امر به معروف و نهی از منکر چیست + فیلم

 

حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در آغاز حرکت خود از مدینه به مکه، با محمدبن حنفیه برادر خودشان گفت‌وگو می‌کنند و در آنجا عباراتی می‌فرمایند که مکتوب شده است. ایشان می‌فرمایند: « إِنّی لَمْ أَخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفْسِداً و لا ظالِماً، إِنَّما خَرجْتُ لِطَلَبِ إلاصلاحِ فی أُمَّةِ جَدّی، أُُریدُ أنْ آَمُرَ بالمَعروفِ و أنهی عَنِ المنکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَةِ جَدّی و أبی » یعنی من برای اینکه شورش کنم و جامعه را به هم بریزم و فساد ایجاد کنم از شهر خارج نشده‌ام بلکه برای اینکه در میان امت جدم به اصلاح روی بیاورم و نابسامانی‌هایی که در جامعه رخ داده را به سامان کنم قیام کرده‌ام. من می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و به سیره و روش جدم و پدرم رفتار کنم.

 

اما اینکه حضرت امام حسین(ع) می‌فرمایند من برای امر به معروف و نهی از منکر قیام کردم چه معنایی دارد؟ درباره ارزش امر به معروف و نهی از منکر، باید گفت که حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه می‌فرمایند: همه اعمال خوب و جهاد در راه خدا در مقابل امر به معروف و نهی از منکر مانند قطره‌ای در برابر دریاست و بالاتر از همه این کارهای خوب، جهاد در راه خدا و امر به معروف و نهی از منکر، سخن گفتن به عدالت و امر به عدالت در مقابل حاکم ستمگر است.

 

امام حسین(ع) وقتی می‌فرمایند هدف من امر به معروف و نهی از منکر است طبیعتاً این دو عبارت را تفسیر هم کرده‌اند. ایشان در خطبه منا می‌فرمایند: «أَنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ دُعَاءٌ إِلَى الْإِسْلَام» یعنی امر به معروف و نهی از منکر دعوت کردن مردم به اسلام از راه رد مظالم است. در واقع ایشان امر به معروف و نهی از منکر را علاقه‌مند کردن مردم به اسلام می‌دانند نه گریزان کردن مردم. این کار باید به جای اینکه عامل دفع باشد، از راه مخالفت با ظالمان، قسمت عادلانه بیت‌المال، گرفتن مالیات از کسانی‌که باید مالیات بپردازند، خرج کردن آن در جایی که باید خرج شود و گستراندن عدالت در جامعه عامل جذب مردم باشد.

 

بنابراین امر به معروف و نهی از منکری که مد نظر اباعبدالله الحسین(ع) است در اثر مخالفت با ظالم در هر لباسی و توزیع عادلانه ثروت، باعث علاقه‌مند شدن مردم به اسلام می‌شود. اجرای عدالت نیز هدف بعثت انبیا بوده است. خداوند در قرآن کریم فرموده است: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ۖ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ ۚ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ؛ همانا ما پیامبران خود را با ادلّه و معجزات فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان عدل نازل کردیم تا مردم به راستی و عدالت گرایند و آهن (و دیگر فلزات) را که در آن هم سختی (جنگ و کارزار) و هم منافع بسیار بر مردم است (نیز برای حفظ عدالت) آفریدیم، تا معلوم شود که خدا و رسولش را با ایمان قلبی که یاری خواهد کرد؟ (هر چند) که خدا بسیار قوی و مقتدر (و از یاری خلق بی‌نیاز) است» (حدید/ 25) کتاب و ترازو عامل سنجش است تا مردم به قسط و عدل قیام کنند. ان‌شاء‌الله همه ما جزء امتی باشیم که قائم به قسط و پیروان راستین اهل بیت(ع) باشیم.