تیشه تجمل‌گرایی بر پیوند ازدواج / کاهش سن طلاق یک زنگ خطر است

امین روشن‌پور، جامعه‌شناس لرستانی در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، در رابطه‌ با طلاق و علل و پیامدهای، گفت: طلاق از مسائل مهم اکثر جوامع است و ایران نیز به‌عنوان یک کشور در حال توسعه همچنان با مسائل و چالش‌های متعدد دوران انتقال مواجه است کمااینکه مسائلی که نتیجه تضاد زندگی به شکل گذشته و سنتی با نیازهای ناشی از هجوم زندگی جدید و مدرن است.

وی با بیان این‌که عدم تعادل بین زندگی گذشته، نیازهای حال و آینده باعث بروز بی‌نظمی و چالش‌هایی ازقبیل ناکارآمدی آموزش وپرورش، بیکاری، فقر و نابرابری، افزایش بی‌رویه جمعیت، مهاجرت روستائیان به شهرها، فرار مغزها، بی‌هویتی، توسعه ناپایدار، آسیب‌های اجتماعی از قبیل طلاق، اعتیاد، خودکشی، فرار دختران و خشونت نوجوانان شده است، افزود: در دانش‌نامه بین‌المللی؛ طلاق، انحلال قانونی پیوند ازدواج تعریف شده که بنابرآن از میان کلیه مشکلات اجتماعی هیچ یک به اندازه طلاق آثار بلند مدت ندارد.

طلاق؛ زمین‌لرزه‌ای که بنیان خانواده را درهم می‎کوبد

این جامعه‌شناس با اشاره به این‌که هر قدر درباره آمار طلاق و پیامدهای آن بیشتر پژوهش کنیم، با واقعیت‌های ناخوشایند بیشتری روبه‌رو می‌شویم که زندگی همه ما را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، اضافه کرد: طلاق مانند زمین‌لرزه‌ای است که بنیان خانواده را درهم کوبیده و شیرازه آن‌را از هم می‌گسلد و افزون بر انفجار ناگهانی اولیه، پس‌لرزه‌هایی نیز خواهد داشت که از سر گذراندن آن‌ها گاه بسیار دشوارتر است.

روشن‌پور با بیان این‌که افزایش نرخ طلاق طی دهه‌های اخیر فارغ از تبیین‌های جامعه شناختی یا جمعیت شناختی آن برای نظام شخصیت افراد یا روند توسعه جامعه، نگرانی‌هایی را نزد مسئولان و صاحب‌نظران حوزه علوم اجتماعی برانگیخته است، اظهارکرد: مسائل اجتماعی جامعه، پدیده‌هایی اعم‌از شرایط ساختاری و یا الگوهای کنشی هستند که در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه یعنی وضعیت موجود و وضعیت مطلوب مورد توجه مردم و گروه‌های اجتماعی قرار می‌گیرند و مانع تحقق اهداف و تهدید کننده ارزش‌ها و کمال مطلوب‌های آنها می‌شوند.

وی ادامه داد: مسائل اجتماعی به‌عنوان پدیده‌های نامطلوب اذهان نخبگان و افکار عمومی مردم را به خود مشغول می‌کنند به‌طوری که نوعی وفاق و آمادگی جمعی برای مهار آن‌ها پدید می‌آید که مقامات رسمی کشور را به چاره جویی و اقدام عملی در جهت اصلاح و یا رفع و پیشگیری از آن‌ها وا می‌دارد کمااینکه صاحب‌نظران حوزه علوم اجتماعی معتقدند که مسائل اجتماعی در خلاء به وجود نمی‌آیند، بلکه ناشی از روابط و دایره ارتباطات انسانی است، به همین دلیل می‌شود با آموزش و پیش بینی‌های لازم آن‌ها را کاهش داد.

روند صعودی طلاق در لرستان

این جامعه‌شناس با اشاره به این‌که آمارها حاکی از این است که طلاق در جامعه لرستان در چند سال گذشته یک روند صعودی و افزایشی داشته تا جایی‌که در سال ۹۱، سه هزار واقعه طلاق در استان به ثبت رسیده این آمار در سال ۹۲، به سه هزار و ۵۰۰ واقعه در طول سال رسیده است، تصریح کرد: ازجمله دلایل اصلی برای جدایی زوجین می‌توان به مشکلات و مسائل اجتماعی و روانی ازقبیل سن ازدواج و اختلاف سنی زوجین، سطح تحصیلات و تفاوت تحصیلی زوجین، عوامل و مسائل خانوادگی، سوء مصرف مواد و ارتکاب جرم، برآورده نشدن انتظارات از نقش همسری، ازدواج اجباری، مشکلات جنسی، اختلالات روانی، ضعف در مهارت‌های رفتاری و شخصیتی، فشارهای عصبی و خشونت، بچه‌دار نشدن، اعتیاد عوامل اقتصادی مثل فقر و فقدان منابع مالی و مشکلات فرهنگی اشاره کرد.

روشن‌پور با بیان این‌که در دهه اخیر با گسترش فزآینده شهرنشینی، آمار طلاق نیز بالا رفته است که ناشی از تغییر الگوی زندگی بوده اشاعه زندگی تجملاتی از طریق تلویزیون و ماهواره، چشم و هم چشمی‌ها، عدم آگاهی و تجربه زندگی اجتماعی به این پدیده دامن زده است، اظهار کرد: باتوجه به این‌که رده سنی ۱۸ تا ۲۴ سال بیشترین آمار طلاق را به خود اختصاص داده‌اند و همچنین بیشتر آمار طلاق در لرستان مربوط به زوجینی است که زیر یک سال زندگی مشترک داشته‌اند، می‌توان گفت که انتخاب‌های غلط و نادرست را یکی‌از مهم‌ترین دلایل طلاق است.

وی افزود: در کنار این عوامل پژوهش‌های انجام شده در طی سه دهه اخیر در بحث طلاق در ایران نشان می‌دهد که سه عامل اختلافات زوجین به ویژه اختلالات جنسی، مشکلات اقتصادی و ضعف اعتقادات مذهبی و اخلاقی از جمله دلایل اصلی پدیده طلاق در کشور است.