حجتالاسلام روحالامین مجتبی کلباسی اشتری، مدیر مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم، در گفتوگو با ایکنا از اصفهان، با بیان اینکه فلسفه مهدویت در هدایت الهی و رسالت انبیا ریشه دارد، اظهار کرد: خداوند نظام انسانی را با چارچوبی بهنام هدایت تعریف کرده و جریان آن را به ظهور و حاکمیت حق منتهی ساخته است. حق و باطل همواره در حال ستیز هستند و این ستیز در طول تاریخ اتفاق افتاده و میافتد، ولی آنچه قرآن مجید و کتب انبیای الهی بر آن اذعان دارند، این است که در نهایت، حق به پیروزی میرسد.
وی افزود: آیات 171 تا 173 سوره صافات میفرماید: «وَلَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِينَ إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ وَإِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ؛ و قطعاً فرمان ما درباره بندگان فرستاده ما از پيش [چنين] رفته است كه آنان [بر دشمنان خودشان] حتماً پيروز خواهند شد و سپاه ما هر آينه غالب آيندگانند». بنابراین آیات، غلبه حق باید اتفاق بیفتد و این موضوعی است که در نظام هدایتی جهان ریشه دارد.
مدیر مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم در خصوص زمینهسازی برای ظهور، گفت: ظهور امری قطعی است، ولی زمان آن و اینکه کدام افراد و چه جامعهای کشش این مسئولیت را دارند، به شرایط و زمینهها بستگی دارد. زمان ظهور مشخص نیست، چون نمیتوان گفت کدام قوم و ملت و جامعه میتواند این بار را به دوش بکشد. شکی نیست که زندگی جامعه بشری در مسیر تکاملی خاصی قرار دارد و آن جامعهای که بتواند مبادی نظری و عملی تکامل را تأمین کند، به ظهور نزدیک است. صرفنظر از موضوع ظهور، هر جامعهای اعم از مسلمان و غیرمسلمان وظایفی بر عهده دارد که تحقق عدالت و روابط انسانی سالم، از وظایف و مسئولیتهای عمومی آن است و صرفاً به موضوع ظهور بستگی ندارد.
حجتالاسلام کلباسی اشتری تصریح کرد: جامعهای میتواند به جامعه ظهور متصل شود که بتواند آمادگیهایی مثل تحقق عدالت و روابط انسانی سالم را در خودش ایجاد کند، چون قاعدهای وجود دارد که در آیه 11 سوره رعد به آن اشاره شده است: «... اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ؛ در حقيقت خدا حال قومى را تغيير نمىدهد تا آنان حال خود را تغيير دهند و چون خدا براى قومى آسيبى بخواهد، هيچ برگشتى براى آن نيست و غير از او حمايتگرى براى آنان نخواهد بود». وقتی جامعهای بتواند تغییرات مناسب را درون خودش ایجاد کند، قابلیت اتصال به نظام و حکومت الهی را پیدا میکند.
وی بیان کرد: انتظار صرفاً یک حالت روانی نیست، بلکه مبتنی بر عمل است. کسی که انتظار چیزی را میکشد، اجزای آن را خوب شناخته و خودش را برای پذیرش آن آماده ساخته است. پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «افضلُ اعمال امّتى انتظار الفرج من اللّه عزّوجل؛ انتظار فرج (و گشایش) از جانب خداى بلندمرتبه، برترین عمل امت من است». انسان باید عمل منتظرانه داشته باشد، چه در رفتارهای فردی و چه در رفتارهای اجتماعی و در این خصوص، فرد هم کفایت نمیکند، بلکه جامعه باید پذیرای تحول باشد، چنانکه آیه 11 سوره رعد نیز به تحول در یک قوم و جمع اشاره میکند. تا زمانی که جامعهای به حد لازم از تحول نرسد، قابلیت ظهور پیدا نمیکند.
مدیر مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم ادامه داد: مهمترین مسئله ظهور، موضوع عدالت و نفی ظلم و جور محسوب میشود. بنابراین جامعهای که در روابط خود اعم از فرهنگ رانندگی، کسبوکار، نظام اداری، مواجهه با طبیعت و محیطزیست و... ظالم است، نمیتواند خواهان عدالت باشد و اگر شعار عدالت سر میدهد، تا جایی با آن موافق است که به منافعش ضربه نزند. جامعهای که واقعاً خواهان عدالت در همه زمینهها و عرصهها باشد، جامعه منتظر به حساب میآید، در غیر این صورت اگر در همه اجزای خود ظالم باشد، عملاً انتظار چه چیزی جز ظلم را میکشد؟
وی درباره خوانشها و قرائتهای آفتزا از مسئله ظهور، گفت: یکی از این خوانشها، انتظار رکودآفرین و مخرب در مقابل انتظار سازنده است، یعنی هر کاری میخواهیم انجام دهیم و دست روی دست بگذاریم، تا امام با ظهور خود همه امور را اصلاح کند. خوانش بعدی این است که فکر کنیم انتظار صرفاً حالتی روانی است و عملاً هیچ جلوه و نمادی در زندگی ما نداشته باشد. آسیب دیگری که میتوان به آن اشاره کرد، بحث استعجال است، یعنی شتاب داشتن برای چیزی که هنوز وقتش فرا نرسیده، در واقع ظهور شرایط و مقدماتی دارد که بدون فراهم شدن آنها، استعجال نسبت به آن نهی شده است، یعنی ظهور نمیتواند خارج از وقت و شرایط خودش اتفاق بیفتد.
حجتالاسلام کلباسی اشتری اضافه کرد: یکی دیگر از آسیبها، تطبیقهای بیمورد و جاهلانه است، مثل اینکه هر حادثهای اتفاق میافتد، بر یکی از نشانهها و علائم ظهور حمل شود. ادعای ارتباط و ملاقات با حضرت بنا به خواست خود اشخاص نیز از جمله خوانشهای آسیبزا از مهدویت است. همچنین آمیختن موضوع مهدویت با اوهام و خرافات و تبدیل کردن امام زمان(عج) صرفاً به یک کمیته امداد و کسی که فقط میتوان به او توسل جست، از دیگر خوانشهای ناروایی است که میتوان به آن اشاره کرد.
انتهای پیام