آیا بلاد اسلامی در استفاده از واکسن کرونا بر بلاد کفر تقدم دارند؟

به گزارش ایکنا؛ جلسه درس خارج فقه آیت‌الله هادی عباسی خراسانی با عنوان «مسائل کرونا در فقه اسلامی» ‌سه‌شنبه، 21 مردادماه در فضای مجازی منتشر شد.

وی در این جلسه اظهار کرد: در ادامه مباحث کرونا، موضوعات مختلفی را مطرح کردیم و در روزهای گذشته به این نتیجه رسیدیم که حاکمیت مسئولیت دارد. دولت اسلامی وظایفی دارد، ملت وظایفی دارد و بزرگترین وظیفه‌اش این است که اوامر الهی را اجرا کند. یکی از موارد اجرای اوامر الهی، دفع ضرورت و اضطرار از مضطرین در عالم است. همچنین به این نتیجه رسیدیم که اطلاقات قرآن حجیت دارد و این اطلاقات شامل مومن و کافر می‌شود و در بحث حفظ جان و حفظ دین، همه مکلفین وظیفه دارند.

وی افزود: بعضی از عزیزان حاضر در جلسه که مطالب را دنبال می‌کنند، چند سوال مطرح کردند. از جمله اینکه سوال کرده بودند آیا طبابت طبیب مسلمان نسبت به کفار واجب است یا خیر؟ عرض ما این است که قطعاً واجب است. در مقام اشتغال به تکلیف الهی، فرقی بین طبیب مسلم و طبیب غیرمسلم نیست و هر دوی آنها هرگونه خدمتی داشته باشند، چه علمی و چه عملی باید به بیماران کرونایی عرضه کنند. پس به لحاظ اصل تکلیف، همه آنها مسئولیت دارند و فرقی بین طبیب مسلمان و طبیب کافر نیست.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: سوال دوم این بود که اگر روزی واکسنی ساخته شد، آیا ما باید واکسیناسیون را از بلاد مسلمین شروع کنیم یا از بلاد کفر شروع بکنیم؟ چون طبق این نظر که اسلام دین جهانی است و تکالیف الهی همه مکلفین را فرامی‌گیرد، بنابراین در مقام واکسینه کردن باید چگونه عمل بکنیم؟ آیا مخیریم یا اینکه نباید به بلاد کفر واکسن بدهیم؟ عرض ما این است در مقام اشتغال به تکلیف، اشتغال عام است و مسلم و غیرمسلم را می‌گیرد، ولی در مقام واکسینه کردن و درمان، این از باب تزاحم در مقام امتثال است؛ یعنی مصداق تزاحم است. مثلاً اگر دو نفر دارند غرق می‌شوند و ما نمی‌توانیم دفعتاً هر دو را نجات بدهیم، باید یکی را نجات بدهیم. در اینجا باید سراغ ممیزات برویم و ببینیم کدام مورد، مرجحات باب تزاحم را دارد. یکی از مرجحات، تقدم مسلمان بر غیرمسلمان است. پس با کمال صراحت عرض می‌کنیم چون در مقام امتثال، جان مسلمان از اهمیت بیشتری برخوردار است، لذا باید مقدم شود؛ البته به لحاظ ضرورت حفظ جان همه انسان‌ها، تکلیف عام است، ولی در مقام امتثال، مسلمان بر غیرمسلمان اولویت دارد و سراغ قاعده اهمّ و مهم می‌رویم.

وی افزود: خوشبختانه ارتباط ما برخی اطبا روزانه برقرار است و همین قبل از جلسه برخی پزشکان با بنده تماس گرفتند و بعضی از نظریات جدید را مطرح کردند و برخی مسائل مبتلا‌به را مطرح کردند که از آنها تشکر می‌کنیم. اگر همیشه کسانی که دست‌اندرکار کارهای علمی و فرهنگی جامعه هستند، با هم مراودات علمی داشته باشند، پاسخگویی‌هایشان به‌روز است و ما امیدواریم حوزه‌های علمیه ما، به خصوص حوزه علمیه قم، یک بانک اطلاعاتی به‌روز برای مطرح کردن شبهات و ارائه جدیدترین پاسخ‌ها داشته باشند. پس چه خوب است این مراودات استمرار داشته باشد.

عباسی خراسانی ادامه داد: موضوع بعدی که مهم است، مباحث غسل و کفن و دفن مریض متوفای کرونایی است. اولین تکلیفی که هست این است که آیا اطبا یا کادر پزشکی مأمور به این هستند که او را در زمان احتضار رو به قبله بکنند یا خیر. به عبارت بهتر، آیا حکم احتضار نسبت به میت برای بیمار کرونایی لازم است یا لازم نیست. خودتان روایات را ملاحظه می‌فرمایید. بحث احتضار یا توجه به قبله برای میت مسلمان یکی از واجبات کفایی است و بر کسانی که عهده‌دار وظایف مریض و محتضر هستند، واجب است. همچنان که غسل و کفن و دفن میت وجوب کفایی دارد، این کار هم وجوب کفایی دارد و اگر یک عده انجام دهند، از بقیه ساقط می‌‌شود و الا اگر کسی انجام ندهد، همه معاقب هستند.