لزوم نظام‌دهی به پژوهش‌های قرآن و سلامت / واقفان از پژوهش‌های میان رشته‌ای حمایت کنند

مهدی مصری، رئیس دانشکده علوم پزشکی ساوه، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه سند راهبردی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام سلامت به لحاظ کلیات سند خوبی بوده، اما انتظارات ما را برآورده نکرده است، گفت: انتظار داشتیم که نظام یکپارچه پژوهش قرآن و سلامت به صورت دقیقی در آن تعیین شده و برنامه عملی برای حرکت دانشگاه‌های علوم پزشکی در این راستا مشخص می‌شد، اما چنین چیزی در سند وجود ندارد.

وی یکی از انتقادات مطرح به این سند راهبردی را کلی بودن و عدم اشاره به جزئیات دانست و گفت:‌ اگر به سند دانشگاه اسلامی نگاهی بیندازیم می‌بینیم که هم به کلیات پرداخته و هم اینکه اقدامات اساسی و اجرایی را مورد اشاره قرار داده بود، اما سند راهبردی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام سلامت وارد جزئیات نشده و اقدامات اساسی و راهبرد‌های اجرایی را مورد اشاره قرار نداده است.

مصری ادامه داد: با این سند صرفاً می‌توان در سال‌های آتی دستورالعمل و آیین‌نامه‌هایی را برای اجرایی کردن مطالعات میان رشته‌ای قرآن و طب تدوین کرد.

 

عضو کمیته قرآن و عترت فرهنگستان علوم پزشکی بیان کرد: قبل از تدوین سند راهبردی، در حوزه قرآن و سلامت اقداماتی انجام شده بود لذا باید از طریق آن‌ها نیازسنجی و امکان‌سنجی برای این سند انجام می‌شد. سال‌ها قبل مطالعاتی در حوزه قرآن و سلامت شکل گرفت و نحوه ورود به مبادی این رشته را مشخص کرده بودند که می‌توانست برای نیازسنجی سند مورد استفاده قرار گیرد.

 

وی یادآور شد: مباحثی مانند بهره‌برداری از مبانی قرآن، عترت و روایات، چگونگی تفسیر قیاسی، استنباطی از روایت در سلامت در سند به درستی تبیین نشده است؛ مگر اینکه در آینده آیین‌نامه‌های اجرایی و اقدامات اساسی برای آن نوشته شود. البته نباید از زحماتی که برای تدوین، تصویب و ابلاغ این سند راهبردی کشیده شده است غفلت کرد و باید از دست‌اندرکاران آن تشکر کرد.

مصری بیان کرد: سال‌ها از تصمیم شورای عالی توسعه فرهنگ قرآنی برای تشکیل کمیسیون پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام سلامت می‌گذرد، بر همین اساس وزارت بهداشت باید بسیار زودتر کار‌های تدوین این سند را انجام می‌داد.

عضو مؤسسه قرآن، حدیث و طب دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج)، در مورد نظام‌سازی در پژوهش‌ها و مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن و سلامت گفت: در سال‌های قبل مجموعه کار‌هایی با عنوان کارگاه‌های میان رشته‌ای قرآن و طب، متدولوژی، روش‌شناسی و کنگره‌های قرآن‌پژوهی و طب در دانشگاه‌های علوم پزشکی مرسوم شد، اما پس از آن این کار‌ها متوقف شد و جلسات دیگری تشکیل و موجب شد تا این موضوعات گسترش پیدا نکند. چنانچه این کار‌ها ادامه پیدا می‌کرد، مطمئناً نظام خوبی برای پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن و سلامت صورت می‌گرفت و در حوزه اخلاق پزشکی، فقه پزشکی، حقوق سلامت، معرفت‌شناسی سلامت، آداب پزشکی، سبک زندگی، تغذیه و سلامت معنوی استفاده بهینه‌ای می‌بردیم.

 

مصری ادامه داد: در جشنواره‌های قرآن و عترت وزارت بهداشت نیز پژوهش از جایگاه خوبی برخوردار نبود، اگرچه مباحث ترویجی، تبلیغی و فرهنگی قرآن بسیار برجسته بوده و به خوبی اجرا شد اما مباحث میان‌رشته‌ای قرآن و طب و حوزه پژوهش‌های روایی در طب ضعیف جلو رفت.

 

وی با بیان اینکه سبک زندگی و سلامت معنوی را می‌توان به عنوان دو شالوده مهم قرآنی برای سلامت در نظر گرفت، اظهار کرد: بسیاری از کلیدواژه‌ها در حوزه مربوط به اخلاق، سلامت روان و شخصیت سالم، سلامت نفس، قلب سلیم و ناپاک در قرآن وجود دارد که ریشه‌یابی شده و مصادیق آن ذکر شده‌اند. سند راهبردی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام سلامت فقط به صورت کلی به این موارد اشاره کرده و وارد جزئیات نشده است، در حالی که اگر می‌خواهیم در فرهنگ و ساختار سلامت این موضوعات وجود داشته باشد باید این مباحث و نحوه کاربردی سازی و مداخله آن‌ها را مشخص کرد.

وی در رابطه با تربیت پژوهشگر برای مطالعات میان رشته‌ای در حوزه علوم انسانی سلامت و قرآن و طب گفت: خوشبختانه مرکز آموزش مهارت حرفه‌ای وابسته به معاونت آموزشی وزارت بهداشت دو سال است فعال شده و آیین‌نامه‌های مرتبط را ابلاغ کرده است. می‌توان مدل آموزش مطالعات علوم انسانی و اسلامی در سلامت به عنوان دوره کوتاه مدت حرفه‌ای در نظر گرفت. دانشگاه‌ها و نهاد‌هایی مانند جهاددانشگاهی می‌توانند دوره‌هایی را به عنوان دوره‌های پژوهش میان رشته‌ای قرآن و طب در این مرکز تعریف کنند.

 

 

مصری در ادامه با اشاره به لزوم حضور خیرین و نهاد‌هایی مانند اوقاف برای حمایت از پژوهش در حوزه سلامت گفت: ناب‌ترین پروژه‌ای که می‌تواند حمایت خیران و واقفان را داشته باشد بنیاد‌های مطالعات قرآن و سلامت است تا نتایج آن دیده شود.