کتاب «نگاهی به مسائل کلیدی نظری در عدالت» منتشر شد
کتاب «نگاهی به مسائل کلیدی نظری در عدالت» کاوشی فلسفی در باب مهم‌ترین مسائل نظری پیرامون عدالت است؛ مسئله‌هایی که هم در عرصه فلسفه سیاسی و هم در حوزه‌های عملی اجتماعی چالش‌های اساسی ایجاد کرده‌اند.
به گزارش ایکنا، کتاب «نگاهی به مسائل کلیدی نظری در عدالت» به قلم رضا غلامی تالیف و توسط انتشارات یونی-دیالوگ در وین منتشر شده است.
این اثر در سال ۲۰۲۵ منتشر شده و با بررسی بیش از سی مسئله نظری مهم، زمینه نظریه‌پردازی‌های نوین در حوزه عدالت را فراهم می‌کند.
در مقدمه کتاب، نویسنده می‌نویسد: «این کتاب، کاوشی فلسفی در باب مهم‌ترین مسائل نظری پیرامون عدالت است؛ مسئله‌هایی که هم در عرصه فلسفه سیاسی و هم در حوزه‌های عملی اجتماعی چالش‌های اساسی ایجاد کرده‌اند. هدف این اثر، درک عمیق ابعاد نظری عدالت، شرح و تحلیل دقیق چالش‌های موجود و ارائه چارچوبی نوین جهت نظریه‌پردازی‌های آینده در این حوزه می‌باشد.»
کتاب در پنج فصل تدوین شده و هر فصل به بررسی مجموعه‌ای از مسائل تخصصی در زمینه عدالت می‌پردازد:
در فصل اول، چالش‌های نظری عدالت از چندین دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است. مباحث این فصل شامل کشف و تحلیل مشکلات نظری عدالت، طبقه‌بندی مسائل عدالت به ابعاد مختلف، بررسی ارتباط عدالت با فلسفه اخلاق و نقد نظریه عدالت به عنوان «عدالتی به عنوان انصاف» (با تأکید بر مزایا و محدودیت‌های نظریه جان رالز) است.
در فصل دوم، عدالت در ارتباط با ارزش‌های اساسی جامعه تحلیل می‌شود. در این بخش، به بررسی ارتباط عدالت با نیکوکاری و اعمال خیرخواهانه، تعامل بین آزادی و عدالت، بررسی عدالت در قالب قرارداد اجتماعی، تحلیل عدالت از منظر شایستگی و برابری، ارتباط میان دین و عدالت و تأثیر عدالت بر بهزیستی و سعادت اجتماعی پرداخته شده است.
در فصل سوم، عدالت در مقیاس جهانی و در بستر سیستم‌های فکری و اجتماعی مشترک مورد بحث قرار می‌گیرد. این فصل موضوعاتی همچون عدالت و سیستم‌های فکری مشترک، تأثیر روند‌های جهانی از جمله مهاجرت، تغییرات اقلیمی و فناوری بر مفهوم عدالت و تلاش برای ایجاد نظام‌های عادلانه بین‌المللی را پوشش می‌دهد.
در فصل چهارم، عدالت در حوزه‌های تخصصی بررسی شده و نقش آن در حوزه‌های مختلف زندگی اجتماعی و علمی مورد تحلیل قرار می‌گیرد؛ از جمله ارتباط عدالت با آموزش و دسترسی برابر به منابع آموزشی، نقش عدالت در نظام بهداشت و درمان، عدالت در حوزه محیط‌زیست و مقابله با چالش‌های زیست‌محیطی و ارتباط عدالت با پیشرفت‌های علمی و فناوری.
در فصل پنجم، امکان‌سنجی تحقق عدالت در جامعه از منظر عملی مورد بررسی قرار گرفته است. در این فصل، مسائلی نظیر بررسی امکان دستیابی به عدالت، ایجاد اکوسیستمی مناسب برای شکل‌گیری عدالت اجتماعی، نقش رشته‌ها و فناوری‌های نوین در تحقق عدالت، معرفی شاخص‌های ارزیابی عدالت و تحلیل سیاست‌های موفق اجرایی به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.
این کتاب دارای ویژگی‌های برجسته‌ای است که آن را به منبعی ارزشمند برای پژوهشگران عدالت و سیاست‌گذاران تبدیل می‌کند. نخست، رویکرد تحلیلی و انتقادی کتاب نسبت به نظریه‌های عدالت، از جمله نظریه جان رالز، امکان نقد و بررسی دقیق مفاهیم عدالت را فراهم می‌آورد. دوم، نویسنده عدالت را به عنوان مفهومی پویا و چندبعدی مطرح کرده که از مباحث فلسفی و اخلاقی فراتر رفته و به ابعاد کاربردی و سیاست‌گذاری‌های کلان اجتماعی نیز می‌پردازد. سوم، کتاب چارچوب نظری و روش‌شناختی جامعی برای پژوهش‌های آینده در حوزه عدالت ارائه می‌دهد و ابزار‌های تحلیلی لازم برای مطالعه و نقد نظریه‌های موجود را در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد. چهارم، تحلیل بیش از سی مسئله نظری بستری برای تبیین مسیر‌های نوین در نظریه‌پردازی عدالت ایجاد کرده که می‌تواند به تحول مباحث عدالت اجتماعی معاصر کمک کند. پنجم، این اثر با کتاب پیشین مؤلف با عنوان واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی ارتباط نزدیکی دارد؛ مطالعه هر دو اثر می‌تواند به درک چندبعدی‌تر و عمیق‌تری از عدالت اجتماعی منجر شود.
در مجموع، نگاهی به مسائل کلیدی نظری در عدالت اثری پژوهشی و تأمل‌برانگیز است که برای عدالت‌پژوهان، نظریه‌پردازان و سیاست‌گذاران منبعی ارزشمند و الهام‌بخش محسوب می‌شود. این کتاب هم از بُعد نظری و هم از بُعد عملی، دیدگاهی جامع از عدالت ارائه می‌دهد و می‌تواند در بهبود سیاست‌های مرتبط با عدالت اجتماعی و توسعه نظریه‌های نوین در این حوزه سهم بسزایی ایفا کند.
