خودمراقبتی یعنی مراقبت از خود، یعنی اینکه ما برای حفظ سلامت و شادابی خود، کارهای روزمره کوچکی انجام دهیم تا زندگی بهتر و سالمتری داشته باشیم. خودمراقبتی شامل اقداماتی است آموختنی، آگاهانه و هدفمند که هر فردی برای خود، خانواده و دیگران انجام می دهد تا سالم بماند، از سلامت جسمی و روانی خود حفاظت کند، نیازهای اجتماعی خود را برآورده سازد، از بیماریها یا حوادث پیشگیری کند، از ناخوش ها و بیماری های مزمن مراقبت کند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان حفاظت کند. خودمراقبتی به وضوح موجب افزایش کارآیی و مهارتهای فردی ما میشود.
خودمراقبتی شامل تصمیمات و اقداماتی برای سلامت، پیشگیری از خطرات و آسیبهای اجتماعی و توانایی رفع نیازهای جسمی و روانی و اجتماعی خود میشود. با انجام برخی اصول ساده خودمراقبتی میتوان دستیابی به سلامت، نشاط و شادابی را در زندگی ایجاد کرد.
با خودمراقبتی میتوانیم:
- استرس خود را کاهش دهیم.
- اعتماد به نفس خود را بازیابیم و تقویت کنیم.
- شور و شوق جوانی و انگیزه موفقیت خود را حفظ کنیم و افزایش دهیم.
- جوانی سالم، ایمن و با نشاط را تجربه کرده و سلامت سایر دورانهای زندگی خود را تضمین کنیم.
- بهتر درس بخوانیم و آینده شغلی بهتری داشته باشیم.
- آینده بهتری را برای خود، خانواده، دوستان و کشورمان رقم بزنیم.
- خوردن منظم غذای سالم: صبحانه، ناهار، شام و میان وعدههای سالم، مصرف ۵ وعده میوه و سبزی در روز
- انجام ورزش روزانه: پیادهروی، دویدن، شنا، ورزشهای رزمی
- انجام معاینه پزشکی ادواری و منظم پیشگیرانه
- دریافت خدمات و مراقبتهای پزشکی موردنیاز
- استراحت کافی هنگام بیماری
- انجام فعالیتهای جسمی منظم
- داشتن خواب و استراحت کافی
- رعایت پوشش مناسب و بر اساس فصول سال
- رفتن به تعطیلات
- پرهیز از وسایل، لوازم و رفتارهای پر خطر
- احساس ارزش، خوشبینی و امید
- احساس اعتماد به نفس کافی
- اختصاص وقت و زمان روزانه برای تفکر و تأمل
- انجام اقدامات لازم برای کاهش تنش و استرس
- توجه به تجارب، آرزوها، افکار و احساسات خود
- اختصاص زمان مناسب برای رفتن به دامن طبیعت
- مراجعه به روانپزشک یا روانشناس در صورت بروز مشکل یا ناراحتی روانی
- رفتار مهربانانه با خود و دیگران
- افتخار به خود
- گریه کردن در مواقعی که لازم است.
- جستوجوی چیزهایی برای خندیدن
- بیان خشم خود به روشی سازنده
- اختصاص وقت برای بودن در کنار والدین و برادر و خواهر
- مطالعه کتابهایی که دوستشان داریم.
- اختصاص زمان روزانه برای عبادت و نیایش
- تلاوت و شنیدن آیات قرآن
- انجام کارهای خیر
- کمک به نیازمندان
- شکرگزاری نعمتهای الهی
- شرکت در مراسم و مناسک دینی و مذهبی
- برقراری ارتباط با خانواده و حضور در کنار افراد مورد علاقه
- معاشرت با دوستان / همکاران
- خوردن ناهار یا میان وعده روزانه با دوستان/ همکاران
- گفتوگوی روزانه با دوستان/ همکاران
- اختصاص وقت کافی برای انجام کامل امور محوله خانواده/ همکاران
- تعیین حد و مرز خود با دوستان / همکاران
- عضویت در تشکلهای گروهی
- خلاقیت و انگیزه در محیط کار
فراموش نکنیم اگر خودمان را دوست داریم باید مراقب سلامتی خود باشیم.
ملیحه مکیآبادی، کارشناس آموزشی گروه ارتقای سلامت دانشکده بهداشت شیراز
انتهای پیام