سیدحمیدرضا طیبی، رئیس اسبق و عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی به مناسبت چهل و چهارمین سالروز تأسیس این نهاد انقلابی در گفتوگو با ایکنا به تشریح عملکرد گذشته و افق آینده جهاددانشگاهی پرداخت. حاصل این گفتوگو را با هم میخوانیم.
اگر بگوییم توسعه علمی، فناورانه و فرهنگی از ارکان اصلی پیشرفت هر کشوری است، نقش جهاددانشگاهی در چهار دهه فعالیت، تلاش برای نشان دادن توان جمهوری اسلامی ایران در توسعه فرهنگی و توسعه علمی و فناورانه با انجام الگوسازیهایی بسیار موفق بوده است. جهاددانشگاهی اثبات کرده است که توان حرکت در مرز علم و فناوری و کاربردی کردن آن را در خدمت به پیشرفت کشور و تحقق اقتصاد دانشبنیان داراست.
ایجاد خودباوری در نسل جوان و تربیت مدیران و محققان موفق، انقلابی و کارآمد از دیگر دستاوردهای جهاددانشگاهی در دوران فعالیت خود است. بسیاری از مدیران کشور دوران حضور خود در جهاددانشگاهی را عامل اصلی خودباوری و موفقیت در مدیریتهای بعدی خود میدانند.
براساس سند جایگاه جهاددانشگاهی در افق 1404 جهاددانشگاهی برنامهریزی کرده بود که سهم ممتازی در برنامه پیشرفت کشور در افق 1404 داشته باشد. مشکلی که در کشور وجود داشت این بود که علیرغم داشتن سند چشمانداز نظام و همچنین تهیه نقشه جامع علمی و تدوین دیرهنگام نقشه جامع فرهنگی، هیچگونه هماهنگی بین برنامه توسعه کشور و این نقشهها وجود نداشت و علیرغم اینکه براساس توصیههای رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه جهاددانشگاهی نقش خود را در پیادهسازی نقشه جامع علمی مشخص کند و جهاددانشگاهی برای این کار موفق به تعیین هفت مأموریت در شورای عالی انقلاب فرهنگی برای خود شد، ولی متأسفانه به علت عدم وجود هماهنگی بین دولت و مصوبات شورا این مأموریتها عملیاتی نشد.
مثل همیشه ما خودمان نیازهای کشور را شناسایی و با کمکی که رهبر معظم انقلاب به جهاددانشگاهی اختصاص دادند، برنامه بسیار خوبی را برای تولید فناوریهای مورد نیاز کشور تدوین و تصویب شد
ابتدا باید توضیح دهم پیشرفت حاصل برنامهریزی جامع درازمدت و هماهنگ عمل کردن نهادهای مرتبط است؛ منظور پیشرفت کل کشور است. به عبارت دقیقتر پیشرفت حاصل برنامهریزی، توسعه همه جانبه؛ فرهنگی، علمی و فناورانه، اجتماعی و سیاسی است. جهاددانشگاهی نمیتواند به صورت جزیرهای در کشور و یا تک ستارهای عمل کند. کشور باید دارای یک برنامه پیشرفت جامع باشد و ما در اجرای این برنامه نقش و مأموریت داشته باشیم و برای آن تمهید امکانات شود. تا همین حالا کارهای بسیار مهمی را در حوزههای فرهنگی، پژوهش و فناوری و آموزشی انجام دادهایم ولی وضعیت کشور مطلوب نیست، چراکه تحقق اقتصاد دانشبنیان هنوز مسئله اول کشور نیست و برای آن برنامهریزی نشده است. ولی این بدان معنا نیست که ما باید متوقف شویم. باید سند چشمانداز خود را برای یک بازه 10 ساله جدید بروزرسانی کرده و اهداف را برای نیازهای کشور شناسایی و تلاش کنیم طی دو برنامه توسعه پنج ساله جهاددانشگاهی، با تلاش و کوشش جهادی آنها را محقق کنیم.
شعار اصلی جهاددانشگاهی همیشه این بوده است که تابع رهبری و حامی دولت منتخب مردم است و طی تمامی دوران حیات جهاددانشگاهی با تمام قوا کوشش نموده کمککار دولتها باشد.
سیاسیون به علل سیاستزدگی مفرط و نادرست در کشور متأسفانه نتوانستهاند روی مصالح ملی که اصلیترین آن پیشرفت کشور است به توافق برسند و بر مبنای آن برنامهریزی جامع و درازمدت برای رسیدن به اهداف به صورت مأموریت محور داشته باشند.
در ابتدا توقع داریم، دولت چهاردهم براساس قولی که رئیس جمهور محترم دادهاند بتوانند اجماع ملی در کشور با محوریت پیشرفت و توسعه دانشبنیان ایجاد کرده و بر مبنای این اجماع حول مصالح ملی برنامهریزی 10 ساله برای پیشرفت کشور تدوین کنند. در این برنامهریزی جهاددانشگاهی به خاطر روحیه جهادی «متکی بر ایمان، علم و عمل» میتواند نقش یک نهاد توسعهای برای پیمودن راه میانبر توسعه فرهنگی، توسعه علمی و فناورانه و توسعه آموزشی را ایفا کند.
علیرغم همه ناملایمات گذشته بر این نهاد، جهاددانشگاهی میتواند استمرار پذیرش مأموریتهای کلان ملی و استفاده از کل ظرفیت کشور و حتی ظرفیتهای خارجی را در انجام آنها برعهده گیرد؛ به هر حال توپ در زمین دولت است که از توان جهاددانشگاهی استفاده کند.
جهاددانشگاهی در انجام فعالیتهای گزین چه در حوزه فرهنگی با ساختارسازیهای ارزشمند و چه در حوزه پژوهش و فناوری و تجاریسازی در حوزههای پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی و علوم انسانی و اجتماعی و آموزشی بسیار موفق عمل کرده است. اینکه از این ظرفیتها به شکل مطلوب استفاده نشده، برعهده دولتهای قبل بوده است.
انتهای پیام