هیچ جای دنیا گرفتن مسئولیت بدون شرایط نیست
در نشست «انتخابات و نظارت‌های شورای نگهبان» که با حضور دو تن از استادان حوزه برگزار شد، تاکید شد: آنچه در مورد قانونگذاری غیر قانونی شورای نگهبان گفته می‌شود، نادرست است زیرا این شورا براساس تفویض بخشی از اختیارت رهبری این اقدام را کرده است.
به گزارش ایکنا، نشست «انتخابات و نظارت‌های شورای نگهبان» با حضور حجج اسلام محمدرضا باقرزاده و سیدابراهیم حسینی از استادان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 13 خردادماه به صورت مجازی برگزار شد.
حجت‌الاسلام باقرزاده در این نشست، گفت: کسانی که قصد تصدی مسئولیت دارند صلاحیت‌هایی باید داشته باشند که در همه دنیا هم وجود دارد؛ شرایطی مانند؛ قدرت، کفایت، مدیریت و مدبر بودن ولی علاوه بر اینها باید برخی صلاحیت‌های اختصاصی متناسب با نظام اسلامی را هم داشته باشند؛ مثلا شرط فقاهت در ولایت فقیه و اعتقاد به اسلام و مذهب در ریاست جمهوری؛ حال اگر شورای نگهبان نباشد آیا تک تک مردم می‌توانند در خصوص صلاحیت افراد قضاوت کنند.
وی اضافه کرد: در مصوبات مجلس هم تمامی نمایندگان یک قانون را بحث نمی‌کنند، ابتدا کمیسیون تخصصی روی آن نظر می‌دهد و بعد در صحن علنی طرح می‌شود؛ شورای نگهبان نهادی است که می‌تواند اطلاعات را از نهادهای مختلف کسب و جمع‌بندی کند لذا ضرورت شورای نگهبان بیش از آن که علمی باشد سیاسی است.
باقرزاده تصریح کرد: همیشه ما در طول این 40 سال این بحث را داشته‌ایم که شورای نگهبان را زیر سؤال ببرند؛ برخی کشورها مانند شیوخ خودشان قانون اساسی ندارند، ولی از مهندسی انتخابات در ایران سخن گفته و دموکراسی را زیر سؤال می‌برند.
استاد مؤسسه امام خمینی بیان کرد: خیلی تاکید بر این مسئله می‌شود که شورای نگهبان قانونگذاری کرده است در حالی که این مسئله ابلاغ و تفویض سیاست‌های کلی انتخابات از سوی رهبری بوده است بنابر این این شورا تعریف رجل سیاسی و مذهبی را عهده‌دار است و مصوبات شورا تفویض اختیارات رهبری است و نه قانونگذاری.
باقرزاده تصریح کرد: رویکرد اجتماعی زیستن مبتنی بر خود محدودیتی و محدودیت در فردگرایی است؛ حتی حیوانات مانند زنبور عسل هم وقتی زندگی اجتماعی دارند ضوابطی برای خود دارند و تابع محدودیت‌هایی هستند، مثلا وقتی قانون اساسی احراز صلاحیت را بر عهده شورای نگهبان گذاشته است، نباید آن را زیر سؤال ببریم؛ اینکه کسانی بگویند ما که در زمان تصویب قانون اساسی نبودیم حرف درستی نیست؛ این حرف درست مانند حرف کسانی است که دائما در طول بازی فوتبال بخواهند قوانین را زیر سؤال ببرند.
وی اضافه کرد: برخی در درون این نظام سیاسی زندگی می‌کنند، ولی در هر انتخاباتی هم این حرف‌ها را تکرار می‌کنند که نمی‌شود شورای نگهبان و رهبری و ... نداشته باشیم و قانون اساسی را زیر سؤال می برند؛ البته اگر وقتی احساس شد قانون اساسی کشش اداره جامعه را ندارد تغییر آن محال نیست.
وی اضافه کرد: در آمریکا نهایتاً دو نامزد حزبی به رای مردم گذاشته می‌شوند، چرا این را مهندسی نمی‌دانند، در کشور ما کسانی هستند که بدیهی‌ترین مسائل نظام سیاسی ما را زیر سؤال می‌برند و از طرف دیگر انتخابات را متهم به مهندسی شدن می‌کنند. اگر واقعا مهندسی شدن وجود دارد چرا بسیاری از مردم می‌گویند برای چه 7 نفر و 9 نفر نامزد تایید شده هستند چون برخی از اینها واقعا رجل نیستند.
باقرزاده تصریح کرد: مردم هم بدانند لزوما کسانی که توسط شورای نگهبان تایید می‌شوند صلاحیت کف را دارند، و مردم در رای دادن باید مراقبت کنند؛ امام وقتی بنی صدر رئیس جمهور شدند فرمودند همه ما سیلی خوردیم و امروز هم مراقب باشیم مجددا سیلی نخوریم.
هیچ جای دنیا گرفتن مسئولیت بدون شرایط نیست
همچنین حجت‌الاسلام حسینی در سخنانی، گفت: حتما کسانی که می‌خواهند انتخاب شوند باید شرایطی را داشته باشند، مثلا در مورد نمایندگان مجلس در قانون اساسی، اصل 62 تعیین این شرایط برعهده مجلس گذاشته شده است؛ شرایط انتخاب شوندگان و انتخاب‌کنندگان را مجلس معین می‌کند، ولی برای ریاست جمهور با صراحت مطرح است که باید از میان رجال سیاسی و مذهبی واجد شرایط از سوی شورای نگهبان انتخاب شود.
وی افزود: برخی از این شرایط عقلی است؛ مثلا فرد باید معتقد به قانون اساسی کشور باشد؛ در آمریکا اولین تعهد هر شهروند آمریکایی دفاع و حمایت از قانون اساسی است؛ حال فردی در کشور ما می‌گوید من ولایت فقیه و مبانی و قانون اساسی را قبول ندارم و بعد دنبال کسب جایگاه ریاست جمهوری است.
وی با بیان اینکه شاخصه‌گذاری و کمی کردن شرایط کیفی کار مفیدی است و سبب شد تا تعداد افراد واجد شرایط بسیار کمتر شود، اظهار کرد: البته شرایط قابل بحث است؛ اینکه مثلا چرا 40 سال؟ و چرا 45 و 35 نباشد؛ سن در کشورهای مختلف متفاوت است و اگر اعداد دیگر هم گذاشته شود باز ممکن است منتقدانی داشته باشد.
استاد مؤسسه امام خمینی تصریح کرد: از اختیارات و وظایف رهبری بعد از مشورت با مجمع تشخیص تعیین سیاست‌های کلی انتخابات است؛ براساس بندهای ذیل اصل 110 قانون اساسی، رهبری می‌تواند برخی اختیارات را به نهاد دیگری واگذارد بنابر این شورای نگهبان قانونگذاری نکرده و نمی‌تواند؛ قانونگذاری فقط وظیفه مجلس است ولی در این مورد تفویض اختیارات رهبری به نهاد شورای نگهبان صورت گرفته است.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر انتخابات آزاد نباشد انتصاب است، گفت: آیا انتخاب آزاد یعنی هیچ ضابطه‌ای نباید داشته باشیم؟ دنیا هم چنین چیزی را نمی‌پذیرد، معیارهایی برای انتخابات آزاد و عادلانه در تمامی دنیا وجود دارد؛ در نظام اسلامی، مشروعیت نظام الهی تابع خواست خداوند است ولی حکومت اسلامی بدون خواست مردم محقق نمی‌شود لذا رهبری و امام بخشی از مشروعیت را متوجه مردم می‌دانند؛ امام فرمودند که ولی فقیه در تمامی جهات ولایت دارد، ولی با خواست مردم محقق می‌شود.
وی اضافه کرد: البته اینکه هر کسی بیاید تا انتخاب شود خلاف عقل است؛ وقتی کسی می‌خواهد رانندگی کند گواهینامه نیاز دارد ولی چه طور برای ریاست جمهوری چنین چیزی نیاز نباشد؟ ممکن است گفته شود احراز شروط را مردم و نه حکومت انجام دهند، ولی در همه دنیا این کار توسط دولت‌ها انجام می‌شود و در واقع شورای نگهبان کمک‌کننده به جمهوریت است، ضمن اینکه شورای نگهبان با توجه به نحوه انتخاب و انتصابش مستقل‌ترین و بهترین دستگاه است.
حسینی بیان کرد: در فرانسه برای تعیین صلاحیت، شورایی وجود دارد که تعدادی از اعضای آن توسط رئیس جمهور و برخی توسط مجلس آنها انتخاب می‌شوند یا در آمریکا دیوان عالی و احزاب نقش دارند ولی آیا اینها نمی‌توانند مهندسی کنند؟ در حالی که شورای نگهبان نه زیر نظر قوه قضائیه و نه مجریه و نه مجلس است. شش نفر را رئیس قوه قضائیه معرفی و مجلس انتخاب می‌کند و فقهای آن توسط رهبری تعیین می‌شوند.
وی با بیان اینکه تجربه انتخابات هم نشان داده است که هیچ مهندسی وجود ندارد و خواست مردم محقق شده است، افزود: سؤالی که مطرح است اینکه نظات شورای نگهبان مانع حضور حداکثری می‌شود که دغدغه رهبری است، چون نمایندگان افکار و سلایق مختلف حضور نمی‌یابند و همین باعث دلسردی مردم می‌شود، در پاسخ باید گفت که جمهوریت یک رکن نظام اسلامی است، بنابراین اینکه رهبری دغدغه مشارکت حداکثری را دارند، دغدغه بجایی است، ولی اینکه آیا شورای نگهبان چنین وظیفه‌ای دارد یا خیر؟.
وی افزود: دولت باید درست کار کند تا مردم امیدوار باشند و در انتخابات شرکت کنند، مردم منتقد بی عرضگیهای دولت هستند و اگر می‌گویند در انتخابات شرکت نمی‌کنیم به خاطر خراب کاری و ناکارآمدی دولت‌هاست و نه نظر شورای نگهبان. سوء مدیریت و ناکارآمدی است که مشارکت حداکثری را از بین می‌برد، بنابراین شورای نگهبان وظیفه مصلحت اندیشی ندارد و باید صلاحیتها را احراز کند.
انتهای پیام
