فروش اینترنتی کتاب قابل اتکا نیست / نمایشگاه کتاب؛ ناجی ناشران از ورشکستگی

علی‌اکبر شریفی، مدیر انتشارات آئین دانش، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره وضعیت نشر قرآن در حال حاضر گفت: با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی گسترده اغلب صنوف، نشر کتاب‌های دینی و قرآنی نیز از این شرایط متأثر بوده است، زیرا بسیاری از ناشران از ماه‌ها قبل برای عید نوروز و نمایشگاه‌های قرآن و کتاب تهران برنامه‌ریزی کرده بودند، اما شرایط در اواخر سال تغییر کرد و کتاب‌هایی را که چاپ کرده بودند، در انبار‌ها ماند و فروش نرفت تا بتوانند چک‌های خود را وصول کنند.

وی با بیان اینکه انتشارات آئین دانش نیز از این جریانات بی‌تأثیر نبوده است، افزود: ما به طور مستقیم در نمایشگاه‌های بین‌المللی قرآن و کتاب حضور نداریم، اما به صورت عمده قرآن و سایر کتاب‌های دینی و قرآنی را منتشر می‌کنیم و در اختیار ناشران قرار می‌دهیم تا با حضور در نمایشگاه آن‌ها را عرضه کنند. امسال به دلیل تعطیلی نمایشگاه قرآن و تعویق نمایشگاه کتاب تهران، درخواست کتاب از سوی ناشران کاهش چشمگیری داشت و اغلب آنها محتاطانه عمل می‌کنند.

شریفی ادامه داد: شیوع کرونا وضعیت اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار داده و درآمد مردم نیز کاهش یافته است. در شرایط نامناسب اقتصاد خانواده، کتاب جزء اولین کالا‌هایی است که حذف می‌شوند؛ بنابر این کتابفروش‌ها و ناشران و در ادامه زنجیره‌های دیگر نشر از همین مسئله متضرر می‌شوند. کتابفروشی و نشر آئین دانش هم مانند دیگر کتابفروشی‌ها و ناشران در همین شرایط زیست می‌کند. از این رو برای فروش بیشتر کتاب‌ها به ویژه قرآن، تخفیف‌هایی را به خصوص در ایام ماه مبارک رمضان در نظر گرفته‌ایم.

فروش اینترنتی قادر به جبران خسارت نیست

وی با اشاره به مشکلات ایجاد شده برای ناشران، بیان کرد: به دلیل فروش عمده، با فروش اینترنتی سروکار چندانی نداریم و با توجه به چند دهه تجربه در عرصه نشر قرآن، تصور می‌کنم فروش اینترنتی نتواند به طور کلی جایگزین فروش حضوری شود و یا در این شرایط خسارت‌های ناشران را جبران کند و از این نظر کشورمان مانند کشور‌های پیشرفته نیست که بخواهیم به این شیوه فروش اتکا کنیم.

شریفی تصریح کرد: مشکلات نشر کشورمان مربوط به امروز و دیروز یا دو ماه پیش نیست و شیوع ویروس کرونا مسائل و مشکلات آن را تشدید کرده است؛ از این رو نیاز به حمایت دارد و نباید در برابر تعطیلی کتابفروشی‌ها، نشر و یا بیکار شدن فعالان و کارکنان این حوزه بی‌توجه باشیم، زیرا این مسائل تبعات جبران‌ناپذیری از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت.

ناشران؛ منتظر اقدام عاجل حمایتی دولت

وی با اشاره به آینده نشر پس از کرونا، گفت: در حال حاضر نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی کرد، زیرا شرایط کشورمان به طور مستمر در حال تغییر است و پایان کرونا و آینده نشر نیز پس از آن مبهم است و نمی‌دانم تا کی می‌توانیم با این شرایط ادامه دهیم.

شریفی در پایان گفت: صنعت نشر کشورمان به نمایشگاه وابسته است و فقط تراکنش‌های نمایشگاهی می‌تواند ناشران و سایر حلقه‌های زنجیره نشر را از رکود و ورشکستگی نجات دهد. بنابراین اکنون که نمایشگاه قرآن تعطیل شده است، نباید به گزینه تعطیلی نمایشگاه کتاب تهران اندیشید. امیدواریم شرایط برای برگزاری این نمایشگاه به زودی فراهم شود.

مدیر انتشارات آئین دانش بیان کرد: اگر این شرایط ادامه یابد و دولت نیز نتواند اقدام عاجل و مؤثری انجام دهد، هر یک از زنجیره‌های نشر مانند کتابفروشی، مراکز پخش و ... به تدریج از بین می‌روند و حذف هر یک از آنها به بدنه نشر آسیب خواهد زد و نشر نخواهد توانست به حرکت خود ادامه دهد؛ از این رو برای بقای صنعت نشر باید کمک‌های حمایتی به سوی صنف نشر جریان یابد و از هیچ کمک و حمایتی دریغ نکرد. بنابراین حمایت از ناشران باید شامل حال کسانی شود که ضرر کلانی کرده‌اند و اکنون بازپرداخت وام‌هایشان به تعویق افتاده و یا مجبورند با تعداد زیادی از کارمندان‌شان قطع همکاری کنند.