قرآن منبع معرفتی و علمی حقیقی است / سبک و سیاق در تحقیقات قرآنی تغییر کند

به گزارش ایکنا، آیت‎‌الله محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، هشتم اردیبهشت‌ماه در مراسم رونمایی از نرم‌افزارهایی تفاسیر طبری و صافی در مرکز نور، گفت: قرآن مشخصه اصلی ماه مبارک رمضان را نزول قرآن در این ماه می‌داند، قرآن هدی للناس است و علاوه بر هدایت توده، هدایت خواص جامعه را که معمولاً در سرنوشت جامعه نقش اساسی دارند، مدنظر دارد.

رجبی با بیان اینکه قرآن برای روزه هم چند هدف ذکر کرده است که تقوا، شکرگزاری و بزرگ دانستن و اعتراف به عظمت خداوند است، افزود: یکی از اهداف روزه این است که اگر خدا به ما لطف کرده و مسیر درست زندگی را به خاطر هدایت و قرآنی که فرستاده، به ما نشان داده است، باید از چنین خدایی تجلیل کرده و او را بزرگ بداریم. روزه هم بزرگداشت خدا، هم سپاس از خدا و هم شکرگزاری از نعمات خداوند است.

قرآن منبع معرفتی و علمی حقیقی است

رجبی با اشاره به اهمیت کارهای قرآنی گفت: از جهت جایگاه دینی و ارزشی، تنها کتابی که کلام مستقیم خداست، قرآن است و این کتاب به میزان عظمتش که در سطح عظمت خداست، ارزشمند است و این عظمت کتاب به کارهای قرآنی به خصوص علمی هم سرایت دارد. به لحاظ معرفتی هم قرآن منبع علمی به معنای حقیقی کلمه است؛ رهبری فرمودند که چقدر بشر باید ببافد و وابافد و به اندکی از علم برسد، ولی ما در کنار دریای علم نشسته‌ایم و این معارف باید به بشریت عرضه شود.

وی اضافه کرد: تنها متن مورد اتفاق همه مسلمین و حتی غیرمسلمین برای شناخت اسلام، قرآن کریم است؛ قرآن زبان مشترک برای کل جامعه بشری برای معرفی و شناخت و عرضه فرهنگ اسلام است لذا کار بر روی قرآن اهمیت دارد. اگر قرآن آمده تا راه و رسم و زندگی و سعادت دنیا و آخرت را نشان دهد هر کار علمی بر روی این کتاب قابل مقایسه با هیچ اثر دیگری نیست. قرآنی که برگرفته از علم مطلق الهی است.

رجبی بیان کرد: کارهای قرآنی نرم‌افزاری برکات گسترده‌ای دارد، زیرا تنوع داده‌های علمی، سرعت و دقت را برای محقق بالاتر می‌برد. از لحاظ کمی هم جمع کردن 70 هزار فیش از یک کتاب(تفسیر صافی) با تنوعات صورت گرفته بسیار ارزشمند است. توسعه ارتباط داده‌ها و ارتقای کیفیت و سطح تحقیقات قرآنی، ایجاد فرصت برای برداشتن گام‌های تحقیقی دیگر هم از برکات بزرگ این نرم‌افزار است.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی اظهار کرد: وقتی محققی ببیند این سطح از تحقیق قرآنی اشباع شده است، وارد کارهایی در سطح بالاتر می‌شود و این کار از موازی کاری جلوگیری کرده و محققان را به نظام‌سازی، مدل‌سازی و نظریه‌پردازی و ارائه نوآوری وادار می‌کند که خدمت بسیار بزرگی است.

تغییر سبک و سیاق تحقیقات قرآنی

وی با تأکید بر تغییر سبک و سیاق پژوهش‌های قرآنی و افزایش ابداعات و نوآوری در این عرصه، اظهار کرد: دست‌اندرکاران مرکز نباید به این کار دلخوش باشند، بلکه باید گام‌های جهشی را بردارند به ویژه عرصه نرم‌افزاری که به خاطر کارهای سیاسی و امنیتی و حتی دینی در سطح جهانی مورد اقبال است. ما هم نباید از قافله هوش مصنوعی عقب بیفتیم و حرکت به سمت تمدن نوینی اسلامی چنین کاری را طلب می‌کند.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: در عرصه فضای مجازی وقتی جدیت و عزم راسخ نبوده، چقدر عقب افتادیم و آسیب دیدیم و اگر وقتی رهبری معظم دستورات حکیمانه را به شورای فضای مجازی دادند، اجرا می‎‌شد، ما اینقدر عقب نبودیم و آسیب هم نمی‌دیدیم.

وی افزود: همانطور که رهبری فرمودند باید کار جهادی براساس وظیفه دینی صورت بگیرد، نیروهای مرکز باید این نگاه را داشته باشند که این مسئله رسالت و وظیفه الهی بر دوش آنان است تا شاهد جهش در این مسیر باشیم؛ وقتی کار با روحیه جهادی صورت گرفت، کارها با سرعت بیشتر و ز‌مانی کمتر محقق شده است. در کنار آن مسئله اخلاص بسیار مهم است؛ بنده معتقدم برکات وجود علامه مصباح مرهون اخلاص او بود.

عضو شورای عالی حوزه تأکید کرد: حیف است این کارهای باارزش با غیرخدا معامله شود؛ باید اخلاص موج بزند؛ علامه مصباح می‌فرمود تجربه عمر من این است که هر جار کار خالصانه کردیم، فوق آمال و آرزوهای ما محقق شد. کار خالصانه هم ماندگار شده و هم همه هستی به کمک آن می‌آیند.

وی افزود: همچنین سنت خدا این است که هر چه می‌خواهد به ما بدهد با توسل اهل بیت(ع) باشد، فراوان نمونه‌ها داریم که در کارهای بحرانی به ائمه متوسل می‌شدیم و در زمان اندکی حل می‌شد؛ علامه مصباح در این زمینه هم می‌فرمود مطمئن‌ترین، آسوده‌ترین و آسان‌ترین راه برای فراهم شدن زمینه کارها توسل به اهل بیت است.

ایجاد رشته تولیدات نرم‌افزاری اسلامی در کتاب‌سال حوزه

در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین بهرامی، رئیس مرکز کامپیوتری نور گفت: ما می‌توانیم در طرح شبهات و پاسخ به آن‌ها قبل از آنکه دشمنان پیش‌قدم شوند، اقدام کنیم و ذهنیت‌ها را خودمان شکل بدهیم.

وی با اشاره به یک پروژه نرم‌افزاری بر روی تفسیر طبری در  آلمان، افزود: این پروژه برای جامعه مدنی مسلمین در یوتیوب طراحی شده و سه دانشگاه آلمانی و ده‌ها مؤسسه و دانشگاه دیگر هم درگیر هستند که این کار عجیب است و وظیفه ما را سنگین‌تر می‌کند.

بهرامی تأکید کرد: نیاز است مراکز پژوهشی قرآنی و انسانی موضوع پژوهش دیجیتال را نه به عنوان ابزار، بلکه به عنوان یک موضوع دنبال کنند؛ این کار ترکیبی ار نیروهای محقق و فنی لازم دارد و ما در مرکز نوراعلام آمادگی در این مسیر داریم تا محققان بتوانند در باب نظریه‌پردازی از این محصولات استفاده کنند.

وی با اشاره به دو نرم‌افزار صافی و طبری اضافه کرد: در هر نرم‌افزار، قریب به 60 نفر درگیر انجام پروژه بودند تا به ثمر برسد، گروه پژوهشی علوم قرآن، بخش پردازش فنی، گروه برنامه‌ریزی و گرافیک و مدیربت پروژه، مستندنگاری و کنترل کیفیت در این کار همکاری داشته‌اند.

وی اضافه کرد: پیشنهادی به معاونت پژوهش حوزه دادیم و آن این است که کاش در کتاب سال حوزه که پایان‌نامه‌ها و مقالات هم به آن افزوده شده، کارهای نرم‌افزاری علوم اسلامی هم به موضوعات کتاب سال افزوده شود تا محققان بدانند تولید نرم‌افزار صرفاً کار ماشینی نیست.