احکام شرعی کرونا در سیمای ملی بیان شود

به گزارش ایکنا؛ جلسه درس خارج فقه آیت‌الله هادی عباسی خراسانی با عنوان «مسائل کرونا در فقه اسلامی» ‌شنبه، 28 تیرماه در فضای مجازی منتشر شد.

وی در این جلسه اظهار کرد: در مسائل کرونا به یک بحث بسیار با اهمیت رسیدیم ‌که تزاحم در احکام و در حقوق است. وقتی ما موضوع را بشناسیم، می‌توانیم به راحتی حکم را تشخیص بدهیم؛ چون موضوعات متغیرند، اما احکام الهی تغیر ندارند. بحث این بود در این ایامی که دکترها توصیه به مراقبت می‌کنند، آیا تکلیف ما این است که هیئات، ادارات و کسب‌ و کارها را تعطیل بکنیم یا خیر. ما بحث حج را مطرح کردیم و گفتیم حج، تعطیل‌بردار نیست. بحث اربعین را مطرح کردیم و گفتیم در تعارض و تزاحم و تنافی مراقبت‌های ویژه با بحث تعظیم شعائر، وجوب نمی‌تواند با استحباب تعارض داشته باشد و وجوب مراقبت‌های ویژه بر تعظیم شعائر مقدم است؛ ولی در بحث حفظ شعائر، حفظ شعائر مرحله بالاتری است. مال برای حفظ جان است و جان برای حفظ جانان و اسلام است و حفظ اسلام بر همه چیز اولویت دارد. ما امثال اربعین، حج و حتی زیارت عتبات و امام رضا(ع) را در قسمت اصل حفظ دین واجب می‌دانیم و دولت و ملت باید برای دائر بودن آن تلاش کنند.

وی افزود: ما در جلسات قبل وارد بحث تزاحم شدیم و گفتیم با وجود ادله‌ای مثل روایت «لاضرر و لاضرار» و همین‌طور سیره عقلا و حکم عقل که موید این مسئله است که محافظت از جان واجب است؛ آیا تکلیف ما این است که مراکز اسلامی و مذهبی را دایر بکنیم یا خیر؟ پس بحث مراقبت‌ها را چه بکنیم؟ همچنین در مباحث گذشته به این نتیجه رسیدیم که مراقبت یک امر واجب و لازم است و ترک آن حرام است و از نظر حکم وضعی هم، ضمان بر عهده دارد. مثلاً اگر کسی مبتلا به بیماری است یا مبتلا نیست، ولی اگر در این جمعیت قرار بگیرد آلوده می‌شود. حالا آیا می‌تواند برود یا باید نرود؟ از نظر شرعی رفتنش حرام است و نرفتنش واجب است.

استاد حوزه علمیه یادآور شد: پس از نظر شرعی آلوده نکردن دیگران واجب است و آلوده کردن دیگران حرام است. اگر الآن کسی مراقبت‌های بهداشتی را رعایت نکند و به سفر برود، سفرش سفر معصیت است و سفر معصیت حکم خاص دارد و طرف باید نماز و روزه‌اش را تمام بخواند. همچنین اگر شخصی مراقبت‌ها را زیر پا گذاشت و رفت امر عبادی انجام بدهد، مثلاً نماز بخواند، از طرفی مقلد مجتهدی باشد که نظرش این است که نهی از شی مقتضی فساد است، در این صورت نماز شخص باطل است. نه تنها نماز وجوب و استحباب ندارد، بلکه عنوان حرمت پیدا می‌کند. اینها قواعد مسلم ما در بحث تزاحم است.

وی تصریح کرد: این احکام شخصی است که به صورت عمدی، مراقبت‌های بهداشتی را رعایت نکند. اگر کسی عمداً این کارها را انجام بدهد و تکرار کند، مسقط عدالت و شهادت است. در صورتی که عمدی باشد، ضمان هم دارد و این ضمان تا صورت قصاص پیش می‌‌رود. در بحث ضمان و خسارت هم به این نتیجه رسیدیم که شخص باید مخارج علاجیه را بپردازد. مخارج علاجیه شامل مخارج ضمان عضو هست، مخارج درمان هست، مخارج ازکار‌افتادگی هم هست. پس کسی نمی‌تواند با بودن بیماری، وارد جمع بشود. اگر عمداً وارد شود، همه این تبعات را در پی دارد.

وی در ادامه گفت: ما به عنوان کسی که با مسائل علمی سروکار داریم و با مباحث عبادات و معاملات و فقه و احکام سروکار داریم، از صدا و سیما درخواست دارم که این جنبه‌های عبادی را هم برای مردم توضیح بدهند. برای جنبه‌های پزشکی برنامه‌های ویژه گذاشتند که خیلی خوب است و باید هم باشد، توصیه‌های پزشکی باید باشد، اما بیان احکام تکلیفی هم باید باشد.