آسیب قاریان تهرانی از سهمیه‌بندی مسابقات قرآن / ارائه پیشنهادی عادلانه

مجتبی محمدبیگی، قاری ممتاز کشور و فینالیست چهل‌وسومین دوره مسابقات قرآن استان تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره این مسابقات گفت:‌ مسابقات این دوره از سطح خوبی برخوردار بود و اکثر چهره‌های شناخته‌شده‌ رشته قرائت تحقیق حضور داشتند.

وی در مورد فضای مسابقات که متأثر از شرایط شیوع کرونا بود، اظهار کرد: شرکت‌کنندگان در مسابقات معمولاً تمرینات خودشان را دارند و شاید در نگاه اول شرایط کرونایی تأثیر چندانی بر عملکردشان نداشته باشد، اما اگر اندکی دقت کنیم، متوجه خواهیم شد که کرونا باعث شد تا محافل کمتری برگزار شود و قاریان فرصت کمتری برای تلاوت رسمی در مجالس حضور یابند.‌ زمانی که تلاوت کم باشد، صوت مقداری اُفت پیدا می‌کند.

محمدبیگی با بیان اینکه تیم داوری خوبی برای چهل‌وسومین دوره مسابقات انتخاب شده بود، بیان کرد: قرار گرفتن ترکیبی از داوران بین‌المللی و کشوری در کنار هم مناسب بود و با وجود تأثیر کرونا بر مسابقات باید به کیفیت خوب شرکت‌کنندگان اشاره کنم که باعث شده بود سطح مسابقات در حد مطلوبی باشد.

گزارش یک مشکل همیشگی 

این قاری ممتاز به برخی مشکلات این دوره پرداخت و گفت: یکی از مشکلات مسابقات، قرعه‌های رشته تلاوت بود که به نظر می‌رسید توازن لازم را نداشت. قرعه‌ای که برای من در نظر گرفته شد، سخت‌ترین قرعه بود و حتی یکی از داوران هم به سختی این قرعه در بحث وقف و ابتدا اذعان کرد. البته همیشه این موارد وجود داشته و هر سال سخت‌ترین قرعه نصیب یک نفر می‌شود که امسال ظاهراً برای من در نظر گرفته شده بود.

وی به موضوع سهمیه‌های استان‌ها در مرحله کشوری و لزوم برقراری توازن در آن اشاره کرد و افزود: استان تهران چند برابر برخی از استان‌های دیگر قاری فنی و سطح بالا دارد. با وجود این، دو یا سه سهمیه بیشتر از استان‌های دیگر دارد که به لحاظ تلاوت در سطح بالایی نیستند. این امر باعث می‌شود که سهمیه‌بندی توازن نداشته باشد. در بین افرادی که در مسابقات استان تهران حضور می‌یابند شرکت‌کنندگانی سابقه حضور در مسابقات بین‌المللی را نیز دارند و با همین سابقه از دور مسابقات استانی حذف می‌شوند.

محمدبیگی تصریح کرد: در هر دوره از مسابقات قرآن استان تهران 20 تا 30 قاری خوب حضور دارند که می‌توانند در مرحله کشوری مسابقات حاضر شوند و این ویژگی خاص مسابقات قرآن در استان تهران است. این امر باید در سهمیه استان‌ها لحاظ شود، در حالی که از استان تهران پنج نفر به مرحله کشوری می‌روند و از استان‌های دیگر دو یا سه نفر اعزام می‌شوند. استان‌هایی که ممکن است پنج قاری نداشته باشند؛‌ یعنی اگر به صورت درصدی هم حساب کنیم از 30 قاری سطح بالای استان تهران، پنج نفر به کشوری می‌آیند. اما از استان دیگری از بین سه یا چهار قاری خوبی که دارد، دو نفر به مرحله کشوری راه می‌یابند. یعنی استان تهران در حدود 10 تا 12 درصد ظرفیت تلاوتش سهمیه دارد و استان دیگر بیش از 50 درصد ظرفیت خود در مرحله کشوری سهمیه دارد.

این قاری ممتاز کشورمان با تأکید بر اینکه شرایط استان‌ها از حیث تعداد قاری سطح بالا و ... در انتخاب سهمیه‌ها باید لحاظ شود، اظهار کرد: در استان‌هایی که تعداد کمی قاری خوشخوان دارند، به لحاظ رقابت بین چند نفر، هر سال همان افراد به مرحله کشوری می‌رسند و بر اساس این حضور مستمر طی چند سال صاحب رتبه می‌شوند، اما در استان تهران اینگونه نیست و یک قاری اگر امسال به مرحله کشوری برسد، معلوم نیست که سال دیگر یا دو سال بعد در این مرحله حضور داشته باشد. لذا تجربه مسابقات کشوری به صورت متوالی برای قاریان تهرانی وجود ندارد تا بتوانند از آن برای رسیدن به مراتب بالاتر استفاده کنند. امسال با توجه به تمدید نشدن زمان ثبت‌نام از سوی مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه، تعدادی نتوانستند در مسابقات شرکت کنند، اما سال‌های قبل تعداد افرادی که از صعود به مرحله کشوری بازمی‌ماندند بسیار بیشتر بود.

ارائه یک پیشنهاد 

محمدبیگی با بیان اینکه قبلاً پیشنهادی در این باره ارائه داده است، گفت: یک تیم داوری ثابت در نظر گرفته شود و شرکت‌کنندگان تمامی استان‌ها با همان تیم داوری ارزیابی شوند و یک کف امتیاز برای حضور در مرحله کشوری تعیین شود. در آن صورت شاید از استان تهران 20 نفر به مرحله کشوری برسند و برخی استان‌ها هم هیچ نماینده‌ای نداشته باشند. این باعث خواهد شد تا استان‌هایی که نماینده‌ای ندارند نیز دیده شوند و تلاش برای ارتقای سطح تلاوت آنها صورت گیرد. این روش نزدیک‌ترین شیوه به اجرای عدالت است.

نقدی بر نظم مسابقات 

وی به موضوع نظم و انضباط در برگزاری مسابقات نیز پرداخت و ادامه داد: همیشه برقراری نظم خوب است و شاهد بودیم که امسال برای نظم بیشتر، حتی زمان مسابقات را تمدید نکردند و عده‌ای هم از ثبت‌نام جا ماندند، اما به هر حال باید این نظم از یک جایی شروع می‌شد. مهم این است که این نظم باید دوطرفه و در تمام وجوه مسابقات جاری باشد. در مسابقات استان تهران و در روز فینال اعلام شد که قاریان ساعت 14 برای اجرا در سالن حضور یابند، در حالی که مسابقات رشته ترتیل از ساعت 15 آغاز و تلاوت من ساعت 18 تمام شد. تنظیم زمان‌بندی برای تلاوت بسیار مهم است. قاری بر اساس زمان اعلام شده حتی در مورد جزئی‌ترین موارد برنامه‌ریزی می‌کند تا در زمان اجرا در بهترین حالت ممکن باشد. بنابراین اگر قرار است نظم در مسابقات جاری باشد باید دوطرفه باشد، نه اینکه فقط وجوهی از نظم جاری شود که به ضرر متسابق باشد.

محمدبیگی همچنین به اضافه شدن بخش مفاهیم به مرحله مقدماتی مسابقات اشاره کرد و گفت: کسی مخالف اضافه شدن مفاهیم به مسابقات نیست، اما نباید آن را به گونه‌ای در نظر بگیریم که نمره آن در نتیجه نهایی تأثیر داده شود. قاریان قطعاً باید به مفاهیم توجه کنند، اما اینکه از قاری خواسته شود تا در زمان اجرا به سؤالات مفاهیمی نیز پاسخ دهد خوب نیست. قاری در آن لحظه بر روی تلاوت تمرکز کرده است و نباید کاری کنیم که بخشی از تمرکزش برای موضوع دیگری به کار گرفته شود.