دین اولویت زندگی انسان را تأمین معیشت می‌داند
یک پژوهشگر دینی گفت: دین اولویت زندگی انسان را تأمین معیشت دانسته و داشتن امکانات رفاهی را حق او می‌داند، ولی اگر در جامعه‌ای تأمین معیشت افراد با مشکل مواجه است، این مسئله به ضعف و ناتوانی سیستم مدیریتی آن جامعه برمی‌گردد.
فضل‌الله صلواتی، پژوهشگر دینی، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه دین هیچ‌گاه با معیشت مردم تقابل نداشته و ندارد، اظهار کرد: اولویت با تامین معیشت است، چنانکه سعدی می‌گوید: «با گرسنگی قوت پرهیز نماند/ افلاس عنان از کف تقوی بستاند». فقر، خواه ناخواه دین را از بین می‌برد. پیامبر اسلام نیز می‌فرماید: «كَادَ الْفَقْرُ أَنْ يَكُونَ كُفْراً؛ نزدیک است که فقر به کفر انجامد». ایشان در دعایی دیگر می‌فرماید: «اللّهُمَّ بارِك لَنا فِي الخُبزِ و لا تُفَرِّق بَينَنا و بَينَهُ فَلَولاَ الخُبزُ ما صَلَّينا و لا صُمنا و لا أدَّينا فَرائِضَ رَبِّنا؛ خدایا نان ما را با برکت کن، و بین ما و نان جدایی نینداز، (خدایا) اگر نان نباشد، نه می‌توانیم نماز بخوانیم و نه روزه بگیریم، و نه واجبات پروردگارمان را می‌توانیم بجا آوریم». بنابراین، دین و معیشت تقابل ندارند، بلکه در طول هم‌اند.
وی افزود: اگر مدیران جامعه‌ای نتوانند وظیفه خود را انجام دهند و امکانات لازم را برای مردم فراهم کنند، این مسئله ارتباطی با دین ندارد. دین می‌گوید ابتدا برای تامین معیشت خود تلاش کنید، سپس به عبادت بپردازید. از طرف دیگر، در عبادتی مثل روزه، انسان باید غذایی برای سحری و افطار داشته باشد تا بتواند روزه بگیرد. لازمه پرداخت زکات و بجا آوردن حج نیز توانایی مالی بوده و در واقع انجام تمام عبادات وابسته به این نوع توانایی در انسان است.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: مدیران جامعه باید امکانات کار و فعالیت در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی و ... را برای مردم فراهم کنند، چنانکه امیرالمومنین(ع) در نامه به مالک اشتر، از او می‌خواهند که ابتدا به فکر تامین درآمد و معیشت مردم باشد و سپس به باقی امور رسیدگی کند. در دوره صفویه و قاجار، مردم خودشان کار می‌کردند و حکومت نیز در تلاش برای تامین امنیت و امکانات بود، ولی از دوره پهلوی به بعد، مردم وابسته به دولت و کارمند آن شدند و وقتی دولت ضعیف و فاقد توان و مدیریت صحیح باشد، نمی‌توان ضعف آن را ناشی از دین دانست. دین کارکرد خودش را دارد و بزرگان دین نیز در مورد خطر فقر و بیکاری هشدار داده و بر لزوم تلاش برای تامین بهترین امکانات زندگی تاکید کرده‌اند.
صلواتی اضافه کرد: برنامه مدنظر دین برای اداره جامعه این است که همه کار کنند و کسی بیکار نباشد، کارگر و کارفرما حق یکدیگر را پایمال نکنند، تولید صنعتی و کشاورزی افزایش یابد و متناسب با نیاز بازار برای آن برنامه‌ریزی صورت گیرد، عدالت رعایت شود، دزدی و اختلاس اتفاق نیفتد و مواردی از این دست. چگونگی تحقق این برنامه‌ها البته به شرایط زمان و مکان مثل ابزارها و فناوری‌های روز و مدیران و مسئولان لایق و توانمند بستگی دارد و دین وارد این حوزه نمی‌شود. اینکه در جامعه‌ای طلا و نرخ ارز روز به روز افزایش یابد و به گرانی‌ها دامن زده شود، به ضعف و ناتوانی سیستم مدیریتی و عدم لیاقت مدیران آن برمی‌گردد.
وی بیان کرد: وقتی ایرادی در رفتار و عملکرد تعدادی از افراد متعلق به یک صنف یا گروه می‌بینیم، نمی‌توانیم آن را به همه اعضای آن صنف یا گروه تعمیم داده و به فساد کلیت یک مجموعه حکم بدهیم. افراد فاسد میکروب‌ها و ویروس‌های یک جامعه هستند که اگر ریشه بدوانند، جامعه را از پا می‌اندازند. این میکروب‌ها و ویروس‌ها در هر مرکز و نهادی که نفوذ کنند، آن را از بین می‌برند، بنابراین آنها را باید حذف کرد و قدرت تشخیص و تفکر مردم را افزایش داد تا فریب خرافات، انحرافات و فساد را نخورند.
انتهای پیام
