مربیان مؤسسات قرآنی اجازه حضور در مدارس را داشته باشند
مدیر مؤسسه قرآنی ـ فرهنگی روشندلان اصفهان با اشاره به مشکلات آموزش قرآن نابینایان و لزوم توجه بیشتر، گفت: مربیان قرآن توانمندی در مؤسسات حضور دارند که می‌توانند به راحتی کمبود مربیان قرآن در مدارس را برطرف کنند، ولی مجوز حضور آنان داده نشده و این مشکل برای دانش‌آموزان نابینا بیشتر است.
مؤسسات قرآنی به عنوان NGOهای فرهنگی در دولت اسلامی علی‌رغم انتظار، همواره با مسائل و مشکلات بی‌شماری دست به گریبان بوده‌اند و شواهد و قرائن نشان می‌دهد که به هر دلیلی در دولت‌های گذشته هیچ‌گاه مؤسسات اولویت دولت‌ها نبوده‌اند و حتی قانون‌های حمایتی که وجود دارد نیز به سختی در مورد آن‌ها به اجرا درآمده است، از این رو در سلسله مصاحبه‌هایی به مطالبات مدیران مؤسسات از دولت سیزدهم پرداخته‌ایم، آنچه در ادامه می‌آید صحبت‌های سیدمرتضی نیکزاد، مدیر مؤسسه قرآنی ـ فرهنگی روشندلان اصفهان با خبرنگار ایکنا در این خصوص است.
ایکنا ـ به عنوان مدیر یک مجموعه قرآنی چه مطالبه‌ای از دولت سیزدهم دارید؟
دولت سیزدهم تازه روی کار آمده‌اند و رئیس‌جمهور و وزرای مربوطه این حوزه خود را مقید به حمایت از مباحث اعتقادی، دینی و قرآنی معرفی کرده‌اند. طی سال‌ها شاهد بودیم که چند دستگاه حاکمیتی متولی امور قرآن کشور هستند، مثلاً سازمان دارالقرآن در رابطه با اعطای مدرک حفظ طی چند مرحله آزمون برگزار می‌کند، همین کار را سازمان اوقاف و معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد با برپایی آزمون‌هایی انجام می‌دهند، یعنی سه دستگاه حاکمیتی همزمان کار موازی انجام می‌دهند، این یعنی حیف و میل کردن بیت‌المال و مشکلات مختلفی که در این رابطه ایجاد می‌شود.
پیشنهادم این است که تمام دستگاه‌های حاکمیتی که متولی امور قرآن و عترت هستند در یک وزارتخانه تجمیع شوند و کار این همه دستگاه‌های موازی تمام شود، هم در هزینه‌ها صرفه‌جویی و هم برنامه‌ها مشخص می‌شود.
ایکنا ـ می‌توان آموزش و پرورش را تأثیرگذارترین وزارتخانه در بحث توسعه و ترویج قرآن دانست، وضعیت قرآن را در این نهاد چگونه می‌بینید؟
در آموزش و پرورش شاهدیم که دانش‌آموزانمان بعد از طی پایه‌های مختلف تحصیلی از نظر فراگیری مطالب قرآنی متأسفانه ضعیف هستند و در دولت‌های قبلی آن طور که باید و شاید به بحث قرآن دانش‌آموزان توجه نشد. مثالی از این شرایط بغرنج ذکر می‌کنم، در رابطه با آموزش هنر مدارس اجازه دارند که مربی موسیقی جذب کنند، در همین رابطه تقاضا کرده بودیم که برای مدارس، مربی قرآن اعزام شود که یک بار هم به آقای مسیب‌زاده، مدیرکل قرآن و عترت وزارت آموزش و پرورش گفتم.
در این رابطه از آقای دکتر کاظمی که آن زمان معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش بودند، تقاضا کردم که مؤسسات بتوانند مربیان قرآن را به مدارس اعزام کنند، چرا که در بسیاری از مدارس، افرادی که قرآن را آموزش می‌دهند، آن طور که باید و شاید توانمندی لازم را ندارند.
لازم است به شیوه‌ای برنامه‌ریزی آموزش قرآن شود تا تمامی دانش‌آموزان ما تا پایان دوره مقطع ابتدایی روان‌خوانی قرآن را به صورت صحیح و کامل آموزش ببینند، نیاز است این کار از آموزش پیش از دبستان شروع شود. طوری نباشد که فارغ‌التحصیل ما از دانشگاه‌ها، نتوانند به راحتی حتی یک سوره ساده قرآن را به صورت روخوانی و روان‌خوانی بخوانند.
واجب است، همه آحاد جامعه و مسلمانان این سرزمین قرآن خواندن را به طور کامل آموزش ببینند و این باید از آموزش و پرورش شروع شود و نیاز است نگاه ما به آموزش و پرورش تغییر کند.
ایکنا ـ ارزیابی‌تان از وضعیت فعلی مؤسسات قرآنی چیست؟
می‌توان گفت بیش از 90 درصد برنامه‌های آموزشی قرآن در سراسر کشور توسط مؤسسات قرآن و عترت انجام می‌شود و این مدیران و مسئولان مؤسسات و تشکل‌های قرآنی هستند که متواضعانه و با کمترین هزینه برنامه‌های مختلف آموزش علوم قرآنی و معارف اسلامی را برای آحاد جامعه انجام می‌دهند و در نقاط مختلف کشور فعال هستند و نمی‌توان گفت حالا که این کار در حال انجام است مسئولیت از دولت ساقط است.
دو مطلب وجود دارد؛ یک اینکه نظارت قوی و جدی روی کار مؤسسات از طرف دستگاه‌هایی که به آن‌ها مجوز داده‌اند، باشد، این نظارت در دولت‌های قبلی متأسفانه آن‌طور که باید و شاید انجام نمی‌شد. دوم اینکه حمایت‌های لازم انجام شود، اینطور نباشد مجوز را به مؤسسه بدهند و نهایتاً آن را رها کنند، مؤسسات، نوجوانان، جوانان و مردم این مرز و بوم را آموزش می‌دهند پس لازم است که حمایت‌های قانونی، اعتباری و مالی از این مؤسسات شود که بتوانند به کار خود ادامه دهند و الان هم با توجه به شرایط جامعه که نیاز به رعایت پروتکل‌های بهداشتی بخاطر بیماری کروناست متأسفانه تعداد قابل توجهی از مؤسسات قرآن و عترت کشورمان تعطیل یا نیمه‌تعطیل است، بسیاری از مربیان ما کارشان را از دست داده‌اند، بسیاری از فعالیت‌ها، همایش‌‌ها، مسابقات و برنامه‌های مختلف آن طور که باید و شاید انجام نمی‌شود و این باعث شده که به تدریج مؤسسات شادابی و فعالیت و کاری که قبلاً انجام می‌دادند را نداشته باشند. امیدواریم دولت جدید نگاه ویژه به مؤسسات قرآنی داشته باشد و در لایحه بودجه 1401 حمایت ویژه‌ای از مؤسسات و تشکل‌های قرآنی شود.
ایکنا ـ مؤسسه شما مخصوص افراد نابیناست، شرایط کار قرآنی برای این افراد چگونه است؟
در کشور چیزی حدود 800 هزار نفر نابینا و کم‌بینا داریم که آن‌ها هم عضو این مملکت هستند و لازم است به آن‌ها نگاه ویژه‌ای شود، شرایط فرد نابینا برای آموزش قرآن خیلی متفاوت از افراد عادی است، به طور مثال ایاب و ذهاب او مثل افراد عادی نیست، پراکندگی‌شان در نقاط مختلف شهر و روستا بسیار زیاد است. اگر بخواهند قرآن خط بریل تهیه کنند که 30 جلد جداگانه است، قبلاً چاپ و نشر و صحافی هر جلد چیزی حدود 60 هزار تومان تمام می‌شد، یعنی 30 جزء حداقل حدود یک میلیون و هشتصد هزار تومان می‌شود.
تفاوت دیگر در رابطه با دیگر کتب آموزشی به خط بریل است که نیاز است برای این افراد چاپ شود، در این رابطه در دولت قبلی مکاتبات زیادی با مسئولان مربوطه انجام دادم، وزارت ارشاد، سازمان بهزیستی و وزارت کار، آموزش و پرورش استثنایی و ...، که حمایتی نداشتند، تقاضای کاغذ کردیم که اعلام کردند که تهیه مقواهای ضخیم برای قرآن بریل جزو برنامه‌های وزارت ارشاد نیست، تقاضای چاپگر بریل کردیم که آن را هم در دولت قبلی حمایت نکردند. راجع به افراد خاص از جمله افراد نابینا نیاز است که نگاه ویژه‌ای داشته باشیم.
در این رابطه مطلب دیگر اینکه در سازمان بهزیستی کشور معاونت فرهنگی و قرآنی نداریم، چنین دستگاه مهمی که تمام معلولان تحت پوشش آن هستند، بخشی به نام امور فرهنگی دارد که هیچ نوع اعتبار و بودجه‌ای در رابطه با برنامه‌های فرهنگی و آموزش‌ها ندارد، هیچ کدام از واحدهای بهزیستی برنامه آموزش علوم قرآنی و معارف اسلامی را ندارند، تنها مؤسسه فعال در زمینه چاپ و نشر قرآن به خط بریل مؤسسه فرهنگی ـ قرآنی روشندلان است، تنها جایی که به صورت حضوری و آنلاین در حال آموزش به افراد نابیناست، همین مؤسسه است که در سراسر کشور فعالیت می‌کنیم و انتظار داریم مسئولان نگاه ویژه‌ای به این مؤسسه داشته باشند.
ایکنا ـ دانش‌آموزان نابینا در رابطه با آموزش قرآن چه مشکلاتی دارند؟
برنامه‌ای طرح‌ریزی کردیم که به تمام مدارس نابینایان سراسر کشور مربی قرآن اعزام کنیم و با استفاده از ظرفیت و امکاناتی که در مؤسسات و تشکل‌های قرآنی سراسر کشور وجود دارد از مدارس نابینایان تقاضا کنیم اجازه بدهند تا مربیان قرآن در مدارس حضور پیدا کنند؛ چرا که آن‌ها شرایط خاص خود را دارند، در این رابطه مکاتبه‌ای انجام شد که گرفتار بروکراسی شد، بسیار پیگیری کردم و نتیجه‌ای نگرفتم در صورتی که در نامه صراحتاً اعلام کرده بودم که ما هیچ هزینه‌ای نمی‌خواهیم و فقط اجازه دهید مربی قرآن به مدارس نابینایان اعزام کنیم و هفته‌ای فقط دو ساعت با دانش‌آموزان نابینا به صورت فوق‌العاده قرآن کار کنند، گفتند چنین اجازه‌ای نیست و نمی‌توانیم.
مضافاً بر اینکه دانش‌آموزان در رابطه با تهیه کتاب قرآن و بقیه کتاب‌های آموزشی و کمک آموزشی در زمینه علوم قرآنی به دلیل هزینه‌های سنگین دچار مشکل هستند، سازمان آموزش و پرورش استثنایی، سازمان بهزیستی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان دارالقرآن، سازمان اوقاف و ... که متولی هستند باید ورود کرده و این کتاب‌ها را تهیه کنند.
انتظارات از شورای توسعه فرهنگ قرآنی
ایکنا ـ ارزیابی‌تان راجع به فعالیت‌های دستگاه‌های حاکمیتی متولی امور قرآنی چیست؟ آیا اقناع‌کننده است؟
متأسفانه یکسری کارهای موازی انجام می‌شود، یک مؤسسه و تشکل قرآنی هم از معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد و هم از سازمان دارالقرآن که زیر نظر سازمان تبلیغات است می‌تواند مجوز خود را دریافت کند، در صورتی که دستگاه صادرکننده مجوز باید یک جا باشد. آزمون‌های مختلف قرآنی را جداگانه برگزار می‌کنند و مدرک ارائه می‌دهند.
از شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور انتظار داریم برای جلوگیری از این کارهای موازی طرحی را ارائه بدهند. همچنین روش حمایت از مؤسسات را برنامه‌ریزی کنند. زمانی حرف و حدیث راجع به اتحادیه زیاد بود که تمام شد و یک اتحادیه واحد داریم و در هر استان هم بیشتر از یک اتحادیه نداریم، اینها به حال خود رها نشوند، دستگاه‌های حاکمیتی برای برون‌سپاری برنامه‌ریزی کنند و کارها را از طریق اتحادیه‌ها به دست مؤسسات بسپارند. مؤسسات توانمندی‌های بسیار خوبی دارند و می‌توانند کارهایی که الان انجام می‌دهند، 10 برابر کنند، به شرطی که آن‌ها قبول کنیم و باور داشته باشیم.
کمتر بودن هزینه‌های اجرایی مؤسسات در مقایسه با نهادهای دولتی
ایکنا ـ آیا اساساً باید از دولت توقع حمایت داشت یا حمایت از فعالیت‌های قرآنی باید صرفاً مردمی باشد؟
برای مقدمه بگویم زمانی که یک برنامه قرآنی به بخش خصوصی مخصوصاً مؤسسات قرآنی واگذار می‌شود، بارها و بارها امتحانشان را پس داده‌اند، هزینه‌های اجرایی‌شان بسیار کمتر از دستگاه‌های دولتی در این کار است، تکلفات و بروکراسی‌های اداری در مؤسسات و تشکل‌های قرآنی نیست؛ آن همه بخش‌‌های مختلف اداری که در دستگاه‌های حاکمتی هست در مؤسسات قرآنی نیست؛ بنابر این هزینه‌هایشان بسیار کم است.
در رابطه با اینکه چگونه هزینه‌های مؤسسات تأمین شود، سه راهکار وجود دارد؛ یک اینکه حمایت‌های دولتی لازم و واجب است که باید در حد خودش انجام شود. دوم مشارکت به طوری که عزت و جایگاه مؤسسات و قرآن‌آموزان حفظ شود از خیران قرآنی هم کمک گرفته شود، سوم بسیاری از تشکل‌ها و مؤسسات قرآنی در حد مبلغ کمی از قرآن‌پژوهان هزینه آموزش را از قرآن‌پژوهان دریافت می‌کنند که این هم لازم است، هرچند ما در مؤسسه قرآنی روشندلان برای افراد نابینا آموزش‌ها را رایگان انجام می‌دهیم.
ایکنا ـ با توجه به اینکه طی ادوار مختلف ثابت شده که موضوع قرآن برای دولت‌ها اولویت نبوده، در این دوره چقدر امیدوار هستید که چالش‌هایی که مؤسسات قرآنی با آن‌ها روبه‌رو هستند مرتفع شوند؟
صحبت‌های مسئولان مختلف باعث شد که امیدوار باشیم در دولت سیزدهم تحول قابل توجهی در برنامه‌های قرآنی کشور ایجاد شود، به دولت جدید باید فرصت بدهیم مضافاً بر اینکه پیشنهاداتمان را ارائه دهیم تا مسئولان در جریان مطالبات قرار گیرند.
ایکنا ـ مؤسسات در چه زمینه‌هایی نیازمند حمایت هستند؟
مربیان، مسئولان و مدیران مؤسسات دغدغه دائمی بیمه افرادی که بیمه نیستند و قطع شدن بیمه کارکنانی که بیمه دارند، لذا نیاز است صندوق حمایت از فعالان قرآنی به صورت جداگانه تأسیس شود نه اینکه به صندوق حمایت از هنرمندان متکی باشند.
مطلب دیگر اینکه از نظر بحث مالیات سازمان‌ها و ادارات مالیاتی استان‌ها متأسفانه طوری سراغ برخی از مؤسسات رفته‌اند که آن‌ها را بسیار بدهکار کرده‌اند و سختگیری‌هایی که برای مؤسسات می‌شود باعث شده برخی از آن‌ها تصمیم به تعطیلی مؤسسات خود بگیرند، باید طوری باشد که وقتی در قانون بیان شده مؤسسات معاف از مالیات هستند اینقدر سخت نگیرند، چون اظهارنامه را به موقع اعلام نکرده‌اید این مبلغ جریمه می‌شوید، مؤسساتی را سراغ دارم که حتی 300 میلیون تومان جریمه شده‌اند، در صورتی که هزینه آب و برق و گاز و دستمزد مربیان را ندارند، حال چگونه جریمه اداره دارایی را بدهند. اعلام شده بود که هزینه آب، برق و گاز رایگان است، اما خیلی سخت گرفته می‌شود.
ایکنا ـ نظرتان راجع به ورود مؤسسات به فعالیت‌های اقتصادی چیست؟ آیا چنین کاری را می‌توان در راستای حفظ استقلال مؤسسات مفید دانست؟
به هیچ وجه نباید وارد مباحث اقتصادی شوند، اگر در این رابطه ورود پیدا کنند تمام برنامه‌ها، نیرو و انرژی‌شان که باید در راه توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی صرف کنند، هدر می‌رود و آن طور که باید و شاید وقتشان صرف برنامه‌های قرآنی نمی‌شود.
این کار اصلاً صحیح نیست و تازه در این رابطه باید یکسری نیروی جداگانه استخدام کنند، فضا و امکانات و تجهیزات جداگانه پیش‌بینی کنند، اینها اصلاً در شأن و جایگاه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی نیست.
روستاهای ما از نظر برنامه‌های قرآنی رها شده‌اند
ایکنا ـ و سخن پایانی.
مؤسسات قرآنی مناطق محروم بیش از پیش نیاز به حمایت دارند، نیاز است در تمام روستاهای کشورمان حتمآً مؤسسه یا خانه قرآنی داشته باشیم طوری که برای تمام اهالی روستاها برنامه قرآنی باشد، متأسفانه تعداد زیادی از روستاها از نظر برنامه‌های قرآنی رها شده‌اند، این نباشد که اعتقادات انحرافی آن طرف مرزها در روستاهایی که رها شده‌اند، ترویج شود، در صورتی که نظام ما نظام قرآنی است.
انتهای پیام
