تحلیل فنی 6 تلاوت روز اول فینال مسابقات سراسری قرآن + فیلم و صوت
در اولین روز مسابقات سراسری قرآن کریم شش قاری به تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید پرداختند، مهم‌ترین نکته برای حضور در مسابقات میزان آشنایی قاری با قرعه است. بعضی از تلاوت‌هایی که در روز اول از قاریان شنیده شد، این گمان را ایجاد کرد که شاید قاری برای اولین بار است این آیات را تلاوت می‌کند.
خبرگزاری ایکنا، همزمان با آغاز فینال چهل و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم با هدف بهره‌مندی هرچه بیشتر قاریان شرکت‌کننده و دیگر علاقه‌مندان از مباحث آموزشی اساتید صاحب فن، هر روز تحلیل فنی شرکت‌کنندگان رشته قرائت تحقیق را پیگیری و منتشر می‌کند.
این تحلیل‌ها از سوی محمود لطفی‌نیا، پیشکسوت، قاری و داور مسابقات بین‌المللی صورت می‌گیرد که در ادامه تحلیل تلاوت‌های شش قاری شرکت‌کننده در روز اول مسابقات آمده است.
فیلم اجرای قاریان فینالیست در اولین شب مسابقات سراسری قرآن
«تلاوت‌هایی که شنیده شد تلاوت‌های خوب و سرشار از نکات مثبت و مفید بود، اما به عنوان مقدمه چند نکته که متسابقان باید در ذهن داشته باشند، بیان می‌کنم تا شرکت‌کنندگان بتوانند ارزیابی منصفانه‌تری از تلاوت‌ها داشته باشند.
نکته اول اینکه، مرحله نهایی مسابقات سراسری قرآن مرحله بسیار سختی است، معمولاً در این سطح از مسابقات، آیاتی که از جهات مختلف (تجوید، وقف و ابتدا و لحن‌پردازی) در اختیار قاریان قرار می‌گیرد، آیات چالش‌برانگیزی هستند و اجرای آن‌ها در این مرحله برآیند مهارت‌سنجی قاری را باید به خوبی نشان دهد، خود قراء هم نسبت به این قضیه آگاه هستند.
مورد دیگر اینکه اضطراب قاریان در این مرحله بسیار زیاد است، لذا شرکت‌کنندگان هم باید اضطراب را کنترل کنند و هم برنامه خوبی برای اجرا داشته باشند؛ علاوه بر این باید به خوبی از عهده اجرای تفکر و سبک‌شان در قرائت آیات بر بیایند.
نکته بعد که مهم‌ترین نکته است، میزان آشنایی قاری با قرعه است. بعضی از تلاوت‌هایی که از دوستان شنیده می‌شود، این گمان را ایجاد می‌کند که شاید قاری برای اولین بار است این آیات را تلاوت می‌کند ـ که البته اینگونه نیست ـ اما به هر حال قاریان باید مؤانست بسیار زیادی با آیات داشته باشند. این یک مسئله مهم است و چاره آن هم، افزایش میزان انس و تلاوت روزانه قاریان و داشتن ختم‌های زیاد است.
این ختم حتی به صورت قرائت باشد، بهتر است، یعنی قاری، اگر شده روزی یک صفحه را به صورت تحقیق، قرائت و آهنگ‌گذاری کند، چرا که قاری تحقیق‌خوان باید نسبت به قرائت آیات مهارت کافی داشته باشد تا بتواند در این مرحله موفق‌تر عمل کند.
مورد پایانی مقدمه تحلیل‌ها، این است که دوستان بدانند قرائت محفلی و مجلسی با قرائت مسابقه‌ای بسیار متفاوت است. قرائت مسابقه برای مهارت‌سنجی است و صرفاً برای لذت بردن شنونده نیست. بنابر این قاری هم باید مهارت‌های خود را به صورت متقن و تعدیل‌شده به منصه ظهور برساند و هم اینکه داور بتواند نهایت دقت را اعمال کند تا هر کدام از قاریان خوب و ماهر در جایگاه خود قرار بگیرند.
هیئت داوران این قابلیت را دارند، چون بهترین داوران کشور بوده و خودشان نخبگان قرآنی کشور هستند. خدا را شاکریم خداوند این نعمت‌ها را به صورت خیلی وافر در اختیار این ملت گذاشته است و اساتید و قاریان، رشد مناسبی داشته‌اند.
تحلیل تلاوت حمید حق‌طلب از خراسان رضوی
تلاوت آقای حمید حق‌طلب خوب و قابل توجه بود. ایشان به خاطر صدای خوش‌رنگ و پر انعطافی که دارند، می‌توانند در پردازش لحن و تنوع لحنی بسیار چابک عمل کنند. این ویژگی در تلاوت ایشان وجود داشت اما در تنظیم لحن در برخی نفس‌ها دچار مشکل بودند و تعداد آکسان‌های اشتباه در تلاوت کمی زیاد بود. در این سطح از تلاوت حتماً قاری باید در حوزه‌های مختلف خود را تقویت کند، اما به هر حال تلاوت خوبی را از ایشان شنیدیم.
تحلیل تلاوت مجتبی پرویزی از تهران
تلاوت مجتبی پرویزی، بسیار خوب و به حیث محتوایی معنامحور بود. صوت ایشان بسیار قابل، جاافتاده و پخته است و ایشان به خوبی از صوت خودشان استفاده می‌کنند. آقای پرویزی در این تلاوت از پرده‌های بم صدای خود به صورت تقریباً افراطی استفاده کرد.
در استفاده از پرده‌های مختلف به خصوص پرده‌های خاص همچون بم، هم در میزان استفاده و هم جای استفاده باید دقت کافی به کار گرفته شود، چرا که پرده‌های بم در بروز احساس و تطابق معنایی کلمات و عبارات بسیار تاثیرگذار هستند.
در این زمینه دوستان باید بیشتر کار کنند و تلاوت اساتید مطرح و به خصوص اساتیدی که از حیث صوتی همجنس هستند همچون «عبدالفتاح شعشاعی»، «محمد صدیق منشاوی»، «احمد عامر» و «محمود عبدالحکم» را با دقت بیشتری استماع کنند. بم‌خوانی خود یک هنر بسیار مهم در تلاوت است که اگر به خوبی از آن استفاده شود، بسیار تأثیرگذار است.
تحلیل تلاوت مهدی کرمی از زنجان
آقای مهدی کرمی، صدای بسیار خوب و خوش رنگی دارند و در پردازش لحنی خیلی بهتر می‌توانند عمل کنند اما به نظر من اضطراب بالا و نوع آیاتی که برای قرعه ایشان انتخاب شده بود، باعث شد تا این قاری صرفاً برای قرائت صحیح همت کند. در حوزه لحن و اجرای مقامات خیلی نتوانستند موفق عمل کنند و اجرایشان از تزئیات کافی برخوردار نبود.
با توجه به اینکه تزئین صوت در حوزه لحن، نوع اجرا و تنوع نغمات و ملودی‌های لحنی امتیازآور است و کسب امتیاز در این سطح از مسابقات مهم است، صرف قرائت کفایت نمی‌کند. امیدوارم ایشان در آینده بتواند در این زمینه خود را تقویت کند.
شاید در چنین مواردی دوستان بگویند آیات سخت بوده و جای پردازش لحنی نداشته است که این پاسخ خوبی نخواهد بود. قاری نباید نسبت به این نوع برداشت‌ها و پاسخ‌ها خود را توجیه کند، بلکه لازم است وقتی در این سطح از مسابقات مهم شرکت می‌کند، شناخت کافی از آیات داشته باشد تا بتواند سلیقه و مهارت‌های خود را در اجرای کلمات و عبارات قرآنی به خوبی به نمایش بگذارد.
نمونه بسیار زیادی از تلاوت آیات بسیار سخت که وقتی به آن نگاه می‌کنید می‌گویید نمی‌شود لحن گذاری کرد، می‌توانیم در تلاوت اساتید بزرگی همچون استاد «مصطفی اسماعیل»، «حصان» و «شعیشع» به خصوص در سوره‌های مبارکه «نسا»، «صافات»، «صاد» که بعضاً آیات سختی دارند، ببینیم. علت عملکرد خوب این اساتید در تلاوت آیات سخت، شناخت کافی از آیات و حرکت صوت در تار و پود آیات بوده است.
تحلیل تلاوت مصطفی قاسمی از مازندران
مصطفی قاسمی از مازندران تلاوت خوبی داشت، ضمن اینکه ایشان از قاریان خوش لحن کشور هستند و تلاوت‌های ایشان معمولاً لحن‌محور است. در این تلاوت هم لحن از حیث ردیف مقامی و ردیف‌های ملودیک روان و جذاب بود اما متأسفانه در این تلاوت دو بار دچار خطای کلامی شدند. یکی در عبارت «أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ» که کلمه «عَلَّامُ» را با «الف و لام» خواند و در عبارت «وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ» کلمه «باننا» را «بانا» قرائت کرد. با توجه به اصلاحاتی که در بخش تجوید آیین‌نامه مسابقات سال 1400 به عمل آمده است، این خطاها باعث کسر دو نمره به ازای هر خطا می‌شود. آقای قاسمی به حیث صوتی و لحنی تلاوت خوبی داشت و با توجه به اینکه ایشان از قاریان ممتاز هستند، امیدوارم در دوره‌های بعد موفق‌تر عمل کنند.
تحلیل تلاوت سیدمحمد طاهایی از مازندران
آقای طاهایی هم از قاریان خوب و ممتاز کشور هستند و تلاوت بسیار خوبی داشتند. ایشان خوشبختانه از صوت قوی و با انعطافی برخوردار هستند. به نظر می‌رسد در زمینه پردازش طنین و رنگ‌آمیزی صوت می‌توانستند بهتر عمل کنند. گاهی اوقات زنگی در صداها موجود است که باید کنترل شود، یعنی امتداد و کشش زیاد در این زنگ گاهی اوقات زحمات قاری را در حوزه جذابیت صدا کم می‌کند. آقای طاهایی نفس خوبی دارد و ردیف زیبایی را انتخاب کرد و خوب هم اجرا شد اما همان اضطرابی که گفته شد باعث شد در این تلاوت کمی شتاب‌زده عمل کند و این امر، روی تلاوت ایشان تأثیر منفی گذاشت.
تحلیل تلاوت حبیب صداقت از تهران
تلاوت آقای حبیب صداقت از تهران از تلاوت‌های خوب، منطقی و تأثیرگذار روز اول بود. ایشان از صدای بسیار خوبی برخوردارند و انعطاف، رنگ و طنین خوبی در صدای ایشان دیده می‌شود. آقای صداقت در این تلاوت توانستند از ردیف‌های مقامی زیبایی استفاده کنند و در تنوع ملودیک اجرا هم موفق بودند. در توجه به مفاهیم و استفاده از پرده‌های صوتی مناسب در مقاطع آیات برای تفهیم و ابلاغ پیام نسبتا موفق بودند. بی‌تکلفی در طول اجرا از مزیت‌های تلاوت ایشان بود و به نظر من بهترین تلاوت روز اول بود. برای ایشان نیز آرزوی موفقیت دارم.
انتهای پیام
