور میبینیم و دلمان میخواهد این شور و نشاط در روزهای آینده به حداکثر برسد و انتخابات به بهترین شکل برگزار شود.
انتخابات حداکثری به نفع همه ماست
وی با تأکید بر اینکه حتماً یک انتخابات پرشور و حداکثری به نفع همه ماست، گفت: آمریکاییها به طور حتم از حضور حداکثری مردم خوشحال نمیشوند و حتماً از انتخاباتی که با حضور حداقلی باشد، خوشحال میشوند و چنین وضعیتی به نفع کشور ما هم نخواهد بود.
براساس آخرین گزارشی که امروز به من دادند، فقط 44 حوزه رقابتی نیست و بقیه حوزهها رقابتی است. اینکه انتخابات در اکثر حوزهها رقابتی است و مردم حضور پیدا میکنند
رییس جمهور بیان کرد: از ابتدا نگران بودم نکند شرایط به گونهای باشد که یک رقابت خوبی صورت نگیرد و وقتی رقابت نیست، انتخابات ممکن است سالم و درست باشد، اما حضور کم میشود. حضور مردم با رقابت بیشتر میشود. گزارشی که وزارت کشور قبلاً به من داده بود و در دولت مطرح کرد، این بود که 70 حوزه غیررقابتی است و این من را نگران کرد و همه تلاش من این بود که اقدامی کنیم که این رقابت بیشتر شود و حتیالامکان آنهایی که میشود طبق قانون تأیید شوند، تأیید شوند و به صحنه بیایند و رقابت پرشور شود.
روحانی بیان کرد: امروز ظهر من از وزارت کشور پرسیدم که وضع آن 70 حوزهای که گفتید رقابتی نیست، بهتر شده یا نه؟ براساس آخرین گزارشی که امروز به من دادند، فقط 44 حوزه رقابتی نیست و بقیه حوزهها رقابتی است. اینکه انتخابات در اکثر حوزهها رقابتی است و مردم حضور پیدا میکنند، برای من خوشحالکننده بود.
روحانی ادامه داد: در حوزههایی که وزارت کشور اعلام میکند رقابتی نیست، باز هم مردم باید حضور پیدا کنند. ممکن است از حزب آنها کسی نباشد، اما به هر حال همه ما ایرانی و علاقمند به انقلاب و کشور هستیم. در حزب رقیب هم میتوان افرادی را انتخاب کرد که به نظر مردم اصلح و بهتر هستند و میتوانند بهتر برای کشور در پارلمان و مجلسشان مفید باشند.
رییس جمهور با بیان اینکه دولت در انتخابات هیچ دخالتی ندارد، گفت: هیچ لیستی به نام دولت در انتخابات نداریم. روحانی هم هیچ لیستی ندارد و مردم آزاد هستند. امیدوارم مردم به بهترین شکل در انتخابات شرکت کنند و انشاءالله آثار بسیار خوبی برای ملت ما داشته باشد و با مجلسی بسیار خوب و با روحیه جدید برای اداره کشور مواجه باشیم.
شایعات درباره استعفای رئیس جمهور
رییس جمهور درباره شایعات مطرح شده درباره استعفایش گفت: چه کسانی میگویند که من میخواهم استعفا دهم؟ به هر حال، استعفا به نظر من خیلی معنا ندارد. از آغاز انتخابات آمدیم و به مردم وعدهای دادیم و قولی به مردم دادیم، پای وعده و قولمان تا پایان، تا ساعت آخر انشاء الله خواهیم ماند و تلاش میکنیم تا حد امکان آنچه به مردم وعده دادیم را اجرایی کنیم. هرچند ممکن است شرایط اقتصادی و فشار دشمن یک مقدار مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده باشد.
روحانی بیان کرد: هیچ وقت در ذهنم مسئله استعفا مطرح نبوده، البته شما مطرح کردید. این را بگویم ماههای اولیهای که انتخابات برگزار شد، یک چیزی به دلایلی در ذهن من بود و من خدمت رهبری مطرح کردم و گفتم دولت آمده است و هنوز مراسم به اصطلاح تنفیذ و تحلیف انجام نشده بود. دولت آمده و میخواهد کار کند و شما اگر به هر دلیلی فکر میکنید دولت و یا فرد دیگری بهتر میتواند خدمت کند، آمادهام به راحتی کنار روم و ایشان به شدت این را رد کرد و فرمود دلم میخواهد تا روز و ساعت آخر شما به خدمتتان ادامه دهید و من هم حمایت میکنم.
وی ادامه داد: یکبار دیگر در سال 97 به دلایلی که الان نمیخواهم بگویم در دولت مباحثی که مطرح شد؛ دو مرتبه خدمت ایشان مطرح کردم، ایشان فرمود که من حتی اجازه نمیدهم دولت یک ساعت زودتر مسئولیت را ترک کند، بحث ماه و هفته نیست؛ یک ساعت هم اجازه نمیدهم و دولت تا ساعت آخر باید کار خود را انجام دهد و من هم از اول نظرم همین بوده، الان هم نظرم همین است و دولت تا ساعت آخر کار خودش را انجام میدهد و به وظیفه خودش عمل میکند.
رییس جمهور اظهار کرد: همه مردم هم تا امروز از نظام و از دولت حمایت کردند و دلشان میخواهد شرایط کشور بهتر شود. اگر شرایط بهتر میخواهیم، همه باید از نظام حمایت کنیم، در عین حال اگر نقدی داریم، آن نقد را دلسوزانه مطرح کنیم، اشکال ندارد، ممکن است جایی اصلاح نیاز داشته باشد.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه بنابراین این حرف و شایعه را قویاً تکذیب میکنم، گفت: دولت پای مسئولیت و عهد خودش تا ساعت آخر خواهد ماند.
اگر عربستان دست از تجاوزش در یمن بردارد، شرایط برای گفتوگو و مصالحه بسیار آمادهتر خواهد بود و یکی از مسایل بسیار مهم مسئله یمن است.
روحانی در پاسخ به سوالی پیرامون تحولات یمن و ارسال پیامهایی از سوی عربستان به ایران و آینده روابط دو کشور گفت: همواره دولتهایی بودند که پیامهایی را برای ما میآوردند. برای این موضوع ابتدا نخست وزیر قبلی پاکستان به ایران آمدند و بعد کشورهای دیگر، در همین اواخر هم باز دولت پاکستان در این زمینه فعال بود، دولت عراق هم در این زمینه فعال بوده، دولتهای دیگر در این زمینه فعال بودند. دولتهای اروپایی نیز پیامهایی را برای ما آوردند. همیشه پاسخ ما این بوده که ما یک مشکل پیچیده غیرقابل حل با عربستان نداریم و هر زمانی که عربستان آماده باشد، مسایلی که بین ما است، قابل گفتوگو است.
وی تأکید کرد: البته مهمترین مسئله الان در منطقه، مسئله یمن است، برای عربستان سعودی هم بسیار مهم است که پایان کار چگونه باشد. عربستان سعودی یک اشتباه بزرگی در منطقه نسبت به یمن مرتکب شد و فکر میکرد یمن را با چند هفته یا چند ماه میتواند تسلیم کند. این خطا و اشتباهی بود که انجام داد. تا امروز هم خودش گرفتار شده و هم مردم عزیز یمن را گرفتار کرده است. کشتار بیسابقهای را در آنجا ایجاد کرده است.
وی بیان کرد: البته اگر عربستان دست از تجاوزش در یمن بردارد، شرایط برای گفتوگو و مصالحه بسیار آمادهتر خواهد بود و یکی از مسایل بسیار مهم مسئله یمن است.
روحانی ابراز کرد: معتقدیم مسئله یمن باید به خود مردم یمن واگذار شود. خود مردم یمن باید حل و فصل کنند و کشورهایی که به یمن تجاوز کردند هم باید دست از تجاوز بردارند و هم باید غرامت و خسارت را به مردم یمن پرداخت کنند.
هرگز انتخابات را زیر سوال نبردهام
روحانی درباره به کار بردن تعبیر انتصابات به جای انتخابات و نامناسب بودن چنین سخنی از سوی فردی در جایگاه رییس جمهور، گفت: اگر رییس جمهوری اینطور حرف بزند که شما گفتید، خیلی بد است و حتماً اثر بد میگذارد. من هیچ موقع انتخابات را زیر سوال نبرده و نخواهم برد. انتخابات مسئله بسیار مهمی در کشور ما است و یک رکن رکین است و همانطور که رهبری هم فرمودند، همه ارکان کشور با انتخابات، بطور مستقیم یا غیرمستقیم روی کار آمدند و مشروعیت خودشان از لحاظ حقوقی و اجتماعی با رأی مردم است.
وی بیان کرد: همه حرف من از روز اول که ممکن است بعضیها برداشتشان دقیق نباشد، این بود که نگذاریم انتخابات تبدیل به انتصابات شود و نه اینکه الان انتصابات است و انتخابات نیست. اگر انتخابات نیست، پس چرا خود من اصرار میکنم که بیایید شرکت و حضور پیدا کنید؟ اگر انتخابات واقعی نیست، چرا این همه خواهش میکنم از نظارت شورای محترم نگهبان که یک مقدار از سختگیری کم کنید که رقابت بیشتر شود؟ اگر انتصابات است، اصرار و التماس نمیخواهد و همه بحثها برای این است که ما انتخابات داریم و همه انتصابات نیست.
رییس جمهور اظهار کرد: آن انتخاباتی که انتصابات بود، برای قبل از انقلاب و رژیم گذشته بود. من هم در آن سخنرانی گفتم که در زمان رژیم گذشته همه در تهران انتخاب میشدند و بیجهت در حوزههای مختلف مردم را پای صندوق رأی میکشاندند و نباید یک روزی آنچنان اتفاقی در تاریخ ما بیفتد و حتماً امروز انتخابات داریم و حتماً هم همه مردم باید تلاش کنند.
وی ادامه داد: الان ممکن است در انتخابات مثل هر امر دیگری، از فرآیندها به طور کامل راضی نباشیم. اشکال ندارد که انتقاد داشته باشیم، اما نباید به خاطر انتقاد به فرآیندها، انتخابات را ترک و قهر کنیم و کنار برویم، بلکه باید همه پای صندوق انتخابات برویم. افتخار میکنم که در سالهای 92 و 96 با انتخاب مردم روی کار آمدم و اگر انتخاب مردم نبود، حتماً مشروعیت نداشتم و نه من بلکه مجلس و تعیین همه ارکان کشور هم همینطور، به نوعی انتخابات و با رأی مردم است.
روحانی با مهم دانستن همه انتخاباتها گفت: از همه مردم خواهش میکنم که پای صندوق آراء بیایند و رأی بدهند تا انشاء الله بهترینها برگزیده شوند و مجلس خوبی در آینده پیش روی ما باشد.
روحانی درباره برخی اقدامات هدفمند جریان رقیب برای عملی نشدن وعدههای رییس جمهور و لطمه دیدن اعتماد مردم در جریان حوادث آبان و سقوط هواپیمای اوکراینی گفت: واقعیت این است که همه ما، همه احزاب و جناحها باید از این ذهنیت خارج شویم که یک جناح باید کشور را در اختیار داشته باشد. همه باید احساس کنیم که همه احزاب و همه جناحها، همه گروهها در حد خودشان حق دارند و باید حضور داشته باشند و فعال باشند و معنی ندارد که در کشور، یک جناح یا یک حزب حاکم مطلق بر کشور باشد و همه جا فقط او باشد. این اصلاً به نفع کشور نیست و به ضرر کشور است. همه باید تلاش کنیم.
وی ادامه داد: اینکه شما میفرمایید بعضی چیزها به اعتماد مردم لطمه خورده است، همینطور است و باید تلاش کنیم این اعتماد را برگردانیم.
رییس جمهور اظهار کرد: به اعتقاد من در آبانماه، غروب جمعه علامتی داده شد که علامت غلطی بود. روز جمعه که نرخ جدید بنزین به مردم اعلام شد و مردم هم خرید و فروش را انجام میدادند، صبح، ظهر و عصر جمعه مشکلی نداشتیم. غروب جمعه حرکتهایی اول در فضای مجازی شروع شد و علامتش این بود که در این حرکت، توافق همگانی نیست. یعنی گویی موضوعی اختلافی است. یعنی شکاف حاکمیتی را به نادرست القاء کردند و بعضی از مردم هم فکر کردند که یک عده موافقند و یک عده مخالفند و حتی بعضیها گفتند ما یکشنبه صبح این را برمیگردانیم، طرح چند فوریتی میدهیم و ذهن مردم را مغشوش کردند، درحالی که در موضوع آبان و موضوع حاملهای انرژی، تصمیم تنها دولت نبود، بلکه تصمیم کل نظام بود.
وی تأکید کرد: این تصمیم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اتخاذ شده بود. هر سه قوه آنجا حضور دارند؛ هر سه قوه رأی داده بودند، به اتفاق آراء تصویب شده و رهبری آن را تأیید کرده بود. بنابراین چیزی نبود که تنها دولت باشد. همه با هم و کل نظام در این زمینه یک تصمیمی اتخاذ کرده بودند، اما تا صبح یکشنبه این تردید را مرتب نشر میدادند که اختلاف است، تا اینکه مقام معظم رهبری در بیاناتشان تصریح فرمودند و این شبهه برطرف شد و کنار رفت.
وی ابراز کرد: شرایط هم غروب همان روز عادی شد؛ یعنی شب و روز دوشنبه ما هیچ مسئلهای در کشور نداشتیم. مشکل ما روز شنبه و یکشنبه بود آن هم عمدتاً شب شنبه و روز و شب یکشنبه بود. بعد از آن تقریباً مسئله تمام شد. متأسفانه پس از شبههافکنی، مسائل شروع شد. البته رسانههای خارجی هم در این زمینه بسیار نقش داشتند.
روحانی درباره حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی گفت: یک اشتباه موردی در این حادثه رخ داد و این اشتباه آنقدر عجیب و غریب بود که آدم باورش نمیشد؛ یعنی کسی اگر میآمد به من میگفت این حادثه اشتباه اتفاق افتاده است، نمیتوانستم باور کنم. همین الان هم برایم سخت است که چطور اتفاق افتاد؟ به هر حال ما در جنگ بودهایم و پدافند هوایی را میشناسیم. 7 سال خودم مسئول پدافند هوایی بودم. چنین حادثهای در زمان جنگ هم در تاریخ ایران رخ نداده است. از روزی که هواپیما در ایران آمده و سیستم پدافندی در ایران آمده تا امروز چنین حادثهای نداشتیم که در پایتخت کشور، کنار فرودگاه بینالمللی در روت پروازی چنین خطایی صورت گیرد.
وی اظهار کرد: یک خطای موردی عجیب و غریبی اتفاق افتاد، برای همه هم عجیب بود که واقعاً ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد؟ و لذا تا رفتند بازرسی و بررسی کنند و به نتیجه برسند، میبایست یک مقام مسئولی به ما اطلاع میداد که این اشتباه رخ داده است. تخمینهایی مخصوصاً از روز پنجشنبه در ذهن ما بود، اما در عین حال آن مقام مسئول باید رسماً به ما میگفت این اتفاق رخ داده است. به اعتقاد من ممکن بود به یک صورتی این روند تسریع میشد، مثلاً پنجشنبه غروب اعلام میشد به جای اینکه شنبه صبح اعلام شود. این لطمه زد، اما به نظر من تعمدی در کار نبود که به اعتماد مردم لطمه بزنند. همان نیروی مسلحی که برای ما در طول تاریخ افتخارات فراوانی را آفریده، این اشتباه را به عهده گرفت و از مردم هم عذرخواهی کرد.
رئیس جمهور افزود: من هم اینجا نحوه اقدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را ستایش میکنم. هم در موضوع شهادت شهید سلیمانی، پاسخ سریع و قاطعی به آمریکاییها داد و هم در این اشتباه، در اولین فرصت ممکن از مردم عذرخواهی کردند و به مردم اعتماد دادند که کاری خواهند کرد که چنین اشتباهی انشاءالله هیچوقت در تاریخ ایران رخ ندهد. بنابراین نباید بگذاریم اینگونه حوادث به انسجام ما لطمه بزند و ما را از هم جدا کند.
بعد از انتخابات، رقابتها را باید کنار گذاشت
وی با بیان اینکه حزب، جناح و رقابت سر جایش خوب است، گفت: موقع انتخابات با هم رقابت کنیم، هر که برنده شد، اهلاً و سهلاً به او تبریک بگوییم، کار ما تمام شد. برویم همه از آن فردی که برنده شده تا انتخابات بعدی حمایت کنیم.
رئیسجمهور اظهار کرد: اشکال ما این است که در این داستان، ما رقابت را ادامه میدهیم؛ یعنی انتخابات هم که تمام میشود، باز رقابت را ادامه میدهیم و باز میخواهیم به مردم بگوییم شما اشتباه کردید، نه مردم اشتباه نمیکنند. میخواهیم به مردم بگوییم شما اگر به این آقای «الف» رأی دادید، اشتباه کردید. ما به شما گفته بودیم «ب» بهتر است، چرا شما «الف» را انتخاب کردید؟ انتخابات همین است. ممکن است، جناح ما و جناح شما یک نظری داشته باشد. این نظر را ما عرضه میکنیم به ملت. وقتی اکثریت قاطع مردم رأی دادند، همه باید تسلیم شویم.
وی اضافه کرد: مشکل ما اینجاست بعضی از احزاب و گروهها هستند که در برابر ملت تسلیم نمیشوند و باز هم ادامه میدهند. این اشکال کار ماست که باید آن را رفع کنیم، در قواعد بازی اشکالاتی داریم که باید آن را اصلاح کنیم. شرایط ما یک شرایطی است که همه باید در کنار هم باشیم تا از این مسیری که امروز دشمنان برای ما سخت کردهاند، انشاءالله به خوبی عبور کنیم.
روحانی در پاسخ به سؤالی درباره تلاش آمریکا برای تغییر رژیم در ایران گفت: آنچه برای ما مهم است، این است که مسئولین آمریکا و کاخ سفید تغییر فکر بدهند و آنچه به نفع مردم آمریکا و ملتهای منطقه است را انتخاب کنند؛ حال هر حزب و هر فردی که هست. کسی در کاخ سفید باید باشد که درست محاسبه کند و مسیری را برگزیند که به نفع همه است. امریکا باید یکجانبهگرایی را فراموش کند و رهبری دنیا را از یاد ببرد، چون نه آمریکا رهبر دنیاست و نه یکجانبهگرایی پیروز میشود.
رئیس جمهور بیان کرد: اگر آمریکاییها و آنهایی که بر کاخ سفید حاکم میشوند، این دو دیدگاه را رها کنند و چند جانبهگرایی را انتخاب کنند و خود را رهبر دنیا ندانند و برای همه ملتها و حکومتهای قانونی ارزش قائل شوند، میتوانیم از این مشکلات عبور کنیم.
فعال کردن مکانیزم ماشه از سوی اروپا صحیح نیست
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درخصوص به خطر افتادن برجام با فعال شدن مکانیزم ماشه از سوی اروپاییها گفت: ظرف چند هفته آینده هیچ اتفاقی نمیافتد. در برجام هم ما و هم طرف مقابل تعهداتی داریم. بعد از خروج آمریکا ما تعهدات خود را کاهش دادیم و امروز هم در فعالیت هستهای به تعهدات برجام پایبند نیستیم، بلکه به آژانس پایبندیم. بعد از روندی که اخیرا برخی کشورهای اروپایی با عنوان مکانیزم ماشه طی کردند به آنها گفتیم چنین عملی از لحاظ حقوقی درست نیست و این را به آقای جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در تهران گفتیم که به نظر میرسد پاسخ ما را پذیرفته یا لااقل برای آن جوابی ندارد.
وی ابراز کرد: ما به اروپایی ها گفتیم که استفاده از این مکانیزم به نفع هیچ کس نیست و خودشان می دانند که در پایان آن چه اتفاقی میافتد؛ این را در نامهای صریحاً به رهبران کشورهای اروپایی اعلام کردم و آقای بورل هم گفت که فعلا برای زمان نامعلومی این مکانیزم را کنار گذاشتیم و امیدواریم که اروپا هم راهی برای رسیدن به یک شرایط مناسب پیدا کند و همه به برجام بازگردیم.
نحوه اطلاع دولت از سقوط هواپیمای اوکراینی
رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که دولت چگونه از سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی مطلع شد و چرا در آن زمان آسمان کلیر اعلام نشد، گفت: در موضوع هواپیمای اوکراینی، حادثه صبح چهارشنبه اتفاق افتاد که ما هم در دولت بودیم. آنچه در دولت مطرح شد، یک سانحه بود و وزیر راه آن را مطرح کرد که من گفتم این 737 مکس بود یا ورژن دیگری بود؟ که او گفت من نمیدانم و من هم گفتم ببینید این ورژن حادثهساز است یا نه. بعدازظهر آن روز شورای عالی امنیت ملی جلسه داشت که البته درباره هوپیما نبود، بلکه درباره عکسالعملهای آمریکا پس از حمله به عین الاسد بود. این جلسه از ساعت 3 تا 5:15 بود و آخر جلسه هم درباره هواپیما باز بحث سانحه مطرح شد.
روحانی اظهار کرد: همان شب که رئیس جمهور اوکراین با من صحبت می کرد، لحنش متفاوت بود. شاید اطلاعی از دیگر کشورها به او داده بودند. شب با وزیر راه مفصل صحبت کردم که او باز هم گفت این سانحه بوده، به دلیل اینکه پدافند هوایی میگفت شلیکی صورت نگرفته است. پنجشنبه شبهات بیشتر شد و همان شب یعنی پنجشنه شب با رئیس ستادکل صحبت میکردم که تقریبا این احتمال قوی بود. به ایشان گفتم اگر همین جور فکر میکنید، الان اعلام رسمی کنید. او گفت ما هنوز شبهاتی داریم و فردا در دبیرخانه جلساتی داریم؛ آنجا بررسی و نهایی میکنیم.
وی افزود: بعدازظهر جمعه تقریباً جمعبندی آنها این بود که خطای انسانی صورت گرفته است. من گفتم اعلام کنید که گفتند داریم بیانهاش را مینویسیم. ساعت 4:30 بعدازظهر، رئیس ستادکل با من تماس گرفت و آنجا برای اولین بار رسماً به من این موضوع را گفتند؛ که جلسه شورای عالی امنیت ملی همان شب تشکیل شد، آنجا بحث مفصل شد و بیانیهای هم که ستادکل آماده کرده بود، مطرح شد و تصمیم گرفته شد اعلام شود و ساعت 12 دیدم اعلام نشد و نهایتاً صبح اعلام شد. این موضوع را میشد زودتر اعلام کرد. به طور طبیعی این خبر عجیب و غریب بود که یک سیستم پدافندی جدای از شبکه پدافندی، در جایی مستقر بوده و این اقدام را کرده است.
پیگیری ماجرای هواپیمای اوکراینی
روحانی تصریح کرد: کرونولوژی کل داستان این بود و الان هم مسیر را دنبال میکنیم والبته عمدتاً با اوکراینی ها صحبت میکنیم و امیدورام حل و فصل نهایی شود. درباره کلیر شدن آسمان هم، آسمان ما همیشه باز است، در یک شرایطی آسمان باید در یک بخشی بسته شود. اینجا باید هواپیمایی کشوری نوتام دهد. این را هواپیمایی کشوری اعلام میکند. اما اینکه چه کسی می گوید که این نوتام را صادر کند، یکی هواشناسی است که میگوید در این منطقه شرایط جوی نامساعد است و یا نیروهای مسلح؛ ستاد کل نیروهای مسلح، است که میگوید این فضا بسته شود. دولت در این زمینه مسئولیتی برای کلیر کردن اصلاً بر عهده ندارد؛ در مسائل امنیتی مربوط به نیروهای مسلح میشود و آنها معمولاً اعلام میکنند.
کشتهشدگان حوادث آبانماه
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره تعداد کشتهشدگان حوادث آبانماه گفت: در این حادثه البته رسانههای خارجی اغراق و مبالغه عجیب و غریبی کردند و عددهای عجیبی را گفتند؛ اینها کاملاً نادرست و ناصحیح بود. از ابتدا هم گفته بودم در این زمینه مشخص شود آنهایی که از نیروهای خودی هستند، یعنی از بسیج و نیروهای انتظامی و مردم عادی هستند، کاملاً مشخص شود و آنهایی که جزء معترضین بودند یا به یک مرکز نظامی تهاجم کردند، از هم تفکیک شوند. اینکه چند نفر کشته شدند، این آمار در اختیار پزشکی قانونی است و اگر ابعاد آن برای پزشکی قانونی مشخص است، میتوانند اعلام کنند. اما آماری که تاکنون ما داریم، با آنچه در رسانهها اعلام شده، خیلی فاصله دارد.
وضعیت لوایح FATF
روحانی درباره وضعیت لوایح FATF و وضیت آینده در صورت قرار گرفتن ایران در لیست سیاه این نهاد، گفت: مجلس آینده که تشکیل میشود، و مردمی که پای صندوق رای میروند، امیدواریم مجلس آینده و دولت بتوانند با هماهنگی بیشتری با هم کار کنند. به عنوان رئیس دولت، برای من جای تأسف است که لوایح مختلفی را به مجلس دادیم، برخی از آنها مورد بررسی قرار گرفت و برخی نگرفت. مثلاً لایحه جامع انتخابات که لایحه بسیار خوبی بود که دولت ماهها بر روی ان کار کرده بود، متأسفانه کنار رفت و امروز می بینیم که با مشکلاتی مواجه هستیم. همچنین سه لایحه مهمی که در برابر شفافیت، تعارض منافع و مبارزه با فساد که ارائه دادیم، هنوز مورد رسیدگی قرار نگرفته است. لوایح پالرمو و الحاق به کنوانسیون CFT این دو را دولت تصویب کرد و به مجلس داد و در آنجا هم تصویب شد. در شورای نگهبان هم بررسی شد.
رئیس جمهور بیان کرد: متأسفانه این به مجمع رفت، اما نه با روال معمولی که ما میشناسیم. اخیراً چیز دیگری مرسوم شده و آن گروهی تحت عنوان هیئت عالی نظارت است که بیایند بگویند این لایحهای که دولت فرستاده یا مجلس تصویب کرده، با مصوبات مجمع یا سیاستهای کلی که مجمع تصویب کرده، سازگاری ندارد. یعنی مجمع که قرار بود اختلاف مجلس و شورای نگهبان را برطرف کند، امروز خود به یک طرف دعوا تبدیل شده است. به هر حال موضوع به این صورت درآمده و این دو لایحه گرفتار این روند شده است. این لوایح را دولت قبول دارد و مدتها روی آن فکر کرده و چهارچوبهای روشن دارد.
روحانی اظهار کرد: امام(ره) در آغاز شکلگیری مجمع تشخیص بیانی دارند که: «اگر یک چیزی را دولت گفت مصلحت کشور است و لازم است و رفت در کمیسیون مجلس و آنها هم همین تشخیص را دادند، و مجلس هم تشخیص داد، این کافی است برای مصلحت و نیاز به چیزی ندارد؛ ولی برای احتیاط بیشتر من جمعی را تشکیل می دهم تا بین شورای نگهبان و مجلس هم اگر اختلافی است، آن را برطرف کنند».
وی افزود: من بسیار متاسفم از آنچه که امروز پیش آمده اما به نظر من دیگر از توان دولت خارج است یعنی اینقدر ما در این زمینه مکاتبه کردیم، اینقدر نامه نوشتیم، من حضورا چند بار خدمت مقام معظم رهبری صحبت کردم ، ایشان صریحا به من فرموده من نسبت به لوایح دولت نظر مخالفی ندارم و بنابراین این لوایحی که دولت تایید کرده و رهبری با آن مخالف نبوده و گفته من نظر مخالف ندارم. ولی در مجمع در این پیچ و خم گرفتار شده است.
روحانی اظهار کرد: اما اینکه گروه ویژه اقدام مالی چه نظری خواهند داد، چه مشکلاتی پیش می آید؟ به هر حال ما امیدواریم و همه تلاشمان را انجام می دهیم که به لیست سیاه برنگردیم و اگر هم چنین باشد باز دولت تلاش خود را ادامه خواهد داد. ما در لیست سیاه بودیم البته دولت یازدهم، این دولت بود که از لیست سیاه درآورد یعنی ما در لیست سیاه بودیم و کاری کردیم که از لیست سیاه درآورده و به تعلیق انداختیم که حل شود و به سمتی می رفتیم که حل نهایی شود. همین لوایح هم برای همین بود که حل نهایی شود. منتها متاسفانه باز داریم برمی گردیم و البته امیدواریم برنگردیم اگر هم برگشتیم ما باز همه توان مان را برای حل و فصل مساله به کار می گیریم. البته در شرایط امروز روابط بانکی آنچنانی با دنیا نداریم که بگوییم برای ما یک مشکلی پیش می آید اما برای آینده مهم است به هر حال این شرایط بانکی که همیشه اینگونه نمی ماند ما باید از آن عبور کنیم وقتی از آن عبور می کنیم این موضوع خیلی مهم است چون مساله اف.ای.تی.اف مساله یک کشور ، دو کشور نیست تقریبا همه کشورهای دنیا آنرا قبول کردند.
وی افزود: همه هم تقریبا یا در لیست سفید هستند یا در لیست خاکستری و تنها یک کشور است که خارج است و در لیست سیاه است و آن کره شمالی است و ما هم در لیست سیاه بودیم که دولت یازدهم این را از لیست سیاه درآورد. ما ناامید نیستیم ، امیدواریم باز هم آنهایی که مسئول این کار هستند تلاش کنند تا این مسئله حل و فصل شود.
روحانی در پاسخ به این سؤال که شما در سخنرانیهای خود کمتر به مشکلات اصلی مردم مانند گرانی و بیکاری کمتر اشاره میکنید و درباره مسائل دیگری مانند برجام، شورای نگهبان و برخرودهای قضایی سخن میگویید، گفت: اشکال شما به روند کار دولت و یا به لبخند بنده بود!؟ به هر حال هر کدام که بود، ببینید اینکه مردم مشکل دارند، حتما همین طور است؛ مردم مشکل دارند. اینکه زندگی مردم طبق مراد و مطلوب شان نیست کاملا درست است و دلیلش این است که کشور ما با یک تحریم بی سابقه در تاریخ مواجه شده؛ یعنی نه تنها در ایران سابقه نداشته در دنیا هم تقریبا بی سابقه است که یک کشوری نتواند فعالیت بانکی در دنیا داشته و برای صادراتش این همه مشکلات داشته باشد؛ به ویژه در صادرات انرژی خود این همه مشکل داشته باشد.
وی اظهار کرد: بنابراین وقتی فشار وارد می شود حتما تاثیرگذار است و نمی توانیم از اثرش فرار کنیم؛ به هر حال اثر دارد. در سال 95 بالاترین رشد اقتصادی دنیا را داشتیم؛ یعنی 12.5 درصد رشد اقتصادی ما در سال 95 بوده که در دنیا اول بودیم؛ به دلیل اینکه شرایط، شرایطی بود که برجام اجرا شد و توانستیم روابط بانکی با دنیا برقرار کنیم؛ نفت ما یک مرتبه از یک میلیون بشکه به 2 میلیون 700 هزار بشکه صادرات رسید؛ این روشن است وقتی چنین می شود زندگی مردم هم خوب می شود؛ تورم تک رقمی است؛ رشد اقتصادی بالا میرود و زندگی مردم بهتر می شود.
رئیسجمهور بیان کرد: اینکه شما می گویید امروز دولت به اعتراض مردم گوش نمی کند، چرا ما که حتما گوش می کنیم؛ اگر گوش نکنیم حتما گوش ما ایراد دارد؛ حتما باید به اعتراض مردم گوش کنیم؛ به هر حال مال آنهاست و آنها ولی نعمت ما هستند و مشروعیت ما از آنهاست.
وی یادآور شد: البته در موضوع بنزین باید یک جایی یک وقت مناسبی توضیح بدهم که اگر گرانی بنزین باعث شد، چرا صبح ، ظهر و عصر جمعه خبری نبود؛ از وقتی که عده ای شکاف حاکمیتی را آغاز کردند و از شب شنبه شروع شد؛ همیشه وقتی می خواهند برای بنزین اعتراض کنند همان لحظه اول که گران می شود انجام میشود؛ الان کاری به آن ندارم؛ اینکه دولت در برابر این فشارها چه کار کرده؛ اولا در موضوع بنزین امروز دولت یک ریال از پول بنزین را برای مخارج دولت استفاده نمی کند و کل اضافه درآمد بنزین به مردم داده می شود؛ یعنی به آن 60 میلیونی داده می شود که اعلام شد؛ دوم اینکه شما آمار را ببینید، آمار تورم نقطه به نقطه در چند ماه پیش ما چقدر بوده؟ 52 بوده، امروز چند هست؟ همین ماه اخیر که مرکز آمار اعلام کرده 26 درصد یعنی 52 شده 26؛ تورم 12 ماهه در آخرین آمار 38 شده است؛ پس چه کسی این کار را کرده؟ دولت این کار را کرده، مردم این کار را کردند.
وی ابراز کرد: اینکه بخش کشاورزی ما رشد پیدا کرده یعنی کشاورزان فعالیت می کنند و دولت هم کمک می کند؛ اینکه در بخش صنعت کار فعال شده، یعنی صنعتگران این کار را می کنند و دولت هم کمک می کند؛ اینکه میگوییم ناکارآمدی، یعنی چه؟ در شرایط تحریم کار این دولت را با دولت های دیگر مقایسه کنیم؛ اینکه آسان است و مشکل نیست؛ در زمینه سلامت بیایید مقایسه کنید؛ در صنعت، پتروشیمی و گاز مقایسه کنید؛ همین امروز اعلام شد که مصرف گاز در این روزها در ایران 600 میلیون متر مکعب در روز است؛ قبل از این دولت، کل تولید ما 620 میلیون متر مکعب بوده، الان رسیدیم به نقطهای که میتوانیم اداره کنیم.
روحانی گفت: اینکه آخر امسال تولید گاز از حدود 620 میلیون متر مکعب به هزار میلیون متر مکعب میرسد یعنی دولت ناکارآمد است یا کارآمد است؟ اینکه پتروشیمی تا پایان دولت 2 برابر میشود؛ یعنی 56 میلیون تن پتروشیمی اوایل دولت یازدهم در آخر این دولت 100 میلیون تن میشود؛ یعنی 2 برابر میشود.
اینکه بنزین بیش از 2 برابر شده است و در گازوئیل این خودکفاییهایی که حاصل شده و این تحولاتی که در بحث سلامت، روستاها، در همه بخشها ایجاد شده؛ این کلمه ناکارآمدی که دوستان رقیب ما بکار میبرند، به اعتقاد من جمله دقیقی نیست؛ آنها باید به ما کمک کنند؛ در شرایطی که در فشار آمریکا و بینالمللی که مسبباش آمریکایی هستند و به ما وارد میشود، آنها باید امروز بیشتر کمک کنند و ما را یاری کنند؛ حتماً دولت، مجلس و قوه قضائیهی تنها، موفقیتاش کم خواهد بود؛ هر سه باید در کنار هم باشیم.
روحانی تصریح کرد: شما گفتید انتقاد میکنم از شورای نگهبان و اسم شورای نگهبان را شما بردید؛ ما گروه نظارت را گفتیم و اینهایی که نظارت میکنند؛ اینها که جزو بساط شورای نگهبان هستند؛ مثل اینکه به کارمند وزارت کار انتقاد کنید و بگویید دولت؛ بله کارمند وزارت راه به یک معنایی به دولت وصل میشود. اسم شورای نگهبان تا حالا نبردیم؛ شما میگویید؛ منظور نظاری که زیر نظر شورای نگهبان کار میکنند؛ انتقاد که اشکالی ندارد، اگر شما اشکال میفرمایید، ما انتقاد را تعطیل کنیم.
رئیسجمهور بیان کرد: بنده به عنوان رئیس جمهور برای مسئولیت اجرای قانون اساسی موظفم و باید جایی که میبینم قانون اساسی نقض میشود به مردم اطلاع دهم؛ تنها وظیفه قانون اساسی در اجرای قانون اساسی یک نفر در کشور است و آن رئیس جمهور است و هیچ کس دیگری نیست؛ قانون متولی دارد و متولیاش مجلس یا اجرای قانون و حتی بعضی از موارد قوه قضائیه است؛ آییننامههایی که دولت وضع میکند، متولی دارد، آییننامه به مجلس میرود و مجلس نظر میدهد.
وی اضافه کرد: چه کسی متولی قانون اساسی است؟ چه کسی بالا سر قانون اساسی و ناظر است؛ که این قانون اساسی نه ناظر است بالاتر از ناظر است، مسئول اجراست؛ اگر میگفت ناظر باز وظیفه سبک میشد. ای کاش ما هم مثل شورای نگهبان ناظر بودیم و میگفتند رئیس جمهور هم ناظر بر قانون اساسی است اما بالاتر از نظارت قانون اساسی به ما داده است و گفته رئیس جمهور مسئول اجراست.
روحانی ادامه داد: وقتی رئیس جمهور مسئول اجراست، خود قانون اساسی مسئولیتش را به رئیس جمهور داده و گفته تو مسئولی و تو بالاسر قانون اساسی، ببین چرا اجرا نمیشود؛ ما حداقل میآییم در حضور مردم نقد میکنیم، این هم قابل تحمل نیست؛ میخواهید این را هم تعطیل کنید.
رئیسجمهور درباره اظهارنظر مقامات آمریکایی از جمله برایان هوک درباره نمایشی بودن انتخابات در ایران گفت: حتماً این حرف، حرف نادرست و غلطی است. جمهوری اسلامی ایران بیش از سایر کشورها حتی کشورهای غربی و خود آمریکا ، در این 41 سال 36 انتخابات را انجام دادیم و روز جمعه هم سی و هفتمین انتخابات برگزار میشود. بنابراین به طور متوسط هر یک سال و چند ماه یک انتخابات ملی داشتیم و همه مردم پای صندوق آراء آمدند. شاید ما تنها کشوری هستیم که بعد از انقلابمان با فاصله بسیار کوتاهی مردم را پای صندوق انتخابات دعوت کردیم. من سراغ ندارم که یک انقلاب بزرگی در یک کشوری پیروز شده باشد و 47 روز بعد مردم را پای صندوق آراء فرا بخواند.
رئیسجمهور بیان کرد: در سال 58 بعد از اینکه قانون اساسی تصویب شد و باز به رأی مردم گذاشته شد ،همه روند های انتخاباتی را در همان سال اول پیروزی یعنی سال 58 مشاهده میکنیم و همه نهادها تقریباً تا اوایل سال 59 از مجلس و ریاست جمهوری و دولت تشکیل شد. بنابراین، انتخابات ما یک انتخابات واقعی است، مردم ما پای صندوق آراء با آزادی کامل میروند. خوشبختانه انتخاباتهای ما مخصوصاً در سالهای اخیر با امنیت کامل بوده و هیچ مشکلی در مسئله امنیت نداشتیم.
وی افزود: امیدوارم امروز با این شرایطی که مواجه هستیم که در بعضی از حوزهها رقابت است، آن جایی هم رقابت کمتر است باز هم مردم حتماً پای صندوق آراء بیایند. به نظر من حضور مردم، پاسخ بسیار خوبی به آمریکاییها است، حتماً حضور مردم در تضعیف دشمن و در تقویت ما تأثیرگذار خواهد بود و به همین دلیل هم مردم انشاء الله همه پای صندوق خواهند آمد و امیدوارم یک انتخابات پرشوری را شاهد باشیم.
روحانی در پاسخ به سؤالی درباره اقداماتش برای پرشور شدن انتخابات به عنوان مجری قانون اساسی و مضمون سخنانش در سخنرانی 22 بهمن گفت: بحث من در سخنرانی 22 بهمن این بود که اگر رژیم گذشته به نظر مردم توجه میکرد و حاضر میشد از مردم سؤال کند و حاضر میشد مردم در روند انتخاب نظر خودشان را اعلام کنند. بله رژیم گذشته اگر میآمد میگفت که مردم را دعوت میکنیم به یک همه پرسی که آیا نظام سلطنت یا نظام غیرسلطنت میخواهید؛ 2، 3 تا سوال یکی را انتخاب کنید، به نظر من نیازی به انقلاب نبود و آن دولت خودش تسلیم نظر مردم شده بود؛ مردم میگفتند ما چه میخواهیم.
روحانی بیان کرد: اینکه مردم انقلاب کردند؛ انقلاب مردم در سایه یک انتخاب بود؛ یعنی مردم در یک دو راهی بین یک حکومت فاسد و یک حکومت آینده مردمسالار؛ در این انتخاب، حکومت مردمسالار را انتخاب کردند. پس اساس انقلاب بر مبنای یک انتخاب بود و وقتی انقلاب پیروز شد یکی از آثار مهم انقلاب اینکه در هر موضوع لازم مردم در انتخابات شرکت کنند.
رئیسجمهور اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران نظام محصول انتخابات است؛ یعنی مردم در 10 و 11 فروردین آمدند، به جمهوری اسلامی ایران رأی دادند؛ قانون اساسی که امروز پایه نظام ما است و همه چیز بر مبنای آن است، محصول انتخابات است؛ دولت محصول انتخابات است؛ رهبری محصول انتخابات است؛ مجلس شورای اسلامی محصول انتخابات است؛ هر چه ما داریم، محصول انتخابات است؛ اگر رژیم گذشته میآمد میگفت من در برابر مردم تسلیم هستم و بیاییم در یک انتخابات آزاد هر کاری میخواهند انجام دهم و من تسلیم میشوم؛ اگر این مردم گفتند این نظام سلطنت مشروطه باشد من میمانم؛ اگر گفتند نباشد همانجا عذرخواهی میکنم و کنار میروم و مردم انتخابات میکنند.
رژیم گذشته این کار را نکرد؛ انتخابات و نظر مردم را زیر پا گذاشت و آمد در برابر مردم قلدری کرد؛ انقلاب ما نتیجه یک انتخاب دقیق ملت ایران بود و بر مبنای آن انتخاب مردم آمدند بین امام و راه امام و راه شاه این راه را انتخاب کردند؛پس انتخاب کردند؛ با انتخاب بود که به انقلاب رسیدند و انقلاب کردند برای اینکه انتخاب زنده بماند در همه جایی که انتخاب لازم است. بنابراین بر این مبنا سخن ما این است که انتخابات برای ما یک اهمیت ویژه و فراوانی دارد، اما اینکه در انتخاباتی که پیش روی ما است ما چه کار کنیم؟ وقتی در یک سخنرانی عمومی میآیم حرف میزنم مردم باید بدانند که اقدامات قبلی من مؤثر واقع نشده است و اگر مؤثر واقع میشد نیازی نبود که در سخنرانی چیزی بگویم؛ هر وقت مردم دیدند من در سخنرانی به یک مسأله مهم اشاره کردم، پیشاپیش بدانند من اقداماتی که لازم بوده انجام دادم و به ثمر نرسیده است؛ با هر که لازم بوده صحبت کنم؛ با هر جا که لازم بوده بنویسم من نوشتهام و پیام فرستادم و حرف زدم؛ وقتی دیدم به نتیجه نرسیدم، ناچارم به مردم بگویم که همچون نقدی را دارم و اگر نگویم به مردم خیانت کردم؛ حاضر نیستم به ملت خودم خیانت کنم.
وی تأکید کرد: اینکه هر جا صحبت میکنم، سوابق قبلی را به چه کسی نامه نوشتم و به کجا صحبت کردم و در چه جلسهای بحث کردم، مثلاًدر شورای عالی امنیت ملی چقدر بحث کردیم؛ بعد شورای عالی امنیت ملی یک نمایندهای را فرستاد پیش شورای نگهبان، بیایم همه اینها را یکی یکی توضیح دهم؛ نامه کی نوشتم به شورای نگهبان، آنها کی به من جواب دادند؛ نیازی نیست؛ همگی اقدامات معمولی و قانونی و دائمی من است؛ باید اقدام بکنم و میکنم و جایی لازم میدانم حرفم و نظرم را خدمت مردم بگویم و فکر میکنم وقتی اعلام عمومی میکنم تأثیر دارد می گویم؛ کما اینکه تأثیرداشت؛ صحبتهای من و نقد من تأثیر داشت؛ حالا ممکن است ما در آن نقطه مطلوب نباشیم ولی به هر حال شرایط بهتر شد.
روحانی یادآور شد: ببینید مردم در برابر این 3 گزینه هستند؛ انتخاب مطلوب، انتخاب محدود و بدون انتخاب؛ این 3 گزینه بیشتر نداریم؛ انتخاب مطلوب ممکن است نباشد، یعنی از نظر بعضیها ممکن است این انتخابات مطلوب باشد و از نظر بعضیها ممکن است مطلوب نباشد؛ اگر مطلوب نبود، انتخاب محدود را هم کنار بگذاریم؟ یعنی بنا بود بین 100 نفر 2 نفر را انتخاب کنم حالا بین 50 نفر ناچارم 2 نفر انتخاب کنم، رها کنم؟ انتخاب من محدود شده از 100 آمده به 50 ولی انتخاب من از بین نرفته، انتخاب محدود شده است؛ حالا به جای انتخاب محدود، انتخابات را کنار بگذارم و قهر کنم و بگویم در انتخابات شرکت نمیکنم؟ اینکه ضرر کردم؛ این مثال ممکن است مثال خیلی قشنگی نباشد؛ شما یک پولی دادید بناست کارخانه به شما یک ماشینی بدهد، بعد بگوییم این کارخانه بنا بوده 30 رنگ عرضه کند حالا 22 رنگ عرضه کرده است و من نمیروم انتخاب کنم؛ او یکی میفرستد با رنگی که خودش میخواهد؛ آن خوب است؟ شما در خانه باشید و او یک ماشین با رنگی که کارخانه میخواهد و آنکه روی دستش مانده را برای شما میفرستد.
وی اضافه کرد: بیاییم لااقل بین آن 20 رنگ آنکه میخواهیم انتخاب کنیم؛ این انتخابات ممکن است مطلوب و صد در صد ما نباشد؛ ممکن است در فرآیندها نظری داشته باشیم؛ ولی باید برویم پای صندوق و میان اینها انتخاب کنیم. به نظر من امروز بهترین راه این است که ما برویم پای صندوق انتخابات و رأیمان را به صندوق بیندازیم.
روحانی در پاسخ به سؤالی درباره آمار بانک مرکزی در خصوص افزایش نقدینگی به میزانی بالاتر از میانگین 50 سال گذشته گفت: البته اینکه شما می گویید نقدینگی 25 درصد بوده این متوسط 50 ساله است در سالهایی هم نقدینگی 27 و 28 درصد بوده است و در دولت قبل هم این رقم ها را داشتیم و این به طور متوسط در 50 سال، 25 درصد است. نقدینگی همیشه خیلی بد نیست یعنی گاهی بدی های آن فرق می کند ممکن است نقدینگی مشکلاتی را درست کند. بانک مرکزی اعلام کرده که نقدینگی 28 درصد از متوسط بالاتر است یعنی سه واحد درصد بیشتر است و این بر مبنای افزایش خالص ذخایر بانک مرکزی است. اگر علتش را ضمیمه کنیم آن وقت این نقدینگی ، نقدینگی بدی نیست یعنی اگر بانک مرکزی می خواهد ذخایر خود را بالا ببرد ناچار است ریال بدهد .به هر حال هر چه آنجا دلار اضافه کند باید این دلار را از دولت یا هر کس دیگر بخرد و آنجا اضافه کند.
وی افزود: لذا می گوید بر مبنای افزایش ذخایر خالص بانک مرکزی، نقدینگی بالا رفته است و این نقدینگی بدی نیست . نقدینگی اگر برای خالص دارایی های بانک مرکزی باشد مشکلی را ایجاد نمی کند و مبنای این 3 درصد این است البته من رقم و عدد ریز آن را هم می دانم که این 3 درصد چطور بوجود آمده است. به نظر من مشکلی نیست البته این حرف درست است که ما همیشه باید تلاش کنیم برای اینکه نقدینگی را کنترل کنیم.
روحانی ابراز کرد: نقدینگی را عمدتا یا بدهی دولت درست می کند، دولت وقتی بدهکار می شود یا بانک مرکزی طلبکار می شود و یا بانکها درست می کنند. بانکها اضافه برداشت می کنند و این به مشکل نقدینگی تبدیل می شود. البته یک مقداری نقدینگی طبیعی است شما ثروتی دارید به طور طبیعی این ثروت را در سال آینده بخواهید محاسبه کنید 20 درصد ، 22 درصد بیشتر می شود. اگر 20 درصد سود سود بانکی می دهید نقدینگی20 درصد بالا می رود و اگر به مردم با بالای 20 یا 23 درصد تسهیلات می دهید ، نقدینگی هم به همان نسبت بالا می رود. بنابراین نقدینگی به طور طبیعی بالا می رود و هیچ وقت نیست که بگوییم نقدینگی بالا نرود و در یک حدود20 ، تا 25 درصد هم طبیعی به نظر می آید.
وی بیان کرد: البته با متوسطی که داریم بله کمی نقدینگی بالا رفته است ولی دلیلش دلیل بدی نیست چون خالص نقدینگی بانک مرکزی بالا رفته است بنابراین اشکال آنچنانی وجود ندارد ولی اصل صحبت شما درست است که ما باید برای کنترل نقدینگی همیشه تلاش کنیم.