اگرچه عنوان «دوره حساس نوجوانی» بیشتر در مورد مسائل بلوغ و تغییر رفتار و روحیات نوجوانان مطرح میشود، اما حقیقتی که بعضاً از آن غافل میشویم اهمیت تغذیه در این دوران و تأثیر آن بر سلامت در دوران جوانی، میانسالی و سالخوردگی است. تغذیه صحیح در دوران نوجوانی نه تنها به رشد کامل و مناسب نوجوان منجر میشود بلکه پایه اصلی سلامت در تمام دوران زندگی نیز است.
مسئله مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، تأثیر تغذیه بر روح و روان نوجوان است. هرچه جسم نوجوان سالمتر باشد و غذای سالمتری مصرف کند، در کنار تناسب اندام(که بر سلامت روان و اعتماد به نفس نوجوان تأثیرگذار است) به سلامت جسم و روان آنان نیز منجر میشود.
خبرگزاری ایکنا همزمان با آغاز هفته سلامت که با شعار جهانی «سرآغازی سلامت، آیندهای سرآمد» همراه است، با هدف آموزش اصول تغذیه صحیح در دوران نوجوانی میزبان لیلا آزادبخت، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی ۹ جلسه مباحث علمی مرتبط با تغذیه نوجوانان را تشریح میکند.
آزادبخت در ششمین جلسه این دوره آموزشی مبحث «تغذیه و بیماریهای مزمن» را تشریح کرده است که با هم این درسگفتار را میبینیم و میخوانیم.
در این بخش در مورد بیماریهای مزمنی که متأسفانه بین نوجوانان شایع شده و ریشههای این بیماریها مرتبط با تغذیه است صحبت میکنیم.
از جمله این بیماریها دیابت نوع دو است که متأسفانه سن ابتلا به آن کاهش پیدا کرده و به سنین نوجوانی رسیده است. همچنین بیماری سندرم متابولیک که مجموعهای از چاقی شکمی، اختلال در قند خون، اختلال در وضعیت چربیهای خون و پرفشاری خون را دربرمیگیرد و شیوع بالای این بیماری را در بین نوجوانان شاهد هستیم. همچنین بیماریهایی مثل اضافه وزن و چاقی را در نوجوانان کشورمان مشاهده میکنیم.
اما چه اقداماتی برای پیشگیری از این بیماریها میتوان انجام داد؟ یکی از اقدامات پیشگیرانه به مسائل تغذیه و دریافتهای غذایی نوجوانان بازمیگردد. برای پیشگیری از ابتلای نوجوانان به این بیماریها اول از همه باید مصرف قند، شکر، نمک و چربیهای نامطلوب را محدود کرد. همچنین باید از چربیهای مطلوب استفاده کرد.
مصرف چربی مطلوب مثل روغن مایع گیاهی از جمله روغن کانولا یا کلزا، روغن زیتون و آجیلها در مقادیر محدود و کنترل شده به صورت روزانه برای نوجوانان توصیه میشود. اگر قند و شکر را محدود کردیم باید ببینیم نوجوانان چه جایگزینی را دوست دارند؟ آیا میوه خشک، کشمش، مویز، انجیر و یا خرما را دوست دارند؟ هر کدام از این خوراکیهای سالم را که دوست داشتند میتوانیم جایگزین کیک، شیرینی، آبمیوه صنعتی و ... کنیم.
در مورد نمک باید حواسمان باشد میان وعدههایی که نوجوانان استفاده میکنند، غالباً ممکن است میان وعدههای فراوری شده و شور باشه که باید آنها را حذف و آرام آرام به جای آنها میان وعدههای سالم را جایگزین کنیم.
یکی از بهترین راهکارها این است که این خوراکیهای ناسالم را نخریم و در مدارس نیز آنها را در دسترس نوجوانان قرار ندهیم. وقتی این خوراکیها در دسترس نباشد خود به خود نوجوان به سمت انتخاب غذاهای سالمی که در دسترس آنها قرار دارد میرود.
دلیل دیگر ابتلا به این بیماریها کم تحرکی است که مسئله بسیار مهمی است. متأسفانه به خاطر مسائل مرتبط با بازیهای کامپیوتری، تلفنهای همراه، لپ تاپها و ... تحرک کم و شیوع این بیماریها زیاد شده است.
یکی از مسائلی که موجب کم تحرکی نوجوانان شده استفاده از بازیهای کامپیوتری، تلفن همراه، کامپیوتر و ... است که باید استفاده از این ابزارها را به کمتر از یک تا دو ساعت در روز کاهش دهیم.
همچنین توصیه میکنیم که نوجوانان ورزش مداوم انجام دهند و پیادهروی داشته باشند. در کنار پیادهروی سه ساعت در هفته به ورزشی بپردازند که تعریق داشته باشند.
برای پیشگیری از این بیماریها حتماً باید به سلامت روان نوجوانان اهمیت دهیم؛ اینکه نوجوانان آرامش داشته باشند، مضطرب نباشند و استرس نداشته باشند بر پیشگیری از این بیماریها تأثیر میگذارد چراکه استرس و اضطراب موجب پرخوری عصبی، بیش از حد غذا خوردن و خوردن غذاهای نامناسب و شیرین میشود.
بنابراین یکی از عوامل ریشهای که به کنترل بیماریها کمک میکند پرهیز از استرس و اضطراب در نوجوانان است. بنابراین داشتن یک رژیم غذایی سالم میتواند از بروز بیماریها در نوجوانان پیشگیری کند و حواسمان باشد که استفاده از غذاهای سرخ شده، چرب و فست فودها به شدت در بروز این بیماریها نقش دارند.
انتهای پیام